حادثه تروریستی میرجاوه و خدمات امنیتی پاکستان به عربستان

محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه صبح چهارشنبه 13 ارديبهشت، در رأس یک هیات بلند پایه سیاسی، نظامی، انتظامی و امنیتی به اسلام آباد رفت. به گفته قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه در این سفر که پس از حادثه دردناک تروریستی اخیر در منطقه مرزی ایران و پاکستان انجام می‌شود، علاوه بر پیگیری ویژه این حادثه هولناک، در خصوص راه‌های تامین امنیت مرزهای دو کشور و بستن راه‌های نفوذ گروهک‌های ترویستی و تضمین امنیت مرزهای مشترک، با مقامات بلند پایه پاکستان گفتگو و تبادل نظر به عمل خواهد آمد.

قاسمي افزود: «حادثه رخ داده تلخ بود و بار دیگر نشان داد که در مرزهای پاکستان ثبات، امنیت و نظمی وجود ندارد. کنترل‌های لازم در این مرزها نیست و با وجود این‌که بارها با دولت پاکستان در این زمینه رایزنی کرده‌ایم و آن ها تعهدات و قول‌هایی داده‌اند که با جدیت این مسایل را دنبال کنند و اجازه ندهند این‌گونه مسایل تلخ تکرار شود، ولی باز هم متأسفانه شاهد این موضوع بودیم.»

قاسمی به عضویت پاکستان در ائتلاف علیه تروریسم اشاره کرد و گفت: کشوری که عضو این ائتلاف است سرزمین خود را به هر دلیل در اختیار تروریست‌ها قرار داده و آنها در اقصی نقاط این کشور از جمله نقاط مرزی ایران دست به اقدامات تروریستی می‌زنند. امیدواریم که مرز با پاکستان مرز دوستی و باثبات باشد. مرز دو کشور برخلاف سایر مرزهای پاکستان که دارای مشکلاتی عدیده‌ای با همسایگان است، مرز باثباتی است.

لازم به ذکر است كه متاسفانه عصر روز چهارشنبه گذشته (۶ اردیبهشت ۱۳۹۶) در پی کمین گروهک تروریستی «جیش العدل» در هنگ مرزی «میرجاوه»[1] (نقطه صفر مرزی ایران با پاکستان)، 10 تن از مرزبانان پاسگاه «میل ۱۰۰»، ۳ نیروی کادر و 7 سرباز از گروهان «چاهندو» منطقه میرجاوه به شهادت رسيدند. حادثه زماني اتفاق افتاد كه مرزبانان در حین گشت‌زنی بودند و با سلاح‌های دوربرد از داخل خاك پاکستان مورد هدف قرار گرفتند. در اين حادثه، تعدادي از مرزبانان مجروح شدند كه يکی از سربازان مجروح در بیمارستان به شهادت رسید و يك نفر ديگر توسط اشرار به خاك پاكستان منتقل شده است. سردار منتظرالمهدی، سخنگوی نیروی انتظامی، گفته است که نیروهای مرزبانی و سپاه پاسداران به همراه نیروهای امنیتی در حال بررسی حادثه و پیگیری آن هستند. 

گفته مي‌شود محل وقوع این درگیری، دارای پوشش جنگلی بوده و به همين جهت اشرار مزدور، پس از وقوع این درگیری در نقطه صفر مرزی با استفاده از پوشش منطقه بلافاصله به عمق خاک پاکستان متواری شده‌اند.

 تحليل رويداد

آنچه كه در تحليل اين حادثه تروريستي بايد بدان توجه كرد اينست كه متاسفانه حادثه تروريستي ميرجاوه نه اولين رويداد تروريستي خواهد بود و نه آخرين. در يك تحليل واقع بينانه می توان چند نکته را در این باره گفت:

 نخست چنين حوادثي با توجه به حضور نيروهاي خارجي در منطقه و حمايت همه‌جانبه كشورهاي عربي و غربي از جريان تروريسم، قابل پيش‌بيني است. در واقع حضور غربي‌ها در منطقه، نقش مستقيمي در پيدايش و ظهور و بروز گروهك‌هاي تروريستي داشته است و گروهك جيش‌العدل زاييده همان حمايت‌هاي نظامي، مالي و تجهيزاتي كشورهاي غربي و مرتجع عربي است. جيش‌العدل از خاكستر گروهك عبدالمالك ريگي سربر آورده و به اعتراف شخص عبدالمالك، همه‌جانبه از سوي دستگاه‌هاي اطلاعاتي و جاسوسي ناتو و آمريكا حمايت مي‌شد. اين گروهك تروريستي اكنون نيز با بهره‌گيري از آموزه‌های سَلَفی و باورهای وهابی خود، از جمله حامیان سلفی‌های معارض در جنگ سوریه است و یکی از دلایل اقدامات تروریستی خود علیه جمهوری اسلامی را حمایت از تکفیری‌های سوری و تروریست‌های معارض دولت سوریه اعلام کرده است.

دوم این که برخی بازيگران فرامنطقه‌اي و بويژه منطقه‌اي حامی این تروریست ها، در شرايط فعلي در تضاد با ايران قرار گرفته و يكي از اهداف اصلي آنان، بكارگيري گروهك‌هاي تروريستي منطقه بويژه در سيستان و بلوچستان، براي ضربه زدن به امنيت و منافع ملي ايران است. با توجه به نفوذ رياض بر اسلام آباد و هم‌چنين زمينه‌هايي كه در گروهك‌هايي نظير جندالله، جيش‌العدل و ... وجود دارد، عربستان سعودي سعي مي‌كند با بهره‌برداري از اين وضعيت، راهبرد معارضه‌جويانه خود عليه جمهوري اسلامي ايران را به پيش ببرد. به همين جهت به نظر مي‌رسد حادثه تروريستي ميرجاوه در امتداد تحولات پيشين قابل تحليل و ارزيابي است.

در همین جهت گروهک تروریستی موسوم به جیش العدل كه رهبري آن با نام مستعار «صلاح الدین فاروقی» بعهده دارد، چند وقتی است که با انجام اقدامات تروریستی به نام دفاع از اهل سنت ایران، مرزبانان ایرانی را به شهادت می رساند یا می رباید.

عبدالرحیم ملازاده با نام مستعار صلاح‌الدین فاروقی، اهل «راسک»، از اواخر فروردین ۱۳۹۱‏ تاكنون رهبري گروه جیش‌العدل (جيش‌الظلم) را بعهده دارد. او قبلاً عضو جندالله بوده ‌است. برادر وي به اتهام شرکت در ترور مولوی مصطفی جنگی‌زهی (رییس پایگاه بسیج شهرستان سرباز) بازداشت و سپس اعدام شد، اما خودش به پاکستان گریخت و «ریگی شماره ۲» لقب گرفت. اين گروهك در مناطق مرزی ایران و پاکستان استقرار دارد. از جمله اقدامات این گروه، به شهادت 14 مرزبان ایرانی و تعدادي مجروح در در محدوده پاسگاه 167 گزبستان سراوان در آبان 1392، ربایش ۵ مرزبان ایرانی در ۱۶ بهمن ماه سال 1392 از مرزهای شرقی ایران بود. بعد از ایجاد چنددستگی در گروهک تروريستي عبدالمالك ریگی، بلافاصله با تقویت سرویس‌های منطقه‌ای و با هدایت آمریکا و نظارت موساد دست به تشکیل یک چارت سازمانی منسجم می‌زند. این چارت شباهت‌های زيادي با روش‌های اداره سازمان منافقین دارد. برخی شواهد بر آن است که چارت سازمانی این گروه با مشاوره برخی از اعضای سازمان منافقین بسته شده و منظور از این اقدام، تشکیل گروهی سازمان یافته‌تر از گروه ریگی بوده که میزان خطا و آسیب‌پذیری آن کمتر باشد.

 عربستان سعودي و ساير بازيگران منطقه‌اي همسو در تلاشند تا از وجود گروهك‌هاي تروريستي در منطقه، عليه منافع ايران بهره‌برداري كنند. نكته بسيار مهم و اساسي كه در اين بين مطرح است، ماموريت‌محور بودن گروهك‌هاي تروريستي در منطقه است كه از طرف بازيگران منطقه‌اي بسيار جدي به نظر مي‌رسد. در واقع حادثه تروريستي اخير را كه ناجوانمردانه صورت گرفت، بايد در ارتباط با ساير تحولات منطقه‌اي، عمدتا عراق و سوريه، يمن، بحرين و افغانستان نيز نگريست.

گماشته شدن راحيل شريف فرمانده ارتش پاكستان به راس ائتلاف نظامي عربستان عليه يمن، موضوعي نيست كه به راحتي بتوان از آن عبور كرد. شايد از دید اسلام‌آباد همكاري اطلاعاتي با رياض به بهانه مبارزه با گروه تروريستي داعش، يك امر عادي است، اما واقعيت امر اينست كه داعش، جبهه‌النصره، القاعده و حتي طالبان و... با حمايت همه‌جانبه كشورهاي عربي و بويژه عربستان بوجود آمده‌اند و قرار گرفتن پاكستان در عربستان قابل تامل است. با توجه به اين كه عربستان ارتش استيجاري در برخي مناطق مثل مصر و پاكستان دارد، بدون شك اين كشورها در قبال دريافت كمك‌هاي مالي- اقتصادي و انرژي ارزان از عربستان، بايد خدمات امنيتي ارائه دهند. بر همین اساس، ارتش پاكستان به نوعي در همسويي با ماموريت عربستان سعودي گام برمي‌دارد و گاه رويكردش را همسو با منويات عربستان تنظيم مي‌كند.

شاید خوشبینانه این باشد که بگوییم حادثه تروريستي ميرجاوه، بار ديگر ثابت كرد كه دشمنان اسلام بدنبال ايجاد تنش در مرزها و اختلاف در روابط دو كشور ايران و پاكستان است، اما با اين حال مسئولیت اقدامات تروريستي از جمله حادثه ميرجاوه، به عهده دولت پاکستان است و اسلام‌آباد بايد پاسخگوي اين حادثه باشد. کارشناسان معتقدند پاكستان در بازي دوگانه مهارت بسيار بالايي دارد، یعنی در عين اعلام راهبرد مبارزه با طالبان، بيشترين حمايت‌ها را از آن می کند، بنابراین تنها احضار سفير پاكستان به وزارت خارجه، براي جلوگيري از چنين حوادثي كافي نيست. هر چند برخي از مقامات پاکستانی از وقوع این حادثه ابراز تأسف و همدردی کرده‌اند، اما ابراز همدردی آنان سودمند نيست و حل این موضوع به سازوکارهای مشخص و اساسي نیاز دارد.

در حال حاضر این پرونده به صورت گسترده و مفتوحه در وزارت خارجه و سایر نهادها پیگیری می‌شود. بايد در عمل به دشمنان جمهوري اسلامي ايران نشان داد كه تروريسم در مرزهاي ايران جايي نداشته و نبايد اجازه داد تا كشورهايي نظير امريكا و ناتو و ساير معاندين، در منطقه جولان دهند. البته وزارت‌ امورخارجه، وزارت کشور، نیروی انتظامی و نیروهای امنیتی در حال پیگیری حادثه تروریستی میرجاوه هستند و تحقیقات در زمینه این حادثه تروریستی ادامه داشته و برخی از عوامل آن نيز شناسایی شده‌اند و سفر وزیر امور خارجه کشورمان به پاکستان نیز در همین چارچوب قابل فهم است./