شاخصه‌های گفتمانی دولت احمدی‌نژاد را بررسی می‌کند (بخش نهم)

عدالت، مهرورزی، خدمتگزاری خالصانه و تلاش برای تعالی و پیشرفت کشور، از جمله محورهای چهارگانه مدنظر دکتر احمدی‌نژاد برای کشورداری بوده که بارها بر آن‌ها تاکید و اهتمام ویژه شده است. این شاخصه‌ها، عمده‌ترین خصوصیاتی بودند که بعدها تبدیل به شعارهای محوری دولت شدند، بویژه بحث مهرورزی و محبت به مردم، چرا که رئیس‌جمهور معتقد بود هر حاکمی اگر تمام وجودش عشق به مردم نباشد، توفیقی هم برای خدمت خالصانه پیدا نمی‌کند.

رئیس جمهور در گفت‌وگوی تلویزیونی که با عنوان گزارش از عملکرد دولت‌های نهم و دهم انجام شد در پاسخ به سؤالی درباره این‌که ترجمان عملی شعار مهرورزی شما چه بود می‌گوید: «این‌ها باورهای دینی و اعتقادی ما است، ما معتقدیم روابط انسان‌ها باید با هم براساس محبت شکل بگیرد نه کینه. منشأ کینه، خودخواهی، غرور و زیاده‌خواهی استکبار است. کینه، ریشه بدبختی‌های بشر است.»

دولت احمدی‌نژاد نه تنها با عموم ملت که با دشمنان چه از نوع داخلی و خارجی، همواره از در مهرورزی و محبت وارد شد. چنانچه احمدی‌نژاد در پایان این هشت سال تاکید می‌کند: «دولت همه را دوست داشته و خدا شاهد است من حتی مخالفان خود را نیز دوست دارم. ما سعی کرده‌ایم به همه احترام بگذاریم و دولت تلاش کرده که با همه حتی با دشمنان خود نیز با صداقت برخورد کند.» روزنامه در بخش‌های قبلی از سلسله گزارش‌های بررسی شاخصه‌های گفتمانی دولت احمدی‌نژاد به شاخصه‌هایی چون عدالت، ساده‌زیستی، مهدویت، احیاگری ارزش‌ها، عزتمداری جهانی، مردمی بودن، تلاش و پرکاری و روحیه تحول‌گرایی و اصلاح حقیقی پرداخته است. در قسمت نهم این گزارش به سراغ مفهوم مهرورزی که همواره یکی از شعارهای اصلی دولت احمدی‌نژاد بوده است، رفته‌ایم.

اقبال عمومی مردم به دولت مهرورز

امام خامنه‌ای در دیدار هیات دولت و رئیس جمهور با قدردانی مجدد و چندباره از خدمات دولت، بر پایبندی به شعارها و جهت‌گیری‌های اعلام شده توسط رئیس جمهور در ابتدای دولت تاکید و می‌افزایند: علت اقبال مردم در انتخابات سال 84 و 88 به رئیس جمهور همین شعارهای جذاب و ضروری بود چرا که مردم به ارزش‌ ها و آرمان‌ها پایبند و دلبسته‌اند. ایشان عدالتخواهی، استکبارستیزی، ساده‌زیستی، مقابله با منش اشرافیگری، مقابله با ویژه‌خواری و سوءاستفاده از ارتباطات اقتصادی و غیراقتصادی و خدمت‌رسانی صادقانه را از جمله شعارهای جذاب دولت خواندند و خاطرنشان کردند: «اصول و ارزش‌هایی که امام خمینی می‌فرمود و باعث محبوبیت ایشان در قلب ملت‌ها شد، از اساسی‌ترین شعارهای دولت است که باید کاملاً به آن پایبند بود.»

مهرورزی انسان‌ها، امری ضروری

امام خامنه‌ای در دیدار مسئولان نظام و قشرهای مختلف مردم در سالروز مبعث پیامبر اکرم(ص) در سال 86 طی بیاناتی تاکید می‌کنند: «تزکیه اخلاقی برای یک کشور، یک امر ضروری است؛ مهرورزی انسان‌ها با یکدیگر، انصاف انسان‌ها نسبت به یکدیگر، رعایت حال انسان‌های دیگر در برنامه‌ریزی زندگی انسان، رحم و مروت بین افراد بشر، چیزهایی است که زندگی بشر را آرامش می‌بخشد. اگر ملاحظه می‌کنیم که دنیا امروز بیش از گذشته در آتش ناامنی‌ها می‌سوزد، ناامنی، ‌امروز بزرگ‌ترین بلای بشر یا لااقل یکی از بزرگ‌ترین بلایای بشری است. انسان‌ها در درون خانواده‌شان امنیت ندارند، در محیط زندگی اجتماعی امنیت ندارند، در میان کشور و میهن خودشان امنیت ندارند. این ناامنی از سوء سیاست‌ها، ناشی از قدرت‌طلبی‌ها، ناشی از بی‌اخلاقی‌ها، ناشی از دوری انسان‌ها از تزکیه است و اسلام ما را به تزکیه دعوت می‌کند و این یک قلم بسیار عمده از تعالیم اسلام است.» ایشان همچنین در دیدار کارگزاران نظام خاطرنشان می‌کنند:

«دنیای اسلام در پرتو بیداری رو به گسترش اسلامی می‌تواند با اتحاد کلمه، همدلی و مهربانی و پایداری در برابر دشمنان مشترک راه روشن اما دشوار خود را با سربلندی طی کند.» امام خامنه‌ای همچنین می‌افزایند: «منطق امام بزرگوار ما، منطق عقل، منطق فکر، منطق عمل روشن‌بینانه، منطق انسانیت و هنجار انسانی و اخلاق انسانی و فضایل اخلاقی بود؛ دنیا دنبال این است. مظهر بیداری اسلامی کسانی نیستند که با چهره عبوس و گرفته خود با همه دنیا – حتی با مومنین و مسلمین – مواجه می‌شوند؛ عده‌ای را تکفیر می‌کنند؛ عده‌ای را با قوم‌گرایی، عده‌ای را با طایفه‌گرایی، عده‌ای را به بهانه‌های نادرست مورد تهاجم قرار می‌دهند. وجود اینها به شدت مشکوک است.»

جنگ احزاب علیه دولت مهرورز

با وجودی که دولت‌های نهم و دهم و شخص محمود احمدی‌نژاد به عنوان رئیس‌جمهور همواره شعار مهرورزی را سرلوحه کردار و گفتار خویش قرار می‌داد و در مدارا با مخالفان و دشمنان نیز با همین شیوه و تاکتیک برخورد می‌کرد، اما محبت و مهرورزی تنها جاده یکطرفه‌ای بود که از سمت دولت پیگیری می‌شد. دشمنی‌ها و تخریب‌ها علیه دولت اما تا جایی پیش می‌رفت که در برخی موارد مقام معظم رهبری خود شخصاً به موضعگیری در این زمینه می‌پرداختند. چنانچه در دیدار رئیس‌جمهور و هیات وزیران در شهریورماه سال 87 با اشاره به افزایش انتقاد و تخریب دولت‌ها در سال آخر دوره اول فعالیت آن‌ها تصریح می‌کنند: «البته این دولت، بیشتر مورد هجوم تخریبی قرار دارد و دو جریان داخلی و خارجی آن را می‌کوبند.» ایشان هجوم رسانه‌های بیگانه به دولت نهم را به جنگ احزاب تشبیه کردند و خاطرنشان می‌کنند: «دولت نهم به این علت هدف حملات بی‌وقفه قرار دارد که گفتمان آن، گفتمان امام و انقلاب است.» امام خامنه‌ای به انگیزه‌های متفاوت طیف وسیعی که به تخریب دولت مشغول است، اشاره و می‌افزایند: «برخی از این افراد مغرض نیستند بلکه کم اطلاع یا بی‌اطلاع هستند برخی هم غرض‌های شخصی و سطحی دارند اما بعضی یا از اول امام را قبول نداشته‌اند و یا در وسط راه با انقلاب دچار مشکل شده‌اند به همین علت با غرض‌های عمقی و کینه امام، به تخریب دولت نهم مشغولند.»

مهرورزی اساس دولت احمدی‌نژاد

رئیس‌جمهور نیز با بیان این‌ که مهرورزی، ویژگی اصلی جامعه اسلامی است خاطرنشان می‌کند: « از سیاست‌های دیگر دولت که در چارچوب سیاست‌های نظام اعلام شد، مهرورزی و خدمت به بندگان خداست. این پایه استقرار نظام اسلامی است و پایه اجرای عدالت، امنیت و توسعه فرهنگ اسلامی است. اصلاً نظام ولایت یعنی نظام عشق و محبت و ولایت پراکنده‌کننده شمیم محبت در جامعه انسانی و بشری است. دولت برای این هم برنامه‌های گوناگونی را ترتیب داد. همین سفرهای استانی. یکی از اهداف سفرهای استانی تقویت محبت و مهرورزی است؛ برداشتن فاصله بین مسئولین و مردم.»

مهرورزی، آرمان انقلاب اسلامی

احمدی‌نژاد در گردهمایی مبلغین حوزه علمیه قم در سال 84 تصریح می‌کند: «… یکی دیگر از آرمان‌های انقلاب ما که در این انتخابات به عنوان شعار انتخاب شد، مهرورزی نسبت به مومنین و مردم است. خداوند مومنین را نسبت به یکدیگر مهربان قرار داده است. … وزن و قیمت محبت و موّدت را خداوند تا آنجا بالا برد که آن را اجر رسالت محمدی قرار داد. محبت به اهل بیت - علیهم السلام - منشأ همه محبت‌ها و عشق به همه نیکی‌هاست. بحمدالله امروز ملت ما از محبین اهل بیت - علیهم السلام - هستند. از همین معنا درس می گیریم که مهرورزی با بندگان خدا یک وظیفه است؛ یک راه برای حصول به مقصد است.»

نقدپذیری دولت نهم

رئیس جمهور با اشاره به ویژگی بارز دولت یعنی نقدپذیری خاطرنشان می‌کند: «... اگر ما به‌ تاریخ‌ 9 سال‌ قبل‌ نگاه‌ کنیم‌، بیشترین‌ هجوم‌ به‌ عملکرد دولت‌ هشت‌ سال‌ قبل‌ از آن‌، در دوره قبل‌ بود. در این‌ دولت‌ بنا بر زیر سؤال‌ بردن‌ نیست‌. اتفاقاً می‌بینید که‌ این‌ دولت‌ کوچک‌ترین‌ تعرضی‌ به‌ هیچ‌ کسی‌ نمی‌کند. حتی‌ به‌ کسانی‌ که‌ از مرز انتقاد منصفانه‌ به‌ حریم‌ توهین‌ و تهدید هم‌ وارد می‌شوند، باز دولت‌ پاسخی‌ نمی‌دهد. دولت‌ دارد کار می‌کند. ما عملکرد خودمان‌ را گزارش‌ می‌دهیم‌. شما حتی‌ یک‌ مورد نمی‌توانید بیاورید که‌ از قبل‌ این‌ دولت‌ مشخصاً دیگران‌ زیر سؤال‌ رفته‌ باشند. بله‌، وقتی‌ ما می‌گوییم‌ در فلان‌ جا فساد هست‌، یا خلاف‌ اتفاق‌ افتاده‌ و ما باید با آن‌ برخورد کنیم‌، خوب‌، اتفاق‌ افتاده‌ است‌ دیگر و ما نمی‌توانیم‌ از این‌ چشم‌‌پوشی‌ کنیم‌. اما این‌که در این‌ دولت‌ دیگران‌ زیر سؤال‌ بروند، مطلقاً نیست‌. در رابطه‌ با هسته‌ای‌ هم‌ هیچ‌ گاه‌ این‌ دولت‌ کارهای‌ قبلی‌ را زیر سؤال‌ نبرده‌ است‌، اما بر همگان‌ واضح‌ است‌ که‌ مواضع‌ این‌ دولت‌ ـ چه‌ مواضع‌ اجرایی‌ و چه‌ مواضع‌ دیپلماتیک‌ آن‌ ـ در برخورد با پدیده هسته‌ای‌ کاملاً متفاوت‌ است‌...»

تحمل انتقادات و گوش شنوای دولت

احمدی‌نژاد با بیان این‌که این دولت بیشترین گوش شنوا را داشته است، می‌گوید: «... بالاخره در اداره کشور ما نیازمند همدلی، همراهی و هم فکری هستیم. بنده به عنوان نماینده ملت، خدمت شما نمایندگان ملت عرض می‌کنم که این دولت بیشترین گوش شنوا و تحمل را تا امروز داشته است. نگاه کنید چه خبر است. بالاخره روزنامه‌ها و حرف‌ها را که می‌بینید. ما حتی یک موردش را هم پاسخ ندادیم تا فضای همدلی بماند. بسیاری از اوقات درون خودمان ریختیم. گفتیم بالاخره برادران خودمان هستند دیگر. یکی نویسنده است، یکی نماینده است، یکی حزب است، یکی گروه است و یکی نظریاتی دارد و خلاصه می‌گوید، اشکالی ندارد. اگر در صد نظر هم یکی از آن‌ها مفید باشد، ما موظفیم هر صد مورد را با دقت گوش بدهیم و خدا را سپاسگزارم که از طرف خادمان ملت در دولت هیچ حرکتی در جهت ایجاد تنش، درگیری، تفرقه و تزاحم انجام نشده است. نه این‌که در یک جلسه خصوصی کسی گله‌ای نکرده باشد. بالاخره انسانیم دیگر، می‌گویند و می‌شنوند، همان طوری که گفتم. این می‌گوید، آن می‌گوید و این هم یک جمله‌ای می‌گوید و تلاش برای حفظ وحدت بوده، اما بالاخره.

چه خوش بی‌مهربانی هر دو سر بی

که یک سر مهربانی درد سر بی...»

رئیس جمهور در گزارش عملکرد هشت ساله دولت خود نیز با بیان این‌که در دوره‌ای می‌گفتند در مسیر توسعه عده‌ای از مردم له می‌شوند، تصریح می‌کند: «در آن زمان تصورم این بود که مفهوم مهرورزی کمرنگ شده است، عده‌ای به فکر خودشان هستند و دیگرانی که دارند له می‌شوند، چطور باید بپذیریم که یک عده انسان له شوند؟! جز این است که دولت روابطش بدون عشق و محبت و انگیزه خدمت‌رسانی است؟!»

دکتر غلامحسین الهام، در تبیین ویژگی‌های دولت دکتر احمدی‌نژاد می‌گوید: «احمدی‌نژاد واقعاً می‌خواست دولتش، دولت محبت باشد. نکته‌ای که امیرالمؤمنین‌(ع) در نامه به مالک و در برخی موارد دیگر بر روی آن تاکید دارند که حاکم باید به‌طور جد دلسوز و مهرورز واقعی به مردم باشد. در این صورت است که جیب‌های خودش را پر نخواهد کرد و گروه خاص خود را حاکم نخواهد کرد.»