(روزنامه صبح نو – 1396/02/02 – شماره 219 – صفحه 2)
برجام آفتابی ابری دولت یازدهم این روزها حال و روز خوشی ندارد. در کنار نقض عهدهای مکرر طرف آمریکایی در این یکسال و اندی از اجرای برجام که دولت یازدهم هیچ واکنش قابل توجهی بهجز انتشار چند بیانیه از خود نشان نداده است، حال آمریکا دست برتری گرفته و رئیسش میگوید: «ایران به روح توافق عمل نمیکند.»
دنیای پسابرجام که به قول آقای روحانی قرار بود دنیای دیگری باشد و هر روزش گشایشهای جدید داشته باشد اما حالا نه تنها نشان داده دنیای دیگری نیست و نمیتواند باشد بلکه هر روز به شکلی جدید مهمترین طرف توافق هستهای یعنی آمریکا از تعهدات خود شانه خالی کرده و سعی میکند با اقدمات جدید اثرات محدود برجام را نیز به حداقل برساند.
بدعهدی آمریکا در اجرای توافق هستهای این روزها تجربه بسیار ارزشمندی را رقم زده که به موجب آن بسیاری از مردم دریافتهاند که اعتماد و مذاکره با آمریکا ثمرهای به همراه نخواهد داشت؛ در این بین اما دولتمردان سعی در ندیدن واقعیتها دارند و همچنان سعی میکنند از برجام دستاوردسازی کنند و آنرا منجی تمامی مشکلات بدانند.
90 روز از روی کار آمدن کسی که برجام را تهدید به پاره کردن کرده بود میگذرد، حال او و اعضای کابینهاش برای ایران و برجامش شمشیرها را از رو بستهاند و ترامپ شورای امنیت ملی این کشور را موظف کرده تا بررسی کند که آیا کاهش تحریمها علیه تهران که در چارچوب برنامه مشترک جامع هستهای (برجام) در نظر گرفته شده بود، واقعاً پاسخگوی منافع آمریکاست یا نه.
حال در برابر انفعال دولت ایران در مقابل نقض عهدها این آمریکاست که دست برتر پیش گرفته و میخواهد تعهدات ایران را بسنجد و برجام را براساس منافع اش بازنگری کند.
برای اجرایی کردن این سیاست نیز مقامات آمریکا آشکارا در روزهای اخیر بر دوز اظهارات ضدایرانی خود افزوده و برجام را زیر سؤال میبرند. برای مثال وزیر خارجه آمریکا در نشست خبری اخیر خود برجام را توافقی شکست خورده معرفی میکند و از طرفی نیز رئیسش ترامپ تاکید میکند که ایران به روح برجام پایبند نیست.
تیلرسون: برجام توافقی شکست خورده است
تیلرسون میگوید: «توافق هستهای دچار این اشتباه شده که با قدرتی با بلندپروازیهای هستهای برای مدتی کوتاه کنار آمده و سپس حل مشکل را به نسلهای آینده واگذار کرده است. دولت ترامپ قصدی برای شانه خالی کردن از این مسوولیت و واگذار کردن مساله ایران به دولت بعدی ندارد.»
وزیر خارجه آمریکا از بررسی یک دوره 90 روزه برجام توسط دولت ترامپ خبر میدهد و میگوید: این بررسی علاوه بر پایبندی ایران به این توافق، رفتارهای ایران در منطقه را هم شامل خواهد شد. او همچنین مدعی شده :«بلندپروازیهای هستهای ایران تهدیدی علیه صلح و امنیت جهان هستند. ایران در صورتی که کنترل نشود احتمال پیمودن مسیر کره شمالی را دارد.»
برجام برای دولت جدید آمریکا الزامآور نیست
بعد از سخنان تیلرسون نیز مارکو روبیو یک سناتور آمریکایی در مصاحبه با فاکسنیوز درباره برجام گفته است: «این توافق (برجام) توسط دولت قبلی انجام شده و از لحاظ حقوقی الزامآور نیست. برجام هرگز مورد تأیید کنگره قرار نگرفته و معاهده نیست، بلکه یک توافق سیاسی توسط دولت قبل است و اکنون دولتی جدید روی کار آمده است.»
روبیو در ادامه افزود: «بایستی شرایطی به برجام الحاق شود مانند اینکه ایران نباید بزرگترین حامی تروریسم باشد و توسعه و ساخت موشکهای دوربرد را کنار بگذارد، ضمن اینکه آنها باید توان غنیسازیشان را کاهش بدهند، اگر نگوییم که کامل آن را کنار بگذارند.»
همزمان با اجرای برجام ایران را تحریم کنیم
از سویی دیگر پل رایان رئیس مجلس نمایندگان آمریکا هم گفت: باید همزمان با اجرای قاطعانه توافق هستهای، ایران را تحریم کنیم.
جیمز ماتیس وزیر دفاع آمریکا هم در اظهارات ضدایرانی در ریاض پایتخت عربستان با اشاره به نقش ایران در خاورمیانه، آن را به ایجاد بی ثباتی در این منطقه متهم و اعلام کرد: آمریکا افزایش حمایت از عربستان در یمن را بررسی میکند.
وزیر دفاع آمریکا مدعی شد: ایران در بی ثباتی خاورمیانه نقش دارد و باید به منظور پایان کشمکش در یمن به نفوذ ایران در آنجا پایان داد و این در حالی است که آمریکا سرگرم بررسی افزایش حمایت از ائتلاف عربی به رهبری سعودی است که در یمن میجنگد.
آمریکا نه به متن برجام و نه به روح آن، پایبند نبوده است
اما آقای محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان و رئیس تیم مذاکره کننده هستهای در واکنش به اظهارات ترامپ، پیامی را در توئیتر خود نوشت: «ببینیم که آیا آمریکا آماده است به متن برجام پایبند باشد، چه برسد به روح آن. آمریکا تا کنون از هر دو سرپیچی کرده است. باید باز هم از ماژیکم استفاده کنم؟»
ظریف، شب گذشته در توئیتر با کشیدن ماژیک روی بخشهایی از متن توافق هستهای عدم پایبندی واشنگتن به مفاد این توافق را به آنها یادآوری کرده بود.
ایزدی: فشار آمریکا نتیجه سیاست خارجی دولت یازدهم است
آقای فؤاد ایزدی در گفت و گو با خبرنگار صبحنو در تحلیل سیاستهای جدید ترامپ در برابر ایران، گفت: زمانی که آقای ترامپ رییس جمهور شده بود به مسائل سیاست خارجی توجه نداشت و دغدغهاش در حوزه سیاسی- اقتصادی، ملیگرایی اقتصادی بود. حال بعد از چندماه از ریاست جمهوری وی، فرصتی ایجاد شده است تا اعضای کنگره و برخی دولتمردان کاخ سفید،رییس جمهور را به سمتی که میخواهند ببرند.
وی افزود: درکنگره آمریکا هم طرحی مطرح شد برای تحریم و فشار بیشتر بر ایران و دلیل آنها هم این است که سیاستهای تحریم جواب داده است و این را از سخنان افرادی چون آقای روحانی برداشت کردهاند که کل مشکلات کشور را منجمله آب خوردن را به مذاکرات، تحریمها گره زده بود.
این کارشناس مسائل آمریکا گفت: نتیجه سیاست خارجی دولت در چهار سال گذشته طرف مقابل را به این نتیجه رسانده که راه گرفتن امتیاز بیشتر از ایران فشار است. لذا شاهدیم که در این ماههای اخیر تحریمها را افزایش داده است و این سیاست را هم ادامه خواهد داد.
وی تاکید کرد: باید ایران در سیاست خارجی خود بهگونه ای عمل میکرد که نشان دهد اگر در حوزهای تحریم شده، قدرتش در آن حوزه افزایش مییابد. متاسفانه در مذاکرات هم ایران امتیازات زیادی داد و به تمام تعهدات خود عمل کرد و در مقابل چیزی بهدست نیاورد، اما آنها هم اکنون به دنبال بازبینی تحریمها هستند.
خطمشی ضد ایرانی ترامپ به نفع اصولگرایان
نیکولای کوژانوف کارشناس آزاد برنامه روسیه و اورآسیا در موسسه معتبر «چتم هاووس» آمریکا در تحلیل تقابل ایران و آمریکا معتقد است: «باید توجه داشت که دولت جمهوری اسلامی ایران اکنون بسیار واقع گراست و سعی دارد از اوضاع فعلی به نفع منافع این کشور استفاده کند.
ولی خط مشی ضدایرانی واشنگتن میتواند در انتخابات ریاست جمهوری که 19 ماه می برگزار خواهد شد، به نفع نیروهای اصولگرا در ایران قرار بگیرد که از اکنون هم معقولانه بودن توافقنامه هستهای را زیر سوال میبرند.»
http://sobhe-no.ir/newspaper/219/2/8197
ش.د9600032