*نمایندگی ولی فقیه در سازمان بسیج مستضعفین چه جایگاهی دارد و چه نقشی را ایفا می کند؟
** نقش نمایندگی ولی فقیه در سازمان بسیج مستضعفین را می توان در پنج محور کاری خلاصه کرد، اولین وظیفه، ارتقای آموزش های عقیدتی سیاسی فرماندهان و مسئولان بسیج است که در قالب دوره های تربیت تعالی و جلسات ابرار در مجموعه سازمان بسیج مستضعفین پیگیری و اجرا می شود. دومین برنامه یا وظیفه، افزایش بصیرت و آگاهی سیاسی فرماندهان و مسئولان بسیج است که در این رابطه، شرایط سیاسی، تحلیل و شناخت نسبت به جریانات خودی و غیرخودی و نگاه هایی که از بیرون به نظام وجود دارد، تبیین و تشریح می شود. در واقع آخرین وضعیت شرایط سیاسی کشور در اختیار فرماندهان و مسئولان گذاشته می شود.
بخش سوم درخصوص مصونیت بخشی در حوزه کاری و عمل فرماندهان و مسئولان بسیج است، یعنی بر انتخاب و انتصاب فرماندهان و مسئولان بسیج از لحاظ شایسته گزینی، شایسته گماری و شایسته سالاری نظارت می شود تا از لحاظ مکتبی، اخلاقی و مدیریتی الگوی بقیه بسیجیان باشند. چهارمین وظیفه نمایندگی ولی فقیه در بسیج، نظارت بر محتوای نشریات و تولیدات بسیج در همه اقشار 17گانه است، یعنی نشریات مکتوب و الکترونیکی و محصولات سمعی و بصری که در قالب فیلم یا تئاتر منتشر می شوند. بنابراین نظارت محتوایی بر همه تولیدات مورد اشاره از جمله وظایف نمایندگی ولی فقیه در بسیج است، اما پنجمین کارکرد، نقشی است که در کنار نیروی انسانی ایفا می کند، به این صورت که، برای تبدیل عضویت ها از عادی به فعال و فعال به کادر باید صلاحیت مکتبی افراد از نظر سالم بودن فکری و اخلاق سیاسی توسط نمایندگی ولی فقیه در بسیج بررسی و تأیید شود.
* همانگونه که اشاره کردید ارتقای دانش عقیدتی و سیاسی بسیجیان و مسئولان بسیج یکی از کارکردهای نمایندگی ولی فقیه در سازمان بسیج مستضعفین است، با توجه به اینکه امروزه شبهات عقیدتی و سیاسی بسیاری توسط جریان های معاند به جامعه تزریق می شود، چه برنامه هایی برای آگاهی بخشی آحاد بسیجیان دارید؟
** در این رابطه راه های گوناگونی پیش بینی شده که در حال انجام است. یکی از این اقدامات، طرح و آموزش مباحث اخلاقی، تربیتی و هشدارهای دینی است که اگر بتوانیم ترمز تقوا را هر چه بیشتر بین همه آحاد بسیجیان به ویژه فرماندهان و مسئولان بسیج محکم تر کنیم، باعث تداوم حرکت در مسیر صحیح خواهد بود. دومین اقدام، جریان شناسی، دشمن شناسی و شناساندن شگردهای دشمنان است. به عبارت دیگر، شناساندن شگردهای نفوذ دشمنان و معرفی راه های جذب و تأثیرگذاری آنها بر روی جوانان موضوعی است که توسط مجموعه نمایندگی ولی فقیه در بسیج با هدف دور نگاه داشتن بسیجیان از تأثیرات مخرب تبلیغ جریان های انحرافی سیاسی و عقیدتی صورت می گیرد.
اینها موضوعاتی هستند که در کلاس ها و موقعیت های مختلف، در گردهمایی ها، نشست های سیاسی و میزگردهای پرسش و پاسخ در اختیار فرماندهان و مسئولان بسیج هم به صورت مکتوب و هم به صورت سخنرانی قرار می گیرد.
* در این رابطه می توانید چند مورد از اقدامات صورت گرفته را بیان کنید؟
** بله. مجموعه نمایندگی ولی فقیه در بسیج تعدادی نشریه مکتوب دارد که در اختیار جامعه هدف قرار می گیرد، نشریه هادیان سیاسی برای هفت هزار هادی سیاسی بسیج با عنوان «هدایت» و نشریه ویژه فرماندهان و مسئولان بسیج از جمله این نشریات هستند، در کنار این، سایت های «هادی» و «عمار» نیز فعالند که می توان مباحث روز سیاسی را در آنها مشاهده کرد. علاوه بر این در سطح حوزه های مقاومت، نشست های ماهیانه و فصلی هم برگزار می شود که در آنها روشنگری و هدایتگری صورت می گیرد.
* چرا در سطح پایگاه ها و حوزه های بسیج توجه به بعد امنیتی و دفاعی بسیج پررنگ است؟
** اشکال در عدم توجیه همه مسئولان بسیج است، زیرا نتوانسته اند رویکرد تحولی جدید بسیج را به درستی به همه منتقل کنند. البته گرچه برخی ها تصور می کنند بسیج یعنی ایست و بازرسی، گشت و کارهای قهرآمیز، ولی بسیج یعنی حضور فعالانه در همه عرصه ها که این همان رویکرد جدید بسیج است. بنابراین لازم است همه مسئولان بسیج همت کنند تا رویکرد جدید بسیج، یعنی دفاع فرهنگی از نظام و انقلاب به خوبی در میان عموم بسیجیان تبیین شود. لازم است این نکته را هم اضافه کنم که آنچه درباره فعالیت های بسیج عنوان می شود، بخشی از آن متوجه کسانی است که در عرصه های فرهنگی و اجتماعی بسیج فعالیت می کنند و به دلیل نداشتن روحیه تبلیغاتی و رسانه ای فعالیت های خود را اطلاع رسانی نمی کنند، به همین خاطر جنبه مورد اشاره به عنوان جنبه غالب در بسیج پنداشته می شود.
* اینکه گفته می شود فتنه گران به دنبال نفوذ در بسیج هستند تا از این طریق به نظام ضربه بزنند، نمایندگی ولی فقیه از بعد نظارتی و تأیید صلاحیت ها چه تدابیری در این خصوص اندیشیده است؟
** آن بخشی که مربوط به حوزه کاری نمایندگی ولی فقیه در بسیج است، شناساندن چهره واقعی فتنه گران، منحرفان، متحجران و همه کسانی است که ممکن است در این جمع نگنجند، ولی دل در گرو خارجی ها داشته باشند، بدین ترتیب که با بیان معیارها، ملاک ها و مشخصه هایی که چنین افرادی دارند، به دست اندرکاران جذب افراد در بسیج کمک می کنیم تا با ملاک قرار دادن معیارهایی که عنوان می شود، افراد به اصطلاح نفوذی شناسایی و ردیابی شوند.
* تغییر رویکرد بسیج به فرهنگی را چطور ارزیابی می کنید؟
** انجام تغییر شاید آسان باشد، اما اثرگذاری تغییر را در فاصله زمانی کوتاه نمی توان ملاحظه کرد، برای اینکه کار فرهنگی حساسیت، ابعاد و جنبه های گوناگون خاص خودش را دارد، لذا ارزیابی درباره رویکرد تحولی در اجرای برنامه های بسیج نیاز به زمانی پنج ، شش ساله دارد.
* همانگونه که اشاره کردید، یکی از اقدامات نمایندگی ولی فقیه در بسیج نظارت بر محتوا و تولیدات بسیج است، امری که به نظر می رسد به نظارت دقیق تری احتیاج دارد، در این رابطه توضیح بیشتری می دهید؟
** سازمان بسیج مستضعفین در تغییر رویکردی خود قرار است 60 هزار پایگاه اطلاع رسانی در مجموعه بسیج داشته باشد به همین جهت، تمام تلاش های خود را معطوف به راه اندازی پایگاه های اطلاع رسانی کرده، لذا موضوع کیفی سازی، در مرحله دوم پیش بینی شده است، از سوی دیگر، برای پشتیبانی و اداره این پایگاه های اطلاع رسانی باید کادری زبده در اختیار داشت، لذا از این حیث دچار کمبود هستیم که برای جبران آن آموزش هایی در نظر گرفته شده است. اما در بحث نظارت، چون حجم کار بسیار وسیع است اگر نمایندگی ولی فقیه در بسیج تمام امکانات خود را هم بسیج کند، نمی تواند یک دهم تولیدات بسیج را از حیث محتوایی نظارت کند، به عنوان مثال فقط در بخش دانشجویی دو هزار نشریه در سطوح مختلف منتشر می شود که برای نظارت بر آنها امکانات و نیرویی بیش از آنچه در اختیار داریم، لازم است.
* این مطلب شما کاملاً درست است، ولی چرا نسبت به خبرگزاری بسیج نظارت محتوایی صورت نمی گیرد تا این به اصطلاح خبرگزاری منبع سایر رسانه ها شود؟
** گفته شما درست است، ما هم بر این اشکال واقفیم؛ به همین جهت یکی از کارهایی که دنبالش هستیم، قانونمند کردن خبرگزاری بسیج است، یعنی به عنوان یک خبرگزاری رسمی کشور در وزارت ارشاد ثبت شود. لذا مکاتبات لازم برای تحقق این موضوع با وزارت ارشاد صورت گرفته است تا در صورت تأیید به عنوان نهمین خبرگزاری رسمی کشور فعال شود.
*چرا کارهای تبلیغاتی در بدنه بسیج در حد انتشار پوستر و نصب پلاکارد است؟
** درخصوص تبلیغات یک تفاوت ماهوی بسیج با رده های سپاه دارد. در رده های سپاه محیط تبلیغاتی محیط پادگانی و اداری است در حالی که در بسیج فضایی کاملاً متفاوت وجود دارد. در بسیج بنا بر تقسیم کاری که صورت گرفته، ما مسئولیت تبلیغ در محیط های اداری و نهایتاً چهاردیواری حوزه های مقاومت بسیج را داریم. در اینجا باز مسئله ای وجود دارد و آن اینکه، تبلیغات در بدنه بسیج با مسئولیت مستقیم سازمان بسیج یا مسئولیت تبلیغات سپاه است. یعنی ارتباط مستقیم ما با استان ها، نواحی و حوزه ها قطع است و آنها در زیر مجموعه سپاه های استانی هستند. به همین جهت نمی توانیم رابطه تخصصی با آنها داشته باشیم. البته علت دیگری که سبب شده فعالیت تبلیغات در بسیج ناقص بماند، به موضوع مشکلات بودجه ای این بخش برمی گردد، بدین معنی که علی رغم با هم بودن تبلیغات و روابط عمومی، بودجه ای که برای این موضوع لحاظ شده، فقط برای روابط عمومی است. بالتبع وقتی اعتبار نباشد، کارآموزشی و سایر کارهای مرتبط در این حوزه، ناقص می ماند. به هر جهت امیدواریم در سال آینده این مشکل حل شود.
* مدتی است سازمانی به نام «بسیج رسانه» در سازمان بسیج مستضعفین راه اندازی شده، ارتباط این سازمان با نمایندگی ولی فقیه در بسیج چگونه است؟
** وظایف سازمان بسیج رسانه گرچه اعلام شده، ولی هنوز مصوب نیست، اما بسیج و رسانه قرار است نیروهای ارزشی، انقلابی و ولایی رسانه ها را سازمان دهی و منسجم کند و علاوه بر این، تربیت و کادرسازی رسانه ای در راستای اهداف انقلاب و نظام را هم دنبال می کند. البته انعکاس فعالیت ها و عملکرد سازمان بسیج و رده های تابعه در بخش های مختلف بر عهده روابط عمومی سازمان بسیج مستضعفین است.
* یکی از طرح هایی که در رویکرد جدید بسیج دنبال می شود، موضوع شجره طیبه صالحین است، آیا نمایندگی ولی فقیه در بسیج در اجرای این طرح نقشی دارد؟
** در تقسیم کار بین نمایندگی و فرماندهی، تربیت مربی، تأیید اساتید و حتی تهیه و تأیید کتب و متون آموزشی جزو وظایف نمایندگی ولی فقیه در بسیج تعیین شده است، اما در سیر مراحل صالحین، همه این موارد یعنی، تهیه متن آموزشی، تربیت مربی و به کارگیری آنها به صورت یکپارچه در مجموعه فرماندهی انجام می شود. از این رو برای رفع تداخل کاری به وجود آمده، جلسات مشترکی را با فرمانده محترم سازمان بسیج مستضعفین داشته ایم که به نتایج خوبی در زمینه تأیید اساتید و سرگروه های حلقه های صالحین رسیده ایم، اما در بخش تربیت مربی و تهیه متون آموزشی، هنوز به نقطه مشترکی دست نیافته ایم. به هر جهت در پی آن هستیم تا با رایزنی هایی که صورت می گیرد، آن بخش از مأموریت های نمایندگی ولی فقیه در بسیج که توسط مجموعه فرماندهی انجام می شود را از سال آینده عهده دار شویم.
موضوعی که در بحث نظام شجره طیبه صالحین موجب نگرانی است، سپردن فکر بسیجیان به روحانیون خارج از بدنه بسیج است، چرا که معلوم نیست در بحران ها و حوادث تا چه حد این اساتید و مربیان، تابعیت فکری از سازمان بسیج داشته باشند، لذا این را به عنوان یک خطر در نظام شجره طیبه احساس می کنیم که وجود دارد. با این وجود، نظام شجره طیبه از جمله طرح هایی است که در صورت موفقیت می تواند برای کادرسازی انقلاب و نظام نقش موثری ایفا کند.
* این روزها مصادف است با ایام سوگواری شهادت حضرت اباعبدالله الحسین(ع) و یارانش؛ طبیعتاً در چنین ایامی به بحث امر به معروف و نهی از منکر که از اهداف قیام آن حضرت است، بسیار پرداخته می شود؛ با در نظر گرفتن این موضوع، چه برنامه هایی را برای تبیین درست امر به معروف و نهی از منکر دارید؟
** به عنوان وظیفه سازمانی، ریاست محترم سازمان با پیگیری هایی که داشتند، ساختار جدیدی را با محوریت پایگاه های بسیج محلات تنظیم و ابلاغ کرده اند که در آن، شورایی با مسئولیت امام جماعت مسجد و عضویت فرمانده پایگاه بسیج، اعضای هیئت امنای مسجد و معتمدین محلی پیش بینی شده است. این شورا یا هیئت امر به معروف و نهی از منکر فعالیت های خود را با رویکرد ایجابی در محلات دنبال می کند. (دستگاه اجرایی این مأموریت، بسیج است.)