نفوذ ایران در منطقه سبب شده است تا هم کشورهای عربی و هم کشورهای غربی احساس شکست کنند. این مسئله از آنجا بسیار با اهمیت است که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا اعتقاد دارد سیاست خود را بر پایه نگاه به درون بنیان نهد. این به معنای کاهش توجه آمریکا به منطقه است؛ از این رو کشورهای عربی برای جلوگیری از نفوذ بیشتر ایران دست به دامان کشورهای اروپایی شدهاند.
در چند ماه اخیر خلیج فارس شاهد تحولات بسیار مهمی بوده است که برخی از این تحولات از نگاه رسانهها چندان جدی گرفته نشدهاند؛ اما میتوانند سبب تغییرات مهمی در خلیج فارس شوند. اولین خبر مربوط به بازگشت انگلیس به خلیج فارس پس از چهار دهه میشود. چند ماه پیش انگلیس پایگاه دریایی جدید خود را در بحرین افتتاح کرد. این پایگاه نظامی دریایی اولین پایگاه دائمی بریتانیا در خلیج فارس طی 40 سال گذشته است و این کشور قصد دارد حدود 600 نیروی نظامی را در این پایگاه مستقر کند. نیروهای ویژه امنیتی نیز از این پایگاه که در بندر «مِنا سلمان» بحرین واقع شده است، برای مقاصد خود استفاده میکنند. این خبر از آنجا اهمیت دارد و مورد توجه کارشناسان قرار گرفته که انگلیس همواره یکی از کشورهای بحرانساز در منطقه بوده است. بیشتر کارشناسان معتقدند، با توجه به نگاه ترامپ در سیاست خارجی(که بیشتر تأکید کرده است از کشورهای عربی در صورت دریافت پول حمایت میکند) کشورهای عربی دست به دامان انگلیس شدهاند. دومین جز به تأسیس مرکز فرماندهی ناتو در کویت مربوط میشود که اواخر هفته گذشته منتشر شد.
این مرکز فرماندهی طی نشستی با حضور «ینس استولتنبرگ»، دبیر کل ناتو و در چارچوب طرح ابتکاری نشست استانبول برای همکاری بین کشورهای عرب خلیج فارس و ناتو تأسیس شده است.
دبیر کل ناتو در این نشست مدعی شد، این مرکز در نوع خود نخستین مرکزی است که «با هدف ایجاد همکاری در ثبات منطقه در بلندمدت» در منطقه خلیج فارس تأسیس شده است. وی افزود: مرکز مذکور برای همکاری بین ناتو و شرکای آن در خلیج فارس در همه زمینهها، به ویژه در زمینه جنگ علیه تروریسم فعال و پویا خواهد بود. نکته جالب در این باره این است که ناتو با شعار مبارزه با تروریسم به خلیجفارس قدم نهاده است؛ در حالی که این سازمان همواره عامل جنگ در منطقه بوده
است.
مروری بر کارنامه پر از جنگ ناتو نشان میدهد، این کشور به هر جایی که وارد شده، ناامنی و کمک به رشد تروریستها را به همراه داشته است. پس از آغاز جنگ افغانستان و جنگ عراق در سالهای 2001 و 2003 نیروهای ناتو در چهارچوب جنگ علیه تروریسم، حوزه فعالیتهای خود را به داخل مرزهای این دو کشور گسترش دادند که سبب نابودی زیرساختهای این کشورها و فراهم شدن زمینه برای رشد تروریستها شد. لیبی نیز مهمترین نمونه در این زمینه است که ناتو و آمریکا به آن حمله و قذافی را برکنار کردند. اکنون از لیبی تنها یک نام وجود دارد و کشور عملاً چند پاره شده و داعش بر بخشهایی از آن مسلط شده است. پس از گذشت دو سال از انقلاب لیبی و سقوط حکومت دیکتاتور «معمر قذافی»، ثروت نفتی لیبی از سوی آمریکا و ناتو کنترل میشود. آمریکا و متحدانش به ویژه انگلیس و فرانسه، تحت پوشش قطعنامه سازمان ملل درباره «منطقه پرواز ممنوع» و «حفاظت از غیر نظامیان» لیبی به این کشور وارد شدند؛ اما نسبت به زمان حکومتی قذافی اکنون غیر نظامیان بیشتری زیر «حفاظت» آمریکا و ناتو جان خود را از دست دادهاند.
اما ناتو از تأسیس مرکز فرماندهی خود در خلیج فارس به دنبال چیست؟ نفوذ ایران در منطقه سبب شده است تا هم کشورهای عربی و هم کشورهای غربی احساس شکست کنند. این مسئله از آنجا بسیار با اهمیت است که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا اعتقاد دارد سیاست خود را بر پایه نگاه به درون بنیان نهد. این به معنای کاهش توجه آمریکا به منطقه است؛ از این رو کشورهای عربی برای جلوگیری از نفوذ بیشتر ایران دست به دامان کشورهای اروپایی شدهاند. بنابراین، بازگشت انگلیس به خلیج فارس پس از چهار دهه و تأسیس مرکز فرماندهی ناتو در کویت را باید در راستای تلاش برای سدِّ نفوذ ایران از سوی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس تفسیر کرد.