- صفحه نخست
- |
- استان ها
- |
- بین الملل
- |
- سیاسی
- |
- چند رسانه ای
- |
- اقتصادی
- |
- فرهنگی
- |
- حماسه و جهاد
- |
- صبح صادق
- |
- صدای انقلاب
- |
- محرومیت زدایی
محمدمهدی اسلامی
«امروز طلیعه انجام این فریضه بزرگ الهی و این صف بزرگ جهاد و توحید (نماز جمعه) است» این جملات آیت‌الله طالقانی در پنجم مردادماه 1358 آغازگر همایش هفتگی مسلمین پس از سالها تعطیلی آن بود؛ آغازی که با ابتکاری زیبا در مهد علمی ایران و توسط یکی از روحانیون پرسابقه نهضت رقم خورد و از آن تاریخ تا به امروز هیچگاه تعطیل نشد و حتی در دوران تهدید مکرر رژیم بعثی عراق به موشکباران نماز جمعه تهران در برگزاری آن خللی وارد نگردید و تا این جمعه 1656 نماز جمعه در تهران اقامه گردیده است.
نماز جمعه تهران برای اولین بار در دانشگاه تهران اقامه شد که این دانشگاه در طول این سالها بیشترین تعداد نماز جمعه‌ها را به خود اختصاص داد، اگرچه 6 نماز جمعه در بهشت زهرا، 19 نماز جمعه در حرم مطهر حضرت امام خمینی(ره)، و یک نماز جمعه نیز در مصلی تهران برگزار گردید. مصلایی که در 23 آبان سال 67 حضرت امام خمینی در پاسخ به درخواست ائمه جمعه تهران برای ساخت آن در مکان فعلی چنین دستور فرمودند: "با حفظ جهات شرعی در مورد زمین مذکور با پیشنهاد حجج‌الاسلام، آقایان: خامنه‌ای و هاشمی، موافقت می‌شود. انشاءالله در کنار ساختن مصلای تهران، در ساختن بینش کفرستیزی مسلمانان موفق باشید. ضمنا سادگی مصلا باید یادآور سادگی محل عبادت مسلمانان صدر اسلام باشد. و شدیدا از زرق و برق ساختمان‌های مساجد اسلام آمریکایی جلوگیری شود. خداوند تمامی دست‌اندرکاران برپا کننده مساجد الله را تایید فرماید." به دنبال این مجوز ساخت مصلی آغاز شد و از تاریخ 23 آبان 82 قرار بر انتقال نماز جمعه به مصلی تهران بود که با امامت مقام معظم رهبری اولین نماز جمعه در مصلی برگزار گردید؛ اما به دنبال بروز برخی مشکلات تا رفع آنها همچنان دانشگاه تهران میعادگاه جمعه‌های نمازگزاران قرار گرفت.
ابوذر زمان
خالی از لطف نیست نگاهی اجمالی به اسامی ائمه جمعه تهران داشته باشیم: آیت‌الله سیدمحمود طالقانی (متولد 1289، متوفی 1358) یکی از روحانیون پیش کسوت در مبارزه بود که سابقه مبارزات او از فدائیان اسلام تا نهضت آزادی و همراهی نهضت امام خمینی(ره) را شامل می‌گشت. او در طی مبارزات بارها به زندان افتاد و آخرین بار 8 آبان 1357 از زندان آزاد گشت و منزل او یکی از اصلی‌ترین محل‌های برگزاری جلسات مخفی مبارزین بود. وی در آستانه پیروزی انقلاب به عضویت شورای انقلاب در آمد و پس از شهادت آیت‌الله مطهری، ریاست شورای انقلاب اسلامی را برعهده گرفت. وی همچنین یکی از اعضای شاخص مجلس خبرگان قانون اساسی محسوب می‌شد.
وی اولین امام جمعه‌ای بود که به حکم امام خمینی در تهران اقامه نماز جمعه نمود، هرچند بر حسب ظاهر این حکم شفاهی بوده است. آیت‌الله طالقانی 5 مرداد برای اولین نماز جمعه راهی دانشگاه تهران شد و تا زمان ارتحال خویش تنها 6 نماز جمعه و یک نماز عید فطر را اقامه نمود. همین تعداد اندک نماز جمعه اما بسیار حاشیه‌ساز بود. از حضور اعضای سازمان منافقین به عنوان برگزارکنندگان نماز جمعه گرفته تا خطبه‌های آیت‌الله، تیترهای فراوانی در مطبوعات ساخت. مهدی بازرگان و محمد مجتهد شبستری دو سخنران پیش از خطبه‌های نماز جمعه‌های وی بودند.
یکی از جنجالی‌ترین نماز جمعه‌های این امام جمعه شصت و نه ساله، آخرین نماز بود که در خطبه‌های خویش به صراحت به تبری از منافقین و دنباله‌روی از رهبر کبیر انقلاب تاکید کرد.
پاکسازی منافقین از ستاد نماز جمعه تهران
دومین امام جمعه تهران آیت‌الله حسینعلی منتظری (متولد 1301، متوفی 1388) بود که پس از ارتحال آیت‌الله طالقانی امام حکم رسمی امامت جمعه تهران را برای وی صادر نمود. پس از این حکم، با تدبیر شهید بهشتی به سرعت ستاد نماز جمعه تهران از حضور منافقین پاکسازی شد، هرچند اعضای نهضت آزادی تا قبل از اعلام جنگ مسلحانه منافقین در 30 خرداد 1360، همچنان اجازه حضور در صفوف اول نماز جمعه را داشتند. جواد مقصودی عضو موسس حزب موتلفه اسلامی که قریب 27 سال ریاست ستاد نماز جمعه تهران را برعهده داشت، در این خصوص می‌گوید: «در روزهای ابتدایی انقلاب ستاد نماز جمعه دست ما نبود و متاسفانه آن روزها لیبرال‌ها و منافقین آن را تسخیر کرده بودند. آقای طالقانی که فوت کردند ساعت هفت همان شب امام آقای منتظری را معرفی کردند. از همان جا شهید مظلوم دکتر بهشتی، شهید دکتر باهنر و مرحوم شفیق گفتند بروید ستاد نماز جمعه را دست بگیرید. فکر می‌کردیم با منافقین و لیبرال‌هایی که در این نهاد نفوذ کرده بودند، درگیر می‌شویم. ولی آنها ترسیدند و طرف ما نیامدند. البته هر مقدار وسایل و امکانات آنجا بود را بردند. حتی کانتینری که مرحوم آیت‌الله طالقانی روی آن خطبه می‌خواندند را هم بردند. خودمان داربستی درست کردیم و امکانات ضروری را فراهم نمودیم.»
منتظری با اقامه 18 نماز جمعه از تاریخ 23 شهریور 1358 تا 21 دیماه 1358، دوران کوتاهی را به عنوان امام جمعه تهران بود و پس از آن به قم برگشت و امام جمعه قم شد. نماز جمعه‌های وی حاشیه‌سازتر از آیت‌الله طالقانی بود، اما به دلیل ملاحظات سیاسی کمتر به مطبوعات کشیده می‌شد. یکی از نکاتی که توسط وی در خطبه‌های نماز جمعه مطرح شد لوکس بودن مترو و عدم ضرورت دنبال نمودن آن پس از انقلاب بود که سالها اصلاح نظام سفرهای درون شهری تهران را با تاخیر مواجه ساخت. در این دوره مسئولیت ستاد نماز جمعه تهران عملا به دست نیروهای حامی شهید بهشتی افتاد و در کنار سخنرانی بازرگان و مجتهد شبستری، سخنران‌های دیگری نیز برای پیش از خطبه‌ها دعوت شدند؛ شهید دکتر بهشتی، شهید باهنر، شهید رجایی، عسگراولادی، جلال‌الدین فارسی، بنی‌صدر، معین‌فر، محمدعلی هادی، ناطق نوری، هاشمی رفسنجانی و موسوی خوئینی‌ها از این جمله بودند.
امامت جمعه امام خامنه‌ای
«جنابعالی که بحمدالله به حُسن سابقه موصوف و در علم و عمل شایسته هستید به امامت جمعه تهران منصوب می‌باشید. از خداوند متعال، توفیق جنابعالی را در ارشاد و هدایت مردم خواستارم.» این حکمی بود که بنیانگذار کبیر انقلاب در 24 دیماه 1358 خطاب به آیت‌الله العظمی خامنه‌ای صادر نمودند و پس از آن تا همینک امام جمعه دائم ام‌القرای جهان اسلام، یکی از شاخص‌ترین ائمه جمعه جهان اسلام گشت. سومین امام جمعه تهران آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای در چهل سالگی به این سمت منصوب شد. اگرچه دومین امام جمعه 12 سال جوانتر از امام جمعه نخست بود، اما سومین امام جمعه از او نیز 17 سال جوانتر بود. با این وصف قوت کلام و تقوای سیاسی امام جمعه چهل ساله تهران بسیاری از علما و بزرگان را به نماز جمعه کشاند. آیت‌الله خامنه‌ای در آن زمان عضو شورای انقلاب اسلامی بود و هیچ مسئولیت اجرایی برعهده نداشت. فردی که خطبه‌های او به شهرت رسید و منتظری در آخرین نماز جمعه خود در تهران به افضلیت وی برای اقامه نماز جمعه تهران نسبت به خویش شهادت داد.
از 24 دیماه سال 1358 به مدت 75 هفته متوالی تهران صدای دلنشین قرائت سوره جمعه را با تلاوت ایشان شاهد بود تا در تاریخ 6 تیرماه 1360، یک روز پس از افشا نمودن چهره منافقین توسط ایشان و دعوت به اصلاح، هدف سوء قصد منافقین قرار گرفت و در دوران نقاهت، نیاز به امام جمعه موقت در تهران بیشتر احساس گردید؛ هرچند با افزوده شدن مسئولیت‌های ایشان نیز تهران بیش از امام جمعه دائم، شاهد حضور ائمه جمعه موقت بود. جالب آنکه در نماز جمعه 5 تیر ماه سخنران پیش از خطبه‌های آخرین نماز جمعه قبل از ترور ایشان، شهید محمد منتظری بود که دو روز بعد به شهادت رسید.
بررسی خطبه‌های نماز جمعه ایشان مقاله‌ای جداگانه می‌طلبد، اما نگاهی به فرازهای تاریخی اثبات می‌کند که رهبر معظم انقلاب در طول این قریب به 250 نماز جمعه خویش، جایگاهی بسیار راهبردی برای آن قائل بوده‌اند و آنچنان که امام خمینی نماز جمعه را سنگر معرفی نمودند، در جهت بصیرت‌افزایی و خنثی نمودن توطئه‌های دشمن بهره بردند.
جنجالی‌ترین خطیب
آیت‌الله هاشمی رفسنجانی (متولد 1313) اولین امام جمعه موقت تهران و چهارمین خطیب جمعه پایتخت بود. او اگرچه در اولین نماز جمعه در 12 تیرماه 1360 ابراز امیدواری کرد که "امامت موقت من طولانی نشود" اما برغم عدم حضور اخیرش که به تازگی وارد سال سوم شد، با اقامه بیش از 400 نماز جمعه بیشترین تعداد برپایی نماز جمعه را به خود اختصاص داده است؛ در پی مصدومیت امام جمعه موقت تهران با حکم شفاهی امام خمینی به امامت جمعه تهران منصوب شد. نماز جمعه‌های هاشمی چند خصیصه ویژه داشت. نخست آنکه شاید سیاسی‌ترین خطبه‌ها در میان همه ائمه جمعه را به خود اختصاص می‌داد. این مواضع فراز و فرودهای زیادی داشته است. گاهی او از تریبون نماز جمعه سنگری برای تقویت جبهه‌های نبرد حق علیه باطل می‌ساخت و در بسیاری از هفته‌های 8 سال دفاع مقدس با شنیدن صدای هاشمی از تریبون نماز جمعه همه به انتظار دریافت آخرین اخبار جنگ بودند و گاهی نیز مواضعی می‌گرفت که حتی مورد نقد مامومین حاضر در نماز بود. یکی از مشهورترین این موضع‌گیری‌ها در آخرین نماز جمعه وی اتفاق افتاد که همچنان مورد نقد امت حزب‌الله است.
تا جایی که شنیده شد پس از آن مهدی هاشمی در جمع دوستان خویش گفته است "ما باختیم، بعد از این نماز جمعه دیگر حزب‌الهی‌ها پشت سر آقا [منظور پدرش است] نماز نخواهند خواند و اینها هم که امروز آمدند، اهل نماز جمعه نیستند و دیگر نخواهند آمد."
در کنار خطبه‌های دوران دفاع مقدس، سخنان مقتدرانه در برابر دشمنان در دوره ریاست جمهوری همچون خطبه پس از میکونوس و خطبه‌های بسیار دیگر موجب قوت قلب حزب‌الله بود اما مواردی همچون تذکر به مجریان انتخابات دوم خرداد در خصوص پرهیز از تقلب در حالی که خود رییس‌جمهور بود، دفاع از کرباسچی در هنگام محاکمه وی به اتهامات اقتصادی، سیاه‌نمایی عملکرد دولت نهم و... از دیگر موارد مورد انتقاد در کارنامه خطبه‌های جمعه وی است.
برای بررسی تغییرات مواضع وی کافی است، خطبه‌های آخرین نماز جمعه وی را با نماز جمعه نخست مقایسه نمود. او در خطبه‌های اولین نماز جمعه‌اش به تشریح اتحاد نفاق چپ و نفاق راست بر علیه ولایت فقیه برای فتنه‌گری علیه انقلاب پرداخت و از حامیان این منافقین و این اتحاد انتقاد نمود. آخرین نماز جمعه که صفوف مختلط دختران و پسران سبز آنرا تشکیل دادند آنقدر دور نیست که نیاز به یادآوری مجدد داشته باشد. بررسی مواضع حمایتی یا انتقادی وی در برابر چهره‌هایی همچون اعضای سازمان مجاهدین انقلاب نیز فراز و فرودهای باور نکردنی به خود دید.
کهن‌سالترین امام جمعه
در دوره نقاهت امام جمعه تهران پس از ترور، پس از 11 هفته پیاپی که آیت‌الله هاشمی رفسنجانی اقامه نماز کرد، امام آیت‌الله موسوی اردبیلی (متولد 1304) را هم به عنوان امام جمعه موقت تهران منصوب نمودند. وی که به تازگی پس از شهید بهشتی به عنوان رییس شورای عالی قضایی معرفی شده بود و حضورش در روزهای حساس پس از آغاز ترورها، برای مردم می‌توانست اخباری از برخورد با فتنه‌گران داشته باشد.
آیت‌الله موسوی اردبیلی محبوب‌ترین امام جمعه تهران در میان طرفداران میرحسین موسوی و مجمع روحانیون به حساب می‌آمد. وی شهریور 1368 پس از ارتحال امام خمینی و موافقت مقام معظم رهبری با تقاضای مکرر وی برای کناره‌گیری از مناصب اجرایی و بازگشت به قم که از زمان امام مطرح می‌شد، به قم بازگشت. در این مدت اما اقامه نماز جمعه را تقریبا ماهی یکبار ادامه داد تا سرانجام با موافقت رهبر انقلاب با استعفای وی از امامت جمعه تهران، سوم دیماه 1372 آخرین نماز جمعه توسط وی اقامه گردید. وی که متولد 1304 می‌باشد، کهن‌سالترین امام جمعه موقت تهران بوده است.
خطبه‌های اخلاقی
سومین امام جمعه موقت تهران که توسط امام خمینی منصوب گردید آیت‌الله امامی کاشانی (متولد 1313) بود. وی که از 8 آبان ماه 1360 آغاز به اقامه نماز جمعه نمود، قدیمی‌ترین امام جمعه موقت راتب تهران محسوب می‌شود. ویژگی خاص خطبه‌های وی اتکای بیشتر بر مضامین اخلاقی و فقدان جاذبه سیاسی در کنار لحن آرام و طولانی بودن خطبه‌های وی است. وی که از اعضای فعال جامعه روحانیت مبارز بود و سابقه مبارزه طولانی مدت داشت، از امام حکم عضویت در شورای نگهبان قانون اساسی را نیز دریافت کرده بود.
امام جمعه شهید
چهارمین امام جمعه موقت تهران شهید آیت‌الله ربانی املشی (متولد 1313، شهادت 1364) بود. وی تنها سه نماز جمعه اقامه نمود. اولین نماز جمعه وی در تاریخ 20 آذر 1360 بود و آخرین آن 8 مهر 1362. در خصوص اینکه چرا وی تنها سالی یکبار اقامه نماز جمعه کرد اطلاعات دقیقی در دست نیست، اما با شهادت وی توسط باند مهدی هاشمی دوران کوتاه امامت جمعه تهران توسط وی به پایان رسید. در برابر هاشمی رفسنجانی که بیشترین نماز جمعه تهران را اقامه کرده است، می‌توان نام وی را نوشت که کمترین نماز جمعه را اقامه نموده است.
قاضی‌القضات در منصب خطابه
پنجمین خطیب جمعه موقت تهران آیت‌الله یزدی (متولد 1310) بود. وی که در آن زمان از فقهای شورای نگهبان و از نزدیک‌ترین اعضای دفتر امام بود، ماجرای انتصاب خود را با بیانی شیرین نقل می‌کند که به صورت خلاصه به علت جلسه مهم میان سران قوا و عدم حضور دیگر ائمه جمعه موقت، از سوی امام خمینی به امامت جمعه منصوب می‌شود. اما بنابر نقل وی به دلیل حضور شناخته شده‌اش به عنوان سخنران پیش از خطبه‌ها، برخی از حاضرین تا پایان خطبه‌ها گمان برده بودند که او سخنران قبل از خطیب است. اما حضور آیت‌الله یزدی با درخشش در جایگاه خطیب جمعه سالهای متمادی ادامه یافت و با انتصاب به مسند ریاست قوه قضائیه جایگاه رسمی‌تری یافت. به جرأت می‌توان گفت خطبه‌های وی یکی از پرانعکاس‌ترین خطبه‌ها بوده است. محافظان آیت‌الله نقل می‌کنند که وی با چنان شوری خطبه‌ها را قرائت می‌کرد که هر لحظه نگران سقوط تریبون از جایگاه نماز جمعه بودیم. با توجه به شجاعت وی در نقد مواضع دشمنان و منافقین نفوذ کرده به صفوف انقلاب، چندین بار استعفای وی مورد قبول قرار نمی‌گیرد تا با وخامت حال جسمی ایشان، در نهایت خطبه‌های جمعه 30 خرداد ماه 1382 آخرین نماز جمعه وی قرار می‌گیرد.
سکوت امام جمعه
ششمین امام جمعه موقت تهران که با احتساب ائمه جمعه دائم، نهمین خطیب خواهد بود، فردی نیست جز آیت‌الله محمدرضا مهدوی‌کنی (متولد 1310). ایشان نخستین بار در واپسین روزهای سال 1361 امامت جمعه تهران را عهده‌دار گشت، اما تا مردادماه 1364 جمعا 9 بار بیشتر به اقامه نماز جمعه نپرداخت. پس از یک وقفه طولانی مهرماه 1377 که ائمه جمعه موقت تهران جملگی به علت نامزدی در انتخابات خبرگان رهبری ممنوعیت اقامه جمعه داشتند، سه هفته متوالی امامت جمعه تهران را عهده‌دار شد. خطبه‌های جمعه رییس فعلی مجلس خبرگان رهبری به مذاق روزنامه‌های اصلاح‌طلب خوش نیامد و به حمله به ایشان به بهانه یک بحث اخلاقی در شیوه نامگذاری فرزندان پرداختند. پس از آن تاریخ نیز ایشان هرگز اقامه مجدد نماز جمعه را نپذیرفتند تا آنجا که در زمان انتخابات خبرگان در سال 1385، به علت حضور همه ائمه جمعه راتب تهران در رقابت خبرگان و عدم پذیرش آیت‌الله مهدوی کنی برای اقامه نماز جمعه، ناگزیر آیت‌الله خاتمی که از تهران نامزد انتخابات نبود اقامه خطبه کرده و به علت ممنوعیت پخش خطبه‌ها در حوزه انتخابیه ایشان (کرمان) خطبه‌های نماز جمعه تهران در یک استثناء تاریخی از صدا و سیما پخش نگردید.
خطبه به زبان مردم
با حضور کمرنگ‌تر برخی ائمه جمعه، آیت‌الله جنتی (متولد 1305) که پیشتر با حکم امام در اهواز، شیراز و قم اقامه نماز جمعه کرده بود؛ در فروردین ماه 1371 توسط امام خامنه‌ای به امامت جمعه موقت تهران منصوب گردید. اگرچه ایشان نزدیک به ده سال دیرتر از سایر ائمه جمعه قبل از خود به امامت جمعه تهران منصوب شد، اما تاکنون قریب به 250 نماز جمعه در تهران اقامه نموده و از متقدمین در تعدد خطبه است. آیت‌الله جنتی به واسطه مسئولیت در شورای نگهبان قانون اساسی و صراحت بیان در نقد انحرافات سیاسی و اجتماعی، یکی از جنجالی‌ترین خطبای جمعه تهران محسوب می‌گردد. یکی از شهرت‌های وی کوتاهی خطبه‌هایش و بیان به زبان مردمی می‌باشد. آیت‌الله جنتی به عنوان اصلی‌ترین خطیب جمعه تهران که حامی دولت اصولگرا است مورد حمله جدی اصلاح‌طلبان بوده است و در دوران فتنه اخیر نیز سبزها یکی از بیشترین حمله‌ها را به ایشان داشته‌اند.
پس از انتصاب آیت‌الله سیداحمد خاتمی به امامت جمعه تهران، وی در خطبه‌ها از سمت خود استعفا نمود که مورد موافقت رهبری قرار نگرفت.
امام جمعه روزهای بحران
آیت‌الله سیدحسن طاهری خرم‌آبادی (متولد 1317) نیز یکی از ائمه جمعه تهران بود که مدت کوتاهی به اقامه نماز پرداخت. سوم اردیبهشت 1378، در روزهای در آستانه بحران تهران که فشارهای مطبوعاتی گسترده‌ای برای انتصاب سیدمحمد خاتمی به عنوان امام جمعه مطرح می‌گشت، وی به اقامه نماز جمعه پرداخت. خطبه‌های وی واکنش‌های متفاوتی در برابر داشت، اما از شدت کمتری در مواجهه با عناصر اصلاح‌طلب برخوردار بود. 22 بهمن ماه همان سال آخرین خطبه وی بود که پس از آن به علت ناراحتی قلبی از عضویت در شورای نگهبان و امامت جمعه تهران استعفا نمود.
جوانگرایی در امامت جمعه
با استعفای ائمه جمعه موقت تهران به دلایل گوناگون، تعداد ائمه جمعه موقت به سه نفر رسیده بود. در این مقطع پیشنهادهایی برای افزایش ائمه جمعه واصل می‌گردید. در نهایت دوم دیماه 1384، اندکی پس از بازگشت اصولگرایان به صحنه سیاسی، آیت‌الله سیداحمد خاتمی (متولد 1339) به امامت جمعه موقت تهران منصوب شد. خطبه‌های قرای وی اگرچه مورد علاقه امت حزب‌الله بود، اما خشم انقلابی متبلور در کلامش موجب انتقاد مکرر برخی رسانه‌ها قرار گرفت. او همچنان نتوانست رکورد جوان‌ترین امام جمعه تهران را بشکند که در زمان انتصاب 5 سال مسن‌تر از روزگار انتصاب آیت‌الله العظمی خامنه‌ای به امامت جمعه تهران بود.
شاید بتوان گفت مطالعه گاه سی ساعت برای دو خطبه مقید به زمان بیست دقیقه‌ای، سبب گردیده است که وی محبوب‌ترین امام جمعه "موقت" در میان جوانان حاضر در نماز جمعه باشد.
خطیبی از میان اساتید اخلاق
شهریورماه 1388، در شرایطی که کمبود اخلاق در جامعه به وضوح مشهود بود، دهمین امام جمعه موقت تهران از میان اساتید اخلاق منصوب شد. وی که رییس دادگاه انتظامی قضات است، بیشتر به وجهه اخلاقیش شناخته می‌شود و مجالس وعظ جوان‌پسندی که داشته است. اما به نظر می‌رسد او نیز نتوانسته است رکورد بهتری از آیت‌الله امامی کاشانی در جذب مخاطب داشته باشد. علی‌الخصوص که در سالهای اخیر، خطیب نماز جمعه از روزهای قبل مشخص می‌گردد و نمازگزاران می‌توانند خطیب خود را انتخاب نمایند.
پس از این بررسی کوتاه و با یک نگاه گذرا، به طور قطع همچنان می‌توان گفت در میان خطبای جمعه در طول دوره برگزاری نماز جمعه در سراسر کشور، بیشترین جذب مخاطب و پرانعکاس‌ترین خطبه‌ها را همچنان امام جمعه دائم تهران دارد. امام جمعه‌ای که شاید سالی یکبار بیشتر به پشت تریبون نماز جمعه نیاید، اما هر بار حضور او در نماز جمعه یک صفحه ماندگار در تاریخ را رقم می‌زند...
