گروه ديپلماسي - از رياض به تهران. فدريكا موگريني، مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا دو مقصد جنجالي براي سفر منطقهاي بيسابقه خود انتخاب كرد. بانوي مذاكرات ايران و ١+٥ در لوزان و روز تاريخي ١٤ جولاي به عنوان نخستين مقام ارشد اروپايي پس از توافق جامع هستهاي وين به تهران آمد. وزير امور خارجه ٤٢ ساله سابق ايتاليا براي نخستين بار از زمان حضور در راس قدرت در كميته سياست خارجي اتحاديه اروپا در پايتخت كشوري حاضر شد كه تا يك ماه پيش هرگونه رابطه سياسي و اقتصادي با آن فعلي مكروه بود.
سفري تاريخي يك روز پيش از ٢٤ ساعت تاريخيتر حضور وزير امور خارجه جنجالي فرانسه در ايران. موگريني ظهر روز گذشته وارد تهران شد و در ضيافت ناهاري كه وزير امور خارجه ايران در وزارت امور خارجه براي وي و هيات همراه در نظر گرفته بود، شركت كرد. وي پس از ناهار دقايقي با محمد جواد ظريف در مقابل خبرنگاراني كه مشتاق گرفتن نخستين تصاوير بانوي قاره سبز در ايران بودند، ايستاد و سپس براي آغاز روند رايزنيهاي دوجانبه راهي اتاق مذاكرات شد. سفر به رياض پيش از حضور در تهران به گمانهزنيهاي رسانهاي در خصوص آنچه ميان فدريكا موگريني و عادل الجبير، وزير امور خارجه عربستان گذشت، دامن زده است.
از اصرار موگريني بر آشتي منطقهاي تا تكرار اتهامهاي الجبير
ايران در منطقه، ايران در رابطه با عربستان و مذاكرات هستهاي ايران، محورهاي رايزنيهاي مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا در شبه جزيره عربستان با عال الجبير، وزير امور خارجه اين كشور بود. گفته ميشود كه به استثناي ايران، دو مقام در خصوص يمن هم گفتوگوهاي كوتاهي انجام دادهاند. با اين همه خروجي رسانهاي سفر موگريني به عربستان سعودي، به اصرارهاي وي براي آشتي برخي كشورهاي منطقه با ايران پس از توافق هستهاي و تكرار ادعاهاي بي اساس از سوي عادل الجبير در خصوص ايران اختصاص داشت. موگريني در نخستين تجربه حضور در عربستان سعودي به عنوان مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا، تلاش كرد به گونهاي نقش ميانجي هرچند در موضعگيريهاي شفاهي را ميان رياض و تهران بازي كند.
وي در نشست مطبوعاتي با حضور الجبيرخواهان آغاز مذاكرات ميان ايران و كشورهاي عرب منطقه شد تا به «بياعتمادي» در خاورميانه پايان داده شود. موگريني در اظهارنظر خود در خصوص دستاوردهايش از سفر به عربستان به نوعي ميان ايران، عربستان و يمن پل ارتباط معنايي ايجاد كرد و گفت: «مقامات عربستان در مورد برنامه هستهاي ايران و وضعيت اسفبار انساني در يمن گفتوگو كرديم و اتحاديه اروپا معتقد است كه نقش مهم عربستان در منطقه و جهان ميتواند براي پايان دادن به بحرانها كارساز باشد.» سوريه و عراق هم از تيررس موضعگيريهاي موگريني دور نماندند. موگريني در بخشهايي از سخنان خود تاكيد كرد كه اتحاديه اروپا خواهان توقف جنگ در سوريه است و در اين راستا تلاش ميكند و بحران عراق نيز كه به خطري براي جهان و منطقه تبديل شده، بايد حل و فصل شود.
نوبت به وزير امور خارجه عربستان كه رسيد، الجبير در حضور موگريني بي توجه به سخنان وي مبني بر آشتي منطقهاي، ادعاهاي پيشين در خصوص ايران را تكرار كرد. الجبير كه همچنان ايران را كشوري ميداند كه در زمان حضور وي در سفارت عربستان در امريكا قصد ترور وي را داشت، تهران را به مداخله در امور كشورهاي عربي متهم كرد. وي همچنين از سخنان اخير نوري مالكي، نخستوزير پيشين عراق و معاون كنوني رييسجمهوري اين كشور بهشدت انتقاد كرد و گفت: سياست «طايفهگرايي» كه مالكي آن را دنبال ميكند باعث ويراني عراق شده است.
الجبير كه ايراد اتهام به همسايگان را مبناي ادبيات انتخابي خود در نشست خبري با موگريني قرار داده بود، در ادامه افزود: بسياري از سخناني كه نوري مالكي درباره عربستان ايراد ميكند هيچ پايه و اساسي ندارد. عربستان در نوك پيكان جنگ با تروريسم قرار دارد و ما با كشورهاي اروپايي بر سر اين موضوع كه تمامي گروههاي عراقي بايد در اداره اين كشور سهيم باشند توافق نظر داريم. موگريني در مدت زمان حضور چندساعته خود در رياض توضيحاتي را در خصوص برخي جزييات موجود در متن برجام و همچنين ضمانتهاي قيد شده در آن براي اعمال محدوديت بر برنامه هستهاي ايران به مقامهاي عربستان سعودي داد.
در حالي كه ناگفته پيداست كه براي بسياري از كشورهاي منطقه نه فعاليتهاي هستهاي در چارچوب ايران كه قدرت منطقهاي و بهبود وضع اقتصادي ايران است كه دغدغه اصلي به شما ميرود، موگريني در كنفرانس خبري خود با الجبير اعلام كرد كه نگرانيهاي كشورهاي عربي را به خوبي درك ميكند و اعتقاد دارد كه هنوز اعتماد لازم ميان آنها و ايران شكل نگرفته است. موگريني در مدت زمان حضور در رياض چندين بار تاكيد كرد كه توافق هستهاي ميان ايران و ١+٥، شالودهاي محكم و استوار دارد و وي اميدوار است كه اين توافق راه آيندهاي متفاوت را در منطقه باز كند تا مسيرها از رويارويي به سوي همكاري برود.
اظهارات منفي الجبير در خصوص رابطه با ايران در حالي پرده از موضع اصلي رياض در قبال توافق هستهاي انجام گرفته برداشت كه رييس دستگاه ديپلماسي عربستان پنجشنبه گذشته و پس از بازگشت از ديدار با جان كري و باراك اوباما در واشنگتن گفته بود به نظر ميرسد توافق هستهاي ايران توافق قابل قبولي است. عربستان پس از حصول توافق هستهاي ميزان انتقادها از ذات اين توافق در ملاعام را به صفر رسانده است اما حجم سفرهاي مقامهاي امريكايي و اروپايي به اين كشور در ١٠ روز گذشته نشان ميدهد كه رياض در پشت پرده از حصول اين توافق خرسند نيست.
ظريف از گفتوگوهاي سطح بالا با اروپا خبر داد
نشست خبري محمد جواد ظريف با مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا با يك ساعت تاخير و در حالي كه تقريبا نمايندگان تمام رسانههاي ايراني در محل حاضر شده بودند، آغاز شد. پيش از حضور دو مقام عاليرتبه ايران و اتحاديه اروپا، هلگا اشميد معاون مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا و معاونان وزير امور خارجه ايران وارد سالن شده و در محلهاي تعيين شده نشستند. موگريني در حالي كه شال صورتي رنگ بلندي بر سر انداخته و پوششي شبيه به كاترين اشتون، مسوول سابق سياست خارجي اتحاديه اروپا را انتخاب كرده بود پشت ميكروفن قرار گرفت. فلاش دوربين خبرنگاران هربار كه موگريني دستان خود را براي تنظيم هدفون و روسرياش بالا ميبرد، تندتر از قبل ميزد.
محمدجواد ظريف به عنوان ميزبان، نشست خبري را با خوشامدگويي به همتاي خود در مذاكرات هستهاي آغاز كرد: من حضور نماينده اتحاديه اروپايي در امور سياست خارجي و دفاعي سركار خانم فدريكا موگريني در ايران را در شرايطي كه فصل نويي از رابطه بين اتحاديه اروپا و تهران آغاز خواهد شد، به فال نيك ميگيرم. ما با اتحاديه اروپا داراي روابط گستردهاي بودهايم و اميدوارم از طريق توافق با عبور از بحراني كه به نظر ما بيدليل و غيرضروري بود بين ايران و گروه ٣+٣ يا آنچه ما از آن به عنوان گروه ١+٥ ياد ميكنيم، وارد مرحله جديدي از روابط شويم. در سفر امروز خانم موگريني، ما بحثهاي بسيار خوبي در مورد اجراي برنامه جامع اقدام مشترك يا همان برجام داشتيم و همينطور بحثها و گفتوگوهايي در مورد آينده روابط ايران و اتحاديه اروپا انجام داديم.
در بخش اول، اتفاقاتي كه قرار است از روز اعلام جمعبندي مذاكرات تا روز اجراي توافق كه در فاصله ٦٠ تا ٧٠، ٨٠ روز آينده صورت ميگيرد بايد اقداماتي هم از طرف ما و هم از طرف اتحاديه اروپا صورت بگيرد كه اين اقدامات هم از جانب ايران و هم از جانب اتحاديه اروپا شروع شده است و تصميمگيريهاي اوليه در اتحاديه اروپا با تصويب و اعلام حمايت از برنامه جامع اقدام مشترك شكل گرفت. اميدواريم با همين روش، اقدامات دو طرف براي حل مسائل و همكاري ايران با آژانس بينالمللي انرژي اتمي براي حل و فصل موضوعات باقي مانده و همكاري اتحاديه اروپا و ايالات متحده امريكا براي آمادهسازي لغو تحريمها، اين توافق جنبه اجرايي به خود بگيرد و بتوانيم در زمان مناسب اقدامات طرفين را كه توافق كردهاند به خوبي و با دقت انجام دهيم.
رييس دستگاه ديپلماسي ايراني در ادامه سخنانش گفت: ما در خصوص موضوعات مورد علاقه ايران و اتحاديه اروپا صحبت كرديم. ما در طول چندين سال گذشته بحثهايمان با اتحاديه اروپا بيشتر متمركز به مساله هستهاي بوده است در صورتي كه قبل از آن ما دورههايي از گفتوگو با اتحاديه اروپا داشتيم كه در يك زمان، از اين گفتوگوها به نام گفتوگوهاي انتقادي نام برده و بعد از آن به عنوان گفتوگوهاي جامع شناخته ميشد. ما امروز تصميم گرفتيم كه يك دور جديدي از گفتوگوها را ميان ايران و اتحاديه اروپا شروع كنيم كه براساس روشي كه اتحاديه اروپا دارد، به اين گفتوگوها، گفتوگوهاي سطح بالا خواهيم گفت. اين گفتوگوها در آيندهاي نزديك در سطح معاونان وزير خارجه جمهوري اسلامي ايران و معاون خانم موگريني شروع خواهد شد و به تدريج در سطح وزرا ادامه خواهد يافت.
موضوعات مختلفي در اين گفتوگوها مدنظر است كه حوزههاي همكاري ما و اتحاديه اروپا خواهد بود. موضوعات شامل انرژي، حمل و نقل، تجارت، محيط زيست، حقوق بشر و مسائل مربوط مبارزه با مواد مخدر و ساير حوزههاي همكاري است. همچنين در اين گفتوگوهاي سطح بالا، موضوعات منطقهاي را هم مورد توجه قرار خواهيم داد. بحرانهايي كه در منطقه شكل گرفته، نه تنها تهديدي براي منطقه ما است بلكه تهديدي جدي براي كل جهان و مخصوصا براي اعضاي اتحاديه اروپا است.
افراطگرايي، فرقهگرايي و تروريسم كه باعث گسترش خشونت و ناامني در منطقه شده، همزمان در كشورهاي عضو اتحاديه اروپا نيز به خشونت و افراطگرايي منجر شده است كه اين نگراني مشترك ما است. پيشبيني ميكنم علاوه بر اقداماتمان در خصوص برجام، درباره ساير مسائل و موضوعاتي متنوعي كه به آنها اشاره كردم نيز همكاريهايي بين طرفين شكل بگيرد. اميدوارم اين سفر، شروع جديدي مبتني بر احترام متقابل و همكاري مشترك در حوزههاي منافع مشترك باشد.
موگريني از فصل جديدي در رابطه با ايران سخن گفت
پس از محمدجواد ظريف، نوبت به مهمان وزارت امور خارجه رسيد تا از نخستين تجربه و بهانه حضور در ايران در جامه مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا بگويد. وجه مشترك تمام اظهارنظرها و يادداشتهاي فدريكا موگريني پس از توافق جامع هستهاي در وين، حس اميدواري پررنگ به اجراي دقيق برجام و پديد آمدن فصلي نو در رابطه ميان ايران و جهان است. در تهران هم موگريني عنان سخن را به خوشبيني و اميدواريهاي پررنگ براي ارتقاي رابطه ميان تهران و اتحاديه اروپا داد. وي در ابتداي كلام از دولت و مردم ايران براي حضورش در تهران قدرداني كرد و سپس با اشاره به توافقي كه در چهاردهمين روز از ماه جولاي ميان ايران و ١+٥ به دست آمد، گفت: دو هفته پيش در وين بوديم كه با تعهد شما به توافقي رسيديم و من از اين تعهد تشكر ميكنم. توافق بين ايران و ١+٥ نشان داد كه اگر طرفين اراده، صبر و تحمل داشته باشند با ديپلماسي ميتوانيم به نتيجه برسيم و اين خبر خوبي براي منطقه و دنيا است.
اين نخستين ماموريت من در ايران پس از توافقنامه است تا بتوانيم برجام را از جنبههاي متفاوت مورد بررسي قرار دهيم. موگريني در جريان سخنان خود در اين نشست خبري چندين بار از پتانسيل بالاي توافق هستهاي و توانايي تعميم دادن آن به ساير مسائل در قالب همكاريهاي سياسي و اقتصادي با ايران سخن گفت: پتانسيل اين توافق بسيار بالاست زيرا فصل جديدي در حداقل چهار حوزه به خصوص براي ايران دارد. ٦٠ درصد مردم ايران زير ٣٠سال هستند و اين توافق سرمايهگذاري مقامات براي آينده مردم است. من از حمايت ٢٨ قدرت اروپا برخوردار هستم تا بگويم ميتوانيم توافق را پيش ببريم.
مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا با اشاره به اينكه ايران و اروپا از نظر جغرافيايي، تاريخي و فرهنگي نزديك هستند، گفت: ايران و اروپا ميدانند كه تمدنساز بودن به چه معنا است. زماني كه تحريمها لغو شود، سرمايهگذاري اروپا به ايران خواهد آمد.
موگريني با ذكر اين مطلب كه ما در يك منطقه قرار داريم و خاورميانه و اروپا از طريق درياي مديترانه با يكديگر همسايه هستند، افزود: يكي از فصلهاي سخت بين ما و ايران آغاز شده كه اين موضوع يكي از فصول مهم خواهد بود و اينكه ما بتوانيم سهم بهتري در خصوص روابط با يكديگر داشته باشيم. من آغاز روابط را يك ارزش افزوده براي ايران و ١+٥ ميدانم. ميتوانيم از سوريه و در مبارزه با تروريسم روابط خود را گسترش دهيم و اروپا اميدوار است كه ايران بتواند نقش خود را در منطقه ايفا كند.
موگريني روابط دوجانبه، منطقهاي و بينالمللي با ايران را براي اتحاديه اروپا حايز اهميت خواند و از مقامهاي ارشد و رهبري ايران به دليل تعهد و ميل براي بهبود آينده كشور تشكر و قدرداني كرد.
موگريني كه در جريان مذاكرات ايران و شش كشور مقابل آن نقش نماينده ١+٥ را برعهده داشت در خصوص چشمانداز همكاريهاي ايران و اروپا گفت: لغو تحريمها كه البته با اجراي توافق انجام ميشود، فرصتهايي را براي سرمايهگذاران اروپايي در ايران و همچنين ايرانيان در اروپا فراهم ميكند كه اين تلاش براي آينده مردم ايران است. ما ميتوانيم يك نگرش هماهنگ در زمينه اقتصادي، تجاري و سياسي داشته باشيم. همچنين بهترين شيوه اين است كه اطمينان حاصل كنيم توافق در زمان خود انجام ميشود. اجراي كامل توافق بهترين روش براي باز كردن راهها براي سرمايهگذاري در ايران است.
نگران اجراي توافق در ايران نيستم
پرسش اهالي رسانههاي داخلي و خارجي از محمدجواد ظريف و فدريكا موگريني به دليل كمبود وقت به دو سوال از مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا و يك پرسش از محمدجواد ظريف محدود شد. خبرنگار بيبيسي از وزير امور خارجه كشورمان پرسيد: برخي از مقامات ايران ميگويند كه توافق هستهاي، از برخي خطوط قرمز نظام عبور كرده است. آيا شما از اجراي توافق و تعهداتتان نگران نيستيد؟ محمدجواد ظريف در پاسخ گفت: جمهوري اسلامي ايران از ابتدا هر زمان كه تعهدي داشته به آن تعهد پايبند بوده و اين پايبندي در زمان اجراي برنامه موقت اقدام مشترك در ژنو كه در طول ٢٠ ماه گذشته توسط ما با جديت و دقت اجرا و انجام شده به چشم ديده شده است.
البته مردم ايران نسبت به گرايشها و سياستهاي برخي از كشورهاي غربي نگرانيهايي دارند و ضرورت دارد با اجراي جدي و دقيق و منطبق با برنامه اقدام مشترك، كشورهاي غربي به ويژه امريكا تلاش كنند كه بياعتمادي مردم ايران نسبت به سياستهاي خود را جبران كنند و از طريق اين جبران فصل جديدي نيز آغاز شود. من هيچ نگراني ندارم كه پس از اينكه اين توافق مراحل قانوني خود در ايران را طي ميكند، جمهوري اسلامي به آنچه كه تعهد كرده پايبند خواهد بود.
اراده سياسي را در ظريف و مقامهاي ايران ميبينم
سوال خبرنگار ايرنا از فدريكا موگريني به چشمانداز همكاريهاي ايران و اتحاديه اروپا در سايه توافق هستهاي اختصاص داشت كه موگريني در توضيحات اوليه خود پاسخ اين پرسش را داده بود و در مقام پاسخ همان سخنان را مبني بر اينكه بهترين شيوه اين است كه اطمينان حاصل كنيم توافق در زمان خودش و به صورت خوب و تسهيلشده و كامل اجرايي خواهد شد را تكرار كرد. سوال خبرنگار بيبيسي از مهمان ايرانيها در اين نشست نگاهي به مقصد اوليه موگريني پيش از رسيدن به تهران داشت: شما روز گذشته در عربستان بوديد. آيا در آن سفر توانستيد كه به مقامات اين كشور در رابطه با توافق اطمينان بدهيد؟
مذاكرهكننده اروپايي در رايزنيهاي هستهاي ايران و ١+٥ در پاسخ گفت: من ديروز در عربستان بودم و خوشحال شدم كه در منطقه با مقامات مختلف گفتوگو كردم. من اراده سياسي از طرف آقاي ظريف و رهبران ايران را ديدهام تا فصل جديدي بر روابطشان با همسايگان خود باز كنند. تعهد شخصي من اين است كه اين پيام را به تمام كشورهاي خليجفارس، خاورميانه، جامعه بينالمللي و اتحاديه اروپا بدهم كه اين توافق ميتواند امنيت منطقه را بهبود بخشد چراكه اين توافق، توافقي خوب و محكم است زيرا اين توافق نقطه شروع است و پتانسيلهايي را به ما ميدهد تا با اتكاي به آن، روابطي براساس اعتماد داشته باشيم.
اعتمادي كه الان زياد نيست چرا كه قبلا اعتمادي وجود نداشت ولي اين توافق ميتواند پايهاي براي آينده و اعتماد متقابل شود. بايد بگويم كه اين منطقه نيازمند آيندهاي متفاوت است كه نه براساس مواجهه و برخورد بلكه براساس همكاري، ديپلماسي، ديالوگ و چندجانبهگرايي باشد و تمام گروهها در آينده خود نقش داشته باشند.
حسن روحاني: در سايه اين توافق به جاي گذشته به آينده نگاه كنيم
مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا پس از ديدار با محمد جواد ظريف به دفتر رياستجمهوري رفته و براي نخستين بار از زمان حضور در مسند مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا با حسن روحاني، رييسجمهور كشورمان ديدار و گفتوگو كرد. رييسجمهوري در ديدار نماينده عالي اتحاديه اروپا در سياست خارجي، توافق وين را نمايش قدرت ديپلماسي براي حل اختلافات و مشكلات بينالمللي دانست و گفت: بايد همانطور كه براي حصول توافق تلاش شد، بر اجراي دقيق و كامل آن نيز متمركز شويم تا ملتهاي ما و همه جهان، از ثمرات آن بهرهمند شوند.
حجتالاسلام والمسلمين دكتر حسن روحاني با اشاره به اينكه مذاكرهكنندگان دو طرف روزهاي فشرده و پركاري را براي دستيابي به توافق پشت سر گذاشتند، گفت: توافقي كه حاصل شد، براي آينده روابط منطقه، اروپا و جهان بسيار مهم و تاثيرگذار خواهد بود. دكتر روحاني با اظهار اميدواري نسبت به اينكه توافق وين مدلي براي حل و فصل ديگر موضوعات منطقه و جهان شود، تصريح كرد: اين توافق براي همه كشورهاي دنيا پيام صلح به همراه داشت و گواه آن بود كه توافقهاي بينالمللي به شرط آنكه عادلانه رعايت شوند، هنوز تاثيرگذارند و گفتوگو ميتواند به حل و فصل مشكلات سياسي منجر شود. ايرانيها براساس اصول فرهنگي، ديني و ملي به عهد خود، پايبند هستند و اجراي دقيق توافق وين بعد از طي مراحل تصويب توسط طرفين، كمك ميكند تا روابط دو طرف را آنچنان كه شايسته جمهوري اسلامي ايران و اتحاديه اروپاست، گسترش دهيم.
رييسجمهور در ادامه افزود: درست است كه ارتقاي سطح روابط اقتصادي و تجاري در دسترس و راحتتر از ديگر عرصههاي روابط دوجانبه است، اما با توجه به ظرفيتهاي بالاي جمهوري اسلامي، روابط علمي، فناوري، فرهنگي و سياسي با اتحاديه اروپا نيز بايد متحول شود. رييس دولت يازدهم با اشاره به فجايع بسيار دلخراشي كه عليه برخي ملتهاي منطقه رخ ميدهد، گفت: يكي ديگر از ثمرات اجراي توافق وين، همكاري براي عمل به تعهد سنگيني است كه همه ما در برابر بشريت و آرمانهاي انساني براي مبارزه با تروريسم و توقف جنگ و خونريزي عليه انسانهاي بيگناه برعهده داريم. دكتر روحاني با تصريح اينكه توافق وين به ضرر هيچ كشوري، از جمله در منطقه نخواهد بود، اضافه كرد: اكنون فرصتي فراهم آمده تا كمتر به گذشته نگاه كرده و به آيندهاي بينديشيم كه ميتواند براساس روابط مبتني بر احترام متقابل، منافع مشترك و جمعي را توسعه دهد.
اروپا به دنبال همكاريهاي سطح بالا با ايران است
نماينده عالي اتحاديه اروپا در سياست خارجي نيز در اين ديدار با ابراز خرسندي از سفر به كشورمان پس از حصول توافق وين، از رييسجمهوري به پاس حمايتها و مديريت ايشان در طول مذاكرات و همچنين از اعضاي تيم مذاكره كشورمان كه با قدرت، تعهد و انصاف مذاكرات را دنبال و به نتيجه رساندند، تجليل و سپاسگزاري كرد. به نمايندگي از اتحاديه اروپا ميگويم كه ما با تعهد و وحدت كامل از اين توافق حمايت كرده و به عنوان عضو كميسيون مشترك، بر اجراي گام به گام اين توافق جهت اجراي صحيح، دقيق و به موقع آن نهايت تلاش خود را بهكار خواهم گرفت. موگريني با بيان اينكه اتحاديه اروپا براي گشودن فصل تازهاي از روابط با ايران، كاملا آماده و مصمم است، خاطرنشان كرد: خطاب به آن دسته معدود از كشورها كه نسبت به اين توافق ابراز نگراني ميكنند، ميگويم كه وقتي ما چنين حجمي از سرمايهگذاري سياسي را براي حصول اين توافق انجام داديم، منطقي است كه همين ميزان اراده و سرمايهگذاري را براي اجراي آن صرف خواهيم كرد.
وي با اشاره به اينكه در اين سفر تلاش كردم تا گفتوگوها در جهت همكاري سطح بالاي اتحاديه اروپا و ايران در عرصههاي سرمايهگذاري، همكاريهاي اقتصادي و تجاري، همكاري در رابطه با محيط زيست و مسائل منطقهاي پايهگذاري شود، گفت: به سختيهاي مسير پيش رو واقفيم اما با توجه به پايههاي محكمي كه بنا گذاشتهايم، معتقدم ميتوانيم به خوبي به پيش برويم. موگريني در پايان گفت: قطعا در هفتههاي پيشرو شاهد تردد تعداد زيادي از نمايندگان اروپايي به تهران خواهيد بود كه نشان ميدهد ظرفيتها و توانمنديهاي فراواني براي گسترش روابط با ايران وجود دارد.