توافق آمریکا و روسیه بر سر سوریه سرآغاز تغییرات در نظم جهانی

پایگاه بصیرت ، گروه ترجمه ـ پایگاه اینترنتی آسیاتایمز 21 سپتامبر 2013 (۳۰شهریور) در مقاله‌ای به روند عقب‌شینی آمریکا از دستورکار حمله به سوریه پرداخت و نوشت: هنگامی که باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا، تلاش کرد به‌منظور تنبیه دولت سوریه به این کشور حمله کند، نتوانست در این مورد همگرایی گسترده بین‌المللی به وجود آورد. در نشست ماه جاری گروه بیست در سن‌ پترزبورگ که در آن رهبران بیست کشور صنعتی حضور داشتند، آمریکا بیانیه‌ای در محکومیت کاربرد تسلیحات شیمیایی پیشنهاد کرد؛ اما بیش از نیمی از شرکت‌کنندگان از جمله کشورهای گروه بریک (برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی)، اتحادیه اروپا، آرژانتین، اندونزی، مکزیک و آلمان آن را امضا نکردند. در صحنه داخلی بسیاری از نظرسنجی‌های عمومی، نفرت فزاینده شهروندان آمریکایی از مداخله‌های نظامی را منعکس کردند؛ برای نمونه، نیویورک‌تایمز و سی‌بی‌اس از  6 تا 8 سپتامبر از 1011 نفر  پرسیدند که آیا آمریکا باید در حل‌وفصل کشمش‌های بین‌المللی نقش برجسته و پیشرو ایفا کند که 62 درصد پاسخ منفی دادند.

در ادامه مقاله آمده است: «چارلز کوپچان» عضو ارشد شورای روابط خارجی، می‌گوید: «شما شاهد ویژگی‌های بروز یک تغییر تدریجی‌تر هستید... از زمان جنگ جهانی دوم، آمریکا آخرین حربه در اقدام یکجانبه یا ائتلافی به منظور مقابله با مسائل بین‌المللی بوده است؛ اما در حال حاضر، افکار عمومی آمریکا بیشتر بر مسائل داخلی متمرکز است و از مداخله‌گرایی برون‌مرزی خسته شده است... آمریکا به‌سادگی مسیر گذشته خود را تغییر نمی‌دهد... روندی در حال رخ دادن است که طی آن، قدرت به‌آرامی در مقیاس جهانی تقسیم می‌شود... به نوعی سوریه نماد و نمایان‌گر بروز این تحولات در طولانی‌مدت است.» در حالی که اوباما و دیوید کامرون، نخست‌وزیر انگلستان، بر مداخله نظامی تأکید می‌کردند، نمایندگان مردم در کنگره و مجلس، آن‌ها را به عقب راندند. «جمیز پل» مدیر اجرایی سابق میزگرد سیاست جهانی، می‌گوید: «از زمان جنگ ویتنام تا به حال شاهد چنین نفوذی از سوی مردم بر سیاست بین‌المللی نبوده‌ایم... واشنگتن بر باورها یا افکار عمومی جهان حکمفرما نیست... دولت خواستار حرکت به جلو بود، نتوانست، بدون حمایت آن‌ها نتوانست. حتی پادشاهی‌های خلیج‌فارس باید درباره نحوه واکنش مردم خود به سیاست‌های‌شان فکر کنند.»

در پایان مقاله آمده است: این عقیده که آمریکا نمی‌تواند یکجانبه دستورکار خود را به پیش ببرد، در جامعه آمریکا هویداست؛ در عین حال، رقبای مهم آمریکا به‌تازگی بر ایده دیپلماسی و چندجانبه‌گرایی تأکید کرده‌اند؛ برای نمونه، رئیس‌جمهور چین بر «همکاری برد-برد» تأکید کرده است که در آن، کشورها با یکدیگر به‌عنوان شریک رفتار می‌کنند و رئیس‌جمهور روسیه نیز از «استثناگرایی آمریکایی» انتقاد کرد. آقای پل می‌گوید:‌ «در حال حاضر، آمریکا اهرم فشار کمتر، احترام کمتر و انعطاف‌پذیری در مقایسه با گذشته دارد... اما ما باید نتیجه و توافق سوریه را نه یک شکست، بلکه یک پیروزی برای آمریکا تلقی کنیم؛ زیرا دولت اوباما محدودیت‌های خود را تشخیص داد و آماده تغییر مسیر به جای حرکت به سوی گزینه پرخطر جنگ شد... توافق آمریکا و روسیه در نهایت اهمیت دیپلماسی در سازمان ملل را برجسته کرد و راه‌ را برای اخضر ابراهیمی به‌منظور انجام تلاشی دیگر برای گفت‌وگو و راه‌حل سیاسی در راستای پایان جنگ داخلی خونین سوریه هموار کرد.» با وجود این، تعامل دیپلماتیک با روسیه بر سوریه ممکن است روابط دوجانبه را ارتقا دهد و به همگرایی آمریکا و روسیه جان تازه‌ای ببخشد.