*** واکنش مقامات جهان به جاسوسیهای آمریکا
در بین مقامات اروپایی شاید صدراعظم آلمان بیشتر از سایر مقامات از رکب خوردن از واشنگتن شوکه و عصبانی شد. مرکل درباره شنود مکالمات تلفنی خود به اوباما اعتراض کرد. صدراعظم آلمان اقدام آمریکا در شنود مکالمات تلفنی سران کشورهای جهان را موجب از دست رفتن اعتماد به این کشور خواند. آنگلا مرکل گفت در صورتی که سازمان امنیت ملی آمریکا تلفن او را شنود کرده باشد، این اقدام موجب خدشه دار شدن اعتمادی خواهد شد که به آمریکا وجود دارد. او شخصا نارضایی خود را از این موضوع با اوباما مطرح کرد و اوباما نیز به وی اطمینان داد آمریکا تلفن او را شنود نمی کند و نخواهد کرد. اما هیچ سخنی درباره اینکه آیا در گذشته این کار صورت گرفته است، مطرح نشد.
نشریه اشپیگل نیز که منبع اصلی و اولیه انتشار این گزارش بوده و دراین خصوص به مدارک و اسناد دریافت شده از ادوارد اسنودن پیمانکار نظامی سابق پنتاگون استناد کرده ، در صفحه نخست خود در بالای یک تصویر ، سفارت آمریکا در آلمان را بعنوان لانه جاسوسی معرفی کرده است.خبرنگار شبکه گفت مرکل قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا از نامزدی باراک اوباما حمایت می کرد و انتشار این گزارش برای وی مخرب خواهد بود.این در حالی است که برخی اعضای دولت مرکل در خصوص اتهامات کلی اقدامات جاسوسی آمریکا در این کشور در صدد توجیه برامده و گفته اند که این اقدامات برای اهداف مبارزه با تروریسم صورت گرفته و حتی گفته اند که یک جریان ضد آمریکایی در آلمان به این ماجرا دامن می زند .خبرنگار شبکه افزود این وزرای کابینه مرکل اکنون بسیار آسیب پذیرهستند و این دو وزیر بسیار به مرکل نزدیک هستند.در عین حال مرکل نیز خودش با اتهامات در صحنه سیاسی آلمان مواجه است و برخی سیاستمداران آلمانی می گویند مرکل مواضعی نرم در خصوص این ماجرا اتخاذ کرده است و به نوعی مرکل نیز خودش تحت فشار قرار دارد.
دولت اندونزی درپی انتشار اخبار جدید مبنی بر استراق سمع در سفارت آمریکا در جاکارتا شدیدا به واشنگتن اعتراض کرد. "مارتی ناتالگاوا"، وزیر خارجه اندونزی درپی گزارشات اخیر مبنی بر وجود تجهیزات استراق سمع در سفارت آمریکا در جاکارتا به شدت به دولت آمریکا انتقاد کرد.
وی در این رابطه گفت: دولت اندونزی نمیتواند وجود تجهیزات شنود در سفارت آمریکا در جاکارتا را نمیپذیرد و اعتراض رسمی خود را به اطلاع دولت آمریکا رسانده است.وزیر خارجه اندونزی در ادامه افزود: " درصورت تایید، چنین اقدامی نهتنها نقض هنجارهای بینالمللی نبوده بلکه با روح همکاری میان کشورها در تضاد است." ناتالگاوا تاکید کرد که دراین رابطه با سفیر آمریکا صحبت کرده و از وی توضیح خواسته است.
اسپانیا نیز از آمریکا درباره پرونده جاسوسی توضیح خواست.خوزه مانوئل گارسیا مارگایو،وزیر خارجه اسپانیا بار دیگر از مقامات واشنگتن خواست تا هرچه سریع تر توضیحاتی را در خصوص پرونده جاسوسیها ارائه کنند.
وزیر خارجه اسپانیا طی دیدار با مقامات کشور لیتوانی مجدداَ خواستار ارائه توضیحات مقامات کاخ سفید در خصوص جاسوسی ها در فضای سایبری و همچنین تماس های تلفن شهروندان این کشور شد.مارگایو اظهار داشته که امیدوار است جیمز کاستوس، سفیر آمریکا در مادرید بتواند هرچه سریع تر نگرانی های مقامات این کشور اروپایی را به گوش مقامات واشنگتن رسانده و از آن ها بخواهد با ارائه توضیحاتی مجاب کننده حافظ روابط هر دو کشور باشند.وزیر خارجه اسپانیا در ادامه افزود: امیدواریم که اتفاقاتی این چنینی هرگز رخ ندهند.وی در ادامه افزود: مقامات ایالت متحده می بایست آگاه باشند که دفاع از حریم های خصوصی و شخصی از اهمیت بسیار ویژه ای برخوردار است و اقدامات شما در واقع نقض امنیت شهروندان خصوصی به شمار می رود.
دیلما روسف، رئیسجمهوری برزیل، پیشتر سفر خود به واشنگتن را در اعتراض به جاسوسی سازمان امنیت ملی آمریکا در کشورش لغو کرده بود.
او همچنین در نطق خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، توجیههای مطرحشده از سوی آمریکا درباره این که شنود اطلاعاتی برای حفاظت از کشورها در مقابل تروریسم و قاچاق مواد مخدر و دیگر جرایم سازمانیافته بوده، رد کرد.
دولت مکزیک هم به گزارشها درباره جاسوسی آمریکا از ایمیلهای روسای جمهوری سابق و فعلی این کشور اعتراض کرده و آن را "غیرقابلقبول" خوانده است.
فرانسوا اولاند، رئیس جمهوری فرانسه نیز نسبت به گزارشهای منتشر شده درباره شنود مکالمات تلفنی شهروندان این کشور بهوسیله آمریکا ابراز نگرانی کرده است. خبرگزاری فرانسه در خبری به نقل از یک منبع دیپلماتیک اعلام کرد آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و فرانسوا اولاند، رئیس جمهور فرانسه درباره گزارش های منتشر شده مبنی بر جاسوسی گسترده آمریکا در اروپا از جمله شنود مکالمات تلفنی این دو مقام بلندپایه تبادل نظر کردند.
مردم آمریکا نیز این جاسوسی را تاب نیاوردند و در اعتراض به اقدام ایالات متحده در شنود مکالمات تلفنی شهروندان آمریکایی و دیگر مردم جهان در شهر واشنگتن تظاهرات کردند.
*** واکنش رسانه ها و اصحابش به شنود مکالمات
دولتهای اروپایی سر اینکه چه واکنشی به "جاسوسیهای آمریکا" نشان دهند، دچار گیجی شدهاند. این حقیقت، با نگاهی به مسیرهای پیچ در پیچ مطبوعات اروپا در هفته گذشته مشخص میشود:
1) قبل از اینکه "کیت الکساندر" رئیس سازمان امنیت ملی آمریکا (NSA) نطق خود را خطاب به نمایندگان رسوایی اطلاعاتی آمریکا ایراد کند، روزنامه "وال استریت ژورنال" (Wall Street Journal) چاپ واشنگتن روز دوشنبه 28 اکتبر 2013 (6 آبان) اروپاییان و مخصوصاً "آنگلا مرکل" صدر اعظم آلمان را دعوت به آرامش کرد!
«خانم صدراعظم و همکاران وی باید در کشورشان مراقب باشند که برنامههای آمریکا برای خلعسلاح جهانی، به بنبست کشانده نشود. البته امروز "اوباما" با محدودکردن شدیدِ قوانین آژانس، میکوشد تا خشم اروپاییها را کنترل کند؛ مبادا کلوپ اروپایی هوادارانش ازهم بپاشد. اما این کار شاید در نهایت به اینجا بیانجامد که سیاست امنیتی ایالات متحده آمریکا، توسط "ادوارد اسنودن" تعیین شود.
محدود کردن قوانین در آژانس امنیت ملّی آمریکا، یعنی اوباما از عملکرد اسنودن شکست خورده و این پیام، قطعاً آسیبپذیری در برابر افشاگران را بیشتر میکند.»
2) در مدتی که از انتشار خبر جاسوسیهای آمریکا میگذرد، "اوباما" تأکید کرده که از جاسوسی در اروپا بیاطّلاع بوده است. روزنامه فرانسوی "لوموند" (Le Monde) چاپ پاریس در گزارشی روز چهارشنبه 30 اکتبر 2013 (8 آبان) نوشت:
«به هیچ وجه باورکردنی نیست که نمایندگان آمریکا، هم در حوزه دولت و هم مجلس، از جاسوسیهای رسواییبرانگیز آژانس اطلاع نداشته باشند. به راحتی باید گفت که دولت "اوباما" جرأت کافی برای اعلام واقعیت را ندارد: واضح است که خود دولت، شرایط جاسوسی را برای آژانس امنیت ملّی فراهم کرده، به نحوی که هر چقدر هم این رسوایی گسترش یابد، گناهی متوجه دولت نشود!»
3) پس از اینکه سخنرانی پر از "عذرهای بدتر از گناه" عصر سه شنبه 29 اکتبر در کنگره آمریکا پخش شد، رئیس آژانس امنیت ملی آمریکا، "دفاع رو به جلو" را ترجیه داد و ادعا کرد که اتحادیه اروپا هم به همین اندازه تلفنهای آمریکا را شنود میکنند!
بعد از طرح این ادعای ناگهانی، روزنامه ایتالیایی "کارییر دل تیچینو" (Corriere del Ticino) چاپ سوییس روز چهارشنبه 30 اکتبر 2013 (8 آبان) نوشت:
«برای آرام کردن افکارعمومی، آلمان و فرانسه که بیشترین توهین به آنها شده، میتوان از یک طرف به رئیس جمهور آمریکا التماس کرد (!) که این دو کشور را از گروه دسته دوم خارج کرده و به گروه مورد اعتمادترین همپیمانان (انگلیس، استرالیا، نیوزلند، کانادا) که بعد از جنگ جهانی دوم تشکیل شدند بپوندد. این یعنی اجرای یک نسخه قدیمی: "وقتی نمیتوانی بر دشمنت پیروز شوی، با او متحد شو!"»
4) روزنامه فرانسوی "لیبراسیون" (Libération) چاپ پاریس روز پنجشنبه 24 اکتبر 2013 (2 آبان) در کمال محافظهکاری به جای انتقاد از نقض حقوق شهروندی از سوی آمریکا، مصاحبهای با "آرناود دنجین" (Arnaud Danjean) نماینده فرانسه در اتحادیه اروپا منتشر کرد و از قول وی نوشت:
«در موضوع اخیر سرویس محرمانه آمریکا، برخوردها طوری شده که انگار هیچکس به موقعیت حسّاس اناسای (NSA) واقف نیست. جاسوسی، وظیفه یک آژانس امنیتی است. بیایید با خودمان روراست باشیم: مگر نه اینکه جاسوسی در مناسبات بینالمللی، امری بدیهی است و همه آن را انجام میدهند؟ گویی تبدیل به یک قانون ننوشته شده که انجام "هر کاری" مجاز است فقط مراقب باشید که دستتان رو نشود! وقتی کسی به نهاد امنیتی انتقاد میکند، یعنی دلش میخواهد کلّاً وجود آن سازمان را نفی کند. همه میدانیم که این حرف غیرمنطقی است.»
5) روزنامه هلندی "انآرسی" (NRC Handelsblad) چاپ آمستردام، روز پنجشنبه 31 اکتبر 2013 (9 آبان) از قول "ایوو دالدرز" (Ivo Daalders) رئیس شورای روابط بینالملل شیکاگو (Chicago Council on Global Affairs) نوشت:
«مسئله اصلی، اجازه آمریکا برای دریافت اطلاعات از کشورهای دیگر نیست، مسئله اینجاست که آیا جاسوسی و کنترل تلفنهای مقامات اروپایی، بهترین روش ایجاد اعتماد است؟ فعلاً که از جنجالهای این روزها میفهمیم ضررهای این اقدام، از سود آن بیشتر بوده!»
6) روزنامه انگلیسی "فایننشیال تایمز" (Financial Times) چاپ لندن پا را از همه کشورهای اروپایی فراتر گذاشته و 31 اکتبر در مقالهای مینویسد:
«آلمانیها باید قبول کنند که قدرت کشورشان در عرصههای جهانی، هزینهای دارد و آنها مجبورند این هزینه را بپردازند! دورهای که آنها در حاشیه بودند، به سر آمده. آلمان باید روی سرویسهای اطلاعاتی خود سرمایهگذاری کند تا از وقوع چنین ناگواریهایی در آینده جلوگیری شود. آلمان به تکنولوژیهای پیشرفتهتری برای حفاظت از موضوعات محرمانهاش نیاز دارد.»
"دیوید کامرون" نخستوزیر انگلیس نیز در انتقاد شدید به روزنامه "گاردین" و سایر رسانههای انگلیسی زبان، از آنان خواست که دیگر "اراجیف اسنودن" را منتشر نکنند وگرنه مشمول قوانین امنیتی انگلیس قرار میگیرند.
7) شبکۀ تلویزیونی "تی وی ای" اسپانیا (TVA Spania) نیز به این موضوع پرداخته و پناهندگی "ادوارد اسنودن" افشاگر جاسوسیهای آمریکا از دیپلماتهای اروپایی را به جنگ سرد تشبیه کرده است. به گفتۀ گزارشگر این شبکه، اسنودن در آمریکا به عنوان یک خائن شناخته میشود اما در روسیه به او جایزه میدهند و او هم با افتخار اعلام میکند که از هیچ کارش پشیمان نیست!
"لری کینگ" مجری معروف شبکه های خبری آمریکا در تحلیلی درباره جاسوسی های آمریکا گفت:" باتوجه به مطالب فاش شده، این پرسش مطرح است که آیا آمریکا علیه متحدانش جاسوسی می کند. این درحالی است که تنش درباره طرح بیمه و درمان باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا در داخل این کشور ادامه دارد. این مسئله سبب شده است روابط آمریکا و اروپا دچار تکانهایی شود."
اعتراض آسوشیتدپرس به شنود مکالمات تلفنیاش توسط دولت آمریکا؛این خبرگزاری آمریکایی روز دوشنبه در نامهای به "اریک هولدر"، دادستان کل آمریکا به این ضبط مکالمات اعتراض و اعلام کرد: هیچ توجیهی برای جمع آوری گسترده ارتباطات تلفنی آسوشیتدپرس (AP) و خبرنگارانش وجود ندارد."ارین مادیگان وایت" از اعضای آسوشیتدپرس نیز در وبلاگ خود نوشت، این خبرگزاری روز جمعه خبردار شد که مقامات آمریکایی به طور پنهانی ضبط مکالمات بیش از ۲۰ خط مجزای تلفن این خبرگزاری از جمله خطوط تلفن همراه و تلفنهای خانگی را دریافت کرده است؛ این خطوط متعلق به خبرنگاران و دفاتر آسوشیتدپرس بوده است."گری پرویت"، مدیر اجرایی آسوشیتدپرس نیز گفت، این مکالمات ضبط شده یک دوره دو ماهه کامل در اوایل سال ۲۰۱۲ را پوشش میدهد و شامل شماره تلفن عمومی AP در نیویورک و دفاتر AP در نیویورک، واشنگتن،هارت فورد، کنتیکات و مجلس نمایندگان بود.وی افزود: ما به این اقدام وزارت دادگستری به چشم دخالت جدی در حقوق قانونی AP در جمع آوری گزارش اخبار مینگریم.
در پایان خاطر نشان می شود ،با توجه به رسواییهای اخیر آمریکا، مردم جهان نیز متوجه این امر شدند که چرا مردم ایران لانه جاسوسی به ظاهر سفارتخانه را تسخیر کردند و مشخص شد این کار از لحاظ حقوقی نیز درست بوده است.
در سال 1358 در آستانه سالگرد تبعید امام خمینی به ترکیه در روز 13 آبان گروهی از نیروهای مسلمان دانشگاهی با نام "دانشجویان مسلمان پیرو خط امام" سفارت امریکا در تهران را اشغال کرده و پس از شکستن مقاومت تفنگداران امریکاییِ نگهبانِ سفارت،جاسوسان امریکایی را بازداشت کردند. سندهای بهدست آمده از سفارت بتدریج در بیش از پنجاه جلد کتاب تحت عنوان "اسناد لانه جاسوسی امریکا "در ایران منتشر شد. این اسناد غیرقابل خدشه، از اسرارجاسوسیها و دخالتهای بیشمار امریکا در ایران و کشورهای مختلف جهان پرده برمیداشت و اسامی بسیاری از عوامل و رابطها و جاسوسهای امریکا و انواع شیوههای جاسوسی و تحرکات سیاسی این کشور را در مناطق مختلف جهان افشا میکرد.
اشغال سفارت این کشور که در فرهنگ انقلاب اسلامی به نام "اشغال لانه جاسوسی” معروف شده است، رسوایی بزرگی برای هیأت حاکمه امریکا بود. امام خمینی از حرکت انقلابی دانشجویان حمایت کرد و آن را انقلابی بزرگتر از انقلاب اوّل نامید. واقعیت نیز چنین بود. امریکا در انقلاب منجر به 22 بهمن رسماً از رژیم شاه حمایت میکرد و رو در رو ایستاده بود اما اینک اسناد دسیسههای مخفی این کشور و ایادی آن افشا میشدند. امریکاییان پس از این ماجرا به انواع روشها متوسل شدند تا ایران را وادار به تسلیم کنند. ایران اسلامی رسماً از سوی امریکا و اقمار این کشور تحریم و محاصرۀ اقتصادی و سیاسی شد. مردم ایران با الهام از پیامهای امام خمینی دوران سخت محاصره را آغاز کردند اما حاضر به تسلیم نشدند. طرح عملیات آزاد کردن جاسوسان بازداشتشده با واقعه شگفت و معجزهآسا در صحرای طبس ایران، با شکست مواجه شد. در این واقعه هشت نفر از متجاوزین نظامی امریکا کشته شدند و "جیمی کارتر"، رئیس جمهور وقت امریکا عملیات را شکستخورده و ناتمام متوقف ساخت. سرانجام پس از 444 روز با وساطت الجزایر و بنا به رأی نمایندگان مجلس شورای اسلامی و برطبق توافقنامه الجزیره بین ایران و امریکا جاسوسان آزاد شدند و امریکا متعهد به عدم دخالت در امور داخلی ایران و باز پس دادن اموال و داراییهای بلوکه شده ایران شد که هیچگاه بدان عمل نکرد. مهمترین دستاورد اشغال جاسوسخانه امریکا علاوه بر تضمین ادامۀ انقلاب اسلامی، شکست ابهّت فرعونی امریکا و امیدوار ساختن ملتهای جهان سوم به امکان ایستادگی در برابر قدرتهای بزرگ بود. بعداز این واقعه، هیمنۀ اقتدار امریکا که سالها برای آن سرمایهگذاریهای مادی و نظامی و تبلیغاتی فراوانی شده بود، فروریخت و این کشور را در کنترل جهان سوم دچار دشواریها و بحرانهای عدیدهای ساخت.
گزارش از: طاهری/
*** منابع:
http://online.wsj.com/news/articles/SB10001424052702303615304579157711264482456?KEYWORDS=nsa
http://www.liberation.fr/monde/2013/10/24/espionnage-de-nsa-on-est-dans-l-hypocrisie-absolue_942031