
پایگاه بصیرت، گروه فرهنگی / سینما زمانی در خدمت دین و ارزشهای اسلامی قرار میگیرد که دستاندرکاران فرهنگی، کارگردان و فیلمساز به ارزشهای اسلامی باور داشته باشد تا اثرش مروج دین و ارزشهای آن درآید. رهبر معظم انقلاب در خصوص این وظیفه مهم میفرمایند: «کليد پيشرفت كشور، به ميزان زيادي دست سينماگران است؛ چرا كه دستاندركاران هنر فاخر سینما، با توجه به تأثيرگذاري و جهتدهي اين هنر، میتوانند با توليدات خود، روح اميد، شوق پیشرفت، انگيزه كار و تلاش، اعتماد به نفس و اعتقاد به ارزشهاي اسلامي و ملي را در جامعه ترويج كنند و سهم بزرگ خود را در پيشرفت و تعالي كشور ايفا کنند و يا اينكه با فيلمهاي خود، نسلی نااميد، پشيمان، متكي به بيگانه و تحقيرشده را پرورش دهند.» چهارمین جشنواره فیلم عمار زمینه را فراهم کرد تا بتوانیم در گفتوگویی با حسین قدیانی از منتقدان اجتماعی به بررسی برخی از آسیبهای کنونی سینمای ایران از منظر اسلامی بپردازیم. این منتقد اجتماعی معتقد است، سینمای امروز کشور ماگاهی اوقات به دلیل فاصله گرفتن از مبانی دینی هم اثرگذار و هم اثرپذیر است در حالی که سینمای مبتنی بر آرمانهای انقلاب اسلامی باید اثرگذار باشد نه اثرپذیر اما وقتی که نویسنده، کارگردان و تهیهکننده اینگونه نمیاندیشند و حتی گاهی برخلاف آن عمل میکنند طبیعتاًً تأثیر منفی خودش را در بخش بخش جامعه نشان خواهد داد. متن مصاحبه ایشان با پایگاه بصیرت در ذیل میآید:
پایگاه بصیرت: خلأیی که امروز درسینمای ایران احساس میشود، خلأ در مبانی دینی است اعم از فیلمنامهنویسی، تهیهکنندگی و کارگردانی، مقام معظم رهبری نیز در دیدارهایی که در سالهای اخیر با سینماگران داشتهاند مکرراً کلید بخشی از توسعه و پیشرفت کشور را در صنعت سینما عنوان فرمودهاند برای برآورده ساختن توقعات معظمله و همچنین پر کردن خلأ نبود مبانی اسلامی در سینمای ایران چه باید کرد؟
حسین قدیانی: از آنجایی که فرهنگ عمومی نقش مهمی در پیشرفت جوامع دارد، سینما میتواند در فرهنگسازی سالم و انتقال مفاهیم دینی به جامعه یک ابزار بسیار مهم تلقی شود برای تحقق این فرهنگسازی دینی در مرحله اول سناریویی که میخواهد نگاشته شود باید بر فرهنگسازی دینی تکیه کند و این مستلزم آن است کسانی که این کار را انجام میدهند به مبانی دینی اعتقاد راسخ داشته باشند. مرحله دوم اینکه عناصر اصلی در یک برنامه سینمایی آشنایی با مبانی دینی داشته باشند. مرحله سوم داشتن هنر تبدیل مسائل دینی به ویژگیهای هنری است که میتواند در قالب گفتوگو یا صحنههای مختلف فیلم و داستان بیان شود.در این زمینه لازم است حوزههای علمیه مبحث هنر و سینما را به عنوان یکی از اهداف پرورش نیرو مدنظر قرار دهند.بهتازگی مشاهده شده که طلاب و روحانیها در مسائل روانشناسی ورود و به آن توجه کردهاند؛ مسائل دینی و روانشناسی را توأمان مطرح میکنند؛ اما در مباحث هنری کمتر شاهد ورود مباحث دینی هستیم.-کاری که شهید مطهری انجام داد دانشمندی با این سطح بالای علمی برای تربیت و آشنایی نوجوانان با مسائل دینی به نگارش کتاب داستان راستان پرداخت و به زبان بسیار ساده و قابل فهم برای نوجوانان این مباحث را تشریح کرد.
اگر یک زمانی ضرورت ایجاب میکرد که این مفاهیم به صورت کتاب قصه تنظیم شود امروز ضرورت دارد که این مفاهیم در قالب سناریوهایی به صورت سریال تلویزیونی و حتی کارتون تنظیم و بیان شود؛ از اینرو به عنوان یک تخصص مورد توجه علمای دینی ما و حوزههای علمیه قرار گیرد و به ان توجه خاص شود.ما شاهد هستیم که در دنیا سرمایهگذاری سنگینی در حوزه سینما و رسانه میشود و صهیونیستها در این مسائل ید طولایی دارند و امروز توانستهاند با در اختیار گرفتن رسانههای مطرح جهان کنترل افکار عمومی را در اختیار گیرند بهگونهای که در کشورهایی با اکثریت مسیحی شاهد حضور اقلیت صهیونیستها در حاکمیت آن کشورها و در دست گرفتن قدرت اقتصادی و سیاسی آن کشور هستیم.از اینرو باید به این مسئله اهمیت داده شود ضمناًً نیروهای مؤمن و وفادار وقتی میخواهند وارد این عرصه شوند باید زمینههایی برای ورودشان فراهم شود نمیتوان از کسی که تازه پا به این عرصه میگذارد انتظار تولید فیلم در بالاترین سطح فنی و هنری داشت؛ لذا اصولاً هیچ کاری از متن شروع نمیشود، بلکه این تجربه به مرور افزوده میشود؛ لازم است که فرصتهای�� برای افراد غیرحرفهای برای ورود به این عرصه فراهم شود تا به مرور اینها هم بتوانند حرفهای شدن را در سطح مطلوب تجربه کنند.
پایگاه بصیرت: مؤلفه سینمای انقلاب اسلامی چیست؟ و آیا اساساً در این سیواندی سال که از عمر پر برکت انقلاب اسلامی گذشته این مؤلفهها در سینمای ما مورد توجه قرار گرفته است؟ چه عواملی باعث شده تا این مؤلفهها به منصه ظهور نرسد؟مؤلفههای زیادی وجود دارد یکی از این مؤلفهها حجاب است و رعایت رفتار بین زن و مرد نامحرم است متأسفانه وقتی فیلمهای ساخته شده در اوایل انقلاب را مشاهده و آن را با فیلمهای ساخته شده کنونی مقایسه میکنیم میبینیم که وضعیت حجاب در سینمای ما رو به قهقرا رفته البته این تأثیر خودش را در جامعه نشان میدهد. سینمای امروز ما هم اثرگذار و هم اثرپذیر است در حالی که سینمای مبتنی بر آرمانهای انقلاب اسلامی باید اثرگذار باشد نه اثرپذیر اما وقتی که نویسنده، کارگردان و تهیهکننده اینگونه نمیاندیشند و حتی گاهی برخلاف آن عمل میکنند، طبیعتاًً تأثیر منفی خودش را در بخش بخش جامعه نشان خواهد داد.
پایگاه بصیرت: جنابعالی مستحضرید که چهارمین جشنواره فیلم مردمی عمار در حال برگزاری است با توجه به اینکه این جشنواره یک جشنواره مردمی و به دنبال تبیین آرمانها و ارزشهای انقلاب اسلامی است بفرمایید در این مدت چهار دوره چه اندازه توانسته است در جامعه سینمایی کشور تأثیرگذار باشد؟
جشنواره عمار یکی از فرصتهای خوبی است که ایجاد شده تا این تفکر، روش و حرکت بستر مناسبتری راپیدا کند در حقیقت میتوانیم بگوییم افرادی که معتقد به مبانی دینی در سینما هستند از طریق این نوع جشنوارههای مردمی راه شناساندن خود را به جامعه سینمایی کشور باز میکنند.بر اساس گزارشهای منتشره امسال حتی تقاضاهایی از کشورهای دیگر برای حضور در این جشنواره داشتهایم که این به انعکاس بینالمللی این قضیه خود کمک خواهد کرد. اتفاقا ًاین نشان میدهد که ما نباید توقع و انتظار داشته باشیم که هر کاری توسط دولت ودستگاه دولتی انجام گیرد هرچند این چیزی از وظایف این دستگاهها کم نمیکند، اما اگر این انگیزه و حرکت توسط افراد دلسوز در هر زمینهای آغاز شود میتواند به عنوان یک نهال تازه کاشته شدهای به در خت برومندی تبدیل شود و امیدوارم که در آینده جشنواره عمار به بهترین جشنواره دنیا تبدیل شود.