تاریخ انتشار : ۲۱ آذر ۱۳۸۸ - ۱۱:۳۰  ، 
کد خبر : ۱۲۴۹۶۶

رسانه‌ و سکولاریسم‌


امروزه‌ رسانه‌ به‌ مثابه‌ ابزار اثرگذار بر افکار در طول‌ حیات خود تغییر تحولات اجتماعی‌ فرهنگی‌ سیاسی‌ و مذهبی‌ بسیاری‌ را موجب گردیده‌ است در این زمینه‌ یکی‌ از چالش‌ های‌ مهم‌ کشورهای‌ جهان سوم‌ به‌ کارگیری‌ این ابزار در فضای‌ داخلی‌ و جهانی‌ است درکشور ما که‌ دین و مذهب پایه‌ و اساس‌ ان را تشکیل‌ میدهد یکی‌ از دغدغه‌های‌ مهم‌ در این خصوص‌ سکولاریزه‌ شدن رسانه‌ است.
برخی‌ از محورهای‌ اصلی‌ این پژوهش‌ عبارتست از رسانه‌ و سکولاریسم‌ جنبه‌ ضهای‌ سکولاری‌ رسانه‌ جامعه‌ رسانه‌ و سکولاریسم‌ استراتژی‌ سکولاریسم‌ در مدیریت پیام‌ رسانه‌های‌ سکولار و جنگ نرم‌ و رسانه های‌ سکولار و تولید دین مجازی‌‌ برخی‌ از تحلیلگران پیامهای‌ رسانه‌ای‌ را بازتابی‌ از دیدگاه‌ نظام‌ حاکم‌ و ابزاری‌ برای‌ بازتولید هنجارها و ارزشهای‌ دولت میدانند تعامل‌ دین و رسانه‌ چه‌ به‌ عنوان دو نهاد اجتماعی‌ و چه‌ به‌ عنوان پیام‌ و ابزار انتقال‌ هنوز موافقان و مخالفان بسیاری‌ در سراسر دنیا دارد.
برخی‌ نظریه‌ پردازان معتقدند که‌ ذات دین با رسانه‌ بیگانه‌ است و نمی‌ توان برای‌ تبلیغ‌ دین از رسانه‌ بهره‌ جست از طرف دیگر برخی‌ هم‌ معتقدند که‌ رسانه‌ تنها وسیله‌ برای‌ انتقال‌ پیام‌ است در بررسی‌ رابطه‌ رسانه‌ و دین نقشی‌ که‌ رسانه‌ در سکولارکردن دین و مفاهیم‌ دینی‌ دارد رسانه‌ از دو منظر سکولار شدن را تشدید می‌کند از نظر محتوا و از نظر عملکرد رسانه‌ای‌ با انکه‌ شواهد متعددی‌ در هر دو جنبه‌ وجود دارد مانند جریانهایی‌ نظیر تله‌ و نجلیسم‌ در دنیای‌ مسیحیت و سپس‌ در دنیای‌ اسلام‌ کوشیدند تا از این رسانهص‌ ها در راه‌ اهداف خود بهره‌ جویند نخستین گام‌ برای‌ بهرضه‌ برداری‌ از رسانه‌ها ارائه‌ محتوای‌ دینی‌ در انها است از سوی‌ دیگر درباره‌ سکولار بودن رسانه‌ هم‌ تردیدهایی‌ به‌ وجود امده‌ است در مجموع‌ زمینه‌های‌ سکولاریسم‌ در فرایند رسانه‌ عموما در سه‌ مولفه‌ خلاصه‌ می‌شود.
ایجاد سبک زندگی‌ متعارص‌ با دین ارائه‌ چهره‌ کاریکاتوری‌ از دین تغییر ماهیت مفاهیم‌ دینی‌ استراتژی‌ سکولاریسم‌ در مدیریت پیام‌ رسانه‌ سکولار برای‌ مدیریت پیام‌ در زیربنایی‌ترین لایه‌ها خود یکی‌ از استراتژی‌های‌ زیر را بر می‌گزیند که‌ عبارتست از:
1- مایل‌گرایی، ‌لذت گرایی‌ 2- بنیادگرایی‌ تحجر و 3- تکامل‌گرایی
فرایند مدیریت پیام‌ سکولاریسم‌ و گزینش‌ بینش‌ تمایل‌ گرایی‌ مبتنی‌ بر ان بر هر یک از مراحل‌ فرایند پیام‌ رسانی‌ مانند سیکل‌ الف- انتخاب پیام‌ ب- تولید پیام‌ ج-‌ ارایش‌ رسانه‌ای‌ و پخش‌ پیام‌ و د- ارسال‌ و دریافت بازخورد تاثیرات خاصی‌ خواهد داشت در بینش‌ سکولار به‌ دلیل‌ اصالت تلذذ غالبا میزان جذب مخاطبان شاخص‌ توفیق‌ قلمداد می‌ شود و رسانه‌ سکولار غالبا در دریافت بازخورد بر همین رویه‌ عمل‌ می‌کند.
رسانه‌ سکولار و تولید دین مجازی‌
رسانه‌ها از جهات گوناگون بر دین تاثیر میص‌ گذارند بیشترین تاثیر رسانه‌ها مربوط به‌ معنا و تصور جدید از اموزه‌های‌ دینی‌ است امروزه‌ به‌ ویژه‌ در رسانه‌های‌ خارجی‌ معنایی‌ که‌ رسانه‌ به‌ ویژه‌ رادیو و تلویزیون از دین به‌ بازتولید ان می‌ پردازند امیخته‌ با مولفه‌هایی‌ هم‌ چون سحر و جادو اسطوره‌ مسائل‌ علمی‌ تخیلی‌ و می‌گردد که‌ متفاوت با اموزه‌های‌ اصیل‌ ادیان است:
کارایی‌ رسانه‌ در مواجه‌ با سکولاریسم‌
بسط نفوذ دین ترویج‌ و تبلیغ‌ دین بازتولید پیامهای‌ دین در قالبهای‌ جدید ایجاد زمینه‌ برای‌ احساسات و تجربه دینی‌ بسترسازی‌ برای‌ تحول‌ روحی‌ و تحصیل‌ اطلاع‌ یابی‌ از ادیان گوناگون میتواند از جمله‌ راهکارهایی‌ باشد که‌ در مواجه‌ با سکولاریسم‌ رسانه‌ای‌ از ان بهره‌ برد رسانه‌ به‌ دلیل‌ خاستگاه‌ خود که‌ از فضای‌ سکولارغرب است پیوندهای‌ عمیق‌ اقتصادی‌ سیاسی‌ و فرهنگی‌ با مهد سکولاریسم‌ دارد رسانه‌ زاییده‌ سکولاریسم‌ منع‌ ذاتی‌ در اشاعه‌ فرهنگ دینی‌ نداشته‌ است هرچند به‌ همراه‌ این تکنولوژی‌ فرهنگ سکولار نهفته‌ باشد.
وقتی‌ منع‌ ذاتی‌ برای‌ رسانه‌ وجود دارد که‌ ذات ثابت برای‌ ان مفروص‌ باشد رسانه خصوصا تلویزیون مصنوع‌ بشر بوده‌ و به‌ حسب ماهیت و ذات خود اقتضایی‌ جز انچه‌ که‌ در بستر ان روییده‌ ندارد البته‌ هر فناوری‌ به‌ سهم‌ خود محدودیتها و فرصت‌هایی‌ را فراهم‌ می‌اورد اما نقش‌ مهمتر به‌ فضا و بستر فرهنگی‌ و شیوه‌ زندگی‌ و هنجارها و ارزشهای‌ حاکم‌ بر جامعه‌ و نیز کاربران ان تکنولوژی‌ بر می گردد که‌ معنا و جهت خاصی‌ را به‌ ان تکنولوژی‌ میدهد این مصنوع ‌رسانه‌ قابل‌ تغییر ماهیت است و هویت ثابت ندارد به‌ همه‌ این اوصاف می‌توان به‌ تلویزیو هویت بخشید و می‌توانیم‌ در ان تغییر ایجاد کرد و این امکان را فراهم‌ ساخت که‌ رسانه‌ ای‌ که‌ زادگاهش‌ سکولاریسم‌ است و کارکرد سکولار دارد کارکرد دینی‌ پیدا کند شما میتوانید نسخه‌ اینترنتی‌ این پژوهش‌ را در سایت ادارهکل‌ اموزش‌ و پژوهش‌ معاونت سیاسی‌ به‌ نشانی‌ مشاهده‌ نمائید همچنین علاقه‌ مندان به‌ دریافت متن کامل‌ پژوهش‌ می‌ توانند به‌ ارشیو اداره‌ کل‌ مراجعه‌ کنند.

نظرات بینندگان
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات