تاریخ انتشار : ۲۶ ارديبهشت ۱۳۹۶ - ۱۲:۰۷  ، 
کد خبر : ۳۰۱۰۹۸

عربستان و 2 سال ناکامي در يمن (بخش اول)

(روزنامه اطلاعات - 1396/02/21 - شماره 26716 - صفحه 12)

حمله ائتلاف عربستان به يمن در حالي وارد سومين سال خود مي شود که پيروزي‌هاي ارتش و کميته‌هاي مردمي يمن در برابر مزدوران عربستان سبب شد که آنان همه برگ‌هاي برنده را در اختيار داشته و براي هرگونه مذاکره‌اي پس از پايان جنگ آماده باشند.

به گزارش ايرنا، رسانه‌هاي عربي با اشاره به مسائل يمن، شکست‌هاي عربستان را سرآغاز گرفتاري‌هاي پرشمار براي حاکمان رياض مي دانند. عربستان سعودي با وجود هزينه‌هاي بسيار براي آتش افروزي در جبهه‌هاي گوناگون، اکنون شکست‌هاي نظامي پي در پي را متحمل مي‌شود. روند جنگ‌هاي عربستان بر خلاف خواست رياض پيش مي‌رود. رياض طي دو سال جنگ عليه يمن قوانين بين الملل را زيرپا مي‌گذارد، اکنون از نيروهاي ارتش و کميته‌هاي مردمي يمن ضربه کمرشکني خورده و در حال غرق شدن در باتلاق يمن است. به ويژه اين در شرايطي است که هنوز هم عربستان بر اين مساله پافشاري مي کند که مي تواند کار را در صحنه نظامي يکسره کند.

گزينه‌هاي عربستان براي رهايي از باتلاق جنگ يمن

تارنماي «الشهاره نت» يمن و روزنامه «الاخبار» لبنان شکست‌هاي عربستان در جنگ يمن را که پيامدهاي ناگواري براي آل سعود به دنبال خواهد داشت در کانون توجه قرار دادند. تارنماي الشهاره نت نوشت: جنگ ائتلاف عربستان و آمريکا عليه يمن در حالي وارد سومين سال خود مي شود که اين ائتلاف در عمليات «توفان قاطعيت» به هيچ يک از هدف‌هاي مشخص شده خود نرسيده است. هيچ دورنماي روشني براي پيروزي عربستان و همپيمانان آن در جنگ يمن وجود ندارد. اين ائتلاف براي فرو رفتن بيشتر در باتلاق يمن و زيان‌هاي بيشتر در جبهه‌هاي گوناگون پافشاري مي‌کند. نيروهاي عربستان در جبهه‌هاي گوناگون در حال از هم پاشيدن هستند. فروپاشي نيروهاي ائتلاف عربستان در داخل در شرايطي است که در جبهه‌هاي مرزي مناطق جيزان، نجران و عسير هم نيروهاي ائتلاف حمله به يمن در حال شکست خوردن هستند. ارتش و کميته‌هاي مردمي يمن در اين مناطق زمام امور را در دست دارند.

آنان موفق شده‌اند جنگ را به ژرفاي عربستان منتقل کنند و تلاش‌هاي عربستان براي محدود کردن دامنه جنگ در خاک يمن را با شکست روبرو سازند. به نوشته الشهاره‌نت، گزارش رسانه‌هاي غربي نشان از اين دارد که عربستان در نتيجه جنگ يمن زيان‌هايي متحمل شده که طي ده‌ها سال گذشته بي مانند است. اين کشور در صورتي که بر ادامه نبرد پافشاري کند به يقين به سوي فروپاشي و پاک شدن از نقشه منطقه پيش خواهد رفت. پس از سپري شدن دو سال از جنگ عليه يمن، افق روشني براي پيروزي بر نيروهاي ارتش و کميته‌هاي مردمي يمن وجود ندارد و نيروهاي يمن هر روز با قدرت موشکي خود شگفتي مي آفرينند. با وجود اينکه عربستان و همپيمانان آن از جنگ افزارهاي پيشرفته‌اي برخوردار هستند. اما باز هم ارتش عربستان نمي تواند مرزهاي خود را از کنترل نيروهاي يمن خارج سازد. هر روز بر شمار پايگاه‌هاي عربستان که به کنترل ارتش و کميته‌هاي مردمي يمن مي افتد، افزوده مي شود.

همه گزارش رسانه‌هاي غربي بر اين مساله توافق نظر دارند که عربستان در جنگ عليه يمن دو گزينه بيشتر پيش رو ندارد. اين کشور يا بايد به شکست خود اعتراف کند و براي آشتي با يمن به هر قيمتي تلاش کند و از باتلاق يمن خارج شود تا به عنوان يک کشور منطقه خود را حفظ کند. يا اينکه عربستان بايد گزينه جنگ را ادامه دهد و بيشتر در باتلاق يمن فرو رود. در اين شرايط عربستان با اختيار خود راه نابودي غم انگيز خود را انتخاب کرده است. اين راه کوتاه‌ترين راه براي سقوط خاندان آل سعود در منطقه است.

به نوشته روزنامه الاخبار، ارتش و کميته‌هاي مردمي يمن براي رويارويي با تحولات دراماتيک در جنگ عليه يمن گزينه‌هاي بسياري در اختيار دارند. عربستان که در جبهه‌هاي گوناگون با شکست روبرو شده است اکنون بر روي دخالت نظامي مستقيم آمريکا شرط بندي مي کند تا موازنه را در ميدان‌هاي نبرد به سود خود تغيير دهد. تلاش‌ها براي حل بحران يمن از راه سياسي نتيجه بخش نبوده است.

عربستان در شرايط کنوني براي وارد شدن به مذاکرات کارامد و ثمربخش با هدف پايان دادن به جنگ يمن آمادگي ندارد. زيرا که شکست‌هاي رياض در ميدان‌هاي نبرد سبب شده است که در مذاکرات دست خالي باشد. از اين رو، رياض در انتظار تصميم ترامپ براي حمله نظامي است تا شايد بتواند موازنه را در ميدان‌هاي نبرد به سود عربستان تغيير دهد. اين در حالي است ارتش و کميته‌هاي مردمي يمن گزينه‌هاي نظامي بسياري در دست دارند تا راهبرد سرکوب دشمن را اجرايي سازند.

حقوق مردم يمن زير چکمه آل‌سعود

صفحه عربي شبکه خبري «روسيا اليوم» و تارنماهاي «البديل» مصر و «العهد» لبنان جنايت‌هاي ائتلاف حمله به يمن به سردمداري عربستان و ناديده گرفتن حقوق بشر در اين جنگ توسط دشمنان مردم يمن را مورد بررسي قرار دادند. به نوشته روسيا اليوم، سازمان «هيومن رايتس واچ» تاکيد کرد:حمله‌هاي هوايي ائتلاف حمله به يمن به سردمداري عربستان که کشته شدن صدها غير نظامي را به دنبال داشته است جنايت جنگي به شمار مي رود و بايد به فروش سلاح به رياض پايان داده شود. «احمد بن شمسي» مدير بخش خاورميانه و شمال آفريقا در اين نهاد حقوق بشري به روسيااليوم گفت: بيش از 3ميليون نفر از مردم يمن در نتيجه اين جنگ آواره شده و حدود 80 درصد از مردم اين کشور نياز به کمک‌هاي انساندوستانه دارند. بن شمسي افزود: با توجه به داده‌هاي برنامه جهاني غذا، کودکان يمن اکنون با بالاترين سوء‌تغذيه در سطح جهان روبرو هستند. اوضاع انساني در يمن هر روز بدتر و به يک مصيب و بحران انساني تبديل مي شود.

در بيشتر موارد غير نظاميان به دست نيروهاي ائتلاف حمله به يمن به خاک و خون کشيده مي شوند. بن شمسي گفت: 61 حمله هوايي را که به دست ائتلاف صورت گرفته است، ما مستند کرديم. اين حمله‌ها غير قانوني است و بسياري از آنها جنايت جنگي به شمار مي رود. اين حمله‌ها به کشته شدن 900 نفر و ويراني مناطق غير نظامي مثل بازارها، مدارس و بيمارستان‌ها منجر شده است. هدف قرار دادن مناطق غير نظامي ناديده گرفتن آشکار قوانين جنگ به شمار مي رود. او با انتقاد از محاصره يمن گفت اين مساله در مسير کمک‌هاي انسان دوستانه سنگ اندازي مي کند. به نوشته البديل، صندوق حمايت از کودکان سازمان ملل «يونيسف» اعلام کرد: از زمان حمله ائتلاف عربستان به يمن در مارس 2015 ميلادي تاکنون بيش از هزار و 546 کودک يمني کشته شده‌اند. در اين جنگ 2 هزار و 350 نفر از کودکان يمن به شدت آسيب ديده‌اند. همچنين ائتلاف عربستان 212 بار به مدارس و 95بار به بيمارستان حمله و آنها را ويران کرده است.

به نوشته البديل، برپايه گزارش وزارت حقوق بشر يمن در اين جنگ بيش از 10 هزار و 811 نفر کشته و بيش از 37 هزار و 888 نفر زخمي شده اند. به نوشته العهد، در شرايطي صحبت‌ها درباره گرسنگي و اوضاع ناگوار انساني در يمن افزايش يافته که گزارش‌ها حاکي است کشورهايي که خود را نسبت به اوضاع مردم يمن در ظاهر به گريه زده‌اند بيشترين سلاح را براي خاک و خون کشيدن مردم يمن در اختيار عربستان قرار مي دهند.پژوهش‌هاي مرکز بين الملل صلح «استکهلم » نشان مي دهد عربستان در رتبه نخست وارد کنندگان سلاح از آمريکا است. حدود 13 درصد از صادرات تسليحاتي آمريکا به رياض ارسال مي شود. امارات همپيمان عربستان در جنگ يمن هم در رتبه دوم وارد کنندگان سلاح از آمريکا به شمار مي رود. اين کشور 82.7 درصد از صادرات آمريکا را به خود اختصاص داد.

يمن و دو سال ماجراجويي آل‌سعود

اندک زماني پس از تغيير خانواده حاکم بر رياض، جنگي تمام عيار عليه مردم بي دفاع يمن به راه افتاد؛ جنگي که در آستانه دوسالگي قرار گرفته و بدون هيچ دستاوردي براي آل سعود تنها به کشتار، بحران انساني و آوارگي يمني‌ها انجاميده و به بي ثباتي در منطقه دامن زده است.با فرا رسيدن فروردين ماه سال 96 (ششم فروردين ماه) تجاوز عربستان سعودي به يمن دوساله شد. عربستان سعودي 2سال پيش جنگي تمام عيار موسوم به «توفان قاطعيت» را عليه يمن، فقيرترين کشور عربي، آغاز کرد.

از همان ابتدا مقام‌هاي سعودي هدف از اين جنگ را بازگرداندن «عبدربه منصورهادي» رييس جمهوري فراري و مستعفي يمن به قدرت و کنارزدن گروه انقلابي «انصارالله» اعلام کردند، اما هيچ يک از اهداف تعيين شده آنها محقق نشد و تنها نتيجه اين جنگ خرابي شهرها و روستاها و کشتار غيرنظاميان بود. تنها دو ماه پس از به تخت نشستن «سلمان بن عبدالعزيز» در عربستان اين جنگ کليد خورد. وي پسر جوان و محبوب خود «محمدبن سلمان» را به سِمت جانشين وليعهد و وزير دفاع منصوب کرد. تحليلگران وي را هدايتگر اصلي جنگ عليه يمن به شمار مي آورند .

يمن؛ هدف تجاوزي غيرقانوني و غيرقابل توجيه

اگرچه مقام‌هاي عربستان سعودي از همان روزهاي نخست تجاوز در صدد توجه اين اقدام برآمدند اما هرگز اين جنگ جامه مشروعيت نيافت. مقام‌هاي سعودي اعلام کردند که اين عمليات نظامي در پاسخ به دعوت منصورهادي به عنوان رييس جمهوري يمن و براي حمايت از اين کشور و مردم آن در مقابل آنچه تجاوز مداوم حوثي‌ها مي‌خوانند، انجام گرفته است. اين در حالي است که هم از منظر حقوق بين‌الملل و هم حقوق داخلي يمن، اين اقدام عربستان نامشروع و غيرقانوني بوده است و امکان هيچ گونه توجيهي براي تهاجم نظامي به يمن از نگاه حقوقي وجود ندارد. توسل به زور جز با اجازه شوراي امنيت در حقوق بين‌الملل ممنوع است و اين از قواعد آمره‌اي است که همه دولت‌ها موظف به رعايت آن هستند. از سوي ديگر، بر اساس اصول 37 و 38 قانون اساسي يمن، 2 راه براي مشروعيت بخشيدن به استفاده از نيروي نظامي ديگر کشورها در تثبيت امور داخلي يمن وجود دارد؛ نخست، تصويب مجلس و ديگري تصويب شوراي دفاع ملي. اين در حالي است که در مورد تجاوز نظامي سعودي‌ها به يمن هيچ يک از اين 2 مسير طي نشده است و به يقين تجاوز نيروهاي ائتلاف به رهبري عربستان به يمن نقض آشکار قانون اساسي اين کشور است.

فاجعه انساني در يمن

عربستان مدعي است که گروه مردمي انصارالله به مدد سلاح‌هايي که از حاميانش دريافت مي کند و با حمله موشکي به مناطق جنوبي عربستان، غيرنظاميان را کشته و به زيرساخت‌ها و بناهاي غيرنظامي در شهرهاي عسير، نجران و جيزان، آسيب رسانده است. اين ادعاها در حالي مطرح شده که بيش از 80 درصد از زيرساخت‌هاي يمن بر اثر حمله‌هاي ائتلاف ضديمني سعودي‌ها ويران شده است. همچنين براساس گزارشي که سازمان ملل متحد در اواسط خردادماه سال جاري درباره نقض حقوق کودکان منتشر کرد، اين ائتلاف مسئول 60 درصد از مرگ و ميرهاي کودکان در يمن در سال 2015 است.بنا بر آخرين برآوردهاي سازمان ملل، تشديد جنگ داخلي پس از مداخله نظامي ائتلاف عربي به کشته شدن بيش از 4000 غيرنظامي و بي خانمان شدن حدود سه ميليون نفر انجاميده است. اقتصاد عربستان سعودي اين روزها حال و اوضاع مناسبي ندارد. کسري بودجه اين کشور که در سال 2016 ميلادي حتي از رقم 87 ميليارد دلار فراتر رفت در کنار تنگناهاي مالي بسيار، سعودي‌ها را حتي ناگزير به دريافت وام‌هاي خارجي کرده است.

مقام‌هاي سعودي در تلاش براي فرافکني، مشکلات اقتصادي ماه‌هاي اخير را به دليل سقوط قيمت نفت مي دانند. بدون شک نمي توان تمامي مسائل و مشکلات اقتصادي اين روزهاي عربستان را به گردن سقوط قيمت نفت انداخت. مشکلات ناشي از کاهش قيمت نفت در سال‌هاي اخير دامنگير بسياري از کشورهاي توليد کننده نفت بوده، ولي معدودي مانند عربستان دچار تزلزل در اقتصاد شدند.پرواضح است که از مهم ترين دلايل کسري بودجه عربستان هزينه‌هاي سرسام آور تجاوز به يمن است. هزينه‌هاي اين جنگ براي عربستان بسيار کمرشکن بوده، به خصوص که بر خلاف تصور سعودي‌ها، جنگ بسيار طولاني و فرسايشي شده است.

براساس گزارش شرکت مشاور «آي.اچ.اس» که خردادماه سال 95 زير عنوان «گزارش تجارت جهاني سلاح» منتشر شد، ميزان فروش سلاح در جهان در سال 2015 ميلادي نسبت به سال قبل تر از آن با 6.6 ميليارد دلار افزايش، به 65 ميليارد دلار رسيده است. بر اساس اين گزارش، عربستان سعودي با افزايش 50 درصدي خريد سلاح سبب ساز اين رشد بوده است.اين حجم خريد سلاح، براي تجاوز به يمن و از ديد بسياري از ناظران با هدف حمايت از گروه‌هاي تروريستي در منطقه صورت گرفته است. برخي از گزارش‌ها در زمينه حمايت مالي و تسليحاتي عربستان از گروه‌هاي تروريستي و تکفيري در منطقه وجود دارد که نشان مي دهد اين حجم عظيم سلاح خريداري شده به چه کار مي‌آيد.

تلاش‌هايي بي‌نتيجه براي ترميم چهره متجاوز رياض

حدود 6 ماه پيش «عبدالله المعلمي» نماينده عربستان سعودي در سازمان ملل متحد در اقدامي تامل برانگيز شکواييه‌اي رسمي را عليه جمهوري اسلامي ايران به شوراي امنيت تحويل داد. در اين نامه ادعا شده است که ايران قطعنامه 2216 شوراي امنيت را نقض کرده است. قطعنامه 2216، در مورد جنگ يمن با 14 راي موافق و راي ممتنع روسيه تصويب شد. اين قطعنامه ذيل فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد، بدون اشاره به عمليات نظامي عربستان در خاک يمن، ارسال هرگونه سلاح به نيروهاي جنبش انصارالله و نيروهاي طرفدار «علي عبدالله صالح» رييس جمهوري پيشين اين کشور را ممنوع اعلام کرده است.

عربستان سعودي مدعي است که جمهوري اسلامي ايران از نيروهاي انصارالله حمايت نظامي مي کند و به يمن سلاح مي فرستد. اين در حالي است که مقام‌هاي ايران بارها هرگونه حمايت مستشاري و تسليحاتي از انصارالله يمن را تکذيب کرده‌اند. دفتر نمايندگي جمهوري اسلامي ايران در سازمان ملل متحد در پاسخ به اين ادعاي عربستان طي بيانيه‌اي اعلام کرده ايران هيچ سلاحي به يمن ارسال نکرده است و ادعاهاي عربستان سعودي بي پايه و اساس و غيرمستند است. در فضايي که جمهوري اسلامي ايران در معادله‌هاي پيچيده منطقه‌اي، نقش پررنگ و موثري ايفا مي‌کند و در مسير تعامل و عقلانيت گام بر مي‌دارد، اين دست اقدام‌ها از سوي حکام سعودي، پيامي جز تمايل آنها به ادامه تنش آفريني در منطقه ندارد.

عربستان سعودي بايد بداند که دوره تجاوز و پيگيري اهداف از طريق جنگ افروزي به سرآمده است. پس چه بهتر که گره‌هاي بحران يمن برسر ميز مذاکره و صد البته در سايه پايبندي به تعهدات در حين مذاکرات، گشوده شود. ادامه دارد...

http://www.ettelaat.com/new/index.asp?fname=2017\05\05-10\20-08-31.htm&storytitle=%DA%D1%C8%D3%CA%C7%E4%20%E6%202%20%D3%C7%E1%20%E4%C7%98%C7%E3%ED%20%CF%D1%20%ED%E3%E4

ش.د9600158

نظرات بینندگان
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات