«امیررضا واعظ آشتیانی» کارشناس اقتصادی و معاون اسبق وزیر صمت در گفتوگو با «صبح صادق» درباره پیامدهای کمبود انرژی در اقتصاد کشور، آثار نامطلوبی که بر افزایش سطح قیمتها میگذارد و توجه به راهکارهای عبور از این چالش مهم گفت: «در طول سالهای اخیر صنایع و مردم ما با واژههایی مثل ناترازی یا کمبود انرژی مواجه شدهاند که در بسیاری از حوزهها چالشزا شده و معضلاتی را برای امروز و آینده اقتصاد و تولید کشور ایجاد کرده است. حال این پرسش اساسی مطرح میشود که ایران به عنوان دومین دارنده گاز و کشوری با سطح بالای ذخایر انرژی چرا باید ناترازی و کمبود انرژی داشته باشد؟»
وی در این باره خاطرنشان کرد: «سوء مدیریت را میتوان یگانه عامل این اتفاق ناخوشایند عنوان کرد. نداشتن گاز و برق و آب یا اسم جدیدی که تحت عنوان ناترازی روی آن گذاشتهاند، در حوزه انرژی فقط یک کلمه ساده نیست؛ بلکه دنیایی از چالشها و افت اقتصادی را به دنبال دارد، زیرا نبود گاز یا برق و آب خود به خود موجب افت تولید در حوزههای مختلف میشود.»
واعظ آشتیانی معتقد است: «افت تولید معضلات بسیاری در حوزه داخلی و خارجی ایجاد میکند. معضل بسیار بزرگ افزایش میزان تورم به دلیل کاهش تولید و کاهش عرضه کالاهای مورد نیاز مردم است. وقتی کالا کمتر تولید شود و کالا قابلیت رقابتی خود، یعنی کاهش قیمت و کیفیت بالا را از دست بدهد، بدین معناست که نمیتوانیم کالای غیر نفتی به خارج از کشور صادر کنیم؛ بنابراین درآمدهای ارزی کشور به شدت کاهش مییابد.»
این کارشناس اقتصادی معتقد است: «وقتی به نیاز جامعه، یعنی تقاضای واقعی جواب داده نشود و عرضه کالاها منفی شود، افزایش قیمت کالا به زیان مردم جامعه، یعنی دهکهای با درآمد پایین تبدیل میشود؛ بنابراین مردم توانایی خرید کالاهای اساسی و کالاهای مورد نیازشان را از دست میدهند، البته این چرخه فقط به مردم و از دست رفتن قدرت خرید آنها محدود نمیشود و تولیدکننده را نیز تحت عوارض شدید خود قرار میدهد؛ زیرا این وضعیت گردش مالی و تولید و عرضه تولیدکننده را نیز بسیار محدود میکند.»
وی در ادامه بحث تأکید کرد: «باید صنعت و تولید با تأمین انرژی و راهکارهایی که به نفع اقتصاد ایران تمام میشود، فعال شود. باید مدیریت حوزه تولید و صنعت به گونهای عمل کند که صنعت از جهات مختلفی نه فقط از سوی وزارت صمت، بلکه از سوی چندین وزارتخانه دیگر کمک شود تا صنعت کشور به راه بیفتد، حمایت شود و رونق بگیرد.»
معاون اسبق وزیر صمت ادامه داد: «راهکارهای تأمین انرژی با استفاده از واردات فناوریهای روز دنیا که موجب استفاده از گاز و نفت کشور برای تأمین انرژی صنایع شود و سرمایهگذاری در انرژیهای پاک و تولید برق با جدیدترین روشهای روز دنیا با توجه به آفتاب خیز بودن ایران میتواند کمک شایان توجهی به تأمین انرژی مورد نیاز بنگاههای تولیدی و صاحبان صنایع و در نهایت اقتصاد ایران کند.»
امیررضا واعظ آشتیانی با بیان اینکه ناترازی انرژی موضوعی نیست که به سادگی بتوانیم از کنار آن عبور کنیم، گفت: «ناترازی انرژی با سرمایهگذاری، باز کردن درهای کشور به روی سرمایهگذاران خارجی و ایرانیان دارای سرمایه و سرمایههای داخلی باید برطرف شود؛ در غیر این صورت اگر کمبودها رفع نشود، با کمبود تولید و افزایش قیمتی که رخ میدهد و رکودی که در بازار شاهد آن خواهیم بود بسیاری از فرصتهای تولیدی، درآمدزایی و رفاه جامعه از دست میرود و تولیدکننده راهی به جز فاصله گرفتن از تولید و خارج کردن سرمایه خود از فعالیتهای مولد نخواهد داشت.»
وی در خصوص پیامدهای افزایش رکود تورمی در اقتصاد گفت: «نباید گمان کنیم این موضوع مختص ماست؛ زیرا براساس آمارهای داده شده از سوی سازمانهای بینالمللی مثلاً در ژاپن به عنوان کشوری توسعهیافته و پیشرفته رکود تورمی موجب کاهش قدرت خرید و از دست رفتن توان خرید مردم این کشور در طبقه متوسط و ضعیف شده است.»
وی در این باره توضیح داد و گفت: «وقتی مردم در هر کشوری قدرت و توانایی خرید یکسری کالاها را نداشته باشند، دنبال جایگزین کردن خرید کالاهای ارزان و بی کیفیت خواهند بود. این موضوع مختص ایران نیست؛ بلکه در بسیاری از برهههای زمانی که تولید کشورهای توسعه یافته دچار چالش شده و رکود تورمی بر اقتصاد آنها حاکم شده مثل کشورهای اروپایی و آمریکا این اتفاق رخ داده و چالشهای زیادی در سطح اقتصاد ایجاد کرده است؛ لذا برای عبور از این بحران باید انرژی را مدیریت و توانایی خود را برای تأمین انرژی کشور ارتقا دهیم.»
امیر رضا واعظ آشتیانی با تأکید براینکه با مافیا در هر بخشی باید مبارزه و مقابله کرد، زیرا عوامل نفوذی و مافیایی مانع توسعه اقتصاد کشور هستند، به مثالی در این باره اشاره کرد و گفت: «به خاطر دارم یکی از اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس به تازگی عنوان کردند تعیین تکلیف آب کشور به دست چند نفر انگشتشمار انجام میشود که در همه دولتها حضور دارند و کسی قادر به تغییر و برخورد با سیاستها و برنامههای آنها نیست! گفته این نماینده مجلس نشان میدهد مسائل مرتبط با انرژی کشور به دست مافیایی افتاده که مایل به توسعه اقتصاد و صنعت ایران نیستند؛ لذا باید در این مسائل به جمعبندی مشخصی برای مقابله با نفوذ و مافیا برسیم وگرنه همه چیز به یک باره از دست میرود و دست دشمن برای فشار بر ما باز میشود.»
وی در پایان این گفتوگو خاطرنشان کرد: «دولت در خصوص عبور از ناترازی انرژی هر چه سریعتر باید چارهاندیشی کند. اینکه این دولت وارث عملکرد درست یا نادرست دولت قبلی بوده، اصلاً نباید مطرح شود، زیرا در ایران اینگونه باب شده است که هر دولتی روی کار میآید خود را وارث اشتباهات و معضلات دولت قبلی میداند، لذا دست روی دست مشکلات دیگری ایجاد و به دولت بعدی تحمیل میکند؛ در حالی که دولتها عوض میشوند تا مشکلات و چالشهای به جا مانده از دولتهای قبلی را رفع کنند. در واقع رشد و پیشرفت کشور حاصل چنین نگاه مدیریتی است که متأسفانه در دولتهای ما چندان دیده نمیشود.»