(روزنامه شرق – 1395/07/19 - شماره 2702 – صفحه 12)
* بین شما و دفتر دبیر کل کنونی سازمان ملل متحد جروبحثهایی بود. چه اتفاقی افتاد؟ آیا درباره آنچه سازمان ملل بحران و نقض حقوق بشر در بحرین مینامد هم صحبت کردید؟
** ما بحرانی نداریم؛ بلکه برداشتی نادرست از گفتوگوی من با دبیر کل سازمان ملل شد. او موضوع رابطه با بحرین را طرح کرد و خواستار دیدن از کشور ما شد. ما درباره معاهده تغییر آبوهوا و توسعه پایدار صحبت کردیم. کتابی را به من هدیه داد که از او تشکر کردم. غیر از اینها درباره چیز دیگری صحبت نکردیم. فقط یک بیانیهای از دفتر دبیر کل صادر شد.
* دراین بیانیه چه بود که شما اعتراض داشتید که آنان را به زبان نیاوردهاید؟
** در این بیانیه آمده بود ما درباره حقوق بشر و مسائل اقتصادی صحبت کردیم. اما اینها مطرح نبود. ما فقط درباره واقعیتها و آنچه جریان دارد، گفتوگو کردیم و بعد هم به چیزی اعتراض نداشتیم.
* اما اختلافی در ارزیابی اینها وجود داشت. شما هرکاری را که بخواهید، میکنید و میگویید این به نفع منافع ملی ماست. حال آنکه سازمان ملل اینها را تضییع حقوق اقلیتها و بهویژه شیعیان میداند.
** اگر سازمان ملل چنین نظری را دارد قطعا اشتباه میکند. چون با واقعیت بسیار فاصله دارد. ما اوضاع بحرین را بهتر از هرکس دیگری میدانیم. ساکنان بحرین نسبت به آنچه در کشورشان جریان دارد، آگاهتر از بقیه هستند. در کشور ما به حقوق اقلیتها تجاوز نمیشود. بحرین بزرگترین کشور منطقه است که شیعیان در آن نماینده دارند. آنها در دولت و در سایر جاها فعالیت میکنند و شهروندان بحرین به شمار میروند.
* پس چرا آنها را زندانی میکنید؟ چرا محاکمه میکنید؟ چرا دست به اعدام میزنید؟ اینها چیست؟
** اعدامی وجود ندارد. حتی یک اعدام ما نداشتهایم. ما به شیعیان کاری نداریم. هدف ما اعمال قانون بر هر شهروندی اعم از شیعه، سنی، بهایی، هندو یا ... است. در کشور ما قانون وجود دارد و اطاعت از آن برای همه یکسان است. هرکس با قانون مخالفت کند خود را در معرض بازخواست قرار داده است. اما اینکه میگویند دولت بحرین شیعیان را هدف قرار داده است، اصلا در تاریخ سابقه ندارد. آنها در کشور ما به بالاترین مقامات رسیدهاند و این برای ما مایه افتخار بوده است.
* اما اعتراضات را که نمیشود زاییده هیچ دانست.
** شما به من بگویید کدام کشور در جهان هست که در آن یک حرکت سیاسی نباشد یا مردم خواستههایی نداشته باشند. روشها هم معروف است. گاه به صورت تظاهرات است که در قانون اساسی ما تضمین شده است. ما از این صحبت میکنیم که چرا دارد از کشوری که به لحاظ توسعه انسانی در بالاترین سطح قرار دارد سوءاستفاده میشود. این برای ما سؤالبرانگیز است. اینها انگیزههایشان چیست؟ بحرین کشور موفقی است و ما مشکلی نداریم.
* شما مرد عاقلی هستید. بدون آتش، دودی بلند نمیشود. شما چگونه میخواهید با اینها برخورد کنید؟
** بگذارید چیزی را به شما بگویم. ما احساس میکنیم این اتفاقات به دلیل آن است که دولت بحرین خیلی باز برخورد میکند. به نفع ماست که برنامه اصلاحات ادامه داشته باشد نه اینکه این برنامه به دلیل قیل و قال این و آن متوقف شود.
* شما چه تدابیری اتخاذ کردهاید که به ملت بحرین از جمله شیعیان و سازمانهای حقوقبشری اطمینان خاطر دهید؟
** نمیدانم این اقدامات مطلوب برای اطمیناندادن به دیگران چیست ... .
* دبیر کل سازمان ملل در بیانیههای گذشته آنها را توضیح داده است.
** بله گفته است. میگوید این یکی چرا بازداشت شده است. اما اقدامات ما خارج از چارچوب قانون نبوده. این مسئله را تکرار میکنم که دارند چیزهایی را وارونه میکنند. دارند مسائل حقوقی را با مسائل سیاسی در هم میآمیزند.
* به دلیل مسائل سیاسی نیست. اعتراضاتی نسبت به همین اقداماتی است که به صورت سیاسی خودش را نشان میدهد.
** ملت بحرین همه سیاسی هستند و طرح نظر سیاسی افراد نیز تضمین شده است. آزادی سیاسی و آزادی بیان تضمین شده است؛ اما وقتی فردی با یک ماده قانونی مخالفت میکند، ما سعی میکنیم قانون را اجرا کنیم.
* آیا بهبودی در روابط شما با ایران حاصل شده است؟
** خیر. هیچ بهبودی در کار نیست. ما امیدواریم و پیوسته امیدوار بودهایم این روابط بهبود پیدا کند. اما هر بار که در این راه تلاش کردهایم به بنبست خوردهایم، یا مشکل تازهای به وجود آمده که راه را مسدود کرده است.
* چرا سعی نمیکنید این روابط را عادی کنید؟ ایران کشور مهمی در منطقه است؛ اما شما از این کشور یک دشمن میسازید؟
** دوباره تکرار میکنم. از زمان پیروزی انقلاب ایران در سال ١٩٧٩ تاکنون، این کشور مراحل مختلفی را سپری کرده است. در دوران ریاستجمهوری آقایان خاتمی و رفسنجانی، درها باز شده بود، اما الان در چه شرایطی هستیم؟
* رئیس جمهور روحانی هم همینطور است.
** با احترامی که برای دکتر حسن روحانی قائلم، باید بگویم ما غیر از حرف، در سیاست او چیزی ندیدهایم.
ما هیچ دری نزده نگذاشتهایم. ما موضعی دشمنانه نسبت به ایران نداریم. شاید کسانی از پشت پرده کارهایی کنند؛ ولی ما یک دولت مسئول هستیم. میگوییم اینها به ضرر امنیت و ثبات ماست. ما همسایه ایران هستیم و انتظار روابط دوجانبه داریم. در بین دو همسایه باید منافع هر دو طرف درنظر گرفته شود.
* اواخر سالجاری ریاست شورای همکاری از عربستان به شما منتقل میشود. اولویتهای شما چیست؟
** سیاست ما تهاجمی نیست. ما از خودمان دفاع میکنیم. ایران هم اگر به سیاست ما کاری نداشته باشد، هیچ حرفی اضافی نخواهد بود و کارها روبهراه میشود.
* آیا شما در دوران ریاستتان قصد دارید صفحه جدیدی را در روابط مابین باز کنید؟ بهخصوص که روحانی، رئیس جمهور ایران است و یک جریان میانهرو را نمایندگی میکند. شما چرا سعی نمیکنید با این جریان میانهرو در ایران ارتباط برقرار کنید؟
** رابطه ما با ملت ایران بسیار قدیمی است. اساسا بین کشورهای خلیج فارس و ایران روابط اجتماعی گستردهای وجود دارد. چیزی نیست که مانع باشد. ما با همه دولتها با احترام برخورد میکنیم و در امورشان دخالتی نداریم. وانگهی وقتی شما میگویید ارتباط با میانهروها، چه کسانی هستند که ما باید با آنها تعامل داشته باشیم؟
* به هرحال در ایران رئیسجمهوری است که از آمریکا گرفته تا دیگران، میگویند میانهرو است؟
** ما هیچ نقطه نظری علیه دکتر حسن روحانی نداریم؛ بلکه ملاحظاتی درباره سیاستهای کلی این کشور داریم. سیاستهایی که همه مسئول آن هستند.
* سازمان ملل میگوید یکی از دلایل استمرار این بحرانها، این است که کشورهای عرب حاضر نیستند با ایران سر یک میز مذاکره بنشینند و با هم گفتوگو کنند؟
** اگر ایران بخواهد، ما کاملا میپذیریم. ما درباره تشکلهایی حرف میزنیم مانند حزبالله و ... که به نمایندگی از ایران کار میکنند. بههرحال گفتوگوها باید به گونهای باشد که هر طرف، نقش خودش را داشته باشد.
* شما با وزیر خارجه روسیه هم دیدار داشتید؟
** همه میدانند که محور اصلی راهحل برای سوریه، در دست روسیه و ایالات متحده آمریکاست. اما طرفهای منطقهای که از عراق، افغانستان یا هرجای دیگری میآیند و بر مبنای طایفهگرایی میجنگند، باید از این کشور دور شوند. درباره مسائل سیاسی هم، بستگی به قدرتهای بزرگ دارد. اگر با هم آشتی کنند، مسائل حل میشود و اگر نه، مشکلات پیچیدهتر خواهد شد.
* بگذارید درباره نقش روسیه در سوریه صحبت کنیم. مخالفان میگویند روسیه به صورت مستقیم آنها را هدف قرار میدهد. شما کجا هستید و چه تحرکی دراینباره داشتهاید. به روسیه چه گفتید؟
** ما کارهایی کردهایم و درباره تحولات حلب هم صحبت کردهایم. چون تعداد زیادی از آدمهای بیگناه دارند آنجا کشته میشوند. این اشتباه است ما دستبسته بنشینیم و هیچ حرفی نزنیم. دراینباره البته ما صحبت کردهایم و شنیدیم آنها همه دنبال یک راهحل هستند.
* درباره بمباران کامیونهای کمک انسانی هم صحبت کردید؟
قرار است درباره این موضوع و مسائل دیگری که در کنار حلب میگذرد، صحبت کنیم.
* سوال من در باره تحولات حلب بعد از دیدار شماست.
** خب، اوضاع بدتر شده است. به نظر من هیچ نوع همکاری بین ایالات متحده و روسیه دراینباره وجود ندارد.
* اینطور ما به کجا میرسیم؟ شما بهعنوان شوراي همکاری با کری و لاوروف، هر دو دیدار داشتید.
** بله ما حرف زدیم و نصیحت کردیم. اما تا زمانی که اتفاقی بین این دو دولت نیفتد، کارها به عقب میافتد و خونهای بیشتری در حلب ریخته میشود.
* شما درباره موضوع جبهه « النصره» چهکار میکنید؟ چون این گروه هم به مشکلی تبدیل شده است. باید بهعنوان دولتهای عضو شورای همکاری به این مسئله توجه کنید.
** نه. نه. شورای همکاری به اینها کاری ندارد.
* شورای همکاری متهم به این است که به گروههای سوری پول میدهد. اختلاف حالا بر سر این است که بعضی میگویند اینها تروریستی هستند و بعضی دیگر میگویند نه. شما این وسط چه میگویید؟
** دولت بحرین هیچ ارتباطی با هیچ گروهی از این گروههایی که در سوریه هستند ندارد. اگر به این یا آن طرف منسوب باشند به ما هیچ ارتباطی ندارند.
* بهعنوان کشورهای عضو شورا؟
** بهعنوان کشورهای عضو شورا دراینباره بیانیههای روشنی منتشر کردهایم و گفتهایم حل مسائل سوریه باید بر مبنای توافقنامه «ژنو ١» باشد.
* اما اگر تحولات میدانی به این صورتی که هست، بخواهد ادامه پیدا کند؛ آیا شما نمیخواهید کمکی بکنید؟ یعنی به گروههای مخالف کمک کنید؟
** دولتهای عضو شورای همکاری موضعشان روشن است که در همان توافقنامه ژنو یک خلاصه میشود و تشکیل یک مرحله انتقالی و ... .
* منظورم کمکهای میدانی و نظامی است
** به لحاظ میدانی و نظامی ما هیچ دخالتی در این زمینه نمیکنیم. البته ما جزء ائتلاف بینالمللی ضد داعش هستیم.
* بحرین نمیخواهد هیچ کمک جداگانهای به این گروهها بکند؟
** من به اسم دولت بحرین اینجا حرف میزنم.
* چرا شما بهعنوان یکی از دولتهای عضو شورای همکاری بر رفتن اسد پافشاری نمیکنید؟
** مسئله رئیسجمهور بشار اسد یک مسئله سوری است و در توافقنامه ژنو یک هم تا حدی به این موضوع پرداخته شده است. اگر ما بخواهیم کشورهای خودمان را حفظ کنیم، باید امور هر کشوری را به مردم خودشان واگذار کنیم.
* آیا جان کری در دیداری که با شما داشت، حرف تازهای زد؟ چون مخالفان سوری دیگر از آمریکا ناامید شدهاند و میگویند قصد ندارند به واشنگتن بروند. ریاض حجاب در صحبتی که در نیویورک با او داشتم، از مواضع آمریکا بسیار عصبانی بود. شما بهعنوان اعضای شورای همکاری دراینباره چه میگویید؟
** ریاض حجاب طرح یا پیشنهادی ارائه داده که معقول است و میتوان درباره آن گفتوگو کرد. این طرح مشارکت همه را تضمین میکرد. من امیدوارم این مسائل جدی گرفته شود. بهخصوص از سوی ابرقدرتها چون هرگونه بیتوجهی آنان موجب شکست این طرحها میشود.
* شما با مخالفان سوری چگونه همکاری میکنید. چون آنها از موضعگیری آمریکا بهشدت عصبانی هستند؛ هرچند آمریکا خود را متحد آنها میداند ولی آنها میگویند آمریکا متحدشان نیست. به اقدامات روسیه هم که اعتراض دارند. شما چگونه با آنها همکاری میکنید؟
** همین ائتلافها و اتحادها بود که کار را خراب کرد. ما باید به همکاری و هماهنگی روسیه و آمریکا نگاه کنیم. اگر این وجود داشته باشد، یک راهحل بینالمللی شکل گرفته است.
* الان که چنین خبری نیست. مخالفان اما به موضعگیری آمریکا اعتراض دارند.
این هم دلیل مشکل است. اگر مخالفان معترض هستند، برای خودشان دیدگاهی دارند و باید دولت آمریکا نظر آنها را بشنود.
* آیا شما احساس میکنید برای اینکه نیازی به طرح دوم نباشد، باید دخالت کنید؟
** مسئولیت این برعهده دولتهای بزرگ است، وگرنه اوضاع بدتر میشود.
* شما بهعنوان یک دولت عربی میخواهید چه کاری بکنید؟
** نیروهای بینالمللی در منطقه هستند.
* شما هم بخشی از این نیروها هستید. چه کاری میخواهید بکنید؟
** بخشی از مأموریت ما مبارزه با تشکیلات تروریستی داعش است.
* آیا شما بهعنوان یک دولت عربی نباید درباره مسائل سوریه با آمریکا و روسیه حرف بزنید؟
** ما حرف میزنیم. با آمریکاییها حرف میزنیم. با روسها حرف میزنیم. با همه حرف میزنیم.
* به شما چه وعدهای میدهند؟
** وعده میدهند که هنوز هماهنگی بینشان برقرار است و با هم تماس دارند. ما پیوسته میخواهیم این تماسها به نتیجه برسد و بس پایدار بماند و راههای کمکرسانی باز شود.
* بگذارید به لبنان برویم. چرا شما به دلیل اعتراضی که به حزبالله دارید، لبنان را مجازات میکنید؟
** ما با همه دولتها تعامل داریم. نیازی به مجازات لبنان نیست. ما به این فکر نمیکنیم. اما اگر در لبنان طرفهایی هستند که روند سیاسی را متوقف کرده و نمیگذارند رئیسجمهور انتخاب شود، این دیگر به خود مردم لبنان مربوط است. اما اینکه ما با دولت لبنان حرف میزنیم خب باید حرف بزنیم. پس با چه کسی حرف بزنیم؟ شما یک راه دیگر ارائه دهید.
* شما بهعنوان اعضای شورای همکاری ارتش لبنان را مجازات کردید. دولت لبنان را مجازات میکنید. چرا به این دولتی که تلاش میکند دچار فروپاشی نشود، کمک نمیکنید.
** به خدا ما مواضع سیاسی روشنی درباره لبنان داریم. دولت لبنان باید بفهمد که ما دوست این کشور هستیم و میخواهیم روابط ما به همان شکل گذشته برگردد. لبنان برای ما کشور مهمی است و این کشور نباید زیر سلطه این حزب یا آن حزب باشد.
* اگر لبنان مثلا تحت سیطره داعش درآید، آیا ضررش به شما برنمیگردد؟ آیا به این مسئله فکر کردهاید؟
** ما فرقی بین داعش یا دیگر گروهها نمیبینیم. اینها همه عاملی در جهت تخریب لبنان هستند و بزرگترین تهدید برای این کشور.
* حزبالله بخشی از ملت لبنان بوده و در ترکیب دولت حضور دارد.
** بله. حزبالله یک حزب سیاسی است و باید هم همیشه یک حزب سیاسی باشد.
* سؤال من این است که چرا شما از دولت لبنان حمایت نمیکنید تا نگذارد داعش و امثال آن وارد لبنان شود؟
** ما در شورای همکاری همیشه طرف لبنان بودهایم و یک لحظه هم در حمایت از این کشور تردیدی نداشتهایم. چون لبنان برای همه ما اهمیت دارد.
* اهمیت دارد؟
این کشور در هویت، ثبات، امنیت و تمدن ما نقش زیادی داشته است.
* بگذارید به موضوع یمن بپردازیم. آیا مسئله یمن یک اولویت قاطع در دوران ریاست شما بر شورای همکاری خواهد بود؟
** یمن همیشه جزء اولویتهای قاطع ما بوده است. چه پیش از ریاست من یا بعد از آن. ما در یمن علیه کسی نیستیم. هیچ دولتی از اعضای شورای همکاری با هیچ طرفی در یمن مخالف نیست. من اینجا از همه حرف میزنم. حتی از حوثیها. اولینباری که من حوثیها را در شورای همکاری دیدم، زمانی بود که یک هیأت از مخالفان «علی عبدالله صالح» رئیسجمهور سابق آمده بودند. بار دوم در قصر ملک عبدالله بود که آن توافقنامه یمن امضا شد. از همان موقع حوثیها بودند و کسی آنها را منزوی نکرده است. باید آنها در یمن به راه مستقیم خود برگردند. در این صورت ما از حوثیها هم استقبال میکنیم و به آنها خوشامد میگوییم.
منبع: الحیات
http://www.sharghdaily.ir/News/104985
ش.د9502174