(روزنامه آرمان ـ 1394/07/28 ـ شماره 2882 ـ صفحه 7)
** بعد از توافقنامه الجزاير كه بين شاه و صدام بسته شد، كردهاي عراقي كه عليه رژيم بعث ميجنگيدند به ايران روي آوردند. اما شاه فشار زيادي بر كردهاي عراقي آورد تا براساس توافق با صدام راهي عراق شوند، اگرچه بخشي از اينها برگشتند اما بسياري از آنها باقي ماندند و مقاومت كردند. فشار رژيم سابق به حدي رسيده بود كه به تبعيد كردها روي آوردند و این کار بهنحوي صورت ميگرفت كه دو برادر نيز در امان نميماندند و هر كسي به شهري تبعيد ميگشت. زماني كه مردم ايران به انقلاب پيوستند رهبري كردها نيز يعني ملامصطفي بارزاني به مردم كرد عراقي اعلام كرد كه از اين انقلاب بايد حمايت كرد و اين حمايت به نفع ماست. بهويژه وقتي امام خميني (ره) به فرانسه رسيدند مرحوم زندهياد بارزاني در پيامي به ايشان اعلام كردند كه پناهندههاي ما در ايران در خدمت انقلاب هستند. اين پيام تاثير شگرفي بر روابط ما با مردم ايران داشت چرا كه تا قبل از آن فكر ميكردند مردم ما همراه رژيم شاه هستند، اما اينگونه نبود و اين پيام اين حقيقت را بر همه نشان داد. از اينجا همكاري با انقلاب شروع شد و ما بعد از پيروزي انقلاب ثمرهاش را ديديم. انقلاب هم از نظر معنوي و هم از نظر مادي و بعد از شروع جنگ، هم از نظر تسليحات كمك كرد تا بتوانيم نفسي بكشيم. انقلاب اين نفس و حيات تازه را به ما بخشيد. در سايه آن ما توانستيم به عنوان حزب دموكرات كردستان عراق كنگره نهم خود را در كردستان ايران برگزار كنيم. در اين كنگره، حزب، آقاي مسعود بارزاني را به عنوان رهبر برگزيد. در پي اين كنگره سازماندهي حزبي شروع شد و توانسيتم روابط خود را سيستماتيك با ايران توسعه دهيم.
* اكنون اقليم روابط خوبي با تركيه دارد و عدهاي بر اين اعتقاد هستند که روابط با تركيه سبب شده است بهويژه حزب دموكرات كردستان عراق از ايران دور شود. اين تحليل را درست ارزيابي ميكنيد؟
** نزديكي به تركيه تاثيري منفي بر روابط ما با ايران نداشته است. فراموش نكنيد ما 600 كيلومتر مرز با ايران و 300 كيلومتر مرز با تركيه داريم. با تركيه مرز ابراهيم خليل را داريم كه از دهه 80 وجود داشته است. روابط با تركيه بيشتر اقتصادي بوده است، همانطور كه اين روابط را با ايران نيز داريم. تفاوت روابط ما اين است كه ما با مردم ايران و انقلاب ايران در يك سنگر عليه ديكتاتوري بعث جنگيديم و شهيد مشترك داديم، لذا اين روابط با خون پايهريزي شده است. روابطي كه ناگسستني است.
* مدتهاست اقليم درگير جنگ با داعش شده است. اين درگيري چقدر سبب توسعه يا نزديكي بيشتر اقليم به جمهوري اسلامي ايران گشته است؟
** وقتي داعش به سوي بغداد حركت ميكرد ما به عنوان اقليم اين پيشبيني را نداشتيم كه به يكباره به ما حمله خواهند كرد. آمادگي اين جنگ بزرگ را هم نداشتيم. مي دانيد ما 1050 كيلومتر خطوط جنگي با تروريستهاي داعش داريم. وقتي داعش به اقليم حمله كرد و به نزديكيهاي مخمور رسيد ايران نخستين كشوري بود كه به اقليم كمك كرد. فرداي روز حمله كمك كردند تا بتوانيم در مقابل داعش مقاومت كنيم. البته بايد بگويم ايران در تمام عراق نيز اينگونه بوده است و جبهههاي بيجي و الانبار و كركوك و كردستان براي ايران فرقي نداشته و در اين راستا ايران پيشقدم بوده است.
* اين كمكها در سفر نيچيروان بارزاني به عنوان نخستوزير اقليم كردستان عراق به تهران چقدر نمود داشت؟
** سفر آقاي نيچروان بارزاني بايد از مدتها قبل انجام ميشد. بهدليل سرگرم بودن حكومت اقليم با جنگي گسترده اين سفر هماكنون انجام شده است و اين سفر هم در پي دعوت رسمي وزارت امور خارجه آلمان از مقامات عراق و اقليم براي شركت در اجلاس امنيتي مونيخ انجام گرديد. اين اجلاس، اجلاسي امنيتي بود چرا كه امروز ما با با بزرگترين سازمان تروريستي روبهرو هستيم. در اين اجلاس هم نخستوزير اقليم با وزراي امورخارجه آلمان و ايران و مقامات ساير كشورها ديدارهاي خوبي داشتند.
* حكومت اقليم از نوع كمكرساني تسليحاتي به نيروهاي پيشمرگ كه در خطوط درگيري هستند، انتقاداتي دارد. اين انتقادات چه بوده است؟
** ما اين انتقاد را داشتيم كه سلاحها و تجهيزات مستقيما به دست ما نميرسد چون ارسال اين تجهيزات به صورت غيرمستقيم با تاخير و بعضا عدم ارسال روبهرو ميشود. برخي اوقات اين سلاحها به دست ما نميرسد يا اينكه با تاخير به دست ما ميرسد، لذا اين انتقاد را داشتيم كه سلاحها به صورت مستقيم به دست اقليم كردستان عراق برسد.
* آيا اين انتقادها سودي هم داشته است؟
** بله، صحبتهايي در اين خصوص انجام شده است و ما انتظار داريم در اين راستا تسهيلات بيشتري به اقليم داده شود.
* هماكنون ائتلاف چهارجانبه روسيه، سوريه، ايران و عراق تشكيل شده است تا در روند مبارزه با داعش تحرك جديتري صورت گيرد. با توجه به اینکه حکومت اقلیم کردستان اکنون بیش از 1500 کیلومتر مرز جنگی با اقلیم دارد، آیا به این ائتلاف میپیوندد؟
** ما بخشي از عراق هستيم و در اين خصوص عراق تصميمگيرنده است اما ميخواهم تاكيد كنم كه ما از هر مبارزهاي براي نابودي تروريستها حمايت ميكنيم و انتظار داريم به ما نيز در اين راستا كمك شود.
* درخواست شما در اين خصوص از ايران چه بوده است؟
** بهطور مشخص بگويم ما همواره اين خواسته را از ايران داشتهايم كه بسان تمام سالهاي انقلاب، به حمايت خويش از حكومت اقليم كردستان عراق ادامه دهد و ما توقع داريم اين توجه بيشتر شود چون هرگونه بيثباتي در اقليم به معناي بيثباتي براي مرزهاي ايران نيز است. ما در تمام سالهاي گذشته ثابت كردهايم براي امنيت مرزهاي جمهوري اسلامي ايران ميكوشيم، لذا ضروري است ايران با ديد وسيعتري به مسائل اقليم نگاه كرده و حمايتهايش را گسترش دهد.
* هماكنون در كنار مبارزه با داعش، اقليم كردستان عراق گرفتار بحران روابط داخلي و سياسي است و در كنار اين بحران نبود بودجه نيز مزيد بر علت شده است. سرنوشت اين اختلافات به كجا انجاميده است؟
** ما اكنون با بحرانهاي متعددي روبهرو هستيم. از يك سو جنگ و از سوي ديگر نبود بودجه و برخي اختلافات داخلي. نيچیروان بارزاني نخستوزير اقليم كردستان عراق نيز در اين سفرها ميكوشد حمايت بيشتري براي اقليم به دست بياورد تا بتوانيم بر بيثباتيها چيره شويم. ما نيازمند كمك بيشتر براي توسعه روابط اقتصادي هستيم تا در اين راستا بحران نبود بودجه كمتر حس شود.
* موضع ايران درباره اختلافات گروههاي كرد عراق چه بوده است؟
** ايران همواره از توافق و همراهي گروههاي كرد عراقي استقبال كرده و مشوق اين توافق فراگير بوده است. جمهوري اسلاميايران از همبستگي احزاب كرد عراقي حمايت مي كند تا امنيت و ثبات كردستان عراق حفظ شود.
* آيا ميتوانيد بحران كنوني را از طريق گفتوگو حل و فصل كنيد؟
** من فكر ميكنم رهبران كرد بزرگتر از اين هستند كه مردم خود را گرفتار تنش كنند و من اطمينان دارم كه رياست اقليم كردستان عراق و نخستوزيري راهي براي خروج از اين بحران پيدا خواهند كرد.
* آيا اين بدان معناست كه سايه جنگ داخلي از گروههاي كرد عراق دور خواهد شد؟
** صددرصد، اين موضوع اصلا مطرح نيست و رياست اقليم به هيچوجه مردمان خويش را به سوي جنگ هدايت نخواهد كرد و حتي شكلگيري دو حكومت اقليم نيز، بسان سالهاي دهه 90 ميلادي منتفي است.
* آينده داعش را با توجه به وضعيت كنوني جهان و منطقه چگونه ميبينيد؟
** بدون شك داعش پايان خواهد يافت و اين به مرور زمان روي خواهد داد و كساني هم كه از آنها استقبال كردند اكنون روي واقعي داعش را ديده و خواهان رهايي از آن هستند.
* آيا كردها در عراق در نبرد آزادسازي موصل شركت خواهند كرد؟
** بدون شك اقليم آماده مبارزه با تروريستها در هر نقطهاي است اما به تنهايي وارد اين نبرد نخواهد شد چرا كه اين فرصتي فراهم ميكند تا عدهاي بر طبل جنگ كرد و عرب بكوبند و اين استراتژي ما نيست ولي در كنار همه نيروهاي مبارز آماده جنگيدن با تروريستها هستيم.
* آقاي نخستوزير با رستم قاسمي مسئول ستاد توسعه اقتصادي ايران با عراق ديدار داشتند. اهم موارد مطرح شده در اين ديدار چه بود و چه راهكاري براي حل مشكلات برخي از شركتهاي ايراني مستقر در اقليم داريد؟
** بله، ديدار بسيار خوبي بود و در پايان اين ديدار براي حل مشكلات و توسعه روابط اقتصادي قرار شد كميتهاي تخصصي از دو طرف هرچه زودتر شكل بگيرد تا بهصورت ميداني پيگير امور باشد و بهزودي اين كميته فعاليت خود را آغاز خواهد كرد و در گام اول مشكل بدهي شركتهاي ايراني فعال در اقليم حل خواهد شد.