
پایگاه بصیرت، گروه حماسه و جهاد/ پس از آن که عملیات بدر در اسفند 63 نتوانست به اهداف پیش بینی شده یعنی رسیدن به دروازه های بصره دست یابد، فرماندهان سپاه در سال بعد تصمیم داشتن عملیات دیگری را در منطقه اروند به منظور فتح فاو انجام دهند اما از آنجایی که مقدمات این عملیات هنوز فراهم نشده بود، لذا فرماندهان تصمیم گرفتند تا برای به دست آوردن زمان مناسب و همچنین مشغول نگاهداشتن جبهه ها یکسری عملیات های کوچکی را با استفاده از یگان های محدود و در وسعتی کم اجرا کنند.
بر این اساس استراتژی اصلی سپاه در سال 64 انجام عملیات های محدود تعیین می شود در این رابطه «محسن رضایی» فرمانده وقت کل سپاه درباره برخی از جنبه های عملیات های محدود به رزمندگان می گوید:«عملیات محدود وقتی انجام شود، عملیات مهم شما نیز با این ها قاطی می شود. یعنی دشمن می بیند شما در30 منطقه حمله می کنید، آن وقت فکر می کند، می گوید شاید این هم یک عملیات محدود باشد، لذا دشمن حساسیتش را از دست می دهد.» لذا با این نگاه عملیات های محدود سپاه در سال 1364 با انجام عملیات قدس یک آغاز می شود.

نکته ای که از نظر فرماندهان سپاه در انجام این سری از عملیات ها مدنظر بود، اعلام استان پشتیبانی کننده عملیات، پس از اتمام آن بود؛ اقدامی که تأثیر قابل ملاحظه ای بر روی مردم آن استان بر جای می گذاشت. به عنوان مثال پس از اعلام اینکه عملیات قدس1 را لشکر مازندران به انجام رسانده، هجوم ساکنان این استان به مراکز سپاه برای حضور در جبهه ها بسیار افزایش یافت تا جایی که فرمانده سپاه این استان اعلام کرد، اداره این همه نیرو امکان پذیر نیست به همین خاطر از لشکر 25 کربلا درخواست کرد این نیروها را به جبهه اعزام کند اما لشکر هم به نیرو نیاز نداشت.
میزان استقبال برای حضور در جبهه به حدی بود که مسئولان سپاه مازندران معتقد بودند، استقبال مردم آن هم در این موقع از زمان، در طول جنگ سابقه نداشته است.
به هر حال بنا به تصمیم فرماندهان سپاه عملیات قدس یک در ساعت 21:25 دقیقه 24 خرداد 1364 و با رمز مبارک«یا محمد رسول الله(ص)، الله اکبر»، با هدف انهدام نیروهای دشمن در منطقه عملیاتی هورالهویزه و شرق رودخانه دجله توسط سپاه پاسداران هم زمان با روز قدس در منطقهای به وسعت180 کیلومتر مربع آغاز شد.
طی این عملیات چهار روزه، نيروهاي عمل كننده ايران در ظرف مدت كوتاهي به دو پاسگاه مورد نظر يعني «ابوذكر» و «ابوليله» دشمن دست يافته و مقاومت آنها را درهم می كوبند.
دشمن در صبح روز نخست با هواپيماهاي پيسي7 و چرخبال اقدام به بمباران شيميايي و انفجاري کرد، اما با استقرار سريع واحدهاي ضد هوايي، يك فروند از اين نوع هواپيماها با موشك «سام7» ساقط شد و بدین شکل پاتك هوايي دشمن عملاً ناكام ماند.
اگر چه اين پاتك ها در روزها و ساعات بعدي نيز از سوي دشمن تداوم يافت اما براي نيروهاي عراقي سودي در بر نداشت.
بدین ترتیب هدف نهايي در عمليات قدس1 كه در آغاز سلسله عملياتهاي قدس پيشبيني شده بود، رسيدن به اهداف و نقاط تأمين نشده عمليات بدر، از جمله نزديك شدن به جاده مهم العماره- بصره بود، با تصرف پاسگاههاي «مختار، ابوذكر، ابوليله و الميدان»عراق و آزاد کردن منطقه «الحسان» و «الزجيه» واقع در نزديكي جاده مذكور، محقق شد.
این عملیات که با بکارگیری پنج گردان از لشكر 25 كربلا صورت گرفت، عناصري از تيپ 506 و 114 و تیپ 2 از لشکر 25 پیاده دشمن به صورت کامل منهدم شدند؛ در نتیجه منطقه اي به وسعت 200 كيلومترمربع آزاد شد و طی آن 200 از نیروهای دشمن كشته و تعداد600 نفر نیز از این افراد زخمي شدند و 90 نفر هم به اسارت رزمندگان لشکر 25 کربلا درآمدند.
علاوه بر این خسارت ها، انهدام يك فروند هواپيما، دو فروند بالگرد، 12 پاسگاه سیار، 15 فروند قایق و به غنیمت گرفتن 4 قبضه توپ ضد هوايي، 9 قبضه خمپاره اندازبا مهمات مربوطه، 29 فروند قایق جنگی و بلم، تعداد 10 دستگاه بی سیم، تعداد10 قطعه پل دوبه اي و تعداد 250 قبضه سلاح سبك ومقدار زیادی مهمات، نیز از دیگر نتایج عملیات قدس یک است که می توان به آن ها اشاره کرد.