- صفحه نخست
- |
- استان ها
- |
- بین الملل
- |
- سیاسی
- |
- چند رسانه ای
- |
- اقتصادی
- |
- فرهنگی
- |
- حماسه و جهاد
- |
- صبح صادق
- |
- صدای انقلاب
- |
- محرومیت زدایی
(روزنامه شرق ـ 1394/07/20 ـ شماره 2420 ـ صفحه 6)
شکست مخالفان در اولین گام
جلسه صبح دیروز با یک رأی‌گیری آغاز شد. رأی‌گیری برای اینکه طرح اجرای برجام، که از کمیسیون امنیت ملی به صحن ارجاع شده بود، در دستور کار قرار بگیرد یا خیر. اولین مخالف این تغییر دستور هم روح‌الله حسینیان بود. حسینیان اولین نطق مخالفت خود را با این محورها بیان کرد که تمامی عهدنامه‌ها و موافقت‌نامه‌ها باید به تأیید مجلس برسد و اگر به تأیید نرسد، قانونی و درست نیست. ازاین‌رو این طرح حاشیه‌ای بر متن است که خلاف قانون اساسی بوده و همه می‌دانند که عهدنامه‌ها در طرف‌های مذاکره‌کننده به توافق می‌رسد. او همچنین ادعا کرد: «پشت قضیه جریانی قرار دارد که می‌خواهد مجلس را مقابل عمل انجام‌شده قرار دهد». اولین کسی هم که در مقام دفاع از این تغییر دستور و در پاسخ به حسینیان سخن گفت، کمال‌الدین پیرمؤذن، نماینده اردبیل، بود. او از موافقت ٨٦ درصد از مردم با توافق هسته‌ای خبر داد و با تأکید بر اینکه مردم و علما و مسئولان نظام منتظر تصویب مجلس و آغاز اجرای برجام هستند، از نمایندگان خواست تا اسیر فضاسازی یک عده اندک، مجلس را بی‌اعتبار نکنند.
اشاره پیرمؤذن به «کاسبان تحریم» با اخطار حسینیان همراه شد که معتقد بود مخاطب جملات پیرمؤذن بوده است. در این لحظات چهره‌هایی نظیر کریمی‌قدوسی، به‌گونه‌ای بر سر لاریجانی فریاد می‌کشیدند تا به حسینیان وقت اخطار بدهد که لاریجانی مجبور شد از کریمی‌قدوسی بخواهد نظم جلسه را رعایت کند. حسینیان در اخطار خود گفت کسانی که به‌دنبال استفاده از رأی ٨٠، ٨٥ درصدی مردم حامی توافق هستند را کاسب می‌داند و در عبارتی خطاب به پیرمؤذن گفت: «خانواده و برادران من همگی جانباز یا شهید هستند و برادرم به کشورهای غربی پناهنده نشده است». پس از این نطق‌ها، اولین رأی‌گیری دیروز انجام شد؛ پیروزی مقدماتی برای حامیان طرح اجرای برجام، با رأی اکثریت نمایندگان به دست آمد: ١٣٣ رأی موافق، ٩٦ رأی مخالف و ١٠ رأی ممتنع از مجموع ٢٤٤ نماینده حاضر.
تذکرات سازمانی
پس از به‌دست‌آمدن این رأی اولیه که به معنای شکست اولین فاز برنامه‌های مخالفان بود، ولوله‌ای در صحن به‌پا شد. روح‌الله حسینیان، حمید رسایی و علیرضا زاکانی از پیش‌قراولان این تلاطم در صحن بهارستان بودند. ردیف‌به‌ردیف و صندلی‌به‌صندلی برای تحریک دیگر همفکرانشان در صحن تردد می‌کردند. نوبت ارائه نطق‌های موافقان و مخالفان بود. اسامی هم اعلام شده بود: بذرپاش، زاکانی، نادران و طلا به‌عنوان مخالف و سیدبهلول حسینی، هادی قوامی، کاظم جلالی و ابراهیم نکو به‌عنوان موافق. اما نزدیک به ٢٠ نماینده‌ای که از صبح و هم‌زمان با اعلام حسینیان و زاکانی، صدای اعتراضاتشان در صحن طنین انداخته بود، دفترچه‌های روی میز خود را به نشانه تذکر بالا برده بودند و فریاد می‌زدند: «تذکر». پیش از آغاز نطق مخالفت بذرپاش، نوبت به تذکردادن رسایی رسید و او گفت: «دولت حتی برجام را به هیأت دولت هم نبرده است و برخی از وزرا حتی حاضر نشدند در جلسه کمیسیون برجام و در شورای‌عالی امنیت ملی از برجام دفاع کنند. بنده مخالفتی با برجام نمی‌کنم اما از آقای رئیس‌جمهور و آقای ظریف می‌پرسم شما که می‌گویید برجام باعث شده ابرقدرت‌ها در مقابل ایران تعظیم کنند، پس چرا لایحه آن را به مجلس نمی‌دهید؟»
در ادامه، علی لاریجانی، رئیس مجلس، در پاسخ به این اخطار رسایی گفت: «استناد شما درست نیست چراکه در اصول قانون اساسی گفته شده که موافقت‌نامه‌ها باید به تصویب مجلس برسند». دقایقی بعد هم لاریجانی بر اساس یادداشتی که از مجید انصاری، معاون پارلمانی رئیس‌جمهور، دریافت کرده بود، گفت: «آقای انصاری نامه‌ای نوشتند مبنی‌بر اینکه آنچه آقای رسایی گفته بود، که برخی از وزرای دولت با برجام مخالف هستند، تکذیب می‌شود. دولت در این موضوع یک‌زبان و یکپارچه است».
ادامه اعتراض‌های سازمان‌یافته
پس از این بود که نوبت به اولین مخالف طرح اجرای برجام یعنی مهرداد بذرپاش رسید. بذرپاش در نطق مخالفت خود گفت: «اینکه می‌گویند هرروز تأخیر خسارت دارد، برای این است که شما را تحت فشار قرار دهند و این خلافی است که در تاریخ می‌ماند». او هزینه‌های تأخیر در اجرای برجام را کذب محض دانست و با خواندن سخنان منتسب به وندی شرمن از روی روزنامه کیهان، خواستار پاسخ‌گویی مقام‌های وزارت خارجه به شرمن شد. به گفته بذرپاش، شرمن گفته بود هیچ‌یك از بخش‌های طرح یك‌فوریتی مجلس مانع اجرائی‌شدن برجام نیست كه مغایر با نیاز امروز ما و تأكید كاخ سفید باشد. این در حالی است كه نقل‌قول مورد استناد بذرپاش در هیچ منبع معتبری وجود ندارد و انتشار آن در برخی رسانه‌های فارسی‌زبان ناشی از اشتباه در ترجمه بوده است. همچنین مشخص نیست که به چه دلیل بذرپاش معتقد بود وزیر خارجه باید به این سخن واکنش نشان دهد. سیروس ناصری، عضو اسبق تیم مذاكره‌کننده هسته‌ای ایران، روز شنبه اعلام كرده بود هرروز تأخیر در اجرای برجام، صد تا ١٥٠ میلیون دلار به اقتصاد ایران زیان می‌رساند.
پس از بذرپاش نوبت به سید بهلول‌حسینی رسید تا به‌عنوان اولین موافق طرح نطق کند. هم‌زمان با اعلام نام او بار دیگر صدای حسینیان و بقیه مخالفان توافق بلند شد. بروجردی هم اعلام کرد که به بخشی از سخنان بذرپاش درباره طرح مصوب در کمیسیون امنیت ملی اخطار دارد و از این طرح دفاع کرد. هم‌زمان با توضیحات بروجردی، نمایندگان مخالف برجام از جمله زارعی، کریمی‌قدوسی، پژمانفر، نبویان، کوچک‌زاده، طبیب‌زاده نوری، سلیمانی، آقامحمدی، میرکاظمی، حاجی‌دلیگانی، زاکانی، قاسم جعفری، کارخانه، سیدمهدی هاشمی و حتی مهرداد بذرپاش، که در جایگاه هیأت‌رئیسه حضور داشت، با صدای بلند درخواست وقت برای بیان تذکر و اخطار داشتند. لاریجانی در واکنش به ادامه حضور حسینیان و نبویان در نزدیک تریبون و فریادهای مکرر این دو به همراه رسایی و کریمی‌قدوسی گفت: «معنای کار شما این است که نمی‌خواهید بحث شروع شود». به‌وضوح مشخص بود که این برنامه سازماندهی‌شده، با هدف گرفتن زمان و اجازه‌ندادن برای رأی‌گیری نهایی درباره طرح در حال اجراست و اشاره لاریجانی هم به همین نکته بود.
حمله نادران به طرح و قیام یاران حسینیان در صحن
درنهایت و در میان فریادهای مخالفان توافق، نطق بهلول حسینی انجام شد. در طول مدت نطق او، هماهنگی زاکانی با چهره‌های مختلف و مراجعه‌های مکرر زاکانی و رسایی به هیأت‌رئیسه و تقسیم کار با نیروهای مخالف توافق در صحن کاملا مشهود بود. حالا نوبت نطق مخالفت نادران بود و او ابتدا از وقت تذکر خود برای بیان برخی نکات استفاده کرد و سپس وارد محتوای نطق مخالفت شد. نادران می‌گفت: «در بند اول این طرح فتوای رهبری در حرام‌بودن استفاده از سلاح هسته‌ای قانونی شده است، یعنی در مجلس مصوب می‌کنیم که فتوای رهبری درست است، این وهن ماست یا رهبری؟ در طرح مذکور ردپایی از گزارش برجام دیده نمی‌شود؛ در مصوبه‌ای که سه ماه پیش داشتیم، تأکید شده بود که باید توافق به‌صورت قانونی از سوی دولت به مجلس بیاید، اما در این طرح خودمان مصوبه مجلس را ملغی می‌کنیم. طرح اقدام متناسب و متقابل دولت در اجرای برجام یک مصوبه برای ذلت ایران و خط‌کشیدن روی همه آرمان‌های ملت ایران است».
پس از او نوبت به هادی قوامی رسید که در موافقت با طرح اجرای برجام نطق کند. اما درخواست‌های تیم ٢٠نفره مخالف توافق برای بیان تذکر و اخطار همچنان نظم جلسه را با اخلال مواجه کرده بود. لاریجانی از هیأت‌رئیسه خواست اعلام کنند که برای بیان تذکرات و اخطارها نوبت کدام نماینده است؟ مهرداد لاهوتی اولین نماینده‌ای بود که در نوبت‌ها نامش ثبت شده بود و تذکری در دفاع از طرح کمیسیون داد. پس از تذکر او نوبت به نطق موافقت قوامی رسید. هم‌زمان با آغاز سخنان قوامی، روح‌الله حسینیان بین ردیف‌های صندلی‌های مجلس با شتاب به حرکت درآمد، یاران موافق را یک به یک فرامی‌خواند و می‌گفت «ننشینید! بیایید!» این‌گونه بود که بعد از دقایقی حدود ٢٠ نفر از نمایندگان پشت سر حسینیان در راهروی وسط مجلس به راه افتادند، خود را مقابل جایگاه هیأت‌رئیسه و پشت صندلی دونفره‌ای که ظریف و صالحی روی آن نشسته بودند، رساندند و به فریادزدن‌های خود ادامه دادند. در این دقایق آقاتهرانی، امیرآبادی‌فراهانی، سلیمانی، پژمانفر، نبویان، کریمی‌قدوسی، طبیب‌زاده‌نوری، عطاالله حکیمی، کوچک‌زاده، کوثری، عباسپور، آشتیانی‌عراقی، سیدعلی طاهری، شهروز افخمی، بیژن نوباوه، علی‌اصغر زارعی، ابراهیم آقامحمدی و نجابت مهم‌ترین نمایندگانی بودند که حسینیان را همراهی می‌کردند. نطق قوامی که به پایان رسید، فریادها هم به اوج رسیده بود؛ باز هم قرار شد از روی نوبت به اخطارها گوش کنند و باز هم در صف اخطارها نام لاهوتی قبل از همه بود. او گفت که برای طرح‌ها و لوایح مهم باید زمان بیشتری برای موافقان و مخالفان درنظر گرفته شود. لاریجانی تذکر او را وارد دانست و اعلام کرد برای افزایش زمان سخنرانی موافقان به ١٥ دقیقه باید رأی‌گیری انجام شود. پیشنهاد با ١٤٦ رأی موافق مقابل ٣٣ رأی مخالف از جمع ٢٤٥ نماینده حاضر در صحن به تصویب رسید.
پاسخ لاریجانی به ادعاهای زاکانی و حسینیان
پس از این رأی‌گیری نوبت به نطق مخالفت زاکانی رسید و او هم مانند نادران درخواست کرد که ابتدا تذکر بدهد و پس از تذکری که باز هم مخالفت با طرح اجرای برجام بود، علاوه بر تکرار انتقادات یک هفته اخیر خود و دوستانش درباره این طرح، ادعای دیگری نیز مطرح کرد و گفت که براساس صحبت‌هایی که صبح یکشنبه در دبیرخانه شورای‌عالی امنیت ملی داشته، دبیر این شورا یعنی شمخانی خواستار خروج طرح از دستور کار مجلس شده است. این ادعای زاکانی با واکنش لاریجانی همراه شد و لاریجانی روند تهیه طرح را تشریح و سوگند یاد کرد که به جز یک مورد تمام تغییرات موردنظر فراکسیون اصولگرایان نیز در این طرح اعمال شده و آنها قول داده‌‌اند طرح را امضا کنند ولی افرادی نظیر زارعی تغییر عقیده داده و امضا نکرده‌اند. او همچنین تأکید کرد شامگاه شنبه تمام موارد طرح را یک بار دیگر از ابتدا تا انتها با دبیر شورای‌عالی امنیت ملی چک کرده است و امکان ندارد که دبیرخانه شورای‌عالی امنیت ملی مطابق آنچه زاکانی می‌گوید، خواستار خروج طرح از دستور کار باشد. زاکانی در واکنش به این توضیحات لاریجانی بار دیگر درخواست زمان برای پاسخ‌گویی کرد و گفت: «شما اتهام دروغ به من زدید. من صبح در دبیرخانه شورای امنیت ملی بودم، صحبت‌هایی که دیروز بعدازظهر با آقای شمخانی کرده بودید، مطرح شد و مسئول مربوطه گفت آقای لاریجانی درست مطلب را منتقل نکرده است». رئیس مجلس پاسخ داد: «من دیشب با شخص آقای شمخانی صحبت کرده بودم از اول تا آخر طرح را با هم خواندیم بعد شما رفتید از یک نفر دیگر پرسیدید».
صحبت‌های زاکانی که به پایان رسید، بار دیگر فریادهای حسینیان و دوستانش بلند شد. بازهم برای تذکر و اخطار، وقت می‌خواستند. این بار نوبت حسینیان بود. او نیز چندین اصل قانون اساسی را نام برد و به استناد آنها شروع به انتقاد از متن توافق و طرح کمیسیون امنیت ملی برای اجرای برجام و بسیاری مسائل دیگر کرد. می‌گفت ظریف و صالحی خطوط قرمز رهبری را زیرپا گذاشته‌‌اند و این مغایر قانون اساسی است و البته معتقد بود این توافق باعث سلطه بیگانگان بر کشور می‌شود. لاریجانی هم در پاسخ به او گفت اگر این قرارداد را سلطه می‌دانید، پس نظار‌ت‌های آژانس بر نطنز و سایر تأسیسات ما که همیشه وجود داشته هم سلطه است! درحالی‌که ما عضو «ان‌پی‌تی» هستیم و نظار‌ت‌های آن را پذیرفته‌ایم.
نطق تاریخی جلالی و تماس سرنوشت‌ساز
پس از این تخلیه انرژی مخالفان، علی لاریجانی صندلی ریاست جلسه را به باهنر سپرد و صحن علنی را ترک کرد. حالا نوبت به جدی‌ترین نطق موافقان رسیده بود؛ کاظم جلالی هم ابتدا در تذکری اعلام کرد عبارت به کار برده‌شده توسط مخالفان مبنی بر اینکه طرح اجرای برجام ذلت‌بار است، توهین به اعضای کمیسیون امنیت ملی است، اما او در ادامه نطق ١٥دقیقه‌ای خود یک‌به‌یک مواردی از برخوردهای دوگانه و استدلال‌های متناقض مخالفان را بر شمرد و آنها را رد کرد. او ابتدا شرحی از تلاش‌های خود و لاریجانی برای تأمین همه نظرات فراکسیون اقلیت مجلس و رسیدن به یک طرح ملی و مورد حمایت همه گروه‌ها را روایت کرد و بار دیگر اعلام کرد بذرپاش و زارعی گفته بودند اگر گزارش کمیسیون برجام قرائت شود، زیر این طرح را امضا می‌کنند، اما نکردند. او در ادامه نطق خود از مذاکرات دوران احمدی‌نژاد و تعهدهایی که داده شده بود و صدایی از کسی درنمی‌آمد، تا استقبال سیدحسن نصرالله از توافق ایران و ١+٥ سخن گفت و بدون شک تأثیرگذارترین نطق موافقان را در یکی از حساس‌ترین جلسه‌های تاریخ مجلس ایراد کرد. پس از پایان این نطق عده‌ای از چهره‌های شاخص مخالفان صحن را ترک کردند و دقایقی بعد به‌همراه لاریجانی و توکلی وارد صحن شدند. در این دقایق چهره‌هایی مانند آقاتهرانی و زاکانی و همچنین خود کاظم جلالی همراه لاریجانی بودند و بعد از پایان جلسه گفته شد در این مدت تماسی با دبیرخانه شورای‌عالی امنیت ملی گرفته شده و نظرات رئیس مجلس به تأیید رسیده است. شاید به همین دلیل بود که پس از بازگشت به صحن مجلس اندکی از تب‌وتاب چهره‌هایی نظیر زاکانی کاسته شد، اما هرچه زمان می‌گذشت بر شور و حرارت نبویان و حسینیان افزوده می‌شد.
تهدید به اعدام، آخرین حربه حسینیان
آخرین نماینده‌ای که بنا بود در مخالفت با طرح نطق کند، حسین طلا بود. هم‌زمان با سخنان او، حسینیان خود را به کنار صندلی ظریف و صالحی رساند. درحالی‌که ظریف رو به جایگاه هیأت‌رئیسه نشسته بود، گفت‌وگوی حسینیان با صالحی به تنش انجامید. صالحی قصد برخاستن از صندلی و رفتن به سمت حسینیان را داشت که ظریف دست او را گرفت و با بلندشدن صدای صالحی، برخی از نمایندگان برای دلجویی از او به سمتش آمدند. دقایقی بعد نطق طلا به پایان رسید و نکو به‌عنوان آخرین موافق از طرح دفاع کرد و پرسید چرا برای نمایندگان حامی طرح اجرای برجام، پیامک‌های تهدیدآمیز ارسال می‌شود؟! پس از اینها بود که در میان موج مجدد فریادهای مخالفان برجام، علی‌اکبر صالحی به‌عنوان نماینده دولت پشت تریبون رفت تا از این طرح دفاع کند. صالحی نطقش را با قرائت آیاتی از قرآن با گویش عربی آغاز کرد، آن‌گاه به برشمردن نقدهای مخالفان و استدلال‌کردن درباره آنها پرداخت و از دستاوردهای برجام و توافق گفت. او بیان کرد تعهد می‌دهد در زمینه تحقیق، توسعه، غنی‌سازی و... هیچ محدودیتی شامل حال ما نشده و فقط درباره راه‌های رسیدن به بمب هسته‌ای، محدودیت‌ها را پذیرفته‌ایم، چون از ابتدا به‌دنبال آن نبوده‌ایم و برایمان اهمیت نداشته است. از اینجا به بعد درحالی‌که فریادهای مخالفانی مانند پژمانفر، نبویان، رسایی، کریمی‌قدوسی و حسینیان لحظه‌به‌لحظه بیشتر می‌شد، صالحی گفت: «نجابت من گاهی برای مسئولیتم مضر بوده! من تا امروز سکوت کرده بودم، اما چند شب قبل در صداوسیما کسی را آوردند که آرزوی مرگ مرا می‌کرد! می‌گفت آن آقایی که ٦٦ سال دارد و برای ١٠ سال آینده تعهد داده، مگر نمی‌داند میانگین طبیعی عمر ٧٢ سال است و ١٠ سال دیگر خودش زنده نیست که برای بعد از مرگش هم از طرف کشور ما تعهد داده است؟!»
صدای مخالفان بیشتر اوج می‌گرفت و تعداد آنها اطراف تریبون نطق رو به افزایش بود و صالحی فریاد می‌زد: «آقایان امروز در این مجلس من را به اعدام و دفن‌شدن زیر بتن و سیمان تهدید می‌کنند. یکی از آقایان می‌گوید تو را اعدام می‌کنیم و در آب سنگین اراک دفن می‌کنیم و رویت سیمان می‌ریزیم». حسینیان فریاد می‌زد که دروغ می‌گوید و زارع‌زاده‌مهریزی با خشم به سمت تریبون حرکت می‌کرد و جمعی از نمایندگان نیز او را مهار می‌کردند. کسی متوجه علت اعتراض احمد توکلی در مقابل تریبون نشد، ولی اعتراض‌ها و تجمع مقابل جایگاه نطق این قدر زیاد بود که سخنان صالحی دقایقی قطع شد. پس از بازگشتن نمایندگان به جای خود، صالحی نطقش را خاتمه داد. پس از او بروجردی، رئیس کمیسیون، از محتوای طرح دفاع کرد و نوبت به رأی‌گیری رسید.
رأی مخفی به اجرای برجام
پیش از رأی‌گیری برای کلیات طرح اجرای برجام، پیشنهاد رسایی برای رأی‌گیری روی برگه با ثبت اسم رأی‌دهندگان به رأی گذاشته شد. از ٢٥٢ نماینده حاضر در صحن، ٧٠ نفر با این طرح موافقت و ١٤٨ نفر مخالفت کردند. جلسه به دقایق پایانی نزدیک می‌شد و بار دیگر نوبت اخطاردادن به حمید رسایی رسید. رسایی گفت می‌خواهد یک دقیقه فیلم از فرمایشات رهبری پخش کند. لاریجانی هم گفت ما بیش از یک ساعت هم برای دیدن فیلم و شنیدن فرمایشات رهبری با دل و جان آماده‌ایم، اما الان قرار است شما تذکر بدهید نه حضرت آقا! درنهایت پس از شنیدن تذکر رسایی و رأی‌نیاوردن پیشنهاد او، نوبت به رأی‌گیری درباره کلیات طرح رسید. رأی‌گیری انجام شد و نتایج ثبت‌شده روی تابلو، باعث تبریک‌گفتن نمایندگان در صحن مجلس و شادمانی حتی در سکوهای خبرنگاران شد: کلیات طرح با ١٣٩ رأی موافق، ١٠٠ رأی مخالف و ١٢ رأی ممتنع از جمع ٢٥٢ نماینده حاضر تصویب شد. حالا باید منتظر دو گام باقی‌مانده تا آغاز اجرای برجام باشیم؛ تصویب جزئیات طرح در جلسه سه‌شنبه و تأیید مصوبه از سوی شورای نگهبان. اتفاقی که اگر تا ٢٦ مهر بیفتد، اجرای برجام در تاریخ مقرر آغاز خواهد شد.
