صفحه نخست >>  عمومی >> نبض تحلیل
تاریخ انتشار : ۰۳ تير ۱۴۰۴ - ۱۰:۱۸  ، 
شناسه خبر : ۳۷۷۹۶۷
پایگاه بصیرت / یعقوب ربیعی

حمله موشکی ایران به پایگاه آمریکایی العدید، رویدادی فراتر از یک درگیری نظامی متعارف است. این اقدام، پرده‌ای از نمایشگاه پیچیده ژئوپلیتیک را کنار زد و پرسش‌هایی بنیادین درباره توازن قوا و آینده منطقه برانگیخت. تحلیل این رویداد مستلزم عبور از هیجان‌های زودگذر و درنگی در لایه‌های زیرین آن است. حمله به خاک پایگاه‌های آمریکا پس از جنگ جهانی دوم، عملی بی‌سابقه و جسورانه است که تنها توسط پاناما در عملیات "علت حق" تکرار شده بود. این خود گواهی بر عبور از خط قرمزی نمادین است که از پنجه و عهده هر کسی یا کشوری برنمی‌آید.

پاسخ به تحلیل‌های سطحی که اقدام ایران را کم‌اهمیت می‌خوانند، نیازمند نگاهی استراتژیک است. پرسش کلیدی "تلفات انسانی" نیست، بلکه این است: "آیا ضربه‌ای به هژمونی بی‌چون‌وچرای آمریکا وارد آمد؟" حمله به سرزمینی که پرچم آمریکا بر آن افراشته است، به خودی‌خود پیامی انقلابی در نظام بین‌الملل محسوب می‌شود. این اقدام، اسطوره "مصونیت" پایگاه‌های آمریکایی را درهم شکست و نشان داد "بتمن ضدضربه" جهانی، آسیب‌پذیر است. حمله به کشوری که بزرگان جهان از کنار دیوارش نمی‌گذرند، حمله به همان هژمونی خودبرتربین است. تاریخ، شکستن این تابو را ثبت خواهد کرد.

پاسخ ایران به آمریکا ماهیتی ترکیبی دارد. این حمله موشکی، تنها یکی از اضلاع چندضلعی استراتژیک است. فشار بر تنگه حیاتی هرمز، تأثیرگذاری بر اقتصاد انرژی جهانی، پیگیری مسیر‌های حقوقی بین‌المللی مانند امکان خروج از معاهده NPT و تمرکز بر مقابله با غده سرطانی صهیونیسم به‌عنوان سگ هار آمریکا، همگی اجزای به‌هم‌پیوسته پازلی بزرگ‌تر برای ایجاد توازن و واداشتن آمریکا به احترام به خطوط قرمز ایران هستند. ارزش این حمله در تغییر معادله روانی و سیاسی و اثبات عزم و توان ایران است. بیانیه نیرو‌های مسلح، سنگ‌بنای فلسفی اقدام را ترسیم می‌کند: "جمهوری اسلامی ایران... تحت هیچ شرایطی تعرض به تمامیت سرزمینی، حاکمیت و امنیت ملی خود را بی‌پاسخ نخواهد گذاشت."

این جمله، عصاره رویکرد ایران است: دفاع قاطع، مبتنی بر مشروعیت مردمی و الهی، و واکنش متناسب به هر تجاوزی. حمله اخیر، تجلی عملی این اصل بنیادین بود. این اقدام نشان داد دوران اعمال زور یک‌جانبه و بی‌پاسخ به سر آمده است. ایران نه تنها تاب شکستن تابوی حمله به پایگاه‌های آمریکا را داشت، بلکه آن را در چارچوب استراتژی هوشمندانه و چندبعدی برای دفاع از حاکمیت و تغییر معادلات قدرت منطقه‌ای به کار بست. فصل جدیدی در موازنه قوا گشوده شده است؛ فصلی که هژمونی بی‌رقیب را با چالشی جدی و نمادین روبه‌رو ساخته است.