(روزنامه اطلاعات - 1396/09/21 - شماره 26887 - صفحه 12)
صهيونيست‌ها و حاميان غربي اشغالگران قدس به ويژه سران واشنگتن با پايان کار داعش در عراق و سوريه، نقشه‌هاي خود براي مديريت تحولات منطقه از طريق بحران سازي تروريست‌هاي تکفيري را نقش بر آب مي بينند .به گزارش ايرنا، در پي نبرد سرنوشت‌ساز ابوکمال در نواحي مرزي سوريه با عراق، رسانه‌ها پايان کار گروه تروريستي- تکفيري داعش را مخابره کردند و در اين ميان سردارسرلشکر «قاسم سليماني» فرمانده سپاه قدس خطاب به رهبر معظم انقلاب مهمترين شاهد و مويد خاتمه خلافت افراطي گري و خشونت در دو کشور مسلمان خاورميانه بود. سردار سليماني در بخشي از نامه روز سي ام آذر چنين نگاشته که با اتمام عمليات آزادسازي ابوکمال آخرين قلعه داعش با پايين کشيدن پرچم اين گروه آمريکايي – صهيونيستي و برافراشتن پرچم سوريه، پايان سيطره اين شجره خبيثه ملعونه را اعلام مي‌کنم. اعلان ماهيت وابسته داعش در اين پيام نه توصيفي شعارگونه که گوياي واقعيت اهداف و سياست‌هاي آن است.
حمله «دونالد ترامپ» رييس جمهوري کنوني و نامزد جمهوريخواه سال گذشته انتخابات آمريکا به «باراک اوباما» و نيز وزير امور خارجه دولت نخست وي، يکي از جنجالي و پربازتاب‌ترين اتهاماتي بود که متوجه دموکرات‌ها و نامزد مورد حمايت آنان شد. ترامپ، اوباما و رقيب اصلي خود يعني «هيلاري کلينتون» را متهم به تاسيس و حمايت از داعش کرد، هر چند به سرعت از اين اتهام عقب نشست و آن را تنها گفتاري طعنه آميز خواند. با اين حال بسياري از رسانه‌ها و تحليلگران با استناد به سخنان کلينتون در سال 2009 در کنگره آمريکا در خصوص پايه ريزي طالبان در افغانستان و نيز کتاب خاطرات وي که در سال 2014 منتشر شد، وي را از نقش آفرينان اصلي ايجاد داعش در خاورميانه مي دانند.نکته مهم اينکه حمايت‌هاي واشنگتن از داعش در سال‌هاي پس از ايجاد و اوجگيري آن استمرار داشته است؛ حمايت‌هايي که گاه بسيار آشکار و بي پرده صورت گرفته است.
در ميان موارد مکرر اين حمايت‌ها مي توان به اخبار مستند و مصور رسانه‌ها و منابع عراقي در بحبوحه نبرد آزادسازي تلعفر در اسفندماه پارسال اشاره کرد؛ اخباري که بر اساس آن هواپيماهاي آمريکايي و سرنشينان آن ضمن پرتاب بسته‌هاي گوناگون براي امدادرساني به داعش، کوشيدند رهبران اين گروه را به مناطق امن انتقال دهند .يک روز پيش از اعلان پايان کار داعش بود که «سيدحسن نصرالله» دبيرکل حزب‌الله لبنان از تلاش آمريکايي‌ها براي حمايت از داعش در نبرد ابوکمال سخن گفت و از ايجاد پوشش هوايي براي تروريست‌هاي تکفيري از سوي نيروهاي آمريکايي در سوريه خبر داد؛ موضوعي که چند روز پيش از آن مورد انتقاد وزارت دفاع روسيه قرار گرفت و روس‌ها براي چندمين بار نيروهاي آمريکايي را به بي تفاوتي و حتي همکاري با داعش متهم ساختند.
نگاهي به نوشته‌ها و مصاحبه‌هاي گوناگون چهره‌هاي آمريکايي در رسانه‌هاي گوناگون بارها از حمايت اين کشور از داعش پرده برداشته است؛ از جمله «مايکل اشپرينگمن» ديپلمات بازنشسته وزارت امور خارجه يا «مايکل فلين» از مسئولان برجسته پيشين در وزارت دفاع آمريکا در سال‌هاي گذشته اطلاعات دقيقي را درباره نقش واشنگتن در پيدايش و حمايت از تروريست‌هاي تکفيري در سوريه و عراق منتشر ساختند.بخش ديگري از اين اطلاعات را «ادوارد اسنودن» افشاگر آمريکايي فاش ساخت. وي بر اساس اسناد موجود از عملياتي موسوم به «لانه زنبور» سخن گفت که به عنوان پروژه مشترک سازمان‌هاي جاسوسي آمريکا، انگليس و رژيم صهيونيستي منجر به ايجاد گروه داعش شد.در تحليل چرايي حمايت‌هاي آمريکا از اين گروه تروريستي، بسياري به منافع و اهداف کلان و درازمدت صهيونيست‌ها در تجزيه کشورهاي منطقه و ايجاد بي ثباتي و ناامني دايمي در خاورميانه اشاره دارند.
از اين رو صهيونيست‌ها و مقامات تل آويو در سال‌هاي اخير به شکلي آشکارتر از حاميان آمريکايي خود به پشتيباني از تروريست‌هاي تکفيري پرداختند.حمايت‌هاي رژيم صهيونيستي از گروه‌هايي چون داعش و جبهه النصره (فتح الشام کنوني) به شکلي بود که حتي تروريست‌هاي مجروح آشکارا در مراکز درماني سرزمين اشغالي مداوا مي شدند و در نواحي مرزي سوريه همچون ارتفاعات جولان تعامل ميان نظاميان صهيونيستي و تروريست‌ها آشکارا برقرار بود.پس از شکست مطلق نظامي داعش، به رغم انديشه اينکه افراطي گري و خشونت طلبي از عرصه کشورهاي منطقه به طور کامل زدوده نشده اما برچيده شدن بساط حکومت‌هاي خودخوانده ناکامي تازه اي را در کارنامه سياسي صهيونيست‌ها رقم زده است؛ رخدادي که شکست صهيونيست‌ها در تضعيف حزب الله و نيز پروژه تجزيه عراق از طريق جدايي کردستان را تکميل کرد و در عوض منطقه را يک گام بلند به سوي ثبات و امنيت به پيش برد.
پايان کار داعش و شکل‌دهي به آينده سياسي سوريه
نشست روساي جمهوري ايران، سوريه و روسيه در سوچي نشان دهنده هماهنگي و تلاش سه کشور براي حل بحران سوريه از راه سياسي پس از نابودي داعش در اين کشور است. کار داعش با پيروزي ارتش سوريه و همپيمان آن در شهر ابوکمال تمام و جنگ اصلي به ميدان ديپلماتيک منتقل شده است تا دستاوردهاي امنيتي به دستاوردهاي سياسي تبديل شوند. اخيرا «ولاديمير پوتين» رئيس جمهوري روسيه در سوچي ميزبان «بشار اسد» رئيس جمهوري سوريه بود. همچنين «حسن روحاني»، پوتين و «رجب طيب اردوغان» روساي جمهوري ايران، روسيه و ترکيه در نشست شهر سوچي درباره سوريه گفت و گو کردند و با صدور بيانيه اي در پايان نشست سه جانبه تعهد خود به حاکميت، استقلال، وحدت و تماميت ارضي سوريه را مورد تاييد مجدد قرار دادند. در ادامه نگاهي به مهم ترين محورهاي تحليلي رسانه‌هاي عربي درباره نشست سه جانبه سوچي براي حل بحران سوريه خواهيم داشت.
خوش‌بيني براي حل بحران سوريه
شبکه خبري «الجزيره» قطر و روزنامه «الجمهوريه» لبنان با پوشش اخبار نشست سوچي، خوش بيني روساي جمهوري ايران، روسيه و ترکيه براي حل بحران سوريه از راه سياسي را در کانون توجه قرار دادند.شبکه خبري الجزيره در گزارشي با عنوان «خوش بيني در سوچي براي حل بحران سوريه» نوشت: پوتين رئيس جمهوري روسيه گفت مسکو در جلوگيري از تجزيه سوريه موفق شد و اکنون فرصت واقعي براي پايان دادن به جنگ داخلي سوريه فراهم است. اردوغان رئيس جمهوري ترکيه هم گفت تصميم‌هاي کارامدي براي حل بحران سوريه گرفته خواهد شد. او گفت: براي همه طرف‌ها مهم است که در حل سياسي بحران طوري همکاري کنند که مورد قبول مردم سوريه باشد.
روحاني رئيس جمهوري اسلامي هم اظهار داشت:زمينه براي حل سياسي بحران سوريه فراهم است. روزنامه الجمهورية به نقل از دکتر روحاني نوشت: ايران با همکاري روسيه و ترکيه طي کمتر از يک سال از آغاز مذاکرات آستانه موفق شد زمينه را براي حل سياسي بحران فراهم کند و تلاش‌هاي ملموسي در زمينه مبارزه با تروريسم داشته باشد. روحاني از همکاري تهران، مسکو و آنکارا براي بازگشت صلح و ثبات به سوريه که افقي را براي حل بحران سوريه مي گشايد، ابراز خرسندي کرد. او همچنين هشدار داد هنوز جنگ عليه تروريسم در سوريه به پايان نرسيده است و بر ضرورت ادامه همکاري سه کشور براي ريشه کن کردن تروريسم تاکيد کرد.
انتقال از مرحله نظامي به سياسي در سوريه
شبکه الجزيره و روزنامه‌هاي «القدس العربي» و «الحيات» چاپ لندن، «الخليج» امارات و «الدستور» اردن با اشاره به شکست تروريست‌ها در سوريه و تحرک‌هاي سياسي گسترده، پيش بيني کردند پس از اين بيشتر براي حل بحران سوريه از راه سياسي تمرکز شود. به نوشته خبرگزاري الجزيره، سران ايران، روسيه و ترکيه در پايان نشست سوچي بر روي طرح‌هايي براي حل سياسي بحران سوريه به توافق رسيدند. اين طرح‌ها شامل برگزاري کنفراسي با حضور همه طيف‌هاي مردم سوريه، تقويت آتش بس و افزايش کمک به زيان ديدگان جنگ است. در کنفرانس مطبوعاتي پايان نشست سه جانبه رئيس جمهوري روسيه گفت با همتايان ايراني و ترکي خود بر روي گام‌هاي نخست اجراي گفت و گفت‌هاي سوري- سوري فراگير برپايه قطعنامه شماره 2254 شوراي امنيت سازمان ملل به توافق رسيده اند.
برپايه اظهارات پوتين روساي جمهوري سه کشور بر روي افزايش تلاش‌ها براي نابودسازي گروه‌هاي تروريستي نيز به توافق رسيده اند و در اين نشست بر روي موضوع آبادسازي سوريه، افزايش کمک‌ها و مين روبي نيز تمرکز شد. به نوشته الجزيره، ايران، روسيه و ترکيه در عرصه نظامي و سياسي نقش فعالي در سوريه دارند و حدود يک سال پيش در چارچوب روند آستانه براي حل بحران سوريه به توافق‌هايي دست يافته اند که در نتيجه اين توافق در 5 منطقه سوريه تنش‌ها کاهش يافته و به دنبال آن در ميدان‌هاي نبرد آرامش نسبي برقرار شده است. اين کشورها ضامن آتش بس بر پايه توافق آتش بس روند آستانه هستند و به دليل حضور در ميدان‌هاي نبرد و تاثير گذاري در طرف‌هاي اصلي جنگ مي توانند نقش مهمي در سوريه بازي کنند. ناظران معتقدند هرچند که طرف‌هاي مختلف درباره برخي مسائل اختلاف دارند، اما بازهم نشست سوچي مي تواند به راه حلي سياسي براي آينده سوريه منتهي شود.
پوتين پيش از برگزاري نشست از «بشار اسد» رئيس جمهوري سوريه استقبال کرد که اين موضوع مي‌تواند پيام‌هاي بسياري در بر داشته باشد. نشست سوچي در مقايسه با نشست‌هاي گذشته تفاوت‌هايي دارد. اين نشست در شرايطي برگزار شد که داعش همه پايگاه‌هاي اصلي خود را در سوريه و عراق از دست داده است. اين موضوع سبب شده است سخن درباره راه حل سياسي بحران و تدوين برنامه بلندمدت و واقعي مطرح شود. در اين زمينه «الکسي مالاشينکو» تحليلگر روسي گفت روسيه با برگزاري نشست سوچي خواستار ائتلاف سازي براي نشست ژنو و توافق درباره برگزاري گفت و گوهاي سوري - سوري است. تحرک‌هاي سياسي بزرگ طي روزهاي گذشته نشان مي دهد در نتيجه پيروزي در ميدان‌هاي نبرد و شکست تروريست‌ها راه حل سياسي در حال آشکار شدن است.
پيش از برگزاري نشست سوچي و استقبال پوتين از اسد، رئيس جمهوري روسيه با «دونالد ترامپ» رئيس جمهوري آمريکا، «عبدالفتاح السيسي» رئيس جمهوري مصر، «بنيامين نتانياهو» نخست وزير رژيم اسرائيل و «سلمان بن عبدالعزيز» پادشاه عربستان درباره تحولات سوريه گفت و گو کرد. اين تماس‌هاي گسترده با کشورهاي تاثيرگذار در بحران سوريه نشان مي‌دهد روسيه پس از پايان نبردهاي اصلي با داعش براي به نتيجه رسيدن راه حل سياسي در زودترين زمان ممکن تلاش مي کند. اين موضوعي است که پوتين در ديدار با اسد هم به آن اشاره کرد.
به نوشته روزنامه القدس‌العربي، هر چند که چندلايه و پيچيده بودن بحران سوريه سبب شده است عده اي بر اين باور باشند که هنوز سخن گفتن درباره نزديک بودن حل بحران زود است اما بسياري از تحولاتي که در ماه‌هاي اخير رخ داد امکان رسيدن قدرت‌هاي بزرگ به راه حلي براي پايان دادن به جنگ و بحران را فراهم مي کند. برجسته ترين اين تحولات نابودسازي داعش در سوريه و بازپس گيري شهرهاي بزرگي مانند الرقه، ديرالزور از اين گروه است. با پيشروي‌هاي ارتش سوريه، برتري نظامي در همه ميدان‌ها، نابودي داعش، تضعيف ارتش آزاد و ديگر گروه‌هاي مخالف و در محاصره قرار گرفتن گروه‌هاي تروريستي النصره و هيات تحرير الشام در ادلب مي‌توان گفت زمينه سازي براي حل سياسي بحران بيش از گذشته به واقعيت نزديک است. اين موضوع در ديدار اخير پوتين و اردوغان هم خود را نشان داده است به طوري که اردوغان گفت ترکيه با روسيه درباره تمرکز با هدف ايجاد راه حل سياسي براي بحران سوريه توافق دارد و پوتين هم وجود هماهنگي با اردوغان براي افزايش حمايت از حل سياسي بحران سوريه را مورد تاکيد قرار داد و گفت شرايط لازم براي برقراري گفت و گو ميان طيف‌هاي مختلف سوريه با نظارت سازمان ملل فراهم شده است.
روزنامه الخليج نوشت: به نظر مي رسد روسيه بيشتر برگ برنده‌هاي بازي را در اختيار خود گرفته است. اکنون اين کشور براي از بين بردن موانع موجود در برابر راه حل سياسي تلاش مي کند. آشکار است پس از نابودي داعش ديگر مانعي موجود نيست و تنها چندين ميخ در اين مسير وجود دارد که بلدوزر روسيه براي برداشتن آن اقدام مي کند. روزنامه الحيات در گزارشي به قلم «رائد جبر» با عنوان سفر اسد به روسيه و آغاز دوره جديد نوشت: پوتين ابتکار عمل صلح در سوريه را مطرح مي کند. اسد بار ديگر به روسيه سفر کرد و سوريه شاهد نقطه عطف سرنوشت سازي است. مقدمه سازي‌هاي سفر با سفر دو سال گذشته او تفاوتي نداشت. او به طور ناگهاني در يک هواپيماي نظامي روسيه به اين کشور سفر کرد. زمان سفر اسد به روسيه بيانگر رويکرد روسيه براي در هم پيچيدن صفحه عمليات نظامي و آغاز روند سياسي در سوريه است.
به نوشته اين روزنامه، زمان اين سفر که در آستانه برگزاري نشست سرنوشت ساز سران کشورهاي ضامن آتش بس در سوريه صورت گرفت بيانگر اين است که مسکو براي ترسيم نشانه‌هاي مرحله آينده که عنوان اساسي آن پايان دادن به عمليات نظامي در سوريه و انتقال به روند سياسي است، شتاب مي‌کند. روزنامه الدستور در گزارشي به قلم «جمال‌العلوي» نوشت: در فاصله زماني ميان نشست سوچي1 و سوچي 2 و تفاهم آمريکا و روسيه، ماشين هماهنگي سياسي براي ترسيم خطوط راه حل و رويکردهاي سياسي به راه مي افتد. اين در شرايطي است که تحولات منطقه و کناره گيري برخي مقام‌هاي هيات مخالفان رياض و بازنشست شدن فرماندهان ارتش آزاد همه نشانه سياسي آشکاري است که سوريه به سوي نجات ملي سير مي کند. اين روزنامه در ادامه افزود: اميدواريم که همه اين رخدادها در کنار نشست آينده ژنو در ماه جاري ميلادي به سود دولت ملي سوريه تمام شود و اين کشور بتواند از بحران رهايي يابد و جايگاه خود را در منطقه بازيابد. ادامه دارد...
ش.د9603806