شرق اروپا منطقه داغ رویارویی روسیه و آمریکا

(روزنامه جمهوري اسلامي ـ 1395/03/05 ـ شماره 10599 ـ صفحه 6)

پروازهای جاسوسی هواپیماهای آمریکایی نزدیک مرزهای بالتیکی روسیه، تحرکات دریایی غرب در این منطقه و دریای سیاه، استقرار یک مرحله دیگر از سپر موشکی واشنگتن در شرق اروپا (رومانی) و حضور نظامیان غربی در پنج جمهوری شوروی سابق همراه برنامه مسکو برای تشکیل سه لشگر ویژه ضد ناتو، نشان می‌دهد که تقابل زمینی، دریایی و هوایی شکل گرفته، در حال تشدید است.

پیمان ناتو و آمریکا همزمان با عملی کردن برنامه‌ها و فعالیت‌های نظامی و رزمایشی در گرجستان، مولداوی، لتونی، لیتوانی و استونی جمهوری‌های شوروی سابق و استقرار سامانه سپر موشکی در شرق اروپا، پروازهای جاسوسی نزدیک مرزهای روسیه را همچنان انجام می‌دهند. «الکساندر گروشکو» نماینده دایم روسیه در ناتو با تاکید بر اینکه «لازم است پیمان آتلانتیک شمالی روابط با روسیه را بازبینی کند»، به ناتو هشدار داد که اقدام‌های تحریک آمیز را ادامه ندهد. وی افزوده است: ناتو با استقرار پایگاه‌ها نزدیک مرزهای روسیه، برگزاری رزمایش‌ها و افزایش تحرکات نظامی در دریای سیاه و بالتیک نزدیک تاسیسات نظامی، مسکو را تحریک نکند.

از سوی دیگر، آمریکا 10 روز پیش با نادیده انگاشتن هشدارهای مکرر مسکو، با استقرار یک مرحله اصلی از اجزای سامانه موشکی خود در پایگاه نظامی دوسلو در رومانی برجای مانده از دوران شوروی سابق، موجب واکنش فوری و منفی روسیه شد.

ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه در آخرین هشدار رسمی در این زمینه گفت: مسکو تدابیر لازم را برای مقابله با اقدام‌های تاسفبار آمریکا در ایجاد سامانه موشکی آمریکا در اروپا اتخاذ می‌کند که با استفاده از موضوع برنامه هسته‌ای ایران آن را عملی کرد.

وی ادامه داد: به یاد بیاوریم چند سال پیش را که همه مقام‌های کشورهای مقابل (غربی) همصدا می‌گفتند سامانه پدافند موشکی به این دلیل مورد نیاز است تا حمله‌های اتمی از سوی ایران را پیشگیری کنند، ولی هم اکنون چنین تهدید تهران کجا است؟ وجود ندارد.

وی با تاکید بر اینکه تجهیزات نظامی آمریکا در شرق اروپا دفاعی نیست، اظهار کرد: حاضران در این نشست (فرماندهان نظامی روسیه) را نمی‌توان گمراه کرد، زیرا این سامانه بخشی از توانمندی اتمی راهبردی آمریکا می‌باشد که در حال استقرار است.

پوتین در پایان گفت: سامانه پدافند موشکی برای برتری در شرق اروپا مستقر می‌شود. تصمیم گیرندگان اجرای این اقدام بدانند که تاکنون در آرامش و امنیت زندگی کرده اند، ولی از این پس ما مجبوریم بیاندیشیم که چگونه این تهدید علیه امنیت روسیه را دفع کنیم.

سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه نیز گفت: شاهدیم که کشورهای عضو ناتو با ایجاد تاسیسات نظامی نزدیک مرزها سعی دارند بر رویارویی موجود دامن بزنند.

لاوروف با بیان اینکه غرب برای تشدید تنش‌ها در مساله امنیت موشکی تلاش می‌کند، اظهار کرد: روسیه طرفدار چنین سیاست‌های خصمانه و رویارویی سیاسی و نظامی نبوده و خواهان مذاکرات برابر در اروپا در مساله امنیت موشکی و تقویت ثبات تمام کشورهای این قاره است.

«ایگور کوروتچنکو» رئیس شورای اجتماعی وزارت دفاع روسیه در مصاحبه با ایرنا ضمن انتقاد از استقرار سپر موشکی غربی در شرق اروپا، اعلام کرد: نظامیان روسی تدابیری اتخاذ می‌کنند تا در صورت بروز درگیری احتمالی، پایگاه نظامی و موشکی آمریکا در رومانی هدف گیری شود.

وی افزود: در صورت آغاز مناقشه نظامی، این پایگاه نظامی در رومانی (دوسلو) نابود خواهد شد. واشنگتن و بخارست می‌توانند در این مورد اطمینان داشته باشند که پایگاه موشکی هدف گیری می‌شود.

رئیس شورای اجتماعی وزارت دفاع روسیه همچنین با اشاره به رهگیری‌های مکرر پروازهای جاسوسی آمریکا بر فراز مناطق نزدیک مرز روسیه در دریای بالتیک اظهار کرد: رهگیری هواپیماهای آمریکایی و ناتو توسط هواپیماهای روسی برای کسب اطلاعات بیشتر و جلوگیری از ادامه پرواز آنها انجام می‌گیرد و اقدام‌های مربوط به تامین امنیت روسیه ادامه خواهد یافت و هر هواپیمایی را که به مرزهای کشور نزدیک شود، شناسایی خواهد شد. وی افزود: نیروهای مسلح روسیه این اقدام‌ها را برای تامین امنیت کشور انجام می‌دهند و در آینده نیز ادامه خواهد یافت.

سرهنگ «آناتولی تسیگانوک» کارشناس برجسته مرکز مطالعات سیاسی -نظامی روسیه گفت: رهگیری هواپیماهای کشورهای عضو ناتو و آمریکا نزدیک مرزهای روسیه به عنوان یک اقدام ضروری، بخشی از رویکرد ملی برای تامین امنیت است و نباید خصمانه محسوب شود.

تسیگانوک به خبرنگار ایرنا گفت: در هفته‌های اخیر شاهد افزایش شمار پرواز هواپیماهای ناتو نزدیک مرزهای روسیه هستیم که برخی جاسوسی و با هدف کسب اطلاعات در باره روسیه انجام گرفته است. وی افزود: بدیهی است که مسکو در برابر این گونه اقدام‌ها واکنش نشان خواهد داد و نیروهای مسلح روسیه برای تامین امنیت، هواپیماهای ناتو را از زمین و هوا شناسایی و ردیابی خواهندکرد.

کارشناس مرکز مطالعات سیاسی - نظامی روسیه در ادامه به تشریح رویکرد نظامیان روس در مورد هواپیماهای جاسوسی کشورهای دیگر پرداخت و اظهار کرد: مطابق قوانین پروازها در فضای هوایی بین المللی، هواپیماها باید با سامانه روشن ارسال علائم پرواز کنند در حالیکه برخی هواپیماهای ناتو به ویژه جاسوسی آمریکایی برای نزدیک شدن به مرزهای روسیه آن را خاموش می‌کنند.

وی ادامه داد: در این شرایط هواپیماهای روسی به هواپیمای ناشناس نزدیک شده و پس از شناسایی از طریق رویت شماره بدنه و دیگر اطلاعات، هواپیما را تا فاصله دور از حریم هوایی روسیه همراهی می‌کند.

کارشناس مرکز مطالعات سیاسی -نظامی روسیه علت افزایش رهگیری هواپیماهای روسیه و ناتو را تشدید تنش‌ها میان مسکو و غرب بویژه در منطقه دریای بالتیک و سیاه خواند.

وی افزود: پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) برخلاف وعده‌ها و توافق‌ها با مسکو به گسترش تاسیسات نظامی خود در مناطق مجاور روسیه می‌پردازد و مسکو نیز تدابیری را در این رابطه برای تامین امنیت خود در شرایط جدید اتخاذ می‌کند.

تسیگانوک گفت: افزایش پروازهای شناسایی ناتو در مجاورت مرزهای روسیه نیز برای اطلاع از ماهیت پاسخ مسکو انجام می‌گیرد و مقام‌های غربی می‌خواهند از نوع و تعداد تسلیحات پیشرفته‌ای که روسیه در منطقه مستقر می‌کند، آگاه شوند.

وی پیش‌بینی کرد که با توجه به تشدید تنش‌ها با راه اندازی بخشی از سامانه پدافند موشکی آمریکا در کشورهای شرق اروپا از جمله رومانی، پروازهای شناسایی پیرامون مرزهای روسیه افزایش یابد که رهگیری بیشتر این هواپیماها را در پی خواهد داشت.

کارشناس روس خاطرنشان کرد: غرب و آمریکا می‌توانستند برای تامین امنیت اروپا مسیر همکاری با روسیه را پیش بگیرند، اما ترجیح دادند که رویارویی سیاسی را پیش بگیرند که تشدید تنش هارا به همراه دارد.

از سوی دیگر، حضور عملیاتی نظامی غرب در استونی، لتونی و لیتوانی سه جمهوری بالتیکی شوروی سابق با برنامه استقرار تا چهار هزار سرباز و رزمایش 17 روزه برگزار شده ماه جاری در استونی با جنگنده‌ها و بالگردهای شینوک و شش هزار نظامی نزدیک مرزهای روسیه، تقابل این دو قدرت را که از سال 2014 همزمان با آغاز بحران اکراین شکل گرفته، تشدید کرده است.

اکنون افزون بر وضع تحریم‌های گسترده ضد روسی توسط اتحادیه اروپا و آمریکا و پاسخ متقابل مسکو به آن، نهاد شورای ناتو و روسیه که به عنوان تنظیم‌کننده همکاری‌ها و انجام هماهنگی‌ها در امور بین‌المللی و منطقه‌ای بین طرفین فعالیت داشت، عملا تعطیل شد و آخرین نشست آن نیز پس از دوسال ماه گذشته در بروکسل بی‌نتیجه پایان یافت و ادامه این وضعیت می‌تواند تقابل‌ها را بیشتر کند.

از سوی دیگر روسیه در باره گسترش تحرکات دریایی ناتو نزدیک مرزهای خود بسیار حساس است و خانم ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت خارجه این کشور گفته است: طرح تاسیس ناوگان ناتو در دریای سیاه، ثبات و امنیت منطقه را به شدت برهم می‌زند و روسیه را وادار می‌کند اقدامات متقابل و مناسبی برای تامین امنیت خود انجام دهد. وی همچنین خاطرنشان کرد که استقرار سامانه دفاع موشکی و همچنین سایر تاسیسات نظامی آمریکا و ناتو در رومانی و سایر کشورهای منطقه اروپای شرقی، همگی نشانه میل به برداشتن گام رو به جلو برای انجام عمل نظامی در منطقه و مجاورت مرزهای روسیه است.

برپایه گزارش‌های انتشار یافته، دولت رومانی که با ناتو در باره ایجاد ناوگان در دریای سیاه مذاکره می‌کند، خواهان جایگزینی همیشگی واحدهای دریایی آمریکا، آلمان، ایتالیا و ترکیه با ناوگروه دریایی موقت این پیمان در دریای سیاه است که از دو سال پیش در این پهنه آبی حضور دارد.

سرگئی شویگو وزیر دفاع روسیه نیز اعلام کرد است که در صورت ادامه راهبرد توسعه مناطق تحت نفوذ ناتو نزدیک مرزهای ما، توان نیروهای مسلح روسیه نیز افزایش خواهد یافت. وی افزود: برنامه‌های مختلف نظامی از جمله استقرار تاسیسات نزدیک مرز روسیه توسط آمریکا و پیمان ناتو، مسکو را وادار می‌کند تدابیر متقابلی در زمینه فناوری نظامی اتخاذ کند. واشنگتن و ناتو به استقرار تاسیسات نظامی نزدیک روسیه ادامه داده و با اجرای طرح‌های خطرآفرین موشکی، مخارج نظامی را افزایش می‌دهند.

اکنون برخلاف هشدارهای مکرر مسکو، آمریکا و ناتو همچنان به طرح‌های خود بی‌وقفه ادامه می‌دهند و از سوی دیگر با آشکارتر شدن راهبرد برنامه ریزی شده حضور بیشتر نظامی غرب در سرزمین‌های نو اطراف روسیه، چنین بر می‌آید که رویارویی‌ها برای قدرت نمایی طرفین بیشتر شود که می‌تواند به تنش‌ها دامن بزند.

http://jomhourieslami.net/?newsid=91978

ش.د9500512