رسالت خبرگان ‏

صالح اسکندری
مجلس خبرگان رهبری یک مجلس مهم و استثنایی در جمهوری اسلامی ایران است که از تمایزات نظام مردمسالاری دینی محسوب می شود. این نهاد برتر و فائق، بر اساس این وجه تمایز که اساس نظام اسلامى بر اطاعت از خداوند است، حلقه وصل زمین و آسمان در حکومت اسلامی در عصر غیبت به حساب می آید.بر خلاف اغلب مردمسالاری های متداول در دنیا مردمسالاری دینی بر اساس توحید شکل گرفته است و هر آنچه به غیر از حکم خداست طاغوت است."اطیعوا اللَّه و اطیعوا الرّسول و اولی الامر منکم". ‏
خبرگان ملت به واسطه خبرویت خود در فقاهت و عدالت، طی دو مرحله"حدوث" و "بقاء" ولایت الله نقش تعیین کننده دارند. در مرحله حدوث رجوع عموم ملت به مجلس خبرگان نشان می دهد که حکومت اسلامی و ملت مسلمان دو دغدغه اصلی دارند. اول اینکه کسی که در راس امور قرار می گیرد باید عادل باشد و دوم اینکه مصدر تصمیم گیری باید یک فقیه اسلام شناس، آگاه به زمان، شجاع، مدیر و مدبر باشد. در واقع در راس حکومت باید کسی قرار گیرد که عدالت و تقوا در او ملکه باشد تا حکومت اسلامی در مسیر مستقیمی طی طریق خود را آغاز کند.‏
اما در مرحله بقاء ولایت الله که به مراتب مسئولیت و وظایف خبرگان ملت در آن سنگین تر می شود باید نقشه انقلاب در دسترس خبرگان باشد. اینکه مبدا و مقصد انقلاب اسلامی کجاست؟ امروز در چه مرحله ای قرار داریم؟ شان و جایگاه خبرگان ملت در مهندسی نظام اسلامی چیست؟ و ...‏
انقلاب اسلامی پدیده بدیع و نوینی را در ساحت مشهورات سیاسی حاکم بر دنیا ارائه کرد که سیاست و حکومت در آن مبنای بر پرهیزگاری، عدالت و حقیقت سامان می یابد. این انقلاب در ادامه موجد نظام اسلامی شد که اساس آن بر ولایت فقیه استوار است. نظام مقدس اسلامی مبتنی بر تز مترقی ولایت مطلقه فقیه که تصور آن به تعبیر حضرت امام (ره) موجب تصدیق می شود انسجام یافت و ملت فهیم ایران با بیش از 98 درصد آراء به این نظام سیاسی رای دادند . اما با گذشت بیش از سه دهه از انقلاب اسلامی ایران و پشت سر گذاشتن تجارب گرانبهایی که در طول برهه های مختلفی چون جنگ تحمیلی ، دوران سازندگی ، اصلاحات و ... به دست آمده ملت ایران در مسیر حرکت اسلامی خود در مرحله گذار به "دولت اسلامی" هستند. دولتی که متکی بر تعریف عدالت و بر اساس قانون نظام هستی شکل گرفته باشد . دولتی که در آن هر شی در موضع خودش قرار بگیرد و هر اقدامی به هنگام ، صورت پذیرد . دولتی که در آن اختلاس و ارتشاء و اختصاص جایگاهی نداشته باشد وبا متجاوز به حقوق سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی مردم به شدت برخورد شود. مرحله نهایی گذار اسلامی ملت ایران تحقق "جامعه اسلامی" است. جامعه اسلامی سمبل مدینه النبی و جامعه علوی است . جامعه اسلامی سمبل یک جامعه آرمانی در عصر بیداری است . این جامعه مقدمه ظهور منجی عالم بشریت حضرت بقیه الله( ارواحنا له الفدا) است.‏
در واقع فرماسیون نظامی که در ایران پس از انقلاب اسلامی شکل گرفت یک هندسه الهی با مبدا و مقصدی اسلامی است. این هندسه الهی چه در مرحله حدوث و چه در مرحله بقاء نیازمند مهندسان مومن، چشمان تیزبین و نگهبانان بصیری است که نقشه کلی نظام را می شناسند، در عین حال قادرند نقشه خوانی کنند و مهمتر از همه خود را متعهد به این نقشه کلی و میثاقی می دانند که میراث گرانبهای بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی(ره) و خون صدها هزار شهید است.‏
در مرحله بقاء ولایت الله حفظ و پاسداری از هندسه الهی نظام اولویت اصلی خبرگان ملت است و در مسیر صیانت از این مهندسی، قانون اساسی هیچ محدودیتی به غیر از اسلام برای خبرگان قائل نشده است. از همین روست که یکی از ویژگی های کلیدی مجلس خبرگان استقلال آن است. یعنی بر خلاف ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی، قوه قضائیه، مجمع تشخیص مصلحت نظام که مشروعیّت آنها محتاج به تنفیذ، تصویب، تائید رهبری است اما در مجلس خبرگان طبق اصل یک صد و هشتم قانون اساسی:"قانون مربوط به تعداد، و شرایط خبرگان، کیفیّت انتخاب آن ها وآیین نامه داخلی جلسات آنان برای نخستین دوره باید به وسیله فقهای اوّلین شورای نگهبان تهیّه و با اکثریت آرای آنان تصویب شود، و به تصویب نهایی رهبر انقلاب برسد. از آن پس، هر گونه تغییر و تجدید نظر در این قانون و تصویب سایر مقرّرات مربوط به وظایف خبرگان در صلاحیت خود آنان است."‏
وجدان یا فقدان استقلال مجلس خبرگان به طور مستقیم با این هندسه الهی ارتباط می یابد و عملا با عدم هر گونه تحدید، قانون اساسی دست این مجلس را در صیانت از روح الهی حاکم بر نظام بازتر کرده و به تبع آن رسالتش را به مراتب سنگین تر نموده است.‏
آنچه که امروز وظیفه مجلس خبرگان است حفظ این هندسه‌ عظیم الهی و پیشگیری و درمان انحرافات احتمالی است. پاسداری مومنانه از این بافت روحانی که نظام اسلامی را در بر گرفته است بدون نقشه خوانی انقلاب و مرزبندی با دشمن میسر نیست. باید دشمن و دشمنی هایش را شناخت و مرزها را مشخص کرد.رهبر معظم انقلاب دو سال پیش در دیدار اعضای مجلس خبرگان ضمن تاکید بر جایگاه بسیار با اهمیت و مایه اطمینان مردم و نظام اسلامی این مجلس فرمودند:" یکی از وظایف مهم مجلس خبرگان، حفظ و تقویت مبانی، شعارهای بنیادین و جهت گیریهای اصلی نظام است."‏
سلوک سیاسی در مردمسالاری دینی بسته به تحقق شرایطی است که بخشی از آنها شکل رسمی و سخت افزاری نظام اسلامی است و در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران احصاء شده اما به تعبیر رهبر فرزانه انقلاب "شرطِ لازم، ولی غیر کافی" است.
بخش مهمتر و بنیادی تر آیین حکومتداری در نظام اسلامی وجوه نرم افزاری و زیر پوستی است که در واقع همان جهت گیری های فکری، شاخصهای اصلی و شعارهای بنیادین انقلاب است. مقام معظم رهبری در تبیین شاخصهای اصلی انقلاب اسلامی برخی از آنها را این‌گونه برشمردند:" عدالتخواهی ، استقلال و آزادی به معنای حقیقی کلمه ، استکبار ستیزی و منفعل نشدن در مقابل دشمن ، مردم گرایی ، مستضعف نوازی و گرایش به طبقات محروم ، و پرهیز از اسراف و زندگی اشرافی گری جزء مبانی انقلاب اسلامی هستند که به هیچ وجه نباید تغییر کنند."‏
مجلس خبرگان رهبری به لحاظ شأن و جایگاه عالی خود در نظام مردمسالاری دینی و همچنین به دلیل وظایف حساس محوله در تشخیص رهبر و رصدِ دائمیِ شرایط رهبری و عدم محدودیتی که قانون اساسی برای این مجلس در صیانت از هندسه الهی نظام قائل است در مرحله بقای نظام از رسالت خطیری در حفظ و تقویت مبانی، شعارهای بنیادین و جهت گیریهای اصلی نظام برخورداراست.
مآلا باید گفت امروز یکی از وظایف مجلس خبرگان به عنوان "ذخیره معنوی نظام اسلامی" تقویت مبانی و جهت گیری های اصولی نظام اسلامی در راستای صیانت از هندسه الهی جمهوری اسلامی است تا با تاکید و اصرار خبرگان ملت بر اسلام گرایی در تمام شئون حیات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کشور زمینه تحقق دولت اسلامی و پس از آن جامعه اسلامی فراهم گردد .‏