(روزنامه اطلاعات – 1396/08/13 – شماره 26859 – صفحه 12)
ترامپ با پيروي از سنت کابويي و جنگ‌طلبي مانند روساي جمهوري سابق اين کشور با وجود هزينه صدها ميليارد دلاري و کشته شدن هزاران سرباز آمريکايي شکست واشنگتن در افغانستان را ناديده گرفته و به ادامه جنگ‌افروزي در اين کشور تأکيد دارد.
به گزارش خبرگزاري تسنيم، حمله آمريکا به افغانستان شانزده ساله شد اما ترامپ نيز مانند ساير روساي جمهوري آمريکا از اشتباهات گذشته درس نگرفته و مدعي است که استراتژي جديد وي پيروزي را براي آمريکا در جنگ افغانستان به ارمغان مي‌آورد. رئيس‌جمهوري آمريکا از اين موضوع چشمپوشي کرده است که واشنگتن با وجود 16 سال جنگ، هزينه‌اي صدها ميليارد دلار، بمباران و کشته شدن چند هزار سرباز آمريکايي در افغانستان شکست خورده است و امروز طالبان به مراتب قدرتمندتر از 16 سال قبل است. گرچه ترامپ مدعي است که با قدرت نظامي و عدم همکاري با کشورهاي منطقه مي‌تواند جنگ در افغانستان را برنده شود اما چشم به روي واقعيت‌هاي اين کشور بسته است.
گروه طالبان در 16 سالگي حمله آمريکا به افغانستان با انتشار بيانيه‌اي بار ديگر تاکيد کرد که به جنگ ادامه خواهد داد و نيروهاي آمريکايي از اين کشور را بيرون خواهند کرد. به نظر برخي از کارشناسان، استراتژي جديد ترامپ براي افغانستان تفاوتي چنداني با استراتژي دولت اوباما ندارد زيرا اوباما نيز سال 2009 ميلادي با موافقت به درخواست فرماندهان آمريکايي ضمن اعزام 30 هزار نيرو حملات هوايي عليه مخالفان مسلح دولت کابل را نيز به شدت افزايش داد.
اين دقيقا همان شيوه‌اي است که ترامپ نيز در پيش گرفته است زيرا بر اساس استراتژي جديد واشنگتن نيروهاي بيشتري در حال اعزام به افغانستان و حملات هوايي نيروهاي آمريکايي و ناتو در افغانستان به شدت افزايش يافته است.در دوران اوباما زماني که صلاحيت‌هاي فرماندهان آمريکايي و حملات هوايي افزايش يافت، تلفات غيرنظاميان در افغانستان نيز بيشتر شد. اکنون نيز شاهد تکرار اين حادثه در استراتژي جديد ترامپ هسيتم. اخيرا پنتاگون ناوگان هوايي متشکل از جنگند‌هاي «تندربولت» و بمب افکن‌هاي استراتژيک «بي52» را راهي افغانستان کرده است که در نخستين ماه اجرايي شدن اين استراتژي تلفات غيرنظامي افزايش يافته و حدود 100 غيرنظامي افغان در افغانستان کشته شده‌اند.
پس از حمله 11 سپتامبر و آغاز مداخلات آمريکا در افغانستان کشورهاي مهمي مانند چين، روسيه و برخي از کشورهاي همسايه افغانستان با حضور آمريکا براي مبارزه با تروريسم و برقراري ثبات در افغانستان مخالفتي نداشتند. اما ادامه مداخلات نظامي در منطقه، اهداف پشت پرده آمريکا را آشکار کرد.آمريکا با شعار مبارزه با تروريسم و ايجاد ثبات در افغانستان و منطقه مداخلات نظامي خود را توجيه مي‌کند اما در واقع اين کشور با حمايت از گروه تروريستي داعش در سوريه، عراق و حالا در افغانستان نشان داده است که واشنگتن نه براي ثبات بلکه براي اخلال در امنيت و ايجاد هرج و مرج در کشورهاي منطقه تلاش دارد.
با اين حال، اگر چه آمريکا در تحقق برنامه‌هاي خود در عراق و سوريه و ايجاد ناامني در کشورهاي منطقه با استفاده از گروه تروريستي داعش شکست خورده اما تلاش مي‌کند تا برنامه‌هاي نيمه تمام خود را با ادامه حضور نظامي در افغانستان دنبال کند.به همين دليل و موارد بسيار ديگري که در گذشته آمريکا وجود دارد، کشورهاي بزرگ منطقه از جمله چين، روسيه و جمهوري اسلامي تا کشورهاي آسياي مرکزي و همچنين مردم افغانستان با درک واقعيت‌ها و نگاهي به عملکرد آمريکا در سوريه، عراق و ليبي ديگر اعتمادي به اين کشور ندارند.از سوي ديگر، در اين بي اعتمادي، مقامات آمريکايي نيز اين مسئله را درک کرده‌اند که واشنگتن براي درهم شکستن بن‌بست جنگ در افغانستان نياز به همکاري پاکستان و برخي از کشورهاي منطقه دارد اما دولت اسلام‌آباد نيز هرگز صادقانه با آمريکا در افغانستان همکاري نخواهد کرد زيرا نسبت به حضور نظامي واشنگتن حساس است به چيزي کمتر از يک حکومت وابسته در افغانستان که به پاکستان وابسته باشد تن نمي‌دهد.
دونالد ترامپ مانند دولت‌هاي گذشته آمريکا چشمپوشي از اين واقعيت که مردم افغانستان از جنگ خسته شده‌اند و نيز شعارهاي دولتمردان افغان و آمريکايي براي مردم ارزشي ندارند، بجاي تلاش براي حل واقعي بحران افغانستان و ارائه طرحي براي خروج مسئولانه نيروهاي آمريکايي اکنون به تشديد آتش جنگ در اين کشور تاکيد کرده است.انتظار مي‌رفت، ترامپ اين واقعيت را درک کند که کشورهاي منطقه نسبت به ادامه حضور آمريکا در افغانستان حساس هستند.
بنابراين بهترين کار براي مردم افغانستان خروج مسئولانه نيروهاي آمريکايي از اين کشور است اما ترامپ نيز با پيروي از سنت کابويي آمريکا و جنگ‌طلبي نشان داد که تمايلي به شنيدن صداي مردم افغانستان و کشورهاي منطقه ندارد.ولي واقعيت اين است که مردم افغانستان در تاريخ هيچگاه حضور نيروهاي خارجي در اين کشور را نپذيرفته‌اند و تا زماني که نيروي خارجي در اين کشور وجود داشته جنگ نيز وجود خواهد داشت. بنابراين استراتژي جديد واشنگتن نيز با شکست مواجه خواهد شد زيرا آمريکا با نظاميگري و تحميل حضورش در افغانستان خود را در برابر مردم اين کشور قرار داده است.
رئيس جمهوري آمريکا اميدوار است با استراتژي جديدي که روي دست گرفته است به هر قيمتي که شده ادامه حضور نظامي اين کشور در افغانستان را تحميل کند ولي واقعيت اين است که مردم افغانستان در تاريخ اين کشور هيچگاهي حضور نيروهاي خارجي را نپذيرفته‌اند و تا زمان خروج آنها جنگ نيز ادامه داشته است.به نظر مي‌رسد که استراتژي جديد واشنگتن نيز با شکست مواجه خواهد شد زيرا آمريکا با نظاميگري و تحميل حضورش خود را در برابر مردم اين کشور قرار داده است. چندي قبل «اسماعيل‌خان» از اعضاي ارشد حزب جميعت اسلامي و از فرماندهان سابق جهادي در مراسم يادبود از هفته شهيد گفت: تا زماني که حتي يک سرباز خارجي در افغانستان حضور داشته باشد مقاومت و جهاد در اين کشور ادامه خواهد داشت پس بهتر است که نظاميان خارجي خاک افغانستان را ترک کنند .
بلوف سياسي ترامپ و تکرار اشتباه اوباما
استراتژي جديد واشنگتن به «بلوف» شبيه است، ترامپ گفته که اين برنامه با راهبردهاي سابق آمريکا در افغانستان متفاوت است اما تنها تفاوت آن اصرار لفظي ترامپ به برنده شدن جنگ در اين کشور است. در واقع استراتژي جديد واشنگتن نيز از روش عمومي جنگ افروزي‌هاي روساي جمهوري گذشته آمريکا مستثني نيست زيرا ترامپ نيز به تشديد آتش جنگ و اعطاي صلاحيت‌هاي بيشتر به نظاميان خارجي تاکيد دارد ودر عين حال رئيس جمهوري آمريکا گفته که جزئيات استراتژي جديد را علني نمي‌کند زيرا اين استراتژي تفاوت چنداني با راهبرد روساي جمهوري گذشته آمريکا در افغانستان ندارد.
باراک اوباما رئيس جمهوري سابق آمريکا نيز با وسعت بيشتري به تشديد آتش جنگ، اعزام سربازان بيشتر تاکيد کرده بود. وي مديريت جنگ را به ژنرال «پترائوس» افراطي‌ترين ژنرال نظامي آمريکا که نتيجه‌اي جز شکست را به همراه نداشت سپرده بود.اين در حالي است که در دوران رياست جمهوري اوباما طالبان به اندازه شرايط کنوني در افغانستان قدرتمند نبود اما با وجود اعزام ده‌ها هزار سرباز آمريکايي کاري از پيش نبرد ولي حالا ژنرال‌هاي نظامي آمريکا همه به بن‌بست امنيتي و شکست آمريکا در افغانستان اعتراف کرده‌اند.با اين حال، ترامپ و تيم امنيتي و نظامي او توضيح نداده‌اند که آمريکا چگونه مي‌خواهد در جنگي که حدود 140 هزار سرباز آمريکايي در افغانستان نتوانستند کاري پيش ببرند،برنده شود و اکنون با اعزام چند هزار سرباز اضافي و کمي پنهانکاري خيال پيروزي دارد.گرچه مقامات دولت ترامپ مدعي هستند که استراتژي آنها بر پايه پيروزي طراحي شده و سياست اوباما بر پايه جلوگيري از شکست ولي در واقعيت اين چيزي جز بازي با کلمات نيست. مشخص است که کشتار و نظاميگري آمريکا در 16 سال گذشته در افغانستان شکست خورده است پس استراتژي جديد واشنگتن و ادامه جنگ افروزي آمريکا نيز با شکست مواجه خواهد شد .
فشار هزينه‌هاي سرسام‌آور جنگ افغانستان به اقتصاد آمريکا
دفتر مطالعات استراتژيک و امور بين‌الملل در واشنگتن، مقدار هزينه آمريکا در جنگ افغانستان را از سال 2001 تا سال 2017 ميلادي 841 ميليارد دلار اعلام کرده است و بطور طبيعي نيز استراتژي جديد ترامپ ميلياردها دلار ديگر به اين رقم خواهد افزود. دانشگاه آمريکايي «بروان» در پروژه «هزينه جنگ» اعلام کرد که آمريکا در افغانستان، عراق و پاکستان تا کنون حدود 5 هزار ميليارد دلار مصرف کرده است که 2000 ميليارد آن را در افغانستان هزينه کرده است و در حال حاضر آمريکا 16 هزار ميليارد دلار بدهکار است. پروفسور«کرافورد» معتقد است که هزينه‌هاي سرسام آور جنگ در افغانستان و عراق به اقتصاد آمريکا ضربه زده و اين کشور هنوز با قرض گرفتن پول براي ادامه حضور نظامي خود در اين کشورها هزينه مي‌کند که حتي بازدهي بهره اين پول 40 سال براي آمريکا به طول خواهد انجاميد. جنگ آمريکا در افغانستان حدود دو برابر حضور شوروي سابق در اين کشور طولاني شده است که اين جنگ هزينه‌هاي سرسام‌آوري را به اقتصاد آمريکا تحميل کرده و آثار آن در اقتصاد اين کشور به وضوح قابل مشاهده است.
بنابراين مي‌توان گفت: استراتژي جديد واشنگتن براي ادامه مداخلات نظامي آمريکا در منطقه و بويژه افغانستان، سرآغاز نزول جايگاه جهاني اين کشور به عنوان ابرقدرتي در دنيا خواهد شد. «الکسي‌پوشکوف» سناتور ارشد روسي اخيرا اظهار داشت: جنگي را که بوش پسر در افغانستان آغاز کرده بود اوباما نتوانست پايان دهد و سياست‌هاي دونالدترامپ نيز در افغانستان شکست خواهد خورد.وي معتقد است که واشنگتن در حالي سربازان خود را از افغانستان خارج خواهد کرد که آمريکا شاهد از دست دادن جايگاه خود به عنوان ابرقدرت جهاني خواهد شد. پس با اين حال مي‌توان گفت که آمريکا نيز رفته رفته به سرنوشت روسيه و انگليس در افغانستان دچار خواهند شد و زماني که واشنگتن بيدار شود ديگر دير خواهد بود زيرا آمريکا نيز مانند انگليس و شوروي در باتلاق افغانستان گرفتار شده و نهايتا دچار فروپاشي خواهد شد.
در اين حال،کارشناس آمريکايي مسائل سياسي تصريح کرد: تنها هدف واشنگتن در افغانستان قبول نکردن شکست در اين کشور است و در نهايت مجبور خواهد شد تا با توافقي آبرومندانه با طالبان نظاميان خود را از افغانستان خارج کند.
به گزارش تسنيم، «گرت پورتر» خبرنگار پژوهشي و تاريخ‌شناس آمريکايي اظهار داشت: اشخاصي که سياست خارجي و امنيت ملي آمريکا را درباره مسائلي چون افغانستان تعيين مي‌کنند علاقه‌اي براي يادگيري از اشتباهات گذشته ندارند زيرا در اين صورت از کار خود برکنار خواهند شد.گفتني است که حمله آمريکا به افغانستان وارد شانزدهمين سال خود شد و پيش از آن صدها نفر از مردم افغانستان در شهر کابل عليه ادامه حضور نيروهاي خارجي در کشور خود تظاهرات کردند.اين در حالي است که دفتر سازمان ملل در افغانستان نيز در گزارشي از افزايش تلفات غيرنظاميان افغان نسبت به سال گذشته ميلادي خبر داده است.
پورتر درباره حضور نظاميان آمريکايي در افغانستان گفت: واشنگتن از اشتباهات خود در گذشته درس نگرفته است.وي افزود: سيستمي که ما براي ايجاد سياست خارجي و امنيت ملي از آن استفاده مي‌کنيم بر پايه يادگيري از اشتباهات گذشته قرار ندارد، زيرا اين به نفع نهادها و افرادي که تعيين اين استراتژي‌ها را بر عهده دارند نيست.اين تاريخ‌شناس آمريکايي در ادامه راهبردهاي آمريکا را «مضحک» دانست و گفت که اين رويکردها کمکي به آمريکا و منافع اين کشور نمي‌کند. پورتر درباره تفاوت رويکرد اوباما و ترامپ در افغانستان نيز بيان کرد: تفاوت بزرگ اين است که واشنگتن با تعداد نظاميان بسيار کمتري اکنون خواستار انجام کاري است که دولت اوباما در اوايل آغاز به کار خود قصد انجام آن را داشت.وي ادامه داد: هدف دولت اوباما قرار دادن طالبان در حالت تدافعي و جلوگيري از توانايي اين گروه براي ادامه پيشروي‌هاي خود بود، اما طالبان نشان داد که با وجود افزايش نيروهاي آمريکايي در افغانستان قادر به ادامه پيشروي است.
خبرنگار آمريکايي گفت: فکر نمي‌کنم که واشنگتن هم باور داشته باشد در کاري که در افغانستان اجرا مي‌کنند، موفق خواهد شد .اين کارشناس مسائل سياسي درباره هدف نهايي آمريکا در افغانستان نيز گفت: تنها هدف نهايي قابل تشخيص اين است که ارتش آمريکا مجبور نباشد که شکست در افغانستان را قبول کند.پورتر درباره استراتژي جديد آمريکا در قبال افغانستان نيز گفت: واشنگتن احتمالا در نظر دارد تا آمار سه ماهه‌اي که از جنگ افغانستان تهيه مي‌شود را بهبود بخشد تا نشان دهد طالبان پس از اعمال استراتژي جديد مناطق کمتري را تحت کنترل خود دارد. وي ادامه داد: بنابراين در سه و يا شش ماه آينده ممکن است با تيتر خبرگزاري‌ها مواجه شويد که نوشته است: ارتش آمريکا موفق به کاهش 2 يا 3 درصدي مناطق تحت کنترل طالبان شد و پس از آن نيز واشنگتن اعلام مي‌کند که آنان در مسير موفقيت قرار دارند و آمريکا بايد به مدت نامشخصي در افغانستان حضور داشته باشد.
اين کارشناس آمريکايي پيش بيني کرد: سرانجام نيز اين بازي با ارقام و آمار که پيش از اين نيز شاهد آن بوديم به ادامه زمان اشغال افغانستان توسط آمريکا، يا عمليات نظامي آمريکا در افغانستان منجر خواهد شد که تفاوتي نيز در نتيجه نهايي نخواهد داشت.پورتر گفت: هر کسي که اوضاع افغانستان را دنبال مي‌کند مي‌داند که در حال حاضر هيچ راهي براي جلوگيري از تسلط طالبان بر افغانستان وجود ندارد و اگر هم اين احتمال در آينده وجود داشته باشد معلوم نيست کي اين اتفاق خواهد افتاد.اين کارشناس مسائل سياسي درباره احتمال مذاکره آمريکا و طالبان نيز گفت: آمريکا بايد براي دستيابي به نوعي توافق با طالبان مذاکره کند، اما واشنگتن از لحاظ سياسي مايل نيست تا بطور عمومي اين را قبول کند؛ با اين حال واشنگتن در نهايت مجبور خواهد شد تا با توافقي آبرومندانه نظاميان خود را از افغانستان خارج کند.
ش.د9603877