طی سالهای اخیر، کشور با چالشهای زیادی در بخش اقتصادی مواجه بوده است، گذشته از موضوع تحریمهای ناحق علیه ایران، برخی از موانع سبب وجود مشکلاتی بر سر راه اقتصاد و به ویژه صنعت شده و تاثیر آن در بخش صادرات و فعالیت صادرکنندگان هم مشاهده شده است. از آنجائیکه صادرات به عنوان موتور محرک اقتصاد و رمز بقای کشورها در بازارهای جهانی نقش مهمی را در عرصه اقتصاد جهانی ایفا میکند، یکی از شاخصهای اساسی است که میتواند موجب رشد و تبادل با جهان پیرامون شود. از سویی رونق صادرات به معنای رونق تولید و کسب و کار قلمداد میشود و باید برای رونق این بخش به موضوعات مختلفی توجه کرده و این رونق را از همه نقاط کشور آغاز نمود.
*نوسانات نرخ ارز
بسیاری از صادرکنندگان وجود مشکلاتی چون کمبود نقدینگی، معوقات بانکی و سرمایه در گردش را از مهمترین مشکلات واحدهای تولیدی یا بازرگانی صادرکننده میدانند.نرخ ارز، این روزها که نقل مجلس صادرکنندگان است، بنا به وعده و قول بانک مرکزی، میرود که تا پایان سال جاری تک نرخی شود.دو نرخی شدن ارز و نوسانات شدید آن در سالهای گذشته پایههای صادرات را سست کرده و تاثیر بسیار بالایی بر سودآوری شرکتهای صادراتی داشته است. از سویی صادرکنندگان معتقد هستند که وجود نوسان در نرخ ارز باید قابل هضم برای آنها باشد و بتوانند با این موضوع کنار بیایند. با توجه به اینکه نرخ ارز تعیین کننده ارزش واقعی یک صادرات است، حتی حداقل نوسانات در این حوزه تاثیر بسزایی در سودآوری خواهد داشت.
*در انتظار عملی شدن وعده بانک مرکزی
بنابراین صادرکنندگان ما امروز، برای عملی شدن وعده بانک مرکزی در راستای تثبیت نرخ ارز روز شماری کرده و در انتظار تک نرخی شدن ارز تا پایان سال جاری برای آینده امور صادراتی خود برنامه میریزند.
شایان ذکر است، در مجموع عدم کنترل نوسانات نرخ ارز، ضربه سنگینی به بخش صادرات وارد خواهد کرد که شاید بسیاری از فعالین این عرصه را از پای درآورد.
*به روز نبودن ماشینآلات یکی از مهمترین موانع صادراتی
اما به روز نبودن ماشینآلات تولید یکی دیگر از دلایل مهم مشکلات صادرات و عدم توان رقابتی با تولیدات سایر کشورها است که این روزها بیش از پیش گریبان گیر صادرات استان زنجان هم شده و برخی از صنایع را فلج کرده است.بازاری که ورود به آن نیازمند آمادگی از سالهای پیش بوده است و در این شرایط اقتصادی سالهای اخیر، کمتر کسانی پیدا میشوند که قادر به خرید ماشینآلات جدید و به روز کردن شیوه های تولید آن هم با هزینه کمتر شوند.
*سیاست یا تجارت بانکها
عدم همکاری بسیاری از بانکها با واحدهای صنعتی و تولیدی خود نقش بسیار مهمی در وضعیت اقتصاد و به تبع آن صادرات دارد، اما متاسفانه برخی از بانکها به دنبال منافع خود، احتیاط را پیشه خود ساختهاند و این احتیاط بیش از پیش کمر صادرکنندگان را خم کرده است.
*نسبت ماشینآلات فرسوده با صادرات
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان با تاکید بر اینکه واحدهای صنعتی که دارای ماشینآلات سنگین هستند، امکان صادرات را ندارند، اظهار کرد: فقط محصولات واحدهایی به خارج از کشور صادر میشود که دارای تکنولوژی روز باشند. ناصر فغفوری اذعان کرد: تولید محصولات با ماشینآلات مستعمل در کیفیتی نیست که مشتری خارجی آن را بپسندد.
*تناقض در سخنان مسؤولان صنعت زنجان
به گفته رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان کیفیت محصولات تولید شده با ماشینآلات مستعمل و دست دوم مورد پسند مشتریان خارج از کشور نیست، اما وی در بخش دیگری از مصاحبه خود با بصیرت به واردات یک سری ماشینآلات مستعمل و دست دوم برای استفاده در خطوط تولید استان اشاره دارد.
حال جای بسی سوأل و تأمل است که وقتی کیفیت محصولات تولید شده از این ماشینآلات مستعمل مورد قبول نیست، چرا باید چنین ماشینآلاتی وارد استان شود؟!از سویی رئیس اتحادیه صادرکنندگان استان زنجان تاکید دارد که صنایع ما توان رقابت در عرصه جهانی را ندارد. عبدالحمید فیضی ادامه داد: صنایع کشورهای مختلف دارای ماشینآلات جدید و به روز بوده و از سویی هزینه تولید آنها بسیار پایین و فقط شامل هزینههای برق، انرژی و اپراتوری میشود، همچنین سرعت و کیفیت تولید محصولات توسط کشورهای دیگر نیز بالا است و این امر سبب شده صنایع ما توان رقابت با آنها را نداشته باشند.
وی با اشاره به اینکه به تدریج زمانی که صنایع ما توان رقابت خود را از دست دهند، صنایع بیش از پیش راکد و غیر فعال خواهد شد، یادآور شد: دلیل رکود صنایع ما در صورت ورود به بازار مشترک جهانی این است که هیچ از صنایع ما حتی صنایع کشاورزی و غذایی توان رقابت با صنایع خارجی را ندارد.
*همکاری بخش خصوصی و دولتی در بخش اقتصاد
نائب رئیس و دبیر اتحادیه صادرکنندگان استان زنجان با بیان اینکه دولتمردان ما باید نگاهها و نگرشهای خود را اندکی تغییر دهند، افزود: همچنین بخش دولتی باید با بخش خصوصی همکاری داشته باشد. مهدی رنگ رونا تصریح کرد: بخش خصوصی همیشه آمادگی حمایت را دارد ولی باید بخش دولتی، بخش خصوصی را پذیرفته و به این بخش میدان دهد.
وی همچنین نوسانات نرخ ارزرا یکی از مهمترین مشکلات صادرکنندکان و فعالین اقتصادی در سالهای اخیر عنوان کرد و یادآور شد: تعادل در این بخش و تثبیت آن کمک بزرگی به حوزه صادرات میکند.