(روزنامه جوان – 1394/09/26 – شماره 4701 – صفحه 15)
عقبنشيني واشنگتن در سوريه با اظهارات روز گذشته جان كري در مسكو تكميل شد؛ وزير خارجه امريكا به درخواست ايران و روسيه درباره آينده بشار اسد تن داد و به صورت ضمني گفت كه مردم سوريه بايد درباره او تصميم بگيرند، اين در حالي است كه امريكاييها اول خواستار كنارهگيري بدون قيد و شرط اسد بودند ولي با عقبنشيني از اين موضع قبول كردند كه اسد ميتواند در دوره انتقالي حضور داشته باشد اما نبايد هيچ آيندهاي در نظام سياسي آتي سوريه داشته باشد.
جان كري روز چهارشنبه پس از ديدار طولاني خود با ولاديمير پوتين به خبرنگاران گفت: «ايالات متحده و شركاي آن در پي به اصطلاح تغيير رژيم در سوريه نيستند»، هر چند وي در ادامه تأكيد كرد: «امريكا به اين رويكرد كه هيچ امكاني ندارد بشار اسد رئيسجمهور سوريه به عنوان رهبر اين كشور در آينده باقي بماند، ادامه خواهد داد.» وزير خارجه امريكا همچنين با كماهميت نشان دادن بحث درباره بشار اسد گفت كه مذاكرات با مقامات روسي متمركز اين مسئله نبود كه «چه كاري ميتوان يا نميتوان بلافاصله درباره اسد انجام داد» بلكه بيشتر درباره ايجاد روندهاي سياسي براي مردم سوريه بود تا از طريق آن خودشان قادر به انتخاب رهبر خود باشند.» اين اظهارات كري در تضاد با گفتههاي عادل الجبير وزير خارجه عربستان است كه بشار اسد را تهديد كرده كه بين گزينه رفتن يا جنگ يكي را بايد انتخاب كند.
عقبنشيني ديگر آمريكا
سرنوشت بشار اسد همواره مهمترين محور مذاكرات درباره سوريه بوده است، در حالي كه امريكا و متحدانش اصرار دارند بشار اسد نبايد هيچ نقشي در آينده سياسي سوريه داشته باشد، ايران و روسيه با رد اين درخواست امريكاييها تأكيد كردهاند اين مردم سوريه هستند كه بايد درباره آينده رهبران سياسي خود تصميم بگيرند. رسانهها اظهارات روز گذشته كري را نشاندهنده پذيرش موضع مسكو از سوي واشنگتن عنوان كردند. وب سايت اينترنتي شبكه «ايبيسي» امريكا طي گزارشي با اشاره به اظهارات وزير خارجه امريكا در مسكو، آورد: «به نظر ميرسد اين موضع كري واضحترين نشانه است كه امريكا در حال نرم كردن سياست خود درباره اسد است و حاكي از تغيير لحن قابل توجه امريكا نسبت به سياست روسيه به سوريه است [چرا] كه مقامات امريكايي قبل از اين سياستهاي روسيه را اساسا در تضاد با سياستهاي خود اعلام ميكردند.»
جان كري روز گذشته گفت كه نگاه روسيه و امريكا درباره سوريه «به صورت اساسي شبيه هم است» اين در حالي است كه از زمان ورود نظامي مستقيم روسيه به بحران سوريه امريكاييها اقدامات مسكو را در جهت عكس منافع خود توصيف كردهاند، اما همانطور كه وب سايت انبيسي نوشته است: «جان كري در ديدار خود با مقامات روسي حتي تلاش كرد درباره آينده شخصي بشار اسد بحث نكند و همين مسئله به نظر ميرسد امريكا را به موضع مسكو نزديك ميكند.» آسوشتيدپرس هم اظهارات كري را «نشانه تحول سياست امريكا درباره اسد طي چند ماه گذشته دانست.»
اين خبرگزاري در ادامه آورده است: « باراك اوباما رئيسجمهور امريكا در تابستان 2011 اول از اسد خواست قدرت را ترك كند اما شعار «اسد بايد برود» با ناسازگار بود و مقامات امريكايي گفتند كه حتماً نبايد اسد بلافاصله برود و ميتواند در دوره انتقالي حضور داشته باشد. هم اكنون هيچ كس نميتواند بگويد چه زماني ممكن است اسد كنارهگيري كند.» «دبكا فايل» وبگاه صهيونيستي نزديك به دستگاه اطلاعاتي تلآويو هم از تسليم واشنگتن در برابر روسيه در ماندن بشار اسد در قدرت و پذيرش نقش محوري ايران در امور خاورميانه خبر داد و نوشت: امريكا تسليم درخواست روسيه براي باقي ماندن بشار اسد رئيسجمهور سوريه در قدرت شده و اسرائيل نيز همين رويكرد را اتخاذ كرده است.
به نظر ميرسد هجوم گسترده آوارگان به اروپا و همچنين حملات تروريستي اخير توسط داعش در غرب امريكا و ناكامي سياست آموزش مخالفان ميانه رو سوري و از همه مهمتر تجربه سياستهاي تغيير رژيم در عراق و ليبي باعث شده كاخ سفيد بيشتر به دنبال راهحل ديپلماتيك باشد و ابتكار عمل روسيه براي برگزاري دور جديد مذاكرات با حضور كشورهاي مختلف و تأثيرگذار تن داد. بنابر اعلام سرگئي لاوروف قرار است نشست بعدي اين مذاكرات از روز جمعه در نيويورك آغاز شود.
علاقه عربستان به عضويت ايران در ائتلاف
وزير خارجه عربستان تأييد كرد كه كشورش و كشورهاي عرب حوزه خليج فارس در حال بررسي اعزام نيرو به سوريه هستند. عادلالجبير، وزير خارجه عربستان در جمع خبرنگاران در پاريس گفت كه عربستان و ديگر كشورهاي عرب حوزه خليج فارس در چارچوب تلاشهاي امريكا عليه داعش اعزام نيروهاي ويژه به سوريه را بررسي ميكنند. الجبير تأكيد كرد كه رايزنيهايي بين كشورهاي شركتكننده در ائتلاف مانند عربستان، امارات، قطر و بحرين در خصوص اعزام نيروهاي ويژه به خاك سوريه وجود دارد. وي خاطرنشان كرد كه رايزنيها در اين زمينه ادامه دارد و اين مسئله بعيد نيست. تحليلگران اظهارات وزير خارجه عربستان را با توجه به واقعيتهاي ميداني به ويژه ناكامي ائتلاف رياض در يمن خيالبافانه توصيف كردند كه بيشتر با اهداف تبليغاتي صورت ميگيرد.
روزنامه اينديپندنت انگليس در سرمقاله خود آورد: «اينكه عربستان تشكيل يك ائتلاف نظامي سني را اعلام كرد تنها يك اقدام صوري است.» در همين حال، منابع آگاه گفتهاند عربستان سعودي به لبنان اعلام كرده كه رياض مخالف مشاركت ايران در ائتلاف اسلامي نظامي نيست. به گزارش فارس، يكي از نمايندگان برجسته فراكسيون «المستقبل» لبنان در پارلمان اين كشور اعلام كرد كه رياض پيام داده مخالف حضور تهران در ائتلاف جديدش موسوم به «ائتلاف اسلامي نظامي براي مبارزه با تروريسم» نيست. اين نماينده پارلمان لبنان گفت: عربستان سعودي به «تمام سلام» نخست وزير لبنان گفته كه مخالف مشاركت ايران در ائتلاف اسلامي نظامي نيست.
http://javanonline.ir/fa/news/759922
ش.د9404510