افتراق 92 و شکست 94 اصولگرایی

(روزنامه ابتكار - 1394/09/10 - شماره 3307 - صفحه 2)

گروه سیاسی: در حدود یک سال پیش و زمانی که حجت‌الاسلام رضا تقوی به عنوان مسئول پیگیری جلسات و همایش‌های وحدت و همگرایی اصولگرایان کار خود را آغاز کرد، شاید نه تنها اصولگرایان – که به شدت در مورد نتیجه‌بخش بودن این جلسات امیدوار بودند – که حتی جناح مقابل آن‌ها هم انتظار نداشتند که کار وحدت اصولگرایان برای انتخابات مجلس دهم تا این اندازه گره بخورد. شاید یک سال پیش و با بروز نشانه‌های اختلاف‌های عمیق در این جریان، می‌شد آن را به تازه‌پا بودن تلاش‌های ایجاد وحدت، داغ نشدن فضای انتخاباتی و .... ارتباط داد، اما اکنون و در فاصله سه ماهه تا برگزاری انتخابات و کمتر از یک ماه تا زمان آغاز نام‌نویسی کاندیداها، هنوز هم اخبار ضد و نقیضی از این جریان به گوش می‌رسد که نشانی از وجود وحدت حتی حداقلی هم به دست نمی‌دهد.

این پراکندگی آرا و سردرگمی جریان اصولگرایی در مسیر وحدت و همگرایی، در سخنان محمدرضا باهنر دبیرکل جبهه پیروان خط امام (ره) و رهبری که در ماه‌های اخیر نامش به عنوان یکی از بانیان هسته چهارگانه رسیدن به وحدت اصولگرایان مطرح بوده است، به چشم می‌آید. مثلا وی دیروز در نشست خبری خود با بیان اینکه اصولگرایان اوایل هفته آینده برای تجمیع جلسات انتخاباتی فراخوان عمومی خواهند داد، گفت:‌ «در این فراخوان بحث تجمیع جلسات سه‌جانبه‌، چهارجانبه و یا هشت نفره اصولگرایان مطرح است».

وی در ادامه در عین حال جلسات چهارجانبه (با حضور علی‌اکبر ولایتی، حجت‌الاسلام ناطق نوری، علی لاریجانی و مقتدایی) را به گفته شرکت‌کنندگان در آن، جلساتی موردی و مشورتی و غیرائتلافی خواند و از سوی دیگر جلسه هشت نفره (با حضور چهره‌هایی همچون باهنر، حدادعادل، آقاتهرانی، حبیبی و زاکانی) را نیز در حد یک جلسه مشورتی دانست. باهنر در عین حال خبر از فراخوان عمومی برای تجمیع جلسات انتخاباتی می‌دهد که در تضاد با شکل مشورتی مورد توصیف خودش است. دبیرکل جبهه پیروان خط امام (ره) و رهبری با عنوان اینکه هدفمان این است که تجمیع صددرصدی در جبهه اصولگرایان ایجاد شود در نگاهی خوشبینانه گفته است: «البته این بستگی به تلاش‌ها دارد اما قطعاً به صددرصد هم نخواهیم رسید. ممکن است 80 یا 90 درصد آن ایجاد شود. زیرا نهایتاً عده‌ای حضور پیدا نمی‌کنند».

راه‌های مختلف به یک هدف می‌رسد؟

اصولگرایان در حال حاضر در چند محور مشغول تلاش برای ایجاد سازوکار وحدت هستند تا تجربه تلخ شکست در انتخابات 92 را دوباره تجربه نکنند. از یک سو به نظر می‌رسد علی‌رغم این که هنوز برخی شعار پیروی از زعامت جامعتین را می‌دهند، گذر از این سازوکار جدی شده و یکی از نشانه‌های آن نیز پذیرش آیت‌الله مصباح یزدی به عنوان ضلع سوم آن – در کنار آیات یزدی و موحدی کرمانی – است. تشکیل این زعامت سه‌گانه به طور موازی با تلاش‌های سه گروه حزب موتلفه اسلامی، جبهه پیروان خط امام و رهبری و جبهه پایداری همراه بوده است. در عین حال اخباری نیز از تلاش‌های طیف معتدل اصولگرایی با چهره‌های شاخصی همچون علی لاریجانی، علی‌اکبر ولایتی و حجت‌الاسلام ناطق نوری به گوش می‌رسد.

برخی احزاب، گروه و شخصیت‌ها نیز فارغ از این قضایا همچنان بر سازوکار سنتی جامعتین تاکید دارند و در تناقضی جالب توجه، رای و نظر آن‌ها در مورد پیوستن به طیف تندرو اصولگرا را نمی‌پذیرند. چهره‌های دیگری از جریان اصولگرایی – همچون محمدباقر قالیباف و محسن رضایی – نیز وجود دارند که نزدیکانشان این روزها در قالبی مستقل عمل می‌کنند. در این میانه اخبار ضدونقیضی هم از تشکیل جبهه رهروان ولایت – با تکیه بر فراکسیون رهروان ولایت مجلس نهم – و به رهبری معنوی علی لاریجانی به گوش می‌رسد که سرنوشت تشکیل آن را اگر در گرو اظهارنظرهای اعضای آن بدانیم، در بهترین حالت می‌توان از اصطلاح «در هاله‌ای از ابهام» برای آن استفاده کرد. همه این‌ها در شرایطی است که آقاتهرانی، دبیر کل جبهه پایداری از تشکیل شورای هماهنگی اصولگرایان در روزهای آتی خبر داده بود؛ شورایی که تشکیل آن تنها در مصاحبه‌های چهره‌های این جریان دیده می‌شود.

تناقض پذیرش رای شورای فقها و رایزنی با لاریجانی

اسدالله بادامچیان قائم‌مقام حزب موتلفه اسلامی که یکی از پایه‌های ائتلاف سه‌گانه اصولگرایی است، دیروز در اظهار نظری گفت: حزب موتلفه در پی دستیابی به وحدت حداکثری در جبهه اصولگرایی است و در این زمینه با آقای لاریجانی نیز وارد مذاکره شده‌ایم و در نهایت مطیع نظرات شورای فقها خواهیم بود. این عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره برگزاری جلسات هشت نفره اصولگرایان (غلامعلی حدادعادل، حجت‌الاسلام مرتضی آقاتهرانی، محمدنبی حبیبی، علیرضا زاکانی، حسین فدایی، اسدالله بادامچیان، محمدصادق محصولی و محمدرضا باهنر) با بیان اینکه جلساتی از این دست در گذشته نیز بارها برگزار شده و در آینده نیز برگزار خواهد شد، اظهار کرد: این جلسه هشت نفره، یک جلسه مشورتی بوده که برای رسیدن به وحدت یکپارچه در جریان اصولگرایی برگزار خواهد شد.

وی همچنین درباره شورای همگرایی اصولگرایان و امکان تشکیل شدنش در ماه‌های منتهی به انتخابات اظهار کرد: امیدواریم به زودی شورای همگرایی اصولگرایان تشکیل شود تا در یک فضای همدلی و همزبانی به وحدت مدنظرمان برسیم. بادامچیان با تاکید بر اینکه حزب موتلفه همواره بر محوریت روحانیت در فعالیتهای خود توجه داشته و دارد، گفت‌: برای ما که در خط ولایت و فقاهت قرار داریم همیشه توجه به روحانیت اهمیت داشته و اصولاً محوریت یافتن روحانیت را برای همه تشکل و جریانی مفید می دانم و از همین جهت توصیه می‌کنم که اصلاح‌طلبان نیز در درون خود تابع جمع روحانیت باشند.

عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی با اعلام اینکه در زمینه رسیدن به وحدت با علی لاریجانی جلساتی را برگزار کرده‌ایم، اظهار کرد: جلسات ما برای رسیدن به وحدت تنها به نشست‌های مشترکمان با جمعیت ایثارگران و جبهه پایداری محدود نمی‌شود و در این زمینه با آقای لاریجانی،‌ جبهه پیروان خط امام و رهبری و نیز جامعه روحانیت و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم جلساتی را برگزار کرده‌ایم. این اظهارات در حالی بیان می‌شود که اصولا یکی از دلایل جدایی علی لاریجانی از جریان وحدت اصولگرایی، اختلاف با پذیرش آیت‌الله مصباح یزدی در سازوکار جامعتین و ایجاد شورای فقها و نیز حضور جبهه پایداری در ترکیب ائتلاف اصولگرایان بوده است.

اول ثبت‌نام، بعد وحدت؟!

از سوی دیگر، محسن کوهکن برگزاری نشست‌های هشت نفره را تایید کرد، اما گفت که اسم این جمع را هسته اولیه شورای هماهنگی اصولگرایان نمی‌گذارد. وی در گفت‌وگو با خبرآنلاین توضیح داد: جمعی از دوستانی که امر انتخابات را با محور روحانیت دنبال می‌کنند، نشست دارند و بررسی می‌کنند که با چه سازوکاری می شود همگرایی را دنبال کرد. این هشت نفر همانند هیات رئیسه موقت مجلس عمل می‌کنند و کسانی که برای عضویت در هیات رئیسه دائمی رای نیاورند، حذف می‌شوند. کوهکن گفت: اینطور نیست که این هشت نفر امر همگرایی را از صدر تا ذیل رصد و مدیریت کنند؛ بلکه آنها بررسی می‌کنند چه کسانی لازم است در مسیر همگرایی حضور داشته باشند و از آنها دعوت به همفکری می‌ کنند.

وی در پاسخ به اینکه این هشت نفر چطور انتخاب شدند؟، اظهار کرد: کسی اینها را انتخاب نکرده است. این افراد از جریان‌های مختلف اصولگرایی هستند و دور هم جمع شده‌اند که تدبیری بیاندیشند تا حول محور روحانیت به همگرایی برسیم. این فعال اصولگرا درباره تفاوت سازوکار همگرایی در این دور از انتخابات مجلس شورای اسلامی با دوره های قبل، بیان کرد: در دوره قبلی، مرحوم آیت‌الله مهدوی کنی به سلایق مختلف گفتند که یک یا دو نفر را معرفی کنند، آنها هم معرفی کردند و این افراد به همراه کسانی که از طرف روحانیت حضور داشتند موضوع را دنبال کردند. کوهکن افزود: الان این هشت نفر منتخب کسی نیستند اما اگر کسی به این لیست هشت نفره دقت کند می‌بیند اینها افراد شاخص در تقریبا تمامی جریان اصولگرایی هستند که به مذاکره و تعامل با یکدیگر پرداخته‌اند.

وی درباره تاخیر در شکل گیری شورای هماهنگی اصولگرایان که قرار بود تا آخر مهر تشکیل شود، توضیح داد: این امر مصوبه نبوده است و برخی از دوستان در مصاحبه‌هایشان این موضوع را بیان کرده بودند. این سخن به این دلیل مطرح شد که در جلسات شهریور و مهر، نگاه این بود که به سمت یک شورای فراگیر برویم اما در نهایت بحث‌های مختلفی پیش آمد. البته هنوز موضوع دنبال می‌شود و شاید در آینده نزدیک خروجی کار همین باشد. یعنی این افراد، سایر سلایق اصولگرایی و سایر افراد حقیقی تاثیرگذار این جریان را دعوت کنند و کار را پیش ببرند. لازم هم نیست اسم آن حتما شورای هماهنگی اصولگرایی باشد. کوهکن درباره جلساتی که با حضور ولایتی، لاریجانی، ناطق نوری و مقتدایی تشکیل می شود نیز گفت: من از این جلسات اطلاعی ندارم و برخی از دوستانی که اسم بردید، برگزاری چنین جلساتی را تکذیب کردند.

وی در پاسخ به اینکه چرا در این جمع هشت نفره نامی از این بزرگان دیده نمی‌شود؟، با تاکید بر اینکه جمع هشت نفره رصد می‌کنند که همگرایی حداکثری به پوشش بیشتری برسد، گفت: این هشت نفر خود را کانون اصولگرایان نمی‌دانند و نمی‌شود از آنها پرسید که چرا از برخی افراد برای حضور دعوت نکرده‌اند. اینها می‌گویند که همگرایی با محور روحانیت باید از جایی شروع شود و برای همین هم ما نشستیم و صحبت کرده‌ایم تا به راهکارها برسیم و راهکاری نهایی است که از دلش سازوکار حضور افراد حقیقی و حقوقی برمی‌آید.

وی درباره اینکه کمتر از 20 روز به شروع ثبت‌نام کاندیداها باقی مانده اما خبری از وحدت اصولگرایان به گوش نمی‌رسد، بیان کرد: این ماجرا تنها به تهران و پنج کلانشهر مربوط می‌شود و در شهرستان‌ها کار همگرایی صورت گرفته و جلسات برگزار شده است و در بسیاری از جاها به همگرایی رسیده‌اند و در مجموع از پایتخت جلوتر هستند. وی با تاکید بر اینکه همگرایی در مرکز کمک می‌کند که همگرایی در شهرستان‌ها مستحکم‌تر شود، اظهار کرد: هنوز دیر نیست، چراکه حتی اگر کسی نگوید، باز هم کسانی که قرار است ثبت‌نام کنند، ثبت‌نام می‌کنند و از میان آنها، اصولگرایان جمع 30 نفره لیست خود را انتخاب می‌کنند. وی ادامه داد: اطلاع دارم که سلایق مختلف در جریان اصولگرایی به برخی از افراد توصیه کرده‌اند که ثبت‌نام کنند و به این ترتیب شاید تا قبل از ثبت‌نام خبر نهایی همگرایی منتشر شود.

شیوه 92، شکست 94

به هر ترتیب جدا از این ضد و نقیض‌ها و نیز توجه به خروجی عملی جریان اصولگرایی فارغ از مصاحبه‌ها و اظهارنظرها، وضعیت جریان اصولگرایی در رسیدن به وحدت و همگرایی بسیار مشوش و در هم ریخته به نظر می‌آید و بسیار بعید است که در روزهای باقیمانده تا ثبت‌نام از آن نتیجه‌ای حاصل شود. در خوشبینانه‌ترین حالت، بعد از ثبت‌نام فردی و حزبی برخی شخصیت‌ها در انتخابات – بدون برنامه‌ریزی دقیق و قبلی – بر اساس چهره‌های تایید صلاحیت شده، احتمالا اصولگرایان در حداکثر 50 درصد ظرفیت خود به وحدت برسد و همچون انتخابات 92 شاهد تشتت حضور اصولگرایان در انتخابات 94 باشیم؛ اتفاقی که ممکن است بار دیگر شکست اصولگرایان را رقم بزند.

http://ebtekarnews.com/?newsid=27763

ش.د9404593