- صفحه نخست
- |
- استان ها
- |
- بین الملل
- |
- سیاسی
- |
- چند رسانه ای
- |
- اقتصادی
- |
- فرهنگی
- |
- حماسه و جهاد
- |
- صبح صادق
- |
- صدای انقلاب
- |
- محرومیت زدایی
(روزنامه اطلاعات ـ 1395/12/08 ـ شماره 26668 ـ صفحه 12)
** جمعيت عراق به 35 ميليون نفر رسيده و با افزايش چند سال اخير و بر اساس پاره‌اي از آمارها به مرز 38 ميليون نيز رسيده است و در عين حال کشور ما از چندين قوميت مهم تشکيل شده است که سه عنصر آن در اين ميان بيشتر به چشم مي‌آيد. در اينجا هيچ يک از اين قوميت‌ها در راستاي تضييع حقوق ديگر قوميت‌ها قدم برنمي‌دارند، شمار آراي ويژه خود را دارند. در انتخابات انجام شده در کشور عراق ما شاهد مشارکت مردم بوده‌ايم اما توافق سياسي اين قوميت‌ها در راستاي پايمال کردن حقوق ديگران نيست و ما اعتقاد به حاشيه راندن هيچ قوميتي در عراق نداريم، به عنوان نمونه ممکن است دو قوميت عراق بر اساس شمار آراء خود بتوانند کابينه را تشکيل و امورات حکومت تنها در سيطره آنان باشد.
* تسنيم: بخشي از سؤال ما اين بود که از دستاوردهاي اين روند سياسي در عراق و مشکلات احتمالي آن را بفرمائيد
** ما توافق جريان‌هاي سياسي عراق را گزينه مطلوبي مي‌دانيم و در حال حاضر به اين نتيجه رسيده‌ايم که اين وضعيت داراي نقاط ضعفي هم هست. در وهله اول حق قانوني شهروندان واجد شرايط که به سن 18 سالگي رسيده باشند در عراق اين است که در انتخابات مشارکت داشته باشند و نمايندگان خود را انتخاب نمايند و در عين حال ديگران نيز بر اساس شرايط قانوني که سن آن‌ها به 25 يا 30 رسيده باشد از حق نامزد شدن برخوردار باشند (که قانون آن دستخوش تغييراتي خواهد شد) ما اين نکته را از نقاط قوت دموکراسي خود مي‌دانيم اما توافق سياسي جريان‌هاي عراق مي‌طلبيد که حکومت وحدت ملي از دل آن بيرون آيد که در آن تمامي جريان‌هاي سياسي به نحوي مشارکت جدي داشته باشند، در طول دوره‌هاي گذشته چنين حکومتي موفق نبوده است. ما مشکلات زيادي را مشاهده کرده‌ايم که نياز به تجديدنظر دارد که ممکن است نياز به انجام تغييراتي در قانون اساسي باشد و همچنين لازم است توافق موجود را تا حد زيادي حفظ کنيم اما به نظر شخصي من تشکيل حکومت آينده لازم است با اولويت وحدت ملي در عراق باشد. در توافق کنوني به طور مثال وزيري از يک جريان سياسي بر کرسي وزارت تکيه مي‌زند و تلاش مي‌کند مديران ارشد و حتي ديگر کارمندان آن وزارت از جريان وي باشند که چنين رويه‌اي نتايج مثبتي براي عراقي‌ها به دنبال نخواهد داشت، در عراق هيچ حزبي توان کسب اکثريت آراء را ندارد که به صورت تک حزبي اقدام به تشکيل کابينه کند، همه جريان‌ها به يکديگر نيازمندند، بنابراين ما اعتقاد داريم که حکومتي با مشارکت اکثريت جريان‌ها تشکيل شود و حتي اپوزيسيون هم در خارج بدنه حکومت فعاليت داشته باشد، نه اينکه همه در حکومت مشارکت داشته باشند و نقش اپوزيسيون را هم ايفا کنند، حرکت رو به رشد دموکراسي در عراق در چنين شرايطي مي‌تواند پيشرفت‌هاي جدي داشته باشد.
* مناطقي از عراق از جمله استان نينوا و به طور خاص شهر موصل شاهد جنگ و درگيري با گروه تروريستي – تکفيري داعش است که اميدواريم در آينده‌اي نزديک از اين فتنه امنيتي رهايي يابد. ارزيابي حضرتعالي از اين مرحله و مرحله پساداعش که ممکن است فعاليت‌هاي اين گروه‌هاي تروريستي در ديگر مناطق رو به افزايش باشد چيست؟ در مرحله پساداعش که در عراق اتفاق مي‌افتد چه برنامه‌اي براي بهبود شرايط امنيتي و جلوگيري از بروز حوادث داريد؟
** بدون شک ما نياز به سيستمي داريم که در مرحله پساداعش توانايي حفاظت و حراست از کشور را در برابر حوادث گوناگون داشته باشد اما در اين ميان يک واقعيت نيز وجود دارد که داعش تنها با شکست نظامي از ميان نخواهد رفت، بلکه هسته‌هاي مخفي آن که برگرفته از همان انديشه ترور و تکفير است در عراق خواهند ماند، لذا ما نياز به هوشياري امنيتي بيشتري داريم و لازم است تلاش کنيم با تدابير امنيتي خود از فعاليت‌هاي تروريستي اين افراد جلوگيري کنيم. مدت زيادي طول نخواهد کشيد که داعش از عراق اخراج شود. شکست داعش در نبردهاي اخير با نيروهاي مسلح عراق اين گروه تروريستي را تشويق به انجام دادن فعاليت‌هاي تروريستي از طريق هسته‌هاي مخفي خواهد کرد تا پوششي براي اين شکست‌ها باشد. در وهله اول ما نيازمند برنامه امنيتي مناسبي در داخل کشور جهت شناسايي و نظارت بر اين هسته‌ها و در همان حال همکاري کشورهاي همسايه، منطقه‌اي و جهاني با ديگر کشورها هستيم زيرا معتقديم که داعش خطري بزرگ براي صلح و آرامش جهاني است و با شکست نظامي در عراق از بين نخواهد رفت بلکه نيازمند آن است که هميشه با جديت خاصي به اين وضعيت نگريسته شود.
* جناب آقاي رئيس‌جمهوري منظور اصلي از اين سؤال اين بود که آيا شما در عراق جهت گذار به مرحله پساداعش برنامه تنظيم شده خاصي داريد که آن را اجرايي کنيد؟
** بدون شک لازم است تجديدنظري خاص در برنامه‌هاي امنيتي صورت گيرد تا در حوزه امنيتي و دفاعي ما توان ايستادن روي پاي خود را داشته باشيم و با اجراي آن ما شاهد حوادث ناگوار در کشورمان نباشيم. سازماندهي مجدد نيروهاي نظامي و امنيتي در عراق از اصولي است که ما نيازمند آن مي‌باشيم زيرا عراق نيازمند برخورداري از توان نظامي ملي است تا در مواجهه با شرايط ناگوار کمتر نيازمند همکاري ديگر کشورها باشيم. ارتش و نيروهاي مسلح عراق در مرحله ظهور داعش تجربه ناگواري را به خود ديد، کنترل موصل و ديگر مناطق توسط گروه تروريستي داعش شوک ناگهاني به اين نيروها بود و همين تجربه ما را بر آن داشته است با سازماندهي مجدد و ترسيم نقشه راهي جديد در نيروهاي مسلح خود از حوادث مشابه احتمالي جلوگيري کنيم. قدم‌هاي خوبي برداشته شده و اميدوارم که پس از پيروزي نهايي بر تروريست‌هاي داعش مرحله جديدي از برنامه نظامي و امنيتي عراق ديده شود.
* حضرتعالي بارها به ظرفيت‌هاي عراق اشاره داشته‌ايد و با توجه به مشکلاتي که در جهان عرب وجود دارد ما فکر مي‌کنيم که عراق مي‌تواند يک محور اساسي در اتحاديه عرب باشد هر چند در اين اتحاديه عراق داراي مخالفان جدي است. اين ظرفيت در چه سطحي است و چگونه بالفعل خواهد شد که عراق در اتحاديه عرب و جهان عرب نقش مؤثرتري را ايفا کند. اگر توضيحاتي هم در خصوص نحوه تعامل عراق با جهان عرب بيان بفرمائيد جاي تشکر دارد.
** درست است که در ميان حکومت عراق و اتحاديه عرب اختلاف نظر وجود دارد اما عراق يکي از اعضاي اصلي اين اتحاديه است و ما خواستار تداوم فعاليت اين اتحاديه هستيم ولي از نظر ما اساسنامه اين اتحاديه نياز به يک تجديدنظر دارد زيرا چنين اتحاديه‌اي در حال حاضر داراي اختلاف نظرهاي اساسي در ميان اعضاي خود است و نتوانسته روابط محکمي را در ميان اعضاي خود محقق سازد. اگر چه که عراق با برخي از کشورهاي اين اتحاديه داراي اختلاف‌نظر است و روابط فيمابين آن‌ها چندان محکم نيست اما ديگر کشورهاي اين اتحاديه هم از اين قاعده مستثني نيستند. عراق خواهان توسعه روابط خود با کليه کشورهاي عضو در اتحاديه عرب و در عين حال توسعه و پيشرفت اين اتحاديه است. روابط ما با کشورهايي همچون اردن و بخشي از دولت‌هاي حاشيه خليج‌فارس در سطح بالايي است و تلاش خواهيم کرد روابطي خوبي هم با عربستان داشته باشيم زيرا کشوري مهم در منطقه است و اهميت خود را دارد. هميشه گفته‌ام چهار کشور ايران، ترکيه، عربستان و عراق خواهند توانست با داشتن روابطي حسنه منشأ خدمات زيادي در سطح منطقه باشند زيرا اين چهار کشور از اهميت راهبردي برخوردار هستند. به دنبال توسعه روابط خود با کشورهاي عضو اتحاديه عرب هستيم. ايران و ترکيه دو کشور قدرتمند منطقه هستند، عراق هم کشوري قدرتمند بوده که در حال بازيابي قدرت خود است ولي اين قدرت هيچگاه وسيله‌اي براي تجاوز به ديگر کشورها نخواهد بود، عربستان هم مرکز بزرگ ديني جهان اسلام است لذا لازم است که روابط خود را به سطح بالاتري برسانيم نه اينکه شاهد پس رفت در اين روابط باشيم.
* برنامه خاصي براي تغيير ساختار اتحاديه عرب داريد؟
** تا اين مرحله اقدام خاصي از طرف ما صورت نگرفته است اما در تلاش براي تحقق اين هدف هستيم، چنين رويه‌اي هم در ميان ديگر کشورهاي عضو اتحاديه عرب ديده مي‌شود زيرا زمان تشکيل اتحاديه عرب با دوره کنوني متفاوت بوده است، شرايط جديد مي‌طلبد که اين تجديدنظر در ساختار اتحاديه عربي صورت پذيرد.
* با توجه به تشکيل نيروهاي الحشد الشعبي در پاسخ به نداي مرجعيت براي مقابله با گروه‌هاي تروريستي – تکفيري و تصويب قانوني ويژه در پارلمان عراق که بر اساس اين قانون، نيروهاي الحشد الشعبي در چارچوب نيروهاي مسلح کشور عراق قرار خواهند گرفت، در دوران پساداعش در ارتباط با الحشد الشعبي چه اتفاقي در عراق رخ خواهد داد؟ واکنش ديگر نيروهاي عراق از جمله نيروهاي پيشمرگه کُرد به اين نيروها چگونه خواهد بود؟
** الحشد الشعبي نقش مؤثري را در دفاع از خاک عراق ايفا کرد و در اين راه قربانيان زيادي هم داده است.شمار زيادي از اين نيروها در روند دفاع از کشور و مقابله با تروريست‌هاي داعش شهيد و جانباز شده‌اند و لازم است حقوق اين افراد محفوظ شود. در حال حاضر هم قانون الحشد الشعبي در پارلمان تصويب شده است ما نيز در رياست‌جمهوري اين قانون را تصويب کرديم. در اين ميان لازم است نيروهاي الحشدالشعبي بيشتر مورد توجه باشند. در ميان نيروهاي الحشد الشعبي تعدادي وجود دارند که به صورت رسمي جزئي از الحشدالشعبي نيستند که بدان اعتراف شده است و ميزان التزام به قانون در ميان آن‌ها کمتر است و اين مسئله نيازمند توجه بيشتري است. الحشدالشعبي يک نيروي اساسي در روند مبارزه با تروريست‌ها و داراي خدمات فراواني بوده است اما در همان حال لازم است سازماندهي نظامي خاصي در اين نيروها صورت پذيرد و در خصوص لباس و ديگر ملزومات نظامي جدا شود تا از عضويت ديگر افراد در بدنه اين تشکيلات جلوگيري شده و ضرر به وجهه اصلي نيروهاي اصيل آن وارد نشود.
در مرحله پسا داعش ممکن است ديدگاه‌هاي متفاوتي در خصوص آينده فعاليت اين نيروها وجود داشته باشد که تاکنون به صورت کامل مشخص نشده است. يکي از نظريات اين است که الحشدالشعبي به عنوان نيروي دوم نظامي عراق به فعاليت خود ادامه دهد، يکي ديگر از نظريات اين است آن دسته از نيروهاي الحشد الشعبي که از توان جسمي و بدني برخوردار هستند در بدنه ارتش عراق جذب شوند و ديگر افراد آن بازنشسته شوند اما تاکنون تصميم‌گيري نهايي در خصوص آينده فعاليت اين تشکيلات صورت نگرفته است اما در هر حال ما معتقديم که نيروهاي الحشد الشعبي داراي نقش ويژه و انکارناپذيري در دفاع از کشور بوده‌اند، اگر الحشدالشعبي نبود هر آن اين احتمال وجود داشت که داعش از راه «الانبار» به «کربلا» و نجف برسد حتي تلاش کردند بغداد را کنترل کنند به همين دليل نقش نيروهاي الحشدالشعبي انکارناپذير است.
الحشدالشعبي اكنون به فعاليت خود ادامه مي‌دهد اما بر اساس تصميم اتخاذ شده نه الحشدالشعبي و نه نيروهاي پيشمرگه به داخل شهر موصل نرفتند زيرا مجوز ورود به اين شهر فقط براي نيروهاي ارتش و پليس فدرال عراق بود زيرا پيشمرگه نيروي نظامي کُردها است و نبايد حساسيتي در ميان کُردها و عرب‌ها به وجود آيد و همچنين ورود الحشدالشعبي به داخل موصل ممکن بود حساسيت مذهبي را در ميان اهل سنت و شيعيان به وجود آورد اما نبايد فراموش کنيم که بخش زيادي از نيروهاي ارتش و پليس فدرال عراق از شيعيان هستند ولي به خاطر اينکه عناوين آن‌ها ارتش و پليس فدرال است هيچ مشکل خاصي نداشته و تاکنون هيچ شکايتي از ناحيه اهالي موصل عليه آن‌ها وجود نداشته است بلکه به گرمي از آن‌ها استقبال شده است. نقش نيروهاي پيشمرگه و الحشدالشعبي هنوز به اتمام نرسيده است.
* ترکيه تعدادي از نيروهاي خود را در عراق مستقر کرده است. جنابعالي به عنوان رئيس‌جمهوري عراق آيا اين اقدام آنکارا را نقض حاکميت و استقلال کشورتان مي‌دانيد؟ در اين ارتباط چه توصيه‌اي به ترکيه داريد؟
** از همان ابتدا مراتب نارضايتي خود را در خصوص استقرار اين نيروهاي ترکيه در عراق اعلام کرده‌ايم. چه در قالب بيانيه و چه در ديدار با مقامات تُرک نظر خود را اعلام کرديم، حتي در سفر اخير نخست‌وزير و هيأت عالي تُرک هم بار ديگر به صراحت مراتب اعتراض خود را اعلام کرديم که اين اقدام ترکيه تجاوز به خاک عراق و نقض حاکميت ملي کشور ما است. عراق خواهان آن است که با ترکيه داراي روابطي آرام باشد و از تسري اين مشکلات به نحوي جلوگيري کنيم. اقدام ترکيه در استقرار نيروهاي خود در «بعشيقه» امري غيرقانوني و در تضاد با استقلال کشور عراق است و تلاش خواهيم کرد با فشار سياسي و از دريچه ديپلماسي چنين مشکلي را حل و فصل کنيم و ترکيه اقدام به عقب‌نشيني نيروهاي خود کند. ادامه دارد...
ش.د9504221
