دشواری‌های خمینی بودن

گروه سیاسی / طاهره ریاحی: دیدار سیدحسن خمینی و محمود احمدی نژاد پس از بارها تایید و تکذیب، دیروز از سوی محمدعلی انصاری، دبیر ستاد بزرگداشت ارتحال امام(ره) تایید شد. انصاری اما برخلاف گمانه زنی بسیاری از سایت های خبری شایعات پیرامون این دیدار را رد کرد و کاندیداتوری نوه بنیانگذار جمهوری اسلامی در انتخابات ریاست جمهوری دور یازدهم را کذب دانست. او گفت: بنده از طرف سیدحسن خمینی کاندیداتوری وی در انتخابات را تکذیب می کنم و این مساله ناشی از شایعاتی است که در برخی سایت ها و رسانه ها مطرح شده است و در دیداری که سیدحسن خمینی با احمدی نژاد داشت، به هیچ وجه موضوع کاندیداتوری یادگار امام در انتخابات مطرح نشد.
دیدار سیدحسن خمینی و احمدی نژاد از این جهت مورد توجه فعالان سیاسی و اصحاب رسانه قرارگرفته که نگاهی بر تحولات چند سال گذشته بیانگر تفاوت دیدگاه های یادگار امام و محمود احمدی نژاد است. با وجود این رسانه های اصولگرا به واسطه برخی اخبار منتشرشده پیرامون دیدار وی با احمدی نژاد، سعی دارند اینچنین القا کنند که جریان حاضر در دولت با اصلاح طلبان و چهره هایی همچون هاشمی و سیدحسن خمینی قرابت هایی پیدا کرده است. پس از در گذشت سیداحمد خمینی، سیدحسن خمینی به عنوان شاخص ترین فرزند ذکور بیت امام(ره) مورد توجه محافل سیاسی قرار گرفت و سیدحسن هم همواره سعی کرده است که جایگاه خود را به عنوان نوه بنیانگذار جمهوری اسلامی در میان مردم حفظ کند، اما با وجود این از ابتدای دولت نهم تاکنون هجمه وسیعی علیه سیدحسن خمینی شکل گرفته است.
نخستین بار گفت وگوی هفته نامه شهروند با سیدحسن خمینی در سال 86 جنجال برانگیز شد و هجمه شدیدی علیه سیدحسن خمینی شکل گرفت. وی در پاسخ به اینکه «کدام نمونه بارز ظهور نفسانیت و مخالفت امام با آن را می توان به یاد آورد و به آن اشاره کرد؟»
گفته بود: «به نظر بنده، تنبه امام به اینکه نظامی ها نباید در سیاست دخالت بکنند، یکی از این دغدغه ها و مسائل است. چون که تفاوت عنصر نظامی و سیاسی تنها در این است که نظامی تفنگ دارد. یکی از بزرگ ترین معیارهایی که می توان گفت، جامعه از راه امام خارج شده است یا نه؟! «حضور نظامیان در عرصه سیاست» است. کسانی که مدعی هستند که به امام(ره) وفادارند، باید نسبت به دستور صریح امام(ره) با تمام وجود حساسیت نشان دهند. همان طور، در زمانی که فردی مدعی شود، ولایت از آن فقیه نیست، همه باید بگویند، در اندیشه امام هست و نسبت به این موضع حساسیت نشان دهند، باید در برابر «ورود نظامیان به عرصه سیاست» هم حساسیت داشته باشند.
اگر این گونه نباشد یا دروغ می گویند یا دچار تناقض هستند.» تفسیر این آموزه امام راحل از زبان نوه ایشان برای عده یی قابل پذیرش نبود و سیل سرزنش عده یی بر سیدحسن جاری شد. در تندترین مورد، یکی از سایت های حامی دولت ـ سایت نوسازی- در مطلبی توهین آمیز با عنوان «راز گل انداختن لپ های سیدحسن خمینی» وی را به شدت مورد حمله قرار داد: این مطلب به اندازه یی توهین آمیز بود که آیت الله هاشمی رفسنجانی در واکنش به آن در خطبه های نماز جمعه گفت: «نمی دانم این حرفی که حاج حسن خمینی مبنی بر عدم دخالت نظامی ها در انتخابات مطرح کرد چقدر خلاف بود که شاهد این همه عصبانیت در مقابل آن بودیم.»
شاید بسیاری از انتقادات تند علیه سیدحسن خمینی از سوی حامیان دولت به سبب این بود که وی در آغاز دولت نهم با عنوان چهره یی منتقد دولت شناخته شد. زمانی که هتاکی ها نسبت به سیدحسن خمینی با واکنش تندی از دلسوزان و یاران انقلاب و همراهان امام روبه رو شد، دولت نهم برای تبرئه خود از این سرزنش ها هرگونه وابستگی سایت نوسازی را به خود کذب محض عنوان کرد و علی اکبر جوانفکر در یادداشتی در روزنامه ایران نوشت: «حافظه تاریخی مردم به خاطر دارد که رسانه چی های دوم خردادی در هفته آخر منتهی به سوم تیرماه 1384 چه آتش سنگینی از تهمت، افترا، اسائه ادب و توهین علیه دکتر احمدی نژاد به راه انداختند تا او را از چشم مردم بیندازند و با تخریب چهره وی، ترس و نگرانی را در دل های مردم جایگزین آرامش و امید کنند. این جنجال بر سر نوشتار موهن یک سایت اینترنتی علیه یادگار بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و نسبت دادن آن به دولت و رییس جمهور از سوی افرادی که رفتار و منش گذشته آنان مبین بی اعتقادی آنها به امام، ارزش ها و مبانی انقلاب اسلامی بوده است، تنها در چارچوب این دستورالعمل جدید قابل تعریف است...»
همچنین مهدی کلهر، مشاور رسانه یی و اطلاع رسانی و علی اکبر جوانفکر مشاور مطبوعاتی رییس جمهور در نامه یی به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هرگونه نسبت پایگاه های اینترنتی با دولت را به شدت تکذیب کردند و خواستار اعمال یکسان قانون برای همه پایگاه های اینترنتی شدند. یاران رییس جمهور در این نامه نوشتند که «دولت نهم از روز آغاز فعالیت خود، اساسا در اندیشه راه اندازی روزنامه، خبرگزاری یا سایت اینترنتی نبوده و در این مسیر نیز هیچ اقدامی را به عمل نیاورده و بیش از هر چیز بر ضرورت کارآمد کردن وسایل ارتباط جمعی موجود تاکید کرده است. بنابراین به جز دو پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری و سخنگوی دولت، هیچ سایت دیگری منسوب به دولت نیست و هرگونه نسبتی مبنی بر ارتباط مستقیم یا غیرمستقیم میان دولت با سایت های خبری، نادرست و بی اساس است و به عنوان یک اتهام دروغین باید مورد پیگرد قضایی قرار گیرد.»
چندی بعد مدیر سایت عذرخواهی کرد و قصد خود را از نوشتن این سرمقاله راز ساده زیستی امام خمینی عنوان کرد. پس از آن محمدعلی انصاری اعلام کرد: «حجت الاسلام والمسلمین حاج سیدحسن خمینی ضمن قدردانی از ابراز احساسات مراجع عالیقدر، علمای اعلام، شخصیت های نظام و عموم اقشار و طبقات مختلف مردم عزیز ایران اسلامی در واکنش به مطلب اهانت آمیز یک سایت نسبت به بیت شریف حضرت امام، خواهان آن شد که به جهت حفظ وحدت و انسجام جامعه و آمادگی جهت حضور در صحنه انتخابات، از ادامه واکنش ها در این خصوص خودداری شود.»
گام دوم هتاکی ها زمانی آغاز شد که سیدحسن خمینی در مراسم تحلیف و تنفیذ محمود احمدی نژاد برای دولت دهم شرکت نکرد. همین موضوع سبب شد واکنش هایی نسبت به این کار در محافل سیاسی و رسانه های حامی دولت عنوان شود. سایت های حامی دولت دلیل غیبت سیدحسن را برای حضور در جلسه تنفیذ، شرط گذاری او عنوان کردند و خبر دادند شرط او، استقرار در جایگاه سران کشور است. در همین راستا فاطمه رجبی که هنوز از معجزه هزاره سوم دلسرد نشده و به جمع منتقدان وی نپیوسته بود گفت: «اساسا حضور این فرد در چنین مراسمی مورد سوال است، نه عدم حضور او. و این مساله مهم صرف نظر از حضور وی در جناحی خاص و موضع گیری هایش به نفع یک جناح است زیرا ملت برای او نه جایگاه سیاسی و نه جایگاه علمی و نه هیچ جایگاه دیگری قائل نیست.»
هجمه علیه سیدحسن خمینی زمانی شدت بیشتری یافت که وی در مراسم تجدید میثاق هیات دولت که طبق سنت هرساله در هشتم شهریورماه با حضور اعضای هیات دولت برگزار می شد حضور پیدا نکرد و مراسم شب های قدر در حرم امام هم که هر ساله از سوی بیت امام برپا می شد لغو شد.
پس از آن محمدجعفر بهداد عضو شورای سیاستگذاری و نظارت بر انتشار آثار و اندیشه های محمود احمدی نژاد و معاون سیاسی دفتر رییس جمهور در مطلبی با عنوان «سخنی درباره سیدحسن خمینی» در واکنش به موضعی که سیدحسن خمینی اتخاذ کرده بود نوشت: «سیدحسن خمینی باید بداند که هرچه اعتبار و حرمت دارد، از جانب توجهات و هدایت های خمینی کبیر و خامنه ای عزیز است، وگرنه از حیث شرایط عمومی نظیرسوابق مبارزاتی، علم، مدیریت و امثال آن ویژگی ممتازی در ایشان سراغ نداریم تا جایگاه فعلی اش را ناشی از آنها بدانیم.» این یاداشت همچنین دلایلی که سیدحسن خمینی برای عدم برگزاری مراسم شب های قدر در حرم امام عنوان کرده بود را زیر سوال می‌برد.
اما خرداد 89 در مراسم بزرگداشت امام راحل اوج هتاکی ها علیه سیدحسن خمینی بود در این مراسم سخنرانی محمود احمدی نژاد به عنوان سخنران آغازگر آنقدر طولانی شد که محمدعلی انصاری و محمد نجار در نامه یی به وی مدت زمان سخنرانی اش را یادآوری کردند اما احمدی نژاد در پایان سخنرانی خود گفت اکنون توجه شما را به سخنرانی رهبر فرزانه انقلاب اسلامی جلب می کنم با این حال سیدحسن خمینی طبق برنامه ریزی ها پشت تریبون حاضر شد اما سخنرانی وی با شعارهای عده یی که با عنوان خودسر از آنها یاد شد نیمه تمام ماند.
سیدحسن خمینی با بغضی در گلو این طور سخنرانی اش را به پایان برد: آقایان هنوز 20 سال از رحلت امام(ره) نگذشته است شان سالگرد مراسم امام(ره) چنین نیست که برخی چنین انجام می دهند، من از همه معذرت می خواهم و از خدا می خواهم ما را با امام‌مان محشور کند.
اما بعد از حضور رهبری در جایگاه، ایشان به گرمی با سیدحسن احوالپرسی کرده و روی وی را بوسید تا از وی دلجویی کرده باشد.
این هجمه ها سبب شد تا حضور احمدی نژاد و سیدحسن خمینی در مراسم دهه فجر در مرقد امام و هفته دولت به غیبت سیدحسن در این مراسم بینجامد.
بهمن 89 سیدحسن خمینی مشی صدا و سیما در قبال امام راحل را تاب نیاورده و با نگارش نامه یی که «اعتراض آمیز» و «شدیداللحن» توصیف شد، رییس رسانه عمومی را از برخورد گزینشی با کلام امام(ره) برحذر داشت. یادگار امام البته به ضرغامی یادآور شد اگر به این برخورد یکسویه خاتمه داده نشود متن نامه خود را برای مردم ایران منتشر خواهد کرد تا افکار عمومی در جریان قصور صورت گرفته در قبال امام(ره) قرار گیرند.
سیدحسن چند باری هم در سخنرانی هایش دل آزردگی اش از اینکه امام را به محلی برای مناقشات سیاسی بدل کرده اند عنوان کرد و از نسبت دادن هر حرف و سخنی به امام و استفاده گزینشی از فرمایشات ایشان گلایه کرد. خرداد 90 آرامشی در برگزاری مراسم امام راحل دیده شد و سیدحسن و احمدی نژاد هر دو در این مراسم حضور داشتند، همچنین عکس هایی از حضور سیدحسن در مراسم دهه فجر و تجدید میثاق هیات دولت با آرمان های امام در رسانه ها منتشر شد.
چندی بعد سایت ها خبری از دیدار احمدی نژاد و سیدحسن را منتشر کردند: خبری که تا روز گذشته بارها منتشر و پس از انتشار تکذیب می‌شد.
اما روز گذشته این خبر از سوی محمدعلی انصاری تایید شد هر چند به گفته وی بحث انتخابات ریاست جمهوری در این دیدارها صحت ندارد.
چرخش موضع احمدی نژاد از زمانی که حتی تریبون را در اختیار سیدحسن خمینی قرار نمی داد و نزدیکانش موقعیت سیدحسن را به وی یادآور می شدند تا امروز که به دیدار وی می رود نشان می دهد با وجود تفاوت در بینش های سیاسی و پایگاه اجتماعی میان این دو، تلاش های تردیدآمیزی از سوی جریان حاضر در دولت برای فضاسازی روی این دیدارها صورت می گیرد. در این بین برخی گروه های سیاسی که به یک کاسه کردن منتقدان خود علاقه مندند با بهره گیری از این فضا به دنبال ترسیم تصویری از این ملاقات ها هستند که نزدیکی میان جریان دولت با دیگر گروه ها و چهره های سیاسی را جلوه دهد.
به نظر می رسد جریان دولت نیز از واکنش های اینچنینی خرسند باشد چه آنکه این گروه بعد از آنکه جایگاه خود در میان اصولگرایان را از دست داده، اکنون به دنبال سرپناهی دیگر می گردد تا با استفاده از آن به حیات سیاسی اش تداوم بخشد. این در حالی است که مبنای تفکر جریان هایی که دولتی ها به دنبال نشان دادن قرابت با آنها هستند تا حدی متفاوت از نظرات حاکم بر دولت است که همگرایی اینچنینی را دور از دسترس می سازد و تنها زمینه ساز فضاسازی رسانه‌یی است.