(روزنامه جوان – 1394/09/28 – شماره 4702 – صفحه 15)
سومين دور مذاكرات بينالمللي براي حل بحران سوريه با حضور ايران و 17 كشور ديگر درگير بحران سوريه در نيويورك شروع شده؛ مذاكراتي كه همچنان دو دستور كار اصلي دارد: اول، تعيين فهرست گروههاي معارض (تروريستي) و دوم، آينده و محتواي نظام سوريه. گزارش هايي درباره نزديك شدن مواضع امريكا و روسيه در جريان سفر اخير وزيرخارجه امريكا منتشر شده كه قرار است بعد از نشست نيويورك، به يك قطعنامه درباره سوريه تبديل شود. هنوز مشخص نيست محتواي اين قطعنامه چيست و چه بحثي را درباره محتواي حكومت سوريه بعد از دولت انتقالي مطرح ميكند.
بشار اسد رئيسجمهور سوريه كه قرار است اواخر هفته جاري به تهران سفر كند، در تارهترين گفت و گوي تلويزيوني خودش گفته كه فقط ملت سوريه ميتواند تصميم بگيرد چه كسي بر اين كشور حكومت كند. محمدجواد ظريف وزير خارجه ايران هم كه براي شركت در نشست سوريه به نيويورك رفته در يادداشتي براي گاردين نوشته: «مردم سوريه به قيم نياز ندارند. عصر تحت الحمايگي مدتهاست سپري شده است.»
به گزارش «جوان»، شوراي امنيت سازمان ملل شامگاه پنجشنبه بعد از 18 ماه، قطعنامهاي براي قطع منابع مالي گروه تروريستي داعش تصويب كرد كه بر اساس آن، معاملات مالي و فعاليتهاي اقتصادي اين گروه به شدت محدود و ارسال سلاح به اين گروه نيز ممنوع اعلام شده است. در سال 2013 شوراي امنيت قطعنامهاي عليه داعش صادر كرده بود كه اين گروه را به عنوان شاخهاي از گروه تروريستي القاعده تلقي ميكرد، اما قطعنامهاي كه پنجشنبه شب تصويب شد، داعش را در كنار القاعده به صورت جداگانه تحريم ميكند. اين قطعنامه يك روز بعد از ملاقات كري با پوتين در مسكو و در آستانه نشست نيويورك براي حل بحران سوريه تصويب شده و به نظر ميرسد حاصل نزديكتر شدن مواضع روسها و امريكاييها حول بحران سوريه است.
دو طرف ميگويند مهمترين دستاورد سفر كري با مسكو، «توافق براي ارائه فهرستي مشترك از سازمانهاي تروريستي» در سوريه است. كري بدون اينكه به توافق دو طرف بر سر «فهرست مشترك» اشاره كند، در مسكو تلويحاً توافق بين طرفين را تأييد كرد و به خبرنگاران گفت: «اگرچه اختلافاتي ميان ما هست اما ميتوانيم در مورد برخي مسائل مشترك به تفاهم برسيم.» به گفته وزير خارجه اوباما، دستيابي به اين «تفاهم و زمينههاي مشترك» ميتواند طرفين را به تفاهم در ساير زمينهها نيز نزديك كند.
مذاكره بر سر فهرست تروريسم
تقريباً بعد از سفر كري به مسكو بود كه قطعنامه شوراي امنيت درباره قطع منابع مالي داعش تصويب شد و حالا هم وزراي خارجه 17 كشور درگير بحران سوريه در نيويورك، مذاكرات خود را براي برداشتن گامهاي بعدي شروع كردهاند. ظاهراً گام بعدي، تلاش براي جلب رضايت كشورهاي ديگري مانند عربستان و تركيه به پذيرش اين فهرست است.
يك منبع در وزارت خارجه روسيه پيش از اين گفته بود كه اردن فهرستي از حدود 160 گروه را كه مظنون به فعاليتهاي تروريستي در سوريه هستند به مسكو تحويل داده و احتمالاً در نشست نيويورك كه از ديروز شروع شده، اين فهرست مورد بررسي قرار گرفته و مبناي قطعنامهاي قرار خواهد گرفت كه در صورت توافق در نيويورك صادر شود. محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه ايران ساعاتي قبل از برگزاري نشست نيويورك گفته كه ما هنوز فهرست قابل قبولي از اسامي گروههاي معارض و تروريست موجود در سوريه نديدهايم ولي گفته ميشود اردنيها گروه تروريستي احرار الشام را هم در اين فهرست قرار دادهاند. خبرنگاران به نقل از يك منبع ديپلماتيك سعودي نقل كردهاند در صورتي كه احرار الشام در فهرست تروريستي قرار گرفته باشد، اردن هزينه سنگيني پرداخت خواهد كرد.
پوتين: سوريه قطعنامه را بپذيرد
هنوز مشخص نيست كه روسها و امريكاييها درباره محتواي حكومت آينده در سوريه به توافقي رسيدهاند يا نه. كري پس از ديدار با پوتين گفت كه اسد فعلاً ميتواند بماند ولي هنوز گزارش مستقلي درباره اينكه بين پوتين با كري چه گذشته وجود ندارد. ولاديمير پوتين، رئيسجمهور روسيه در تارهترين اظهارات خود با بيان اينكه نظر روسيه و امريكا در خصوص راه حل مسئله سوريه با هم مطابقت دارد، از حمايت روسيه از طرح امريكا در ارائه قطعنامهاي به شوراي امنيت سازمان ملل بعد از نشست نيويورك خبر داده و از نظام سوريه نيز خواسته اين قطعنامه را هر چند در مواردي خوشايند نظام سوريه نباشد، بپذيرد، چراكه به گفته پوتين، راه حل سياسي در آن وجود دارد.
وي در ادامه بخشهايي از تفاهم انجام شده ميان روسيه و امريكا را در جريان سفر جان كري، وزير خارجه امريكا كه حامل طرح باراك اوباما، رئيسجمهور امريكا بود، فاش كرد و گفت كه اين طرح به شوراي امنيت ارائه خواهد شد و مسكو از مهمترين موارد آن كه ميانه و قابل قبول است، حمايت ميكند اگر چه ما معتقديم اين طرح نيازمند برخي دستكاريهاست.
پوتين گفت: «بعد از اينكه رهبري سوريه از موارد مندرج در اين قطعنامه مطلع شد، بايد آن را بپذيرد هرچند ممكن است برخي موارد مندرج در آن خوشايند دمشق نباشد. حل و فصل هرگونه درگيري مسلحانه مستمري كه سالهاست وجود دارد، همواره نيازمند آن است كه همه طرفها راهحل ميانه را بپذيرند.» اين در حالي است كه بشار اسد در تازهترين گفتوگوي خود با كانال دوم تلويزيون رسمي هلند تأكيد كرد: «فقط ملت سوريه ميتواند تصميم بگيرد چه كسي بر اين كشور حكومت كند.»
اسد در پاسخ به سؤالي درباره پافشاري غربيها بر لزوم كنارهگيري او از قدرت گفت: اگر شما به عنوان يك شهروند هلندي ميپذيريد فردي از سوريه بيايد و به شما بگويد چه كسي بايد نخست وزير هلند باشد يا نباشد، ما هم اين مسئله را خواهيم پذيرفت. اما شما چنين چيزي را نميپذيريد و در نتيجه ما هم نميپذيريم. ما كشوري با حق حاكميت هستيم، چه رئيسجمهور خوب يا بد باشد، اين مسئله مربوط به سوريها و نه اروپاييهاست.
اسد تأكيد كرد: «اين مسئله به اروپاييها هيچ ارتباطي ندارد. ما به همين علت به اين سخنان اروپاييها پاسخ نميدهيم و توجهي به آن نميكنيم. اين مسئله مربوط به ملت سوريه است و فقط ملت سوريه است كه ميتواند تصميم بگيرد چه كسي باقي بماند و چه كسي باقي نماند. اگر ملت سوريه من را نخواهند، من بايد بلافاصله از قدرت كنار بروم.» محمدجواد ظريف هم در يادداشتي در گاردين نوشت: پيششرطهايي كه طي بيش از چهار سال گذشته موجب ادامه خشونت و خونريزي بوده است، همچنان مانع پيشرفت در چنين جهتي است.
ظريف تأكيد كرده: «آنچه هم طنزآميز است و هم تأسفبار اين است كه اين پيششرطها گوياي خواست مردم سوريه نيستند بلكه منعكسكننده اهدافي هستند كه طرفهاي خارجي دنبال ميكنند؛ طرفهايي كه هيچ يك حق تحميل اراده خود بر يك ملت مستقل را ندارند.» به نوشته وزير امور خارجه ايران، مردم سوريه به قيم نياز ندارند. عصر تحتالحمايگي مدتهاست سپري شده است.
ظريف در يادداشت خود نوشت: «طي چهار سال گذشته، سوريه مركز ثقل جنگي تمام عيار بر سر آينده تمامي ما بوده است. «تمامي ما» در واقع تكرار نكتهاي در پيام اخير آيتالله خامنهاي است كه تهديد افراطيون منحرف را «درد مشترك ما» خواندهاند، چراكه همه جهانيان داراي سرنوشت مشتركي هستند و هيچ كس از عواقب جنگ مرگ و زندگي كه همه درگير آن هستيم، مصون نخواهد بود.
پوتين به اردوغان: اگر ميتوانيد باز هم حريم سوريه را نقض كنيد!
ولاديمير پوتين رئيسجمهور روسيه در مصاحبه با خبرنگاران اعلام كرد كه با وجود استقرار سامانههاي دفاع موشكي اس-۴۰۰ در پايگاه هوايي حميميم، تركيه ديگر قادر نخواهد بود به حريم هوايي سوريه تجاوز كند. به گزارش خبرگزاري اسپوتنيك (sputnik news) پوتين كه در كنفرانس خبري سالانهاش در مسكو صحبت ميكرد، خاطر نشان كرد: «آنها (مقامات تركيه) خيال ميكردند ما دُم خود را روي كولمان گذاشته و فرار ميكنيم! نه روسيه چنين كشوري نيست. ما تعداد جنگندههاي خود را در سوريه افزايش دادهايم.»
وي با اشاره به استقرار سامانههاي موشكي پيشرفته اس-۴۰۰ تصريح كرد: چون پيشتر هيچ سامانه دفاع هوايي روسي در اين كشور (سوريه) نبود، جنگندههاي تركيه بارها حريم هوايي آنها را نقض ميكردند اما اگر ميتوانند اكنون با وجود اس-۴۰۰ اين كار را انجام دهند! رئيسجمهور همچنين گفت تا زماني كه «اردوغان» رئيسجمهور تركيه است بهبود روابط مسكو با آنكارا ميسر نميشود.
http://javanonline.ir/fa/news/760210
ش.د9404511