از نگاه هاشمی (بخش پانزدهم)

شرایط و صفات رهبری
در ادامه با تبیین شرایط و صفات رهبری در اصل109 قانون اساسی بیان می‌کند:
1- صلاحیت علمی لازم برای افتاء در امور مختلف فقه
2-عدالت و تقوای لازم برای رهبری امت اسلام
3- بینش صحیح سیاسی و اجتماعی
4- تدبیر و شجاعت
5- مدیریت و قدرت کافی برای رهبری
ملاحظه می‌کنید چه شرایطی در نظر گرفته شده است: علم، عدالت، تقوا، شجاعت، تدبیر، مدیریت و قدرت اداره. تردیدی نیست که اگر همه این صفات و شرایط در حاکمی موجود و باقی باشد، صلاحیت نیابت از امام معصوم(ع) را خواهد داشت و اگر در شروع یا ادامه مسئولیت رهبری فاقد این شرایط باشد، حاکمیتش شرعی و قانونی نخواهد بود.
انتخاب اصلح
در هر عصر و زمانی مانند امروز اگر افراد ذیصلاح متعدد باشند، به حکم قانون اساسی که متکی به مبانی دینی است، این وظیفه و حق مردم است که از میان افراد دارای صلاحیت، اصلح را انتخاب کنند. از آنجا که توده مردم به خاطر تخصصی بودن موضوع، قدرت تشخیص اصلح را ندارند، قانون اساسی باز هم بر اساس موازین نقلی و عقلی راه تشخیص را هموار کرده است.
مردم در یک انتخابات سالم و آزاد، نمایندگان صاحب‌نظر و صلاحیت‌دار را برمی‌گزینند و خبرگان که تخصص لازم را دارند، از میان افراد مطرح، اصلح را برمی‌گزینند. در صورت تعدد واجدان شرایط فوق، شخصی که دارای بینش فقهی و سیاسی قوی‌تر باشد، مقدم است. این امر در زمان حضور امام و با هدایت ایشان در عمل تحقق یافت و امروز انقلاب از وجود رهبر شایسته و مجلس خبرگان رهبری برخوردار است. مجلس خبرگان بعد از رحلت حضرت امام، با صبر و متانت توانست صالح‌ترین شخصیت را با توجه به شرایط موجود برگزیند.
مجلس خبرگان موظف شده فهرست کاملی از افرادی را که ذیصلاح برای رهبری هستند، با اطلاعات لازم در مورد وضع علمی و عملی آنان، حاضر داشته باشد که در صورت نیاز خلأ رهبری پیش نیاید. علاوه بر این، قانون اساسی، خبرگان را موظف کرده که وضعیت رهبری را در هر زمان برای محرز بودن ادامه شرایط رهبری، زیرنظر داشته باشند. روشن است که اگر همین احکام قانون اساسی عملی شود، امت اسلامی همیشه از نعمت محوریت صالح برای اداره جامعه برخوردار است و دچار تنشهای خلأ رهبری یا عدم صلاحیت رهبری نخواهد شد.
ادعا ندارم که از همه ظرفیتها استفاده کرده‌ایم
در سایه راهنمایی‌های مکتب اهل بیت(ع) و مجاهدت علمی و عملی علمای اسلامی و به یُمن پایداری و مجاهدات مردم شریف ایران در طول دوران مبارزه و انقلاب، سرمایه تضمین سلامت جامعه اسلامی در اختیار ماست و اگر ما درست عمل نکنیم و از این رهگذر آسیبی به امت اسلامی وارد شود، مجازات سختی در پیشگاه عدل الهی خواهیم داشت. البته این جانب ادعا ندارم که ما از این ظرفیت در این مدت سی ‌سال به خوبی استفاده کرده‌ایم یا حتی مقررات و ساختارهایی که تنظیم شده، بی‌عیب است، بلکه می‌خواهم بگویم چنین فرصت و سرمایه‌ای در سایه مکتب اهل‌بیت(ع) داریم. به امید اینکه روزی درست بهره‌گیری شود.