صبح صادق >>  خرد >> یادداشت
تاریخ انتشار : ۲۶ فروردين ۱۴۰۴ - ۱۶:۰۶  ، 
شناسه خبر : ۳۷۴۸۷۲
پایگاه بصیرت / یعقوب ربیعی

بیانات رهبر معظم انقلاب در تعیین شعار سال به همراه بیانات مفصل ایشان در یکم فروردین ماه هر سال را می‌توان به‌نوعی ریل‌گذاری سالانه کشور و تعیین سیاست‌های کلان آن سال نامید.

سنتی به درازای تاریخی 
در بستر تاریخ، سنت نصرت الهی به‌مثابه جریانی پیوسته و مشروط به اراده و عملکرد انسان‌ها تجلی یافته است. قرآن کریم در آیه ۱۱ سوره رعد با تأکید بر نفی تغییر سرنوشت قومی تا زمان تغییر درونی آنها، محوریت اراده انسانی را به‌مثابه پیش شرطِ جاری شدن یاری خداوند تبیین می‌کند. این آیه نه تنها گزاره‌ای کلامی و اعتقادی، که قانونی الهی است که در روایت تاریخی ملت‌ها تکرار شده است؛ از مقاومت پیامبران در برابر طاغوت‌ها تا مجاهدت امت‌هایی که با تکیه بر ایمان و عمل صالح، محور تحولات شدند. رهبر معظم انقلاب با استناد به این سنت قرآنی، بر پیوند ناگسستنی «تلاش انسان» و «نصرت الهی» تأکید می‌کنند؛ به‌گونه‌ای که پیروزی‌های تاریخی نه محصول تصادف یا معجزه‌ای مقطعی، بلکه نتیجه اجتناب‌ناپذیر پایمردی در مسیر حق، حتی در سایه سخت‌ترین آزمایش‌ها بوده است.
از منظر رهبری، این سنت الهی ماهیتی فعالانه دارد؛ خداوند به بندگانِ ایستاده در میدان عمل یاری می‌رساند، نه منتظرانِ منفعل. شرط تحقق نصرت، تغییر درونیِ فرد و جامعه است؛ گذر از وابستگی به قدرت‌های مادی، تقویت روحیه جهادی و تمسک به ارزش‌های الهی. این تغییر سرنوشت را نه‌تنها در عرصه مادی، که در ابعاد هویتی و تمدنی دگرگون می‌کند. بنابراین، نصرت الهی نه استثنا، که قاعده حاکم بر تاریخ است؛ قانونی که مشروط به حرکت انسان در مسیر فطرتِ حق‌طلبانه‌اش باقی می‌ماند.
اعتقاد بنیادین یا تاکتیک سیاسی؟
ممکن است این نکته مورد پرسش قرار گیرد که این نگاه رهبر معظم انقلاب به‌علت موقعیت موجود یک تاکتیک سیاسی برای ایستادگی در برابر دشمن است یا یک اعتقاد بنیادین؟ پایگاه رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۹۳ یک تحلیل کمی از بیانات ایشان داشتند و مشخص شد که بیشترین متن قرآنی‌ای که ایشان در ۲۸۶ سخنرانی استفاده کرده‌اند، آیه ۴۰ سوره مبارکه حج است. آیه «نصرت الهی»، آیه ۴۰ سوره مبارکه حج بیشترین تکرار را در بیانات معظم‌له در دوران رهبری ایشان داشته است؛ «آنان که از خانه‌هاى خود به ناحق اخراج شدند (و جرمى نداشتند) جز آنکه مى‌گفتند: «پروردگار ما خداى یکتاست» و اگر خداوند برخى از مردم را با برخى دیگر دفع نمى‌کرد (در هر عصرى کفار را از مجتمع دینى و امکنه مذهبى به‌وسیله مؤمنین دفع نمى‌کرد) البته دیرهاى راهبان و کلیساهاى ترسایان و کنشت‌هاى جهودان و مسجدهاى مسلمانان که بسیارى از اوقات نام خدا در آنها ذکر مى‌شود ویران می‌شد. بى‌تردید خدا هر که را که او را یارى مى‌کند یارى خواهد کرد، همانا خدا نیرومند و شکست‌ناپذیر است.» این آیه در مجموع بیانات منتشر شده از رهبر معظم انقلاب تا سال ۱۳۹۳، حدود ۶۷ بار تکرار شده است که اگر آیات هم مضمون با آن را نیز به این تعداد اضافه کنیم بر تعداد آنها افزوده خواهد شد. 

انقلاب اسلامی محصول نصرت الهی
در تحلیل سنت نصرت الهی مبتنی بر اندیشه‌های رهبری، انقلاب اسلامی ایران به‌مثابه تجلی عینی آیه ۱۱ سوره رعد و مصداق بارز «تغییر درونی ملت» است که سرنوشت تاریخی را دگرگون کرد. این انقلاب که از آن به «عهدی میان ملت مسلمان ایران با پروردگار خویش» یاد می‌شود، در بستری کاملاً سکولار و دوقطبیِ حاکم بر قرن بیستم، نه در مدار شرق و نه غرب، بلکه با تکیه بر «اتصال به منبع فیض الهی» و قرار گرفتن در مسیر «شمول امداد‌های غیبی» به پیروزی معجزه‌آسایی دست یافت که حتی دشمنان را به اعجاب واداشت. 
تحلیل عملکرد انقلاب اسلامی در چهار دهه گذشته نشان می‌دهد، قدرت و «نصرت الهی» همواره در پیوند با «اراده زمینی» عمل کرده است. هرجا ملت ایران با تکیه بر بصیرت دینی و وحدت، در برابر فشار‌ها ایستادگی کرده، سنت نصرت الهی به‌صورت عقب‌نشینی دشمنان یا خنثی‌سازی توطئه‌ها تجلی یافته است. این رابطه علّی و معلولی، همان قانون تغییر سرنوشت در سایه تغییر درونی است که رهبری با استناد به قرآن، آن را محور حرکت انقلاب می‌دانند؛ حرکتی که با حفظ «عهد الهی»، توانسته است در محیطی خصمانه، نه‌تنها بقا یابد، بلکه به جایگاه رفیع بین‌المللی دست پیدا کند.

الزامات نصرت الهی در بیانات رهبر معظم انقلاب
نصرت الهی در بیانات رهبر معظم انقلاب الزاماتی دارد که با وجود آنها نصرت صورت می‌پذیرد؛ لذا برای این موضوع باید الزامات را شناخت و یک به یک آنها را بررسی کرد و تحقق بخشید.
۱- آزمایش همیشگی است؛ این از سنن قطعیِ الهی است که انسان‌ها همواره در معرض آزمون‌هایی قرار می‌گیرند تا خلوص عیار ایمان‌شان محک بخورد و مؤمنان راستین از ظاهرسازان و ریاکاران شناخته شوند؛ لذا با در نظر گرفتن تکرارپذیری سنت‌های حاکم بر فرآیند تاریخ بشر، توجه به سرنوشت دیگر امت‌ها همچون ماجرای سپاهیان طالوت و واکاویِ آزمایش‌ها و ابتلائاتی که پروردگار متعال بر سر راه آنان قرار داده است، می‌تواند برای امروز و فردای ما بسیار درس‌آموز باشد.
۲- چک سفید امضا نداریم؛ در جریان این مبارزه تمام‌عیار و همه‌جانبه، اما وعده پیروزی تنها در صورت رعایت شرایط خود محقق خواهد شد. «خدای متعال چک سفیدی نداده است که شما، چون برحقید، حتماً پیروز خواهید شد؛ نه، شما پیروز خواهید شد، چون برحقید، و، چون ایستادگی می‌کنید. اگر بایستید، پیروز خواهید شد.» ۲۲/۷/۱۳۹۰، 
۳- یک معادله ساده؛ باید توجه داشت که امداد الهی همواره بر اساس یک معادله ساده محقق خواهد شد: «أوفُوا بِعَهدی اُوفِ بِعَهدِکُم؛ یعنی مادامی که ما به عهد و پیمان خود وفادار بمانیم، این معادله برقرار خواهد بود و خداوند هرگز خلف وعده نخواهد کرد: «إنَّ اللهَ لا یُخلِفُ المیعَادَ.»
۴- سست نشدن در جنگ اراده‌ها: در اندیشه رهبر معظم انقلاب «در جنگ نامتقارن اراده‌ها هستند که با هم می‌جنگند؛ هر اراده‌ای غلبه پیدا کرد، پیروز خواهد شد. در میدان نبرد، اراده را دچار تزلزل نکنید؛ اگر یک طرفِ جنگ در میدان نبرد اراده‌اش سست شد، قطعاً شکست خواهد خورد....» ۰۳/۳/۱۳۹۵، 
۵- حرکت جهادی وظیفه اصلی مسئولان؛ اما در این میان، مسئولان کشور هم نقش بسیار مهمی دارند و باید بتوانند با امید، نشاط، صبر و استقامت کار را به پیش ببرند. «کار جهادی به نظر من بسیار لازم است؛ تردید، نگرانی، آیا می‌شود، آیا نمی‌شود، بکنیم، نکنیم، اینها خیلی مضر است؛ مسئولان به اینها باید توجّه کنند.» ۱۰/۵/۱۳۹۹، 
۶- دعا حلقه وصل به قدرت لایزال؛ در اندیشه رهبر معظم انقلاب «دعا» وسیله موفقیت است، نه‌فقط در مسائل اخروی و برای برزخ و قیامت، حتی برای دنیای‌تان، برای زندگی شخصی‌تان؛ حتی در مبارزات بزرگ، در کار‌های عظیم دعا کارساز است.
۷- باید هزینه داد؛ رهبر معظم انقلاب در روز یکم فروردین فرمودند: «در مبارزه حق و باطل، پیروزی با حق است. اما جبهه حق هزینه می‌دهد.... جواب حضرت موسی این است: «اِستَعینوا بِاللهِ وَ اصبِروا» از خدای متعال استعانت کنید، کمک بخواهید و صبر کنید. شک نکنید سرانجام این ایستادگی‌ها، شکست دشمنان است، شکست رژیم خبیث فاسد فاسق صهیونیستی است.»