نفت؛ محور روابط اقتصادي کره جنوبي با ايران

(روزنامه مردم‌سالاري – 1395/02/13 – شماره 4028 – صفحه 9)

رييس‌جمهور کره جنوبي در حالي ديروز وارد تهران شد که اين سفر، نخستين سفر يک رييس‌جمهور اين کشور به ايران، نخستين سفر يک مقام عاليرتبه کره‌اي به ايران در سالهاي پس از پيروزي انقلاب اسلامي‌و نخستين سفر يک رييس‌جمهور زن غيرمسلمان به ايران پس از انقلاب است. اما اين تنها ويژگي‌هاي اين سفر نيست و نفت مي‌تواند يکي ديگر از ويژگي‌هاي اين سفرو تعميق روابط ايران و کره جنوبي باشد.

به گزارش نکونيوز، پارک گئون هي ديروز سفر سه روزه خود به ايران را به همراه هياتي 230 نفره آغاز کرد. روابط ايران و کره جنوبي در سال 1962 ميلادي آغاز شد و در آبان ماه 1354، اولين کميسيون مشترک اقتصادي و فني دو کشور که همکاري در زمينه‌هاي مختلف همچون نفت را شامل مي‌شد تشکيل شد. حجم کل مبادلات مالي و تجاري ايران و کره جنوبي، در سال 2011 ميلادي 17/3 ميليارد دلار بوده که يک سوم آن را واردات ايران از کره جنوبي به خود اختصاص مي‌داد. کره‌اي‌ها پيش‌بيني کرده‌اند ميزان واردات ايران از اين کشور از 6/3 ميليارد دلار در سال 2016 ميلادي، 18/9 ميليارد دلار در سال 2019 افزايش يابد. ضمن اينکه صادرات کره جنوبي به ايران در سال 94، نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن، 24 برابر افزايش يافته است. اما علي‌رغم صادرات بالاتر کره جنوبي به ايران، حجم اصلي صادرات ايران به اين کشور را نفت تشکيل مي‌دهد بطوريکه كره جنوبي سه شنبه گذشته هفتم ارديبهشت ماه اعلام كرد كه كشورش واردات نفت خام و نفت سنگين خود از ايران به عنوان چهارمين دارنده بزرگ ذخاير نفت دنيا را تا دو برابر افزايش مي‌دهد.

در حاشيه سفر «پارك» به ايران قرار است چند قرارداد و تفاهم‌نامه در باره نفت خام ميان طرفين امضا شود. بر اين اساس كره جنوبي كه سال گذشته ميلادي روزانه 115 هزار بشكه نفت از ايران وارد مي‌كرد با امضاي اين قراردادها ميزان واردات نفت روزانه از ايران را در سال 2016 ميلادي به 280 هزار بشكه افزايش خواهد داد. ميزان ارزشي واردات نفت كره از ايران در سال 2011 ميلادي 9 ميليارد و 360 ميليون دلار بود اما به دليل اين تحريم‌ها در سال 2015 به دو ميليارد و 20 ميليون دلار كاهش يافت. كره در سال گذشته ميلادي نيز 42 ميليون و 400 هزار بشكه نفت تغليظ شده موسوم به « كاندنسنت » از ايران وارد كرد كه براي پالايشگاه‌ها و همچنين صنايع پتروشيمي‌مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

برجام باعث شده است تا از همين ابتداي سال جاري ميلادي (2016) واردات نفت خام كره از ايران فزوني گيرد و اين رقم در سه ماه اول امسال به 22 ميليون و 850 هزار بشكه و از لحاظ ارزشي به 629 ميليون دلار رسيد و در مقايسه با دوره مشابه سال گذشته 17 مميز شش دهم درصد افزايش يافت. ارزش صادرات نفت سنگين ايران به كره نيز در اين مدت سه ماه به 247 ميليون دلار رسيد كه در مقايسه با كل سال گذشته كه فقط 358 ميليون دلار بود افزايش چشمگيري به حساب مي‌آيد. ضمن اينکه كره جنوبي در حال ايجاد يك مخزن بزرگ انباشت نفت براي انبار كردن 2 ميليون بشكه نفت خام و نفت سنگين ايران در بخش جنوبي سئول پايتخت اين كشور است. کره‌جنوبي را مي‌توان يکي از‌هاب‌هاي انرژي شرق آسيا دانست.

استراتژي اين کشور بر ذخاير نفت کشورهاي صادرکننده نفت مانند کشورهاي نفتي خاورميانه در خاک خود است و به اين ترتيب علاوه بر تامين نيازهاي نفتي خود نقش يک توزيع‌کننده براي کشورهاي شرق و شمال شرق آسيا را نيز بازي مي‌کند. مقامات کره‌يي قصد دارند در سفر خود به تهران تفاهمنامه‌اي با مسوولان وزارت نفت مبني بر ذخيره‌کردن نفت ايران در خاک خود داشته ‌باشند. اين اقدام براي ايران نيز که پس از روي کار آمدن بيژن زنگنه همواره تلاش کرده است، فروش نفت خود را تضمين کرده و گستره فعاليت‌هاي خود را به مناطق مختلف جهان بسط بدهد نيز مفيد فايده است و به نظر مي‌رسد اين بازي برد- برد به ثبات بيشتر انرژي در شرق آسيا نيز کمک کند. به نظر مي‌رسد که نفت ايران قرار است، در تاسيسات انباري شرکت ملي نفت کره‌جنوبي واقع در شهر «سئوسان» در استان «چونگ‌چئونگ» جنوبي و در سواحل غربي اين کشور ذخيره شود. اين انبارها ظرفيت ذخيره 11 ميليون بشکه نفت‌خام و 3 ميليون و 600 هزار بشکه از فرآورده‌هاي نفتي را داراست.

9 سايت ذخيره‌سازي شرکت ملي نفت کره‌جنوبي در سراسر اين کشور در مجموع ظرفيت ذخيره‌سازي 146ميليون بشکه نفت‌خام و فرآورده‌هاي نفتي را دارا هستند. از اين رقم حدود 127/5 ميليون بشکه براي نفت‌خام و حدود18/5ميليون بشکه ديگر آن براي ذخيره‌سازي فرآورده‌هاي نفتي است. از طرفي نگاه به سابقه کاري شرکت ملي نفت کره‌جنوبي نشان مي‌دهد که اين شرکت در توافق مشترکي که تا به حال با شرکت‌هاي نفت خارجي داشته، ‌حدود 26/6 ميليون بشکه از نفت و فرآورده‌هاي نفتي اين شرکت‌ها را در سايت‌هاي ذخيره‌سازي خود انبار کرده است. به‌طور مثال شرکت ملي نفت کره‌جنوبي در قراردادي که با شرکت دولتي نفت ابوظبي منعقد کرده حدود 6ميليون بشکه از نفت امارات را در خاک خود ذخيره‌ کرده است. همچنين کره‌جنوبي در اين قرارداد اين اولويت را براي خود قائل شده است که در مواضع ضروري حق خريد اين نفت را پيش از سايرين دارا باشد.

بر‌اساس داده‌هاي شرکت ملي نفت کره‌جنوبي در ماه مارس واردکنندگان نفت اين جزيره، نفت ايران را ارزان‌تر از نفت تمام کشورهاي خاورميانه خريداري کرده‌اند. بر اين اساس قيمت نفت ايران به‌طور متوسط در اين ماه معادل 29دلار و 31سنت و پايين‌تر از نفت 34دلار و 22سنتي قطر، نفت 34دلار و 19سنتي امارات و نفت 32 دلار و 89 سنتي عربستان‌سعودي بوده است. اين ارزان‌فروشي نفت قطعا به مذاق کشورهاي منطقه‌اي رقيب ايران خوش نخواهد آمد و بايد ديد که واکنش آنها در برابر اين سياست بازاريابي نفتي ايران چيست.

بر پايه همين قيمت ارزان ارائه‌ شده از سوي ايران، واردات کره‌جنوبي از نفت ايران در سه‌ماهه اول سال جاري بيش از دو برابر شده و به سطح 22ميليون و 850 هزار بشکه رسيده است در حالي که در مدت مشابه سال گذشته اين رقم معادل 10ميليون و 250هزار بشکه بود. در سال 2015 مجموع واردات نفت کره‌جنوبي از ايران به 42 ميليون و 400 هزار بشکه بود که نسبت به ميزان واردات سال 2014 معادل 5/6 درصد کاهش داشته است. ميزان واردات نفت اين کشور از ايران در سال 2014 معادل 44ميليون و 920هزار بشکه بوده است که اين رقم نيز نسبت به واردات 48 ميليون و 210هزار بشکه‌اي اين کشور در سال 2013 و در خلال تحريم‌ها نيز 6/8درصد کمتر شده‌بود.

کره جنوبي داراي چهار شرکت بزرگ نفتي است که مهمترين آن شرکت ملي نفت کره جنوبي يکي از مهمترين شرکت‌هاي صنعتي اين کشور محسوب مي‌شود که در سال 1979 تاسيس شده است. اين شرکت داراي عمليات نفت و گاز در کشورهاي ويتنام، ليبي، پرو، اندونزي، نيجريه، يمن، قزاقستان، روسيه، کانادا و کره جنوبي است. ذخاير نفت خام شرکت نفت کره معادل 600 ميليون بشکه (95 ميليون متر مکعب) و ذخاير گاز طبيعي آن، 10 ميليارد متر مکعب اعلام شده است.

اما ساير شرکتهاي نفتي کره جنوبي قديمي‌تر از شرکت ملي نفت اين کشور هستند. قديمي‌ترين شرکت نفت کره جنوبي، گروه اس‌کي، سومين شرکت خوشه‌اي (چند صنعتي) در کره جنوبي است که از 92 شرکت تابعه و وابسته به شرکت‌هايي با نام تجاري اس‌کي SK تشکيل شده‌است و انرژي تنها يکي از فعاليتهاي آن است. اين شرکت، در سال 1997 نام خود را از سان‌کيانگ گروه، به گروه اس‌کي SK Group تغيير داد. در سال 2009 بر اساس رتبه‌بندي فورچون جهاني 500، گروه اس‌کي، در رتبه 72 از بزرگترين شرکت‌هاي جهان، قرار گرفت. گروه اس‌کي داراي بيش از سي هزار کارمند است که در 113 دفتر اين شرکت، در سراسر جهان فعاليت مي‌کنند.

اين شرکت در صنايع مختلف فعاليت مي‌نمايد، ولي تمرکز اصلي آن، در زمينه انرژي و صنايع نفت و گاز است و در حوزه مواد شيميايي نيز فعاليت دارد. گروه شرکت‌هاي اس‌کي همچنين؛ داراي بزرگترين ارائه دهنده خدمات تلفن همراه کره جنوبي، بوده و شرکت تابعه‌اي از گروه اس‌کي، بنام اس‌کي تلکام مديريت اين بخش را بر عهده دارد. اين شرکت خوشه‌اي، خدماتي مانند: ساخت‌وساز، حمل‌ونقل، بازاريابي، خطوط تلفن، خدمات اينترنت، پهناي باند و خدمات اينترنت بي‌سيم را نيز بصورت گسترده، ارائه مي‌دهد.

هيونداي اويل‌بانک، شرکت نفت کره‌اي ديگري است، که زمينه توليد نفت خام، بنزين و سوخت جت، گازوئيل و محصولات پتروشيمي‌فعاليت مي‌کند. اين شرکت در سال 1964 تحت نام کاکدونگ اويل تاسيس شد و در سال 1993 در پي خريداري توسط شرکت هيونداي، نام آن به هيونداي اويل‌بانک تغيير پيدا کرد. اين شرکت هم‌اکنون مديريت شبکه‌اي از 300، 2 جايگاه پمپ بنزين را در کره جنوبي، برعهده دارد. دفتر مرکزي شرکت هيونداي اويل‌بانک در شهر سئول، کره جنوبي قرار دارد.

اس-اويل، (به انگليسي: S-Oil) يک شرکت نفت و گاز کره‌اي ديگر است، که در زمينه توليد و پالايش نفت خام، همچنين توليد و ارائه محصولات پتروشيميايي، انواع مواد شيميايي و عرضه روان‌سازها، فعاليت ميکند. شرکت اس-اويل در سال 1977 راه‌اندازي شد و در حال حاضر يکي از سودآورترين شرکت‌هاي کره بوده و در سال 2009 در فهرست فورچون جهاني 500 در رتبه 441 از بزرگترين شرکت‌هاي جهان، جاي گرفت. دفتر مرکزي اين شرکت در شهر سئول، کره جنوبي قرار دارد و سهام آن در بازار بورس کره معامله مي‌شود. بد نيست بدانيد که اس کي تنها شرکت نفتي کره جنوبي است که مديري غير کره‌اي و عرب دارد که نام او ناصر المحشر است.

http://mardomsalari.com/Template1/News.aspx?NID=246698

ش.د9500246