به گزارش فارس، "گرت پورتر " (Gareth Porter)، تاریخدان و روزنامهنگار متخصص در امنیت ملی آمریکا، در قسمت دوم مقاله خود در پایگاه اینترنتی "کانترپانچ " که به برررسی دلایل ساخت مجموعه غنیسازی "فردو " میپردازد، تهدیدات امنیتی آمریکا در سالهای اخیر را اینگونه تشریح میکند: رسانههای خبری آمریکا در دسامبر 2006 گزارش دادند که یک ناو هواپیمابر به همراه تعدادی ناو جنگی به خلیج فارس اعزام شده است.
تهدیدات آمریکا در ماه ژانویه شدیدتر شدند. در آن زمان بوش دولتهای ایران و سوریه را متهم نمود که به تروریستها اجازه میدهند از خاکشان برای ورود و خروج به عراق استفاده کنند. بوش همچنین ایران را متهم نمود که تجهیزات لازم برای حمله به سربازان آمریکایی را در اختیار تروریستها قرار میدهد. نویسنده در ادامه میافزاید: به نظر میرسید که این تبلیغات و صحنهسازیها برای تهیه مقدمات حملهای مشروع به ایران صورت میپذیرفتند.
این گزارش میافزاید: روزنامه گاردین در 31 ژانویه 2007 گزارش داد که "سیاستمداران ارشد اروپا بسیار نگرانند از اینکه آمریکا دست به حملات هوایی گسترده علیه ایران بزند تا برنامههای هستهای مشکوک این کشور را نابود سازد. "
سپس روزنامه واشنگتن پست در 11 فوریه خبر داد که جان هانا (John Hannah)، مشاور امنیت ملی دیک چنی، معاون رئیسجمهور وقت آمریکا، به یکی از دیپلماتهای خارجی گفته که احتمال حمله به ایران در سال 2007 بسیار زیاد است.
چند روز بعد هفتهنامه نیوزویک گزارش داد که "احتمالا " سومین ناو هواپیمابر نیز به منطقه اعزام خواهد شد تا در کنار دو ناو هواپیمابری که از چند ماه پیش در آبهای خلیج فارس بودهاند، قرار گیرد. در سال 2003 نیز که حملات هوایی آمریکا علیه عراق انجام میگرفت همین تعداد ناو هواپیمابر به منطقه اعزام شده بودند.
نویسنده مانور نظامی آمریکا را آخرین حلقه از مجموعه وقایعی میداند که باعث شدند ایران دیگر الزامی برای اعلام آغاز ساخت تأسیسات غنیسازی احساس نکند. وی در ادامه مینویسد: سرانجام در 27 مارس، آمریکا یک مانور دریایی بزرگ در خلیج فارس انجام داد. در این مانور دو ناو هواپیمابر، تعداد زیادی ناو جنگی و در حدود صد هواپیمای جنگی حضور داشتند. این مانور که چندین روز به طول انجامید اولین مانور مشترک هوایی-دریایی بود که از زمان آغاز حملات علیه رژیم صدام حسین انجام میگرفت.
روزنامه نیویورک تایمز طی مقالهای این مانور را "یک نمایش قدرت حساب شده " توصیف نمود که به عنوان "بخشی از یک استراتژی گستردهتر برای تحدید قدرت ایران در منطقه " صورت پذیرفت. دو روز بعد، در 29 مارس، ایران به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام نمود که از اصلاحیه ترتیبات فرعی توافقنامه پادمانی آژانس که در سال 2003 پذیرفته بود کنار میکشد. بر اساس این موافقتنامه ایران باید به محض اینکه تصمیم به احداث تأسیسات هستهای میگرفت، "اطلاعات مربوط به طرح مقدماتی " آنها را در اختیار آژانس قرار میداد.
ایران اعلام نمود که بار دیگر به نسخه قدیمی این موافقتنامه پایبند خواهد بود. بر اساس نسخه قدیمی، ایران باید 180 روز مانده به تزریق مواد هستهای به تأسیسات، آن را به اطلاع آژانس برساند.
در ادامه مقاله، نویسنده اظهارات برخی از مقامات و شخصیتهای ایرانی را نیز مورد استناد قرار میدهد تا نشان دهد اقدامات خصمآمیز آمریکا و احتمال حمله نظامی به تأسیسات هستهای این کشور از دید ایرانیها پنهان نمانده بود: از قرار معلوم ایران میخواست بر همگان کاملا روشن شود که چرا یکچنین تغییری در سیاستهایش ایجاد میکند. در 3 آوریل، سرلشگر حسن فیروزآبادی، فرمانده ستاد مشترک نیروهای مسلح ایران، علنا اعلام نمود که احتمالا نیروهای اسرائیلی و آمریکایی دست به حملات هوایی وسیعی در منطقه خواهند زد.
در همان روز، حمیدرضا ترقی، رئیس امور بینالملل حزب مؤتلفه اسلامی، که یکی از احزاب طرفدار دولت است، علنا تغییر موضع ایران در موافقتنامه پادمانی را با تهدیدات نظامی آمریکا مرتبط دانست.
به گفته ترقی: "تحرکات دریایی نیروهای آمریکایی به مانند آن چیزی است که در دوران قبل از حمله به عراق انجام گرفت. بنابراین ما نباید به طور داوطلبانه اطلاعات تأسیسات هستهای را در اختیار آژانس قرار دهیم زیرا ممکن است مورد سوءاستفاده آمریکاییها قرار گیرند. "
ترقی بدین واقعیت اشاره میکرد که هرگونه ارائه اطلاعات در مورد طرحهای مقدماتی ایجاد تأسیسات هستهای، به نیروهای هوایی آمریکا و اسرائیل کمک خواهند نمود که برای حمله به اهداف مورد نظر آماده شوند.
ایران در 13 آوریل نامهای دیگر به آژانس ارسال کرد و در آن اعلام نمود که آژانس دیگر حق ندارد اطلاعات مربوط به رآکتور آب سنگین اراک را مورد بررسی قرار دهد.
در ادامه این مقاله میخوانیم: تغییراتی که ایران در خط مشی هستهای اتخاذ نمود و همچنین آغاز به ساخت دومین مجموعه غنیسازی اورانیوم نشان میداد که ایران درصدد است تمام تلاش خود را برای افزایش مصونیت در قبال حمله آمریکا به کار گیرد و در همین حین به تعهدات خود پایبند مانده و در صورتی که تهدید به حمله فروکش کرد شش ماه قبل از تزریق مواد هستهای به تأسیسات، آن را به اطلاع آژانس برساند.
گرت پورتر معتقد است تصمیم ایران برای ارائه اطلاعات در مورد سایت فردو به آژانس بینالمللی انرژی هستهای نشان میدهد که هماکنون این کشور بر عکس سال 2007، تهدیدی در مورد حمله نظامی آمریکا احساس نمیکند. وی در ادامه بار دیگر به بررسی ادعاهای مقامات آمریکایی در مورد سایت فردو پرداخته و مینویسد: گزارشات رسانههای خبری در مورد سایت فردو متأثر از اظهارات مقامات ارشد دولت آمریکا بود. آنها اعلام کردند که ایران بعد از اینکه فهمید دستگاه اطلاعاتی آمریکا متوجه وجود این تأسیسات شده است آن را به اطلاع آژانس رساند.
نویسنده در پایان مقاله خود تصریح میکند: در حقیقت، سازمانهای اطلاعاتی آمریکا نمیدانستند که چرا ایران چنین کاری را انجام داده. در همان روز، مجموعهای از پرسشها و پاسخهای غیرمحرمانه در مورد سایت فردو توسط دولت آمریکا و بعنوان گزارش خبری منتشر شد که در وبسایت "مؤسسه علوم و امنیت بینالمللی " قابل دسترسی است. در بخشی از این گزارش چنین نوشته شده بود: "سؤال: چرا ایرانیها تصمیم گرفتند وجود این تأسیسات را در یکچنین زمانی فاش کنند؟ پاسخ: نمیدانیم. "