بررسي رخدادهاي موازي با عمليات رژيم صهيونيستي در غزه ، روشن ميکند که چرا نتانياهو حالا تصميم به آغاز تهاجمي همهجانبه به نوار غزه گرفته است. وقايعي که دامنه آن از قتل «محمد ابوخضير» تا مذاکرات هستهاي ايران را در بر ميگيرد.بامداد سهشنبه گذشته بود که سخنگوي ارتش اسرائيل از آغاز عمليات تازهاي عليه باريکه غزه خبر داد. عملياتي که اين بار هم مثل دو عمليات قبلي (2009 و 2012) هدف آن «ريشهکن کردن حماس» اعلام شد.
اسرائيليها اين عمليات را به عبري «صخره سخت» (تصوک ايتان) نام گذاشتند و مثل عمليات سال 2012 آن را با نامي دفاعي به جهان معرفي کردند.
اما چرا تلآويو بايد در اين برهه که با مشکلات عديده مالي مواجه است، چنين عملياتي را آغاز کند که به اذعان رسانههاي اسرائيلي ميلياردها دلار هزينه مستقيم و جانبي براي اقتصاد اسرائيل دارد. تبادل آتش در شهرکهاي نزديک به غزه و حملات شبانه جنگندههاي اسرائيلي به غزه که امري متداول و هر روزه است و ارتباط حماس با مرگ سه اسرائيلي در الخليل هم هنوز اثبات نشده است.شايد بررسي رخدادهاي موازي با اين عمليات، روشن کند که چرا «بنيامين نتانياهو» نخستوزير و «موشه يعلون» وزير جنگ صهيونيستها حالا تصميم به آغاز تهاجمي همهجانبه به نوار غزه گرفتهاند. وقايعي که دامنه آن از قتل «محمد ابوخضير» فلسطيني تا مذاکرات هستهاي ايران را در بر ميگيرد.
آشتي ملي فلسطينيها
سوم ارديبهشت سال جاري کمتر از يک هفته مانده به پايان ضربالاجل مذاکرات 9 ماهه سازش باقي مانده بود که سران فتح و حماس از توافقي بزرگ خبر دادند. فلسطينيها براي پايان دادن به اختلافات پس از هفت سال و تشکيل دولتي فراگير در کرانه باختري و نوار غزه به توافق رسيدند. توافقي که ميتوانست دست فلسطينيها در رويارويي با اسرائيل را تقويت کند و در کنار بازوي ديپلماتيک تشکيلات خودگردان، به بازوي نظامي حماس در دولت فلسطيني نيز رسميت بخشد.
هيچکس به اندازه نتانياهو با اين توافق مخالفت نکرد. وي به همين بهانه مذاکرات از پيش تعليقشده سازش را رسما متوقف و ادامه آن را به لغو توافق موسوم به آشتي ملي منوط کرد. اسرائيل همزمان تبليغات گستردهاي را براي برجسته کردن ابعاد نظامي فعاليتهاي حماس آغاز کرد؛ از نسبت دادن حملات راکتي از غزه تا نهايتا سناريوي گم شدن سه جوان اسرائيلي در الخليل .آغاز عمليات در غزه شايد بيش از هر چيز اختلافافکني در ميان دو جناح فلسطيني و به هم زدن توافقات صورت گرفته براي تشکيل دولت وحدت ملي را دنبال ميکند.
کاهش فشارهاي داخلي
حمله گسترده به غزه را از نگاهي ديگر ميتوان تلاش نتانياهو براي کاهش فشارهاي داخلي دانست. کشته شدن سه اسرائيلي در کرانه باختري و شکست اطلاعاتي کمسابقه صهيونيستها در فاصله سه هفتهاي گم شدن تا شناسايي اجساد آنها، موجي از انتقادات را عليه نتانياهو و تيم امنيتي وي به راه انداخته بود.
انتشار فايل صوتي تماس اين سه نفر با پليس اسرائيل و مشخص شدن اينکه تلآويو از ابتدا از مرگ آنها مطلع بوده و با اين حال وانمود ميکرده که اين افراد زنده هستند، فشارها بر نتانياهو را بيشتر هم کرده بود.
نخستوزير رژيم صهيونيستي که از ابتدا حماس را به دست داشتن در اين حادثه متهم کرده بود، حالا به شدت از سوي جامعه افراطگراي اسرائيل تحت فشار بود و آغاز عملياتي همهجانبه عليه غزه تنها راه براي قدرتنمايي بود. صهيونيستها از همان ابتداي گم شدن اين سه نفر، در شبکههاي اجتماعي کمپينهاي ضدفلسطيني متعددي راه انداخته و خواستار «انتقام» و «کشتن همه اعراب» شده بودند.
قدرتنمايي کابينه تحت هدايت حزب «ليکود» و راستگرايان با عمليات گسترده جستجوي خانه به خانه در کرانه باختري آغاز شد، که به شهادت قريب به 10 نفر و بازداشت بيش از 500 تن که بسياري از آنها آزادشدگان در جريان مبادله «گلعاد شاليت» بودند، منجر شد. با قتل جوانان فلسطيني از جمله «محمد ابوخضير» ادامه يافت و حالا به کشتار بيرحمانه در غزه رسيده است.
منحرف کردن افکار از قتل «محمد ابوخضير»
چندي پيش رسانههاي فلسطيني از پيدا شدن جسد سوخته يک نوجوان 16 ساله فلسطيني در جنگلهاي اطراف قدس اشغالي خبر دادند. «محمد ابوخضير» تازهترين قرباني شهرکنشينهايي بود که اين روزها براي تماشاي حملات هوايي ارتش اسرائيل، روي بلنديها ميروند و با انفجار هر خانه در غزه، هورا ميکشند.
شهادت ابوخضير که زنده زنده به آتش کشيده شده بود، چنان خشمي در ميان فلسطينيهاي کرانه باختري و قدس شرقي برانگيخت که بسياري از مقامات اسرائيلي و همينطور رسانههاي غربي از جمله روزنامه «نيويورکتايمز» نسبت به آغاز انتفاضه سوم فلسطينيها هشدار دادند. موج اعتراضات که پيشتر تنها به داخل فلسطين محدود بود، با انتشار فيلم ضرب و شتم وحشيانه «طارق خضير» که دست بر قضا پسرعموي «ابوخضير» بود و ضمنا تابعيت آمريکايي هم داشت، به افکار عمومي خارجي هم کشيده شد.
کار آنقدر بالا گرفت که وزارت خارجه آمريکا هم مجبور شد به دليل تابعيت آمريکايي طارق نسبت به برخورد نامناسب نظاميان اسرائيلي با او، ابراز نگراني کند. حتي «باراک اوباما» رئيسجمهور آمريکا هم اعلام کرد که اين مسئله را با نتانياهو در ميان گذاشته است.
اين روزها اما کمتر کسي در مورد شهادت «ابوخضير» و چندين فلسطيني ديگر و ضرب و شتم طارق به دست اسرائيليها صحبت ميکند. عمليات در غزه تمام حواسها را به خود جلب کرده است. هرچند اين عمليات هم فشارهايي را براي صهيونيستها به همراه دارد، اما صهيونيستها قطعا از انتفاضه در کرانه باختري و قدس هراس بيشتري دارند.
جذب بودجه نظامي
کاهش بودجه نظامي رژيمصهيونيستي در يک سال اخير تنشهاي لفظي متعددي را بين «موشه بوگي يعلون» وزير جنگ و «يعير لاپيد» وزير اقتصاد موجب شده است. هرچند شخص نتانياهو هم در اين تنش همواره طرف نظاميان را گرفته، اما جذب بودجه نظامي، بيش از آنکه به نتانياهو مربوط باشد، به سران ارتش صهيونيستي مرتبط است.
مقامات وزارت جنگ رژيمصهيونيستي از ماهها قبل تلاش براي فشار آوردن به لاپيد و جذب بودجه بيشتر را آغاز کرده بودند. از سخنرانيهاي مداوم در مورد خطر رويارويي نظامي با ايران گرفته تا لغو رزمايشهاي هوايي به بهانه نبود بودجه کافي.
يعلون حتي دو ماه قبل هشدار داد که اگر بودجه وزارت جنگ افزايش نيابد، تمامي ناوگان هوايي اسرائيل زمينگير ميشود. اين اظهارات هم لاپيد را تحت فشار قرار داد و هم کنگره آمريکا را متقاعد کرد که بودجه کمکهاي نظامي به اسرائيل را دست نخورده نگه دارند.
مقامات وزارت اقتصاد عنوان ميکردند که با بروز بحران در سوريه و عراق، بخش بزرگي از تهديدات عليه اسرائيل از ميان رفته و به همين جهت ميتوان بودجه وزارت جنگ را کاهش داد.
اما اين روزها يعلون از لزوم تقويت «گنبد آهنين» و افزايش بودجه نظامي صحبت ميکند، بدون آنکه از سوي افکار عمومي داخلي مورد انتقاد قرار گيرد. لاپيد هم حالا سکوت اختيار کرده و احتمالا راهي جز پذيرش اظهارات نظاميان ندارد.
در واقع نظاميان اسرائيلي همان رويکردي را در پيش گرفتهاند که زماني مقامات سازمان سيا و پنتاگون بعد از فروپاشي شوروي براي مقاومت در برابر کاهش بودجه پيش گرفتند؛ ايجاد تهديدهاي تازه.
مانعتراشي در مسير مذاکرات هستهاي با ايران
حمله به غزه آن هم درست همزمان با آخرين دور از مذاکرات هستهاي ايران و گروه 1+5 شايد بيارتباط با اين مذاکرات هم نباشد. «بنيامين نتانياهو» که به هر روي از منتقدان اصلي توافق با ايران بود، از هيچ اقدامي براي مانعتراشي در برابر پيشرفت مذاکرات، دريغ نکرده است.
نتانياهو که پيشتر با سناريوي مضحک کشتي «کلوس سي» (انتقال تسليحات از سوريه به ايران و سپس به غزه) تلاش کرده بود بحث حمايت ايران از نيروهاي مقاومت را در معادله مذاکرات هستهاي وارد کند، اين بار هم همزمان با عمليات در غزه، همين رويکرد را پيش گرفته است.
«يوال اشتاينيتز» وزير اطلاعات و «اوفير گندلمان» سخنگوي نتانياهو هر دو عنوان کردهاند که مقاومت فلسطيني با «موشکهاي عمدتا ساخت ايران» اسرائيل را هدف قرار ميدهد و از همين رو بايد اين مسئله در مذاکرات هستهاي مطرح شود.
مقامات آمريکايي که پيشتر عنوان کرده بودند که مسئله حقوق بشر و «حمايت از گروههاي تروريستي» را بعد از به نتيجه رسيدن مذاکرات هستهاي مطرح ميکنند، اين بار زودتر وارد عمل شده و تائيد کردند که اين مسئله را در مذاکرات جاري در وين، پيش خواهند کشيد.
تنها يک روز پس از آنکه «اد رويس» رئيس کميته روابط خارجي مجلس نمايندگان آمريکا خواستار مطرح شدن مسئله حمايت ايران از نيروهاي مقاومت شد، يک مقام ارشد آمريکايي نيز در اظهارات خود عنوان کرد که «جان کري» وزير خارجه در سفر به وين، اين مسئله را با مقامات ايراني در ميان ميگذارد.اخيرا هم زمزمههايي مطرح شد مبني بر اينکه آمريکاييها بحث توقف حمايت از حماس و خلع سلاح اين گروه را مطرح کردهاند. به نظر ميرسد نتانياهو تلاش ميکند اگر نتوانست سانتريفيوژهاي ايران را برچيند، دستکم امتيازات منطقهاي بهدست آورد؛ مسيري که صهيونيستها سالهاست که بينتيجه دنبال ميکنند.
اشتباه محاسباتي صهيونيستها
صهيونيست ها به پشتوانه محاسبات خود درباره اوضاع بين المللي، منطقه اي و داخلي در برهه کنوني به غزه يورش آورده اند. با اين همه، محور مقاومت با اتکا به عوامل قدرت زاي خود طعم شکست را به اشغالگران خواهد چشاند.
رژيم صهيونيستي پس از روزها سرکوب ساکنان کرانه باختري رود اردن و بمباران و کشتار مردم بي گناه غزه، 20 تيرماه يورش زميني به اين باريکه را آغاز کرد.
پرسش اينجا است که چرا اشغالگران قدس، اين روزها را براي جولان نظامي و راه انداختن ماشين جنگي خود برگزيده اند. گرچه آغاز ناآرامي ها در فلسطين به 22 خردادماه و ناپديد شدن سه نوجوان صهيونيست و سپس کشف جنازه آنان برمي گردد اما آنچه سبب شد آتش خشم اين رژيم حتي با زنده سوزاندن يک نوجوان فلسطيني پس از شکنجه او و کشتن نوجوانان ديگر و حتي يک دختر بچه سه ساله فروننشيند، محاسبات آنان درباره اوضاع کنوني در سطح بين المللي و نيز منطقه و سرزمين اشغالي است.
اوضاع بينالمللي
رژيم صهيونيستي پس از به بن بست کشاندن گفتگوهاي سازش به دليل سرپيچي از آزادسازي آخرين گروه اسيران مورد توافق و نيز ادامه شهرک سازيها، با انتقاد بسياري از همپيمانان غربي روبرو شد تا جايي که فرانسه، آلمان، انگليس، اسپانيا و ايتاليا به شهروندان خود درباره سرمايه گذاري در شهرکها و همکاري با شرکتهاي صهيونيستي هشدار دادند.
حتي تلاش هاي «خورخه ماريو برگوگليو» دويست و شصت و ششمين رهبر کليساي کاتوليک مشهور به پاپ «فرانسيس»، در سفر چهارم خردادماه به فلسطين اشغالي براي برقراري صلح نتيجه چنداني نداد.
همچنين ناتواني هاي اطلاعاتي اين رژيم در اموري مانند کشته شدن يک زوج ساکن تل آويو و از ماموران باسابقه اطلاعاتي اين رژيم در موزه يهوديان بروکسل و نيز يافتن جنازه سه نوجوان صهيونيست آن هم 17 روز پس از ناپديد شدن، از چشم بسياري از همپيمانان غربي اين رژيم پنهان نماند.
از سوي ديگر، ناآرامي هاي اوکراين که به عرصه هماوردي ميان اروپا و آمريکا با روسيه تبديل شده، مدتها فکر و توان سياسي بسياري را به خود معطوف ساخت. از اين رو، رژيم صهيونيستي مقطع کنوني را براي يورش به غزه برگزيد تا از کمند انتقادها عليه خود بگريزد و از خلاء ايجاد شده در عرصه بين الملل براي پياده سازي نقشه اي شوم بهره گيرد.
اوضاع منطقه
نقش رژيم صهيونيستي در ناآراميهاي سوريه بارها افشا شده است، از فرستادن سلاح و ارائه کمکهاي اطلاعاتي به شورشيان سوري گرفته تا مداواي آنها در سرزمين اشغالي.
گسترش دامنه فعاليت گروه هاي تکفيري - تروريستي به لبنان و بلاتکليفي اين کشور در تعيين دولت و نيز يورش گروه موسوم به «دولت اسلامي عراق و شام» (داعش) به عراق و اشغال شهرها و کشتار بيگناهان شيعه و سني که آن هم با به تاخير افتادن تشکيل دولت همراه شده، کشورهاي کليدي منطقه را درگير خود کرده است.
ترکيه هم در آستانه برگزاري نخستين انتخابات رياست جمهوري است و در موضوع حضور داعش در عراق دست به عصا رفتار مي کند تا هم از نفت اقليم کردستان بهره مند شود و هم شهروندان خود را از آسيب داعشي ها برهاند.
عربستان، کويت و اردن نيز گرچه گفته مي شود از پشتيبانان کليدي داعش و ديگر گروه هاي تکفيري در سوريه و عراق هستند اما اينک خود را پشت تهديدهاي ظاهري داعش درباره يورش به خاک خود پنهان کردهاند.
مصر هم به تازگي فرمانده پيشين ارتش را به عنوان رييس جمهوري برگزيده و هنوز با هواداران گروههاي گوناگون از اخوان المسلمين گرفته تا تندروهاي صحراي سينا، درگير است.
در پاکستان و افغانستان گروه هاي تندرو همچنان دولت را آزار مي دهند. افزون بر اين، کابل به دنبال بروز اختلاف ها بر سر اعلام نتايج انتخابات رياست جمهوري در شرايطي ناآرام به سر مي برد.
به نظر مي رسد از ديد رژيم صهيونيستي، اين زمان که بازتنظيم مسائل داخلي و تنش و درگيري با تکفيريها و تندروها، بسياري از کشورهاي مهم اسلامي و عربي را به خود سرگرم کرده، فرصت مناسبي براي آغاز يورش به غزه است.
اوضاع داخلي
پس از توقف گفتگوهاي سازش و ادامه شهرک سازيها، برخي گروه ها و احزاب کنست (مجلس رژيم صهيونيستي) تهديد کردند دولت را به تعطيلي کشانده و زمينه برگزاري دوباره انتخابات مجلس را فراهم ميکنند .
البته گروهي ديگر، با توجه به بالا گرفتن اعتراضهاي عمومي دولت را به سوي شهرک سازيهاي بيشتر سوق دادند. اعتصاب 1000 مهاجر آفريقايي در اعتراض به وضع زندگي و بازداشت هاي گسترده خود تنشهاي داخلي را افزايش داده است.
از سوي ديگر، از ديد تندروها اينکه پاپ فرانسيس برخلاف ديگر مقام هاي رسمي، نخست به ديدار مقامهاي فلسطيني در «بيت اللحم» در کرانه باختري رود اردن رفت و سپس در «تل آويو» با رهبران رژيم صهيونيستي گفت و گو کرد، نشان دهنده کاهش جايگاه اين رژيم بود. همچنين درگيري هاي ارتش اين رژيم با وزارت دارايي به سبب بحران بودجه اي به لغو چندين رزمايش، تمرين نظامي و... انجاميده بود.
پس از آن بود که حادثه موزه يهوديان بروکسل و ناتواني 17 روزه در يافتن سه نوجوان صهيونيست زبان انتقاد مخالفان را به روي دولت «بنيامين نتانياهو» گشود؛ به ويژه آنکه دوره رياست «شيمون پرز» رو به پايان است و از چند روز ديگر «اوون ريولين» عضو راستگرا و افراطي حزب ليکود، رييس اين رژيم مي شود. به هر روي، دولت زير اين فشارها وادار شد به گزارش نوزدهم خردادماه راديو رژيم صهيونيستي، بودجه سال آينده ارتش در حوزه «ابزارهاي ويژه» (تجهيزات و تسليحات کشتار جمعي) را با 13 درصد افزايش به 5 ميليارد و 100 ميليون شکل (واحد پول اين رژيم) برساند.
همچنين دوم تيرماه روزنامه صهيونيستي «هاآرتص» نوشت دولت با افزايش 4 درصدي بودجه دستگاه هاي اطلاعاتي و اختصاص 2 ميليارد دلار به «شين بت» دستگاه جاسوسي داخلي و «موساد» سازمان اطلاعاتي اين رژيم، موافقت کرد .
2 روز بعد هم روزنامه صهيونيستي «تايمز اسراييل» نوشت که مجلس نمايندگان آمريکا با افزايش بودجه سامانه هاي دفاع موشکي رژيم صهيونيستي، 351 ميليون دلار براي سامانه موشکي «گنبد آهنين» و 270 ميليون دلار براي سامانه موشکي «آرو3» اختصاص داد. با توجه به فراخواني 1000 نيروي ذخيره و دريافت مجوز جذب 40 هزار سرباز از کابينه و نيز هزينههاي جنگ غزه، بودجه نظامي هنگفتي بر دوش دولت صهيونيستي تحميل شده است.
جمعبندي
رژيم صهيونيستي يورش به نوار غزه و افزايش سرکوب ها در کرانه ي باختري رود اردن را فقط به بهانه اي خودساخته آغاز کرده است زيرا در حالي جنبش مقاومت اسلامي (حماس) را به دست داشتن در ناپديد شدن نوجوانان صهيونيست متهم مي کند که اين گروه خود را در اين موضوع بيگناه مي داند. اشغالگران صهيونيست اين برهه را که کشورهاي غربي با موضوعهاي گوناگون درگيرند و کشورهاي منطقه نيز سرگرم سامان دادن به امور داخلي و خارجي خود بوده يا با تنشهاي حاصل از فعاليت گروههاي تکفيري روبرويند، براي آغاز نبرد نابرابر ديگري در فلسطين و کشتار زنان و کودکان بي دفاع مناسب ديده اند.
البته همراهي کشورهاي غربي با اين رژيم و سکوت و مماشات برخي اعراب در برابر فاجعهاي که در ماه مبارک رمضان بر سر مسلمانان فلسطين ميرود، نشان دهنده توخالي بودن شعارهاي حقوق بشري غرب و نيز بي پشتوانه بودن ادعاهاي کشورهاي عرب در پشتيباني از فلسطينيان است. با اين همه، کشورها و ملتهاي آزادهاي در منطقه هستند که باور دارند رژيم صهيونيستي بزرگ ترين معضل خاورميانه است، از پس پرده بسياري از ناآراميها و تنشهاي منطقه دست اين رژيم را تشخيص ميدهند و در برابر يورش تازه اين رژيم به مردم بيگناه فلسطين ساکت نمي نشينند.
محور مقاومت هم، آنچنان قدرتي دارد که فشارها و تحريم ها و بي اعتنايي ها را پشت سر گذاشته و با نوآوري هاي تازه خود در مواردي چون افزايش برد موشک هاي دفاعي، اجراي عمليات دريايي، هدف قرار دادن جنگنده هاي صهيونيستي و... شکننده و پوشالي بودن تمام سدهاي دفاعي اين رژيم را به اثبات رسانيده است.در چنين شرايطي، و در آستانه روز جهاني قدس، تنها دستاورد رژيم صهيونيستي از حمله نابرابر به غزه، تجربه شکستي ديگر از مقاومت آن هم پس از نبردهاي 22 روزه و هشت روزه و در هم شکسته شدن دوباره هيمنه آن خواهد بود. ادامه دارد...