به گزارش بصیرت؛ توسعه تجارت خارجی وابسته به در دسترس و مهیا بودن ابزار‌هایی است که بخشی از آن در داخل تامین می‌شود و بخشی نیازمند همکاری با کشور‌های مختلف است. اما آنچه در داخل تامین می‌شود با تدابیر درست و نگاه هوشمندانه و آگاهانه مسئولین به استفاده از ظرفیت‌های کشور به منصه ظهور می‌رسد مثل استفاده از ظرفیت‌های ترانزیتی کشور. رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین در گفتگو با بصیرت تحلیل خود را در این خصوص ارائه داده است.
مجیدرضا حریری رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین در گفتگو با بصیرت در خصوص ضعف ترانزیتی ایران و چالش‌های پیش رو در صورتی که دولت همچنان زمینه‌های لازم برای استفاده حداکثری از ظرفیت ترانزیت کشور را مورد توجه قرار ندهد گفت: در این موضوع شکی نیست که متاسفانه دولت‌ها نسبت به ظرفیت ترانزیتی کشور غفلت بسیار زیادی داشته‌اند؛ این موضوع البته مربوط به امروز و دیروز و یک دهه و قبل و بعد از انقلاب نیست؛ به این دلیل که در ایران بیش از اینکه به ظرفیت ترانزیتی توجه شود به منابع زیرزمینی اعم از نفت و گاز و سایر منابع کانی فلزی و غیرفلزی بها داده شده است.
وی در این باره گفت: این مقوله باعث حواس‌پرتی ما نسبت به نعمت بزرگ خدادادای یعنی منطقه جغرافیایی است که در آن زندگی می‌کنیم. خوشبختانه به طور طبیعی ایران گذرگاه شرق به غرب یا شمال به جنوب جهان است. می‌توان گفت ایران بر سر چهار راه دنیا واقع شده است، اما متاسفانه مسئولین تاکنون به اهمیت این موضوع پی نبرده‌اند.
وی در ادامه بحث خاطر نشان کرد: در دوره صفویه مجموعه‌ای از کاروانسرا‌ها ساخته شد چرا که آن زمان ایران مسیر اصلی جاده ابریشم بود بنابراین هزاران کاروان در این مسیر حرکت می‌کردند و تجارت خود را از این مسیر داشتند. در عصر جدید که کاروانسرا‌ها به دست فراموشی سپرده شد و ریل و جاده و بندر، فرودگاه ایستگاه‌های مرزی تجارت را تسهیل و سرعت دادند از ظرفیت ترازنیتی ایران در صد سال اخیر به شدت غفلت شده است.
رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین تصریح کرد: طی هفت دهه اخیر دولت‌ها روی صنایع فولاد و... بسیار سرمایه‌گذاری کرده‌اند، سرمایه‌ای افزون بر چند هزار میلیارد دلار، بدون نتایج مثبت و سرشار از نتایج منفی مثل آلوده کردن محیط زیست و ایجاد نفس تنگی در مردم، کل درآمد فولاد هم نسبت به درآمد رونق بخشی به ظرفیت ترانزیتی کشور ناچیز بوده است.
مجیدرضا حریری یادآور شد: در صورتی که اگر این سرمایه‌های عظیم را در راه، بندر و ریل سرمایه‌گذاری می‌کردیم با توجه به اینکه صنعت سالمی است بسیار ارز آور بود و زمینه‌ساز ایجاد اشتغال بسیار بالایی می‌گردید؛ شاید چند ده برابر نسبت به صنایع سنگین مثل فولاد و پتروشیمی درآمد داشت.
وی بیان داشت: وقتی ظرفیت‌های ترانزیتی فعال می‌شود ارز آوری صورت می‌گیرد مستقیم و غیر مستقیم، چرا که خدمات مربوط به ترانزیت مثل پایانه‌های لجستیکی، رستوران‌ها و سایر مشاغل فعال می‌شود، اما متاسفانه از این موضوع مهم غافل ماندیم.
مجیدرضا حریری معتقد است: کشوری که محل ترانزیت کالای بین‌المللی می‌شود به طور طبیعی امنیت بیشتری می‌یابد چرا که نقش آن کشور در اقتصاد بین‌الملل بیشتر می‌شود. تمامی ذی‌نفعان مسیر‌های ترانزیتی مواظب هستند این کشور دچار چالش خاصی نشود مبادا جاده‌ها ناامن شوند؛ پس نسبت به عواید و کارکرد‌های تقویت ترانزیت کشور بسیار غفلت کرده‌ایم.
رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین گفت: متاسفانه در این خصوص دولت‌ها بسیار شعار داده‌اند، اما در عمل هیچکسی در هفت دهه گذشته در این زمینه کار جدی صورت نداده است. اگر امروز به دنبال بهره‌وری ظرفیت‌های ترانزیتی کشور باشیم بسیار عقب مانده‌ایم.
وی افزود: متاسفانه از نظر سرزمینی تنها کشوری هستیم که میزان راه‌آهن ما در طی چند دهه اخیر افزایش نیافته و نسبت سرویس‌های حمل و نقلی که در جاده یا روی ریل داده می‌شود بسیار کم است و ناترازی‌های بسیار بزرگی در این زمینه داریم.
رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین افزود: ایران جزء معدود کشور‌های راه‌آهن‌دار دنیاست که راه‌آهن برقی ندارد؛ کشوری که لکوموتیوهایش گازوئیلی است و سوخت‌های فسیلی حرکت می‌کنند! متاسفانه ریل‌هایی که توان حرکت بیش از سرعت صد کیلیومتر در ساعت داشته باشند نداریم و لکوموتیو‌های ما از نظر تکنولوژی مربوط به هفتاد سال قبل است پس در حوزه راه‌آهن و جاده بسیار عقب هستیم.
این فعال اقتصادی و تجاری اظهار داشت: این وضعیت در فرودگاه و ناوگان جاده‌ای و بنادر نیز دیده می‌شود یعنی نه ناوگان حمل و نقل هوایی خوبی داریم نه جاده‌ای نه دریایی، لذا نیازمند هزاران میلیارد دلار فضا برای سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها هستیم با تاکید بر اینکه این سرمایه‌ها بازدهی بسیار خوبی دارد و به سرعت جواب می‌دهد.
مجیدرضا حریری با اظهار تاسف نسبت به عدم شناخت اولویت‌ها در کشور گفت: حتی اگر پولی هم در میان باشد و تحت فشار تحریم‌ها نباشیم به تجربه ثابت شده متاسفانه مسئولین ترجیح می‌دهند طرح‌هایی مثل فولاد و پتروشیمی را مطرح کنند تا اینکه کار‌های اساسی و منطقی سودآور اقتصادی به نفع آحاد جامعه و رشد با ثبات اقتصاد کشور را دنبال کنند.