
استقلال یکی از اصول اساسی اندیشه اسلامی و برگرفته از آیه مبارکه «ولن یجعل الله للکافرین علی المؤمنین سبیلا» است؛ اعم از اینکه استقلال فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی باشد.
امام خمینی(ره) معمار حکومت اسلامی در عصر حاضر در سالهای سخت مبارزه و دوران پس از پیروزی بر ضرورت استقلال اقتصادی تکیه فراوان داشتند و عدم خودباوری و القائات مستکبران مبنی بر عدم ادامه حیات بدون وابستگی به آنان را خطر بزرگی برای جامعه میدانستند و استقلال و عزت مسلمین را در گرو استقلال اقتصادی آنان به شمار میآوردند. امام خمینی(ره)نه تنها محاصره اقتصادی توسط دشمنان انقلاب را برای ملت بزرگ ایران مصیبت نمیدانستند، بلکه آن را فرصتی برای به خود آمدن مردم برای رسیدن به استقلال اقتصادی میدانستند و در اینباره فرمودند: «این محاصره اقتصادی را که خیلی از آن میترسند، من یک هدیه میدانم برای کشور خودمان؛ برای اینکه محاصره اقتصادی معنایش این است که مایحتاج ما را به ما نمیدهند. وقتی مایحتاج را به ما ندادند، خودمان میرویم دنبالش…» ایشان پس از اینکه از محاصره و تحریم به هدیه یاد میکنند، معتقدند که این تحریمها و محاصرههای اقتصادی سبب به کار افتادن و فعال و پویا شدن نیروها و فکرهای راکد میشود. تبدیل تحریم اقتصادی به فرصت خودباوری و خودکفایی و استقلال اقتصادی، مهمترین دغدغه ایشان است. البته امام(ره) یک بازه زمانی ده تا پانزده ساله را برای از بین بردن وابستگی تعریف میکنند و تاریخ انقلاب اسلامی گواهی میدهد که بسیاری از وابستگیهای اقتصادی و نظامی ما در آن دوره با دمیدن روح خودباوری و عدم وابستگی در کالبد جوانان توسط امام خمینی(ره) برطرف شد. امام خمینی(ره) تفکر «ما باید از خارج وارد کنیم» را تخطئه و مهمترین مسئله را «باور» به تواناییهای خود اعلام کردند. ایشان با یادآوری مصادیقی از اقتصاد مقاومتی باور به خود را در کانون توجهات قرار دادند؛ «یک مملکت اگر بخواهد خودش به پاى خودش بایستد، مستقل بشود در همه ابعاد، چاره ندارد جز این تفکر که «ما باید از خارج چیز وارد کنیم. از کلهاش بیرون کند.» با تدبر و تحلیل اندیشههای امام راحل درمییابیم که دو فرضیه مدنظر ایشان بود… فرضیه اول اینکه حضرت امام به استقلال اقتصادی و خودکفایی مبتنی بر نیروهای داخلی معتقد بودند و لذا وجود عناصری چون باور به استقلال و اعتماد به نفس را شرط اساسی تحقق این امر میدانستند. فرضیه دوم این است که حضرت امام استقلال اقتصادی و خودکفایی را به منزله انزوای تجاری و قطع رابطه با سایر دول در عرصه اقتصادی قلمداد نمیکنند، بلکه حضور فعال در عرصه بینالملل همراه با تنوع تولید در بخشهای مختلف اقتصادی را مد نظر دارند. در مجموع باید گفت امام بر این باور بودند که استقلال اقتصادی مقولهای کلیدی است که حیات ملت بدان وابسته است و دستیابی به آن کشور را بیمه خواهد کرد. طبیعی است چنین امر خطیری نیازمند فداکاری، ایستادگی و تحمل مشقات در عرصههای تولید و صنعت است و لذا امام در این باره فرمودند: «مادامی که بخواهیم مستقل باشیم و زیر بار وابستگی نرویم، باید تحمل این مشکلات و قدرت مبارزه با آن را پیدا کنیم