*چه تفاوتی بین شعار اقتصاد مقاومتی سال های گذشته و امسال وجود دارد و چرا حضرت آقا دو واژه اقدام و عمل را همراه این شعار ساختند؟
یکی از تفاوتهای شعار امسال با سالهای گذشته این است که شعار امسال یک شعار اقتصادی است با قید اقدام و عمل که در سالهای گذشته این گونه نبوده است. با عنایت به این که رهبر معظم انقلاب مسائل مهم و اساسی کشور را تشخیص میدهند، از مشکلات به خصوص مشکلات اقتصادی کشور به خوبی مطلع هستند و به مسائل و مشکلات اقتصادی کشور از جمله توسعه، اشتغال، تورم، رکود، بورس، ارز و موارد متعدد و مولفههای اقتصادی کاملا واقف هستند. تشخیص مقام معظم رهبری بر اساس این اطلاعات و استفاده از نظرات کارشناسان اقتصادی بر این اصل استوار است که راهکار گرهگشایی از مشکلات مردم تکیه بر منابع، معادن، ذخایر، نیروی انسانی، سختافزار و نرمافزار، شرکتهای دانشبنیان و به طور کلی ظرفیتهای اقتصادی داخلی است به بیان دیگر با تکیه بر منابع مادی و انسانی داخلی گره از مشکلات اقتصادی کشور باز میشود.
دو سال قبل رهبر معظم انقلاب این موضوع را طرح کردند با وجود پیگریهای مجدانه معظمله آن نتیجهای که مدنظر ایشان بود، محقق نشد. از این رو امسال را سال اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل نامیدند، منظور رهبر معظم انقلاب از اضافه کردن قید اقدام و عمل به راهکار کارگشای اقتصاد مقاومتی این بود که مسئولین به جای حرف زدن، برگزار کردن کنفرانس و همایش و به جای سخنرانی کردن وارد عمل بشوند.
دولت باید اقدامات جدی، عملیاتی و واقعی از خود نشان دهد، البته مجلس در این زمینه در حوزه قانونگذاری اقدامات خوبی صورت داده است؛ برای مثال قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر، تسهیل بازار کسب و کار و قانون مبارزه با قاچاق کالا از جمله قوانینی است که مجلس در این راستا تصویب کرده است.
مجلس در نقش قانونگذاری نسبت به قوانین دست و پا گیری که قبلا در زمینه کسب و کار وجود داشته اقدامات خوبی انجام داده و در جهت تسهیل فضای کسب و کار قوانین خوبی تصویب کرده اما مجلس در نقش نظارتی به خوبی عمل نکرده مجلس موظف است بعد از این که قوانین را تصویب میکند از اهرم نظارتی استفاده کند تا دولت قوانین را به درستی اجرا کند، در این زمینه میتوان گفت مجلس مماشات کرده است.
آنچه که نظر رهبر معظم انقلاب در حوزه عملیاتی کردن اقتصاد مقاومتی بوده اتفاق نیفتاده به همین خاطر حضرت آقا امسال بحث اقدام و عمل را مطرح فرمودند، قوای سه گانه به ویژه دستگاه اجرایی و مجلس و ترجیحا دولت موظف است تذکر رهبر معظم انقلاب را جدی بگیرد و نسبت به حل مشکلات مردم اقدامات جدی انجام دهد.
علیرغم این که دو سال از شعار اقتصاد مقاومتی میگذرد تمامی جستجوهای اقتصادی دولت در خارج از کشور بوده، این دولت مسائل اقتصادی کشور را به بحث برجام و توافق هستهای گره زده و در این زمینه برای این که مردم را با خود در بحث توافق هستهای که به هر قیمتی صورت گرفته، همسو کند؛ انتظارات و توقعاتی در مردم ایجاد کرده، به مردم وعده داده که اگر توافق صورت بگیرد قیمت ارز کاهش پیدا میکند، سرمایه گذاری خارجی صورت میگیرد، تولید رونق پیدا میکند، از رکود خارج میشویم و اشتغال ایجاد میشود. متاسفانه دولت در این مسیر حرکت کرد در حالی که به اقتصاد مقاومتی هیچ توجهی نداشته و ندارد به همین دلیل رهبر معظم انقلاب اظهار رضایت نکردند و بر خلاف هر سال که حضرت آقا در سخنرانی آغاز سال به برخی از اقدامات انجام شده در رابطه با شعار سال اشاره و از تلاش مسئولین تشکر میکنند، امسال این اتفاق نیفتاد، امسال رهبر معظم انقلاب از اقدامات انجام گرفته در حوزه اقتصاد مقاومتی اظهار رضایت نداشتند.
-جایگاه برجام در تحقق اقتصاد مقاومتی کجاست؟
بر اساس توافقی که صورت گرفت،جمهوری اسلامی ایران هزینه سنگینی را پرداخت کرد تا تحریم برداشته شود متاسفانه امروز غرب و آمریکا بدعهدی میکنند، به تعهدات خود عمل نمیکنند و با ایجاد تحریمهای جدید سنگاندازی میکنند. آن ها اجازه نمیدهند مسائل مالی در حوزه دلار انجام شود علیرغم همه اینها اگر آمریکا به تعهدات خود عمل کند همین توافق هم میتواند تاثیر خوبی در تحقق اقتصاد مقاومتی داشته باشد.
یکی از محورهایی که رهبر معظم انقلاب در اقتصاد مقاومتی مطرح کردند مسئله درونزایی با نگاه بیرون است، به این معنا که با تکیه بر منابع داخلی و خود اتکایی ظرفیتها و قابلیتهای داخلی تولیدات را افزایش دهید و نگاه به بیرون به معنای صادرات است.
اگر برجام کامل و صحیح اجرا شود میتواند تاثیر بسیار خوبی در بازار جهانی و نگاه به بیرون که حضرت آقا مطرح کردند، داشته باشد. صرفا بازار داخلی برای مصرف تولیدات داخلی کافی نیست، در حقیقت پایداری تولید به صادرات است اگر طرف مقابل به تعهدات خود در برجام عمل کند زمینه صادرات کالا فراهم میشود اما دنیا، دنیای ناجوانمردی و بیاخلاقی است و متاسفانه دنیا به آمریکا نگاه میکند دولتهای مختلف در موارد متعدد منافع خود را از ترس آمریکا کنار میگذارند.
-چرا اقتصاد مقاومتی به یک گفتمان عمومی و مطالبه مردمی تبدیل نشده تا از این طریق به دولت برای تحقق اقتصاد مقاومتی فشار بیاورد؟
در مرحله اول مردم باید اقتصاد و مولفههای اقتصاد را بشناسند ظرفیتها و قابلیتهای کشور را بدانند، وقتی مردم به این مسائل واقف باشند و بدانند که در کشور 64 نوع مواد معدنی موجود است، اهمیت شرکتهای دانشبنیان را بدانند، اهمیت تولید داخلی را درک کنند اقتصاد مقاومتی قطعا به یکی از مطالبات جدی مردم تبدیل خواهد شد. این که مردم اقتصاد مقاومتی را از دولت مطالبه نمیکنند در راستای اعتمادی است که مردم به رهبر معظم انقلاب دارند، از این جهت که اقتصاد مقاومتی و حل مشکل مردم یکی از مطالبات رهبری است.
برای این که اقتصاد مقاومتی به مطالبه عمومی مردم تبدیل شود ضرورت دارد که این مسئله تبیین شود، رسانهها و تلویزیون وارد میدان شوند و اهمیت اقتصاد مقاومتی را تبیین کرده و نقش مردم را در اقتصاد مقاومتی مطرح کنند بر این اساس که مردم به جای خرید کالاهای وارداتی از تولیدات داخلی استفاده کنند.
از طرفی مجلس شورای اسلامی هم وظیفه دارد قوانین دست و پاگیر را حذف و قوانین ضروری را تصویب کند، همچنین باید در نقش نظارتی خود جدی باشد.
دولت نیز وظیفه دارد سیستم و نظام بانکی را اصلاح کند، قانون تسهیل فضای کسب و کار را اجرایی کند، آییننامههای قانون رفع موانع تولید رقابتی را تدوین و اجرایی کند، قانون مبارزه با قاچاق کالا را جدی بگیرد، جهتگیری دولت در جهت تولیدات داخلی کشور باشد، ظرفیت اقتصادی شرکتهای دانشبنیان را ارتقا بخشد.قوه قضاییه در بحث مفاسد اقتصادی جدی عمل کرده بعد از این نیز جدی و جدیتر باشد.
دستگاههای نظارتی اعم از وزارت اطلاعات، دیوان محاسبات و کمیسیون اصل 90 مجلس در کشف منفذهای فساد کوشا باشند.
-چرا بعد از گذشت چند سال از مطرح شدن اقتصاد مقاومتی هنوز اقدام خاصی در این زمینه صورت نگرفته است؟
ممکن است برنامههایی تدوین شده باشد اما در مرحله عمل و اجرا هنوز نمود پیدا نکرده است. واقعیتهای اقتصاد مقاومتی در عمل مشخص نیست یکی از محورهای اصلی اقتصاد مقاومتی بحث تولید است در حقیقت دولت حمایتی از تولیدات داخلی ندارد. این که معاون اول رئیس جمهور فرماندهی قرارگاه اقتصاد مقاومتی را به دست گرفته و دستور ورود کالاهای لوکس را به کشور میدهد در حقیقت یعنی صددرصد مخالف اقتصاد مقاومتی عمل میکند. اقتصاد مقاومتی یعنی به درون کشور نگاه کردن، دیدن و از ظرفیت ها و قابلیت های داخلی استفاده کنیم. چگونه میتوان به ظرفیتهای داخلی نگاه کرد و کالاهای لوکس نیز وارد کشور کرد، این دو با هم منافات دارند و این عملکرد دقیقا مخالف فرمان رهبری است.
تهیه و تنظیم: سیدمحمدمشکوةالممالک