- صفحه نخست
- |
- استان ها
- |
- بین الملل
- |
- سیاسی
- |
- چند رسانه ای
- |
- اقتصادی
- |
- فرهنگی
- |
- حماسه و جهاد
- |
- صبح صادق
- |
- صدای انقلاب
- |
- محرومیت زدایی
(روزنامه جمهوري اسلامي - 1394/06/25 - شماره 10407 - صفحه 11)
کمیسیون بررسی «برجام» مجلس شورای اسلامی که مسوولیت بررسی این متن را برعهده دارد این روزها شاهد برخی موضع گیری‌های غیرمنصفانه و غیرکارشناسانه است. این در حالی است که انتظار می‌رود کمیسیون برجام نتیجه کار خود را بر مبنای نظرهای کارشناسانه، مستند و برکنار از برخوردهای سلیقه‌ای و دیدگاه‌های سیاسی ارایه دهد.
هفتمین نشست کمیسیون بررسی برجام مجلس شورای اسلامی دوشنبه شانزدهم شهریورماه با حضور شماری از مسوولان و مذاکره کنندگان هسته‌ای در دولت دهم برگزار شد. در این نشست که با حضور «سعید جلیلی» دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی و مسوول وقت مذاکرات هسته یی، «علی باقری» معاون وقت وی و همچنین «فریدون عباسی» رئیس سابق سازمان انرژی اتمی برگزار شد، درباره جنبه‌های حقوقی برجام و همچنین روند تاریخی صدور قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل بحث و بررسی صورت گرفت.
در این نشست، جلیلی با اشاره به دستاوردهای هسته‌ای در دوره مسوولیت خود، برجام را به باد انتقاد گرفت و تصریح کرد که در توافق وین تیم هسته‌ای ایران از نزدیک به 100 حق مسلم خود صرف نظر کرده است. این دومین باری است که جلیلی به همراه اعضای تیم هسته‌ای زمان خود در کمیسیون بررسی برجام مجلس حضور می‌یابد و دستاوردهای 2 ساله هسته‌ای دولت یازدهم را زیر سوال می‌برد. البته «علی اکبر صالحی» رئیس سازمان انرژی اتمی و «علی شمخانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی یک روز بعد در هشتمین نشست کمیسیون برجام به این ادعاها و انتقادها پاسخ دادند.
در ابتدا جای پرسش است که چرا فقط از تیم هسته‌ای برای بررسی برجام دعوت شده که مخالف آن هستند و دیگر مذاکره کنندگان و دست اندرکاران پرونده هسته‌ای چون «علی لاریجانی» و «حسن روحانی» دبیران پیشین شورای عالی امنیت ملی، «سیروس ناصری»، «سیدحسین موسویان» و... که پیشتر به صورت جدی درگیر گفت وگوهای هسته‌ای با کشورهای غربی بودند در جلسه‌های بررسی برجام حضور نمی‌یابند؟
لازم به یادآوری است از مجموع 6 قطعنامه‌ای که شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران تصویب کرد دست کم سه قطعنامه با شماره‌های 1803 (سوم مارس 2008)، 1835 (بیست و هفتم سپتامبر سال 2008) و 1929 (نهم ژوئن 2010) زمانی بر کشورمان تحمیل شد که جلیلی در مقام دبیر شورای عالی امنیت ملی (طی سال‌های 1386 تا 1392) ریاست تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای را عهده‌دار بود.
پس از ناکامی رویکرد تقابلی در سیاست خارجی پیشین که در پرونده هسته‌ای نیز بازتاب می‌یافت و با توجه به تنگناهای بین‌المللی که جبهه ضد ایرانی پیش روی کشور به وجود آورد، نیاز به راهبردی تازه در روابط خارجی احساس می‌شد. در این فضا مردم با حضور پای صندوق‌های رای برنامه‌های «حسن روحانی» را در یازدهمین دور انتخابات ریاست جمهوری برگزیدند. روحانی با بیش از 18 میلیون رای با هدف تحول در وضعیت نابسامان کشور و پایان دادن به چالش‌های سیاسی، اقتصادی و حتی اجتماعی- فرهنگی در برابر تنها چهار میلیون رای جلیلی پیروز انتخابات شد و چنان که وعده داده بود حل و فصل پرونده هسته‌ای ایران را در اولویت سیاست خارجی دولت خود قرار داد تا این که پس از 22 ماه رایزنی‌های خستگی ناپذیر، تیم هسته‌ای دولت یازدهم در وین دفتر یک بحران غیرضروری را بست.
در این میان، تدبیر و حمایت‌های رهبری در عرصه گفت وگوهای هسته یی، دولت و نمایندگان دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران را به سمت نتیجه نهایی از مذاکرات سوق داد. رهبر انقلاب با طرح ایده «نرمش قهرمانانه» راهبرد تازه‌ای را پیش روی تیم هسته‌ای کشورمان قرار داد. به این ترتیب، دیپلمات‌های کارآزموده هسته‌ای زیر نظر رهبری، 26 دور گفت وگوی رسمی در قالب نشست‌های ایران و 1+5 را به انجام رساندند. مذاکره کنندگان ایرانی در دولت یازدهم توانستند قدرت‌های جهانی را به پذیرش حقوق هسته‌ای ملت ایران وادارند و با زمینه سازی صدور قطعنامه 2231 شورای امنیت در مسیر لغو کامل تحریم‌ها گام بردارند.
اگر اظهارنظرهای غیرمنصفانه اخیر در مورد ثمربخشی رویکرد تقابلی در پرونده هسته‌ای متقن بود دیگر نیازی به تغییر رویکرد از سوی مردم و رهبری احساس نمی‌شد. حتی در برهه‌هایی نیز که امکان دستیابی به توافق وجود داشت برخی انگیزه‌ها و دیدگاه‌های سیاسی خاص مانع از شکل گیری فضایی مثبت در مذاکرات هسته‌ای شد. منتقدان غیرمنصف از روز آغاز گفت وگوهای هسته‌ای در دولت تدبیر و امید بنای مخالف خوانی را گذاشتند و زیر عنوان دلواپسی بدون ارایه راهکار برون رفت از بن بست هسته یی، توافق‌های حاصل شده در هر مقطع را زیر سوال بردند و امروز نیز بدون توجه به دستاوردهای چشمگیر هسته‌ای و نیاز به توضیح دادن در مورد گذشته، از تریبون کمیسیون بررسی برجام -متشکل از 15 نماینده که بیشتر آنها منتقد توافق اند- در مقام مدعی قرار گرفته‌اند.
انتقادهای دلواپسانه در زمینه بازرسی از سایت نظامی «پارچین» نمونه‌ای از انتقادهای غیرمنصفانه است چرا که ماموران آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیش از این 2 بار از این پایگاه دیدن کرده‌اند و بازدید در قالب برجام نیز «مدیریت شده» خواهد بود. همچنین طرح این پرسش که چرا در برجام حق غنی سازی ایران به صراحت بیان نشده است در همین گروه انتقادهای غیرمنصفانه جای می‌گیرد چون واژه «حق غنی سازی» برای کشورهایی مانند آلمان، کره جنوبی، برزیل و آرژانتین در متون حقوقی حق بهره جویی اتمی (در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی) به کار نرفته است. از سویی، 1+5 هم در متن برجام و هم در متن قطعنامه 2231 فعالیت‌های هسته‌ای صلح آمیز ایران را به رسمیت شناخته‌اند و خواهان همکاری با ایران در این زمینه شده‌اند.
آنچه گفته شد به معنای نفی کلی تلاش‌های مذاکره کنندگان و مسوولان هسته‌ای پیشین نیست زیرا همچنان که دبیر شورای عالی امنیت ملی در نشست هشتم کمیسیون برجام اظهار داشته باید دیدی منصفانه به تلاش مذاکره کنندگان کنونی وجود داشته باشد. همچنین نفی تلاش هر 2 تیم خطای بزرگی است.
در پایان باید گفت تا قبل از توافق وین موضوع بررسی برجام در مجلس مطرح نبود و بعدها این اقدام به خاطر واکنش به بررسی توافق هسته‌ای در کنگره آمریکا شکل گرفت. به هر حال در «قانون الزام دولت به حفظ دستاوردها و حقوق هسته‌ای ملت ایران» که در روزهای آغازین تیرماه از تصویب مجلس شورای اسلامی و همچنین شورای نگهبان گذشت عمده مسوولیت‌ها در این زمینه بر عهده شورای عالی امنیت ملی قرار گرفت و نظارت مجلس بر توافق هسته‌ای از وضعیتِ منوط به تصویب نهایی در مجلس به قالب ارایه گزارش 6 ماهه از سوی وزیر امور خارجه به نمایندگان در زمینه وضعیت اجرای توافق هدایت شد.
با توجه به شرایط امروز انتظار می‌رود کمیسیون بررسی برجامهمان‌طور که در وظایف آن آمده است به ایفای نقش بپردازد و انصاف را در عمل رعایت کند. این کمیسیون باید با اولویت دادن منافع ملی به منافع حزبی و جناحی، بدون برخورد سلیقه‌ای و توقف در گذشته بر مبنای واقعیت‌های برجام و از دریچه نگاه کارشناسانه نظر خود را در زمینه توافق هسته‌ای ارایه کند.
http://jomhourieslami.net/paper/?newsid=62123
ش.د9402679
