(روزنامه جمهوري اسلامي ـ 1395/11/06 ـ شماره 10793 ـ صفحه 6)
خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی آورده است: «گوترش که پیشتر نخستوزیر پرتغال و کمیسیونر عالی آوارگان سازمان ملل به شمار میرفت، پس از ایراد مراسم سوگند به عنوان دبیرکل سازمان ملل در 12 دسامبر 2016 (23آذر 1395) به خبرنگاران گفت که تمامی دولتها به ویژه دولت جدید آمریکا را در امور این نهاد بینالمللی دخیل میکند و تمایل خود را برای همکاری درباره چالشهای بسیار زیاد نشان داد و اعلام کرد که همگی با یکدیگر باید با آنها روبرو شویم.
اما ترامپ تمایل کمی را برای مساله چندجانبه گرایی نشان داده که به گفته گوترش نقطه اتکا و سنگ بنای سازمان ملل است اما دستورکار جمهوری خواهان با عنوان "نخست آمریکا" است.
درحالیکه گوترش پنج سال فعالیت خود را به عنوان دبیرکل سازمان ملل با رویارویی با سوریه، یمن، سودان جنوبی، لیبی و سایر بحرانهای جهانی چون تروریسم و تغییرات جوی آغاز کرده، حمایت آمریکا از این نهاد بینالمللی همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد.
این مساله بسیار مهم است چون آمریکا یکی از اعضای دارای حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل است و 22 درصد از بودجه منظم این نهاد بینالمللی و 25 درصد از بودجه صلحبانها را میپردازد.
بلافاصله پس از آنکه آمریکا به شورای امنیت سازمان ملل در 23 دسامبر 2016 (3دی1395) اجازه داد تا شهرک سازیهای اسرائیل را مورد انتقاد قرار دهد، ترامپ در توییتر خود هشدار داد: "برای سازمان ملل اوضاع پس از 20 ژانویه 2017 و زمانی که من روی کار بیایم، تغییر میکند."
ترامپ سه روز بعد در پیام توییتری دیگری تاثیرگذاری و موثر بودن این نهاد بینالمللی را زیر سوال برد و نوشت: سازمان ملل از نظر بالقوه خوب است اما در حال حاضر تنها کلوپی برای گردهم آیی مردم است که در کنار هم باشند، صحبت کنند و وقت بگذرانند و این بسیار بد است!
جان بولتون، یک جمهوری خواه محافظه کار و سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل در مصاحبهای با آسوشیتدپرس گفته بود که میشود به خوبی به گوترش مشاوره داد تا همانند بان کیمون، دبیرکل سابق سازمان ملل رفتار کند و هر آنچه را که دولتهای عضو میخواهند، انجام دهد!
بولتون گفته بود: اگر او از کوفی عنان، دبیرکل پیشین سازمان ملل پیروی کند و تلاش نماید تا دیپلمات ارشد جهانی باشد و بخواهد به اصطلاح کاتولیکتر از پاپ رفتار کند، به نظرم در دولت ترامپ خیلی زود با مشکل روبرو میشود. این در حالی است که گوترش مشخص کرده که اولویت اصلیاش جلوگیری از بحرانها و تشویق برای رسیدن به صلح است.
او گفته است که برای حل بحرانها با مشکلات زیادی روبرو است چون فقدان ظرفیتها در جامعه بینالملل برای جلوگیری از بروز درگیریها و ضرورت توسعه و پیشرفت در دیپلماسی برای صلح وجود دارد که او میخواهد برویشان تمرکز کند.
گوترش گفته است که تلاش میکند تا با نابرابریهایی که پیشرفتهای تکنولوژیکی و جهانی شدن به آن دامن زده و باعث ایجاد بیکاری و ناامیدی به ویژه در میان جوانها شده، مقابله کند.
دبیرکل سازمان ملل پس از مراسم ایراد سوگند گفت: پارادوکس امروز با وجود ارتباطات بیشتر باعث شده تا جوامع بیش از گذشته دچار از هم گسستگی شوند. افراد بیشتری در حباب گرد خود زندگی میکنند و نمیتوانند با تمامی افراد جامعه بشری ارتباط برقرار کنند.
گوترش ادامه داد: ارزشهای موجود در منشور سازمان ملل که باید به عنوان میراثی برای کودکان ما در نظر گرفته شوند، در معرض تهدید قرار گرفتهاند؛ این ارزشها شامل صلح، عدالت، احترام، حقوق بشر، صبر و شکیبایی و همبستگی است. وظیفه ما در قبال مردم این است که با یکدیگر همکاری کنیم تا از ترس نسبت به یکدیگر به سمت اعتماد برویم؛ اعتمادی که به ما ارزش مینهد و اعتماد به نهادهایی که در خدمت ماست و از ما حفاظت میکند. همکاری من با سازمان ملل با هدف تشویق برای این اعتمادسازی است.
گوترش توانست پس از کسب بیشترین نظر مساعد از سوی مجمع عمومی سازمان ملل در میان 13 کاندیدای دیگر، جانشین بان کیمونی شود که دوران دبیرکلیاش در 31 دسامبر 2016 پایان یافت.
وی در جریان مصاحبهای در جریان رقابتهای دبیرکلی با سه خبرنگار گفت که نقش دبیرکلی باید به عنوان یک میانجیگر صادق و یک ایجادکننده اتفاق نظر باشد که در هر شرایطی بتواند به صورت محتاطانه وارد عمل شود.
دبیرکل سازمان ملل گفت: فعالیت در سازمان ملل داشتن یک دستورکار شخصی نیست، چون مایه تاسف یا بیفایده است یا فقط مورد توجه مردم قرار میگیرد. دبیرکل باید با فروتنی تلاش کند تا شرایطی را برای کشورهای عضو فراهم آورد که بازیگرهای اصلی و مهم در هر روندی قادر باشند تا در کنار یکدیگر قرار گیرند و با اختلاف نظرها مقابله کنند.
فارغ از اینکه دولت ترامپ به اقدامات گوترش و سازمان ملل برای مقابله با آنچه که گوترش یک درگیری جدید چندوجهی میداند بپیوندد یا خیر، مشکلات هرمی در دستور کار جهانی همچنان باقی خواهند ماند.
انتخاب نیکی هیلی، به عنوان سفیر آمریکا در سازمان ملل از سوی ترامپ که فرماندار کارولینای جنوبی بوده و به عنوان یک سازشگر و آشتی دهنده شهرت دارد میتواند بسیار مفید باشد مخصوصا برای رویارویی با شورای امنیت سازمان ملل و چهار عضو دیگر دارای حق وتوی این بخش - روسیه، چین، انگلیس و فرانسه که همگی دستور کار ملی خودشان را دارند.
اما نیکی هیلی از شخص ترامپ دستور میگیرد.
ریچارد گرنل که سخنگوی آمریکا در سازمان ملل در دوران جورج بوش پسر بود و با تیم ترامپ نیز همکاری داشته این دورنما را که ترامپ خودش را از اقدامات سازمان ملل عقب میکشاند، کم اهمیت شمرده و در مصاحبه اوایل دسامبر 2016 (اواسط آذر 1395) با آسوشیتدپرس گفت که رئیس جمهوری منتخب آمریکا درباره ایجاد اصلاحات در سازمان ملل و سایر نهادهای بینالمللی برای ایده آلتر شدن آنها مذاکره میکند.
گوترش همچنین خواستار ایجاد اصلاحات سازمان ملل برای موثرتر کردن و چابکتر کردن آن شده و گفته است: باید بیشتر بر دستاوردها و کمتر بر پروسهها و بیشتر بر مردم و کمتر بر بروکراسی تمرکز شود و تضمین حاصل شود که بیش از 85 هزار کارمند این نهاد بینالمللی در 180 کشور جهان به صورت موثر به کار گرفته میشوند.»
http://jomhourieslami.net/?newsid=122428
ش.د9503554