نسیم سحرگاهی مدینه، عطری از یاس و شقایق را با خود میآورد؛ نسیمی که خبر از میلادی فرخنده میدهد، میلاد علیبنالحسین، زینالعابدین (ع)، سبط رسولالله. ولادتی که تنها تولد یک انسان بزرگ نبود، بلکه طلوع خورشیدی بود که در تاریکیهای پس از عاشورا، راهی به سوی رستگاری میگشود. خورشیدی که گرچه پشت ابرهای مصیبت پنهان بود، اما نور هدایتش از میان شکافها به دلهای تشنهی امت میرسید.
مادر ایرانی حضرت سجاد
امام سجاد (ع) ملقب به «زین العابدین» و «سید السجادین» در پنجم شعبان سال ۳۸ هجری در مدینه به دنیا آمد. مادر گرامی ایشان شهربانو دختر یزدگرد (آخرین پادشاه ساسانی) بود و پدرشان امام حسین (ع). امام سجاد (ع) دوران رشد خود را در عهد امامت امام مجتبی (ع) و پدر خود حسینبنعلی (ع) سپری کردند و از مکتب الهی آموختند.
امام سجاد (ع) در کربلا حاضر شدند، اما به دلیل بیماری نتوانستند در جنگ شرکت کنند و پس از آن قریب سی و چهار سال، یعنی تا سال ۹۴ قمری، رهبری امت شیعه را بر عهده داشتند.
عطر معنویت از کودکی تا امامت
کودکی امام سجاد (ع) مملو از عطر معنویت و درسهای پدری بود که خود آفتاب هدایت بود. امام حسین (ع)، با دستان پرمهرش، سیدالساجدین را در آغوش میگرفت و آیندهای را برایش میساخت که از آتش فداکاری و از خاک ایثار برمیخاست. امام سجاد شاهد فاجعهای بود که ستون فقرات اسلام را به لرزه انداخت، شاهد قتلعام خاندان رسالت و یاران باوفای پدرشان و شاهد شهادت مظلومانهی امام حسین (ع) بودند.
اما در میان این ویرانی، روحی ستبر و ارادهای آهنین پرورش یافت. سالهای پس از عاشورا، سالهای سختی بودند. امام سجاد (ع)، در میان خاندانی که در غم فراق عزیزان غرق بودند، با صبر و شکیبایی مثالزدنی، بار مسئولیت امت را بر دوش کشیدند.
رهبری امت با قلم و دعا
امام سجاد (ع) شاهد ظلم و ستم بسیاری بود، اما خم به ابرو نیاورد. او راهبری امت را نه با شمشیر و سپاه، بلکه با قلم و دعا، با سخن و عمل، به دوش کشیدند. امام در سکوت و انزوا، مکتب پرفروغ جدشان را در دلها زنده و عاشورا را در تاریخ ماندگار نگه داشتند. ایشان با سلاح اشک و آه، دلهای سنگ را به نرمی آب میکردند و با هر ناله و تضرع، شمعهای خاموش ایمان را دوباره میافروختند. سخنان آتشین امام سجاد در مجلس یزید، صدا و فریادی بود در قلب تاریخ؛ فریادی که به جان ستمگران مینشست و بر دل ستمدیدگان، مرهم بود. ایشان در آن مجلس سیاه، با زبانی شیوا و قلبی آکنده از ایمان، ستمکاری یزید را به چالش کشیدند و حقایق را با تمام بیپروایی بیان کردند. این موضعگیری شجاعانه، نمادی از مقاومت پنهان ولی قدرتمند سیدالساجدین در مقابل ستمگران بود. ایشان با این سخنان، نشان دادند که مبارزه تنها با شمشیر نیست، بلکه با ایمان و راستی نیز میتوان در مقابل ظلم ایستاد.
از عبادت تا مبارزه
سجدههای طولانی و شب زندهداریهای ایشان تنها عبادت نبودند بلکه در واقع آنها نمادی از مبارزهی پیگیر امام برای حفظ اسلام و مکتب حسین (ع) بودند.
او با ذکر و دعا، با سخنان بصیرتآمیز، و با عمل به مفاد قرآن و سنت، امت را به سوی راه هدایت راهنمایی میکردند. ایشان در تنهایی و انزوا، با ایمان راسخ و ارادهای آهنین، مکتب عاشورا را حفظ و از آن حراست کردند. امام سجاد (ع) مدیریت و رهبری را در سختترین شرایط به نمایش گذاشتند و به تمام جهان نشان دادند که راه حق حتی در ظاهر مظلومیت، قدرتمند و پیروزمند است.
میراث گرانبهای دعا
صحیفه سجادیه، میراث گرانبهایی از امام سجاد است؛ مجموعهای از دعاها و نیایشهایی که گنجینهای از معارف الهی و درسهای زندگی است. این دعاها، نه تنها نیایشهای فردی هستند، بلکه به عنوان یک راهنمای جامع برای زندگی مسلمانان به شمار میآیند. در این دعاها، میتوان تجلی ایمان راسخ، عشق به خدا، و آرزوی رهایی از ستم را مشاهده کرد.
صحیفه سجادیه، آینه تمام نمای روح پاک امام سجاد (ع) است و راهی برای ارتباط با خداوند و رشد معنوی به شمار میآید. ولادت حضرت سجاد (ع)، یادآور این حقیقت است که رهبری تنها در شکل قدرت ظاهری نیست، بلکه در استقامت و پایداری روح است. امام سجاد (ع) فرماندهای بود که با سلاح دعا و عبادت، ارتش حق را رهبری میکرد و به امت اسلام درس مقاومت و پایداری میآموخت. او در میان دشواریها، امید را زنده نگه داشت و به مردم نشان داد که حتی در سختترین شرایط، میتوان به خدا توکل کرد و با ارادهای آهنین، بر مشکلات فائق آمد.
امام سجاد (ع)، با صبر و شکیبایی بینظیرش، با سخنان بصیرتآمیز و دعاهای پرمعنایش، با عمل به مفاد قرآن و سنت، مکتب حسین (ع) را حفظ و از آن حراست کرد. او به امت اسلام آموخت که چگونه در میان ستمگران، با ایمان راسخ و ارادهای آهنین، به مبارزه با ظلم و ستم بپردازند و راه حق را گام به گام طی کنند.
او مظهر مقاومت پاسخی بود که در ظاهر مظلومیت، پیروزمندانه به پیش میرفت. پس ولادت سیدالساجدین، جشنی برای یادآوری قدرت ایمان، مقاومت و پایداری در راه حق است. جشنی که تا ابد در تاریخ اسلام و در قلب شیعیان جاویدان خواهد ماند.