(روزنامه جمهوري اسلامي – 1396/04/19 – شماره 10915 – صفحه 10)
کارشناسان و رسانههای جهان تغییر رویکرد نظامی آمریکا در سوریه را به طور عمده مقابله با نفوذ ایران در سوریه و حفاظت از رژیم صهیونیستی ارزیابی میکنند.
به گزارش ایرنا، آمریکا رویکرد نظامی خود را در منطقه تغییر داده است و بر حضور پررنگ تهاجمی به ویژه در سوریه تاکید دارد. کاخ سفید اکنون به دنبال آن است تا در مناطق مرکزی و جنوبی سوریه حضور داشته باشد و سیطره خود را بر این مناطق به ویژه در دیرالزور، تنف و رقه کامل کند.
تحلیلهای گوناگونی از رفتارهای سیاسی و نظامی آمریکا در سوریه ابراز شده است. بسیاری از تحلیلگران تاکید دارند کاخ سفید به دنبال آن است تا با تحکیم موقعیت خود در جنوب و مرکز سوریه نخست با نفوذ بیش از پیش ایران در این کشور مقابله کند و در مرحله بعد از دسترسی ایران به جنوب لبنان از طریق خاک کشورهای عراق و سوریه به ویژه از طریق بزرگراه قدیمی بغداد به دمشق جلوگیری به عمل آورد.
تغییر فضا در سوریه
فضای سوریه بسیار شلوغ شده است. آمریکا هواپیمای جنگی سوریه را سرنگون و هواپیماهای بدون سرنشین ایران را در نزدیکی «تنف» به وسیله هواپیماهای آمریکایی ساقط کرد. همچنین کاخ سفید دولت سوریه را به حملات پیشدستانه بیشتر تهدید کرده است. روسیه هم تهدید کرده حمله بعدی هوایی آمریکا را تلافی کند؛ پوتین به طور رسمی اعلام کرد در منطقه پرواز ممنوع خود در غرب رودخانه فرات، هواپیماهای آمریکایی را هدف قرار میدهد.
به باور تحلیلگران، ترامپ با چالشهای گوناگونی در سوریه روبرو است از یک سو تلاش میکند تا با منسجم کردن نیروهای سنی مانع بازگشت دوباره داعش و تروریستها به آن مناطق شود و از طرف دیگر میخواهد مانع افزایش نفوذ ایران در سوریه شود.
روزنامه «هافینگتون پست» ورود ایالات متحده در جنگی عمیقتر در سوریه را آغازی بر فروپاشی و مرگ آمریکا تفسیر کرد و نوشت تهدید کاخ سفید علیه دولت بشار اسد در مورد برخورد با حمله شیمیایی احتمالی هشداری پیشگیرانه است. در ماسههای داغ و خونین سوریه، ایالات متحده در حال مبارزه با نفوذ روسیه است حال آنکه ایران در حال انجام اقدامات خود است. درگیری جدی میان روسیه و آمریکا آینده سوریه را دگرگون خواهد کرد.
هافینگتون پست در مورد اهمیت حضور ایران در جنوب سوریه آورده است: این منطقه در مسیر بزرگراه قدیمی بغداد- دمشق قرار دارد و میتواند کریدوری را برای شیعیان جهت پیوستن به یکدیگر از ایران تا دریای مدیترانه ایجادکند؛ به همین دلیل دارای اهمیت استراتژیک است. از طرف دیگر ایران و سوریه به دنبال کنترل این منطقه برای تسلط بر رقه هم هستند. از اینرو نیروهای نزدیک به ایران از سمت مرزهای شرقی سوریه در حال حرکت به داخل این کشور هستند.
براساس ارزیابیها، موفقیت در این محدوده باعث میشود که نخست بیشترین منافع نصیب دولت اسد شود زیرا دیرالزور که مهمترین منابع نفتی سوریه در آن قرار دارند در کنترل نیروهای نزدیک به بشار اسد و ایران باقی میماند و در مرحله بعد مسیر دسترسی ایران تا مرزهای لبنان هم تسهیل میشود.
برای این روزنامه تندروی آمریکا اهداف بلندمدت روسیه چندان اهمیتی ندارد بلکه تاکید دارد ایران در خط مشی خود اهداف راهبرد ضد آمریکایی پیچیدهای را در سوریه دنبال میکند. شکست آمریکا در مقابل اهداف استراتژیک تهران در شرق و مرکز سوریه و حتی در جولان، چیزی است که دولت ترامپ باید در راهبرد خود در سوریه به آن توجه داشته باشد. به همین دلیل سیاستهای ایران تهدیدی بزرگ برای اسراییل است.
خبرگزاری آمریکایی سی.ان.ان نیز از درگیری نظامی آمریکا در سوریه و تقابل با ایران گزارشی را تهیه کرد و نوشت: از زمان نخستین حمله موشکی آمریکا به داعش در سال 2014،(93ش) دولت «باراک اوباما» آشکار ساخت که وارد یک جنگ تمام عیار و گسترده در سوریه نمیشود. اما اکنون این نگرانی به وجود آمده است که پنتاگون، ایالات متحده را به یک درگیری منطقهای وارد میسازد. ممکن است این جنگ در مقابل تنها دولت سوریه نباشد و دیگر کشورها هم در مقابل آمریکا قرار بگیرند. مقامهای آمریکایی اکنون ابراز کردهاند که نگرانی آنها تلاش ایران برای افزایش نفوذ و کنترل بر بخشهایی است که میتواند دسترسی ایران را به بیروت تسهیل کند.
در هفتههای اخیر حضور نیروهای آمریکایی در منطقه با افزایش مناطق عملیاتی همراه بود. مقامهای نظامی ایالات متحده اعتقاد دارند نیروهای ایرانی حامی بشار اسد تلاش میکنند تا به عمق بخشهای شرقی سوریه وارد شوند. علاوه بر این نیروهای دولت اسد هم تلاش دارند تا خود را به دیرالزور برسانند. بنابراین آمریکا میخواهد با این دو هدف مقابله کند.
به نوشته سی.ان.ان، نیروهای نزدیک به ایران در حال حرکت به سمت جنوب سوریه هستند. پنتاگون تاکید دارد ایران با اینکار به دنبال ایجاد محور هلال شیعی جدیدی برای تسهیل دسترسی تهران به دریای مدیترانه است. اگر این تلاش ایران موفقیت آمیز باشد تهدیدی جدی برای اردن و اسرئیل ایجاد خواهد شد.
شکست رویکرد تهاجمی ترامپ
تارنمای شورای اروپایی در زمینه روابط خارجی در گزارشی تصریح کرد: گرچه برخی مقامها در ایالات متحده اعتقاد دارند کاخ سفید باید مانع نفوذ ایران در خاورمیانه شود اما واقعیت این است که ایالات متحده نباید در سوریه به تقابل با ایران بپردازند.
تارنمای موسسه خبری تحلیلی Middle East Eye مینویسد: اگر آمریکا میخواهد سرمایهگذاری سازندهتری در امور سوریه داشته باشد باید جنگ با تروریستها را به مناطقی در شمال و جنوب این کشور اختصاص دهد که در کنترل دولت بشار اسد نیستند؛ نه اینکه خواستههای ژئوپلتیکی خود را به مناطقی در شرق این کشور توسعه بدهد زیرا در شرایط کنونی دولت اسد توانسته است کنترل خود را بر مناطق گستردهای از سوریه تحکیم کند.
به نوشته تارنمای شورای اروپایی تلاش آمریکا برای توسعه رقابت ژئوپلیتیک در منطقه به ویژه با هدف مقابله برای افزایش نفوذ در مقابل ایران صورت میگیرد. این امر تنها باعث پیچدهتر شدن جنگ با داعش میشود. این شرایط مسیر را برای بهرهبرداری و تقویت تروریستها فراهم میسازد.
تارنمای خبری «سی.ان.اس نیوز» نیز در این مورد نوشت ایالات متحده آمریکا اگر بخواهد در سوریه جنگی را به راه بیندازد با اقدام روسیه و ایران روبرو خواهد شد. نکته اینجاست که روسیه دارای تسلیحات هستهای است و ممکن است تنشی همچون بحران موشکی کوبا این بار در خاورمیانه و سوریه رخ دهد.
این گزارش آورده است: تا پیش از این(در دوره اوباما و قبل از آن) کاخ سفید نیازی به دخالت مستقیم در سوریه نمیدید زیرا در دورههای گذشته سوریه از متحدان روسیه (شوروی) به شمار میرفت. اکنون مداخله و حرکت آهسته ترامپ به سمت جنگ با سوریه و متحدان آن فرایندی خطرناک است. این تحولات ممکن است دو قدرت اتمی بزرگ جهان را در آستانه یک رودرویی و جنگ قرار دهد.
این گزارش در پایان تاکید دارد آمریکا منافع بنیادینی را در سوریه ندارد تا از آن محافظت کند بلکه قادر است ثبات را در منطقه ایجاد کند. دولت ترامپ نباید خطر غیرضرور مواجهه نظامی با سه کشور (به ویژه مهمترین رقیب هستهای خود)را مورد آزمون قرار دهد. بهتر است ترامپ بعد از دهها سال جنگ در خاورمیانه، به دنبال آغاز جنگی دیگر در سوریه نباشد.
اندیشکده اروپایی روابط خارجی نیز تاکید دارد باید به دولت ترامپ فشار آورده شود تا در مسائل منطقهای بیشتر از گذشته به سرچشمه تنشها تمرکز کند. درگیر شدن با دیگر کشورها در سوریه موفقیتی به همراه ندارد و توجه را از مسائل مهم منطقه منحرف میسازد.
http://jomhourieslami.net/?newsid=140195
ش.د9601186