حرف روز/ جايگاه تنفيذ

پایگاه بصیرت / مهدی سعیدی

یادداشت: روز پنج‌شنبه مراسم تنفيذ رئيس‌جمهور منتخب ملت در حضور رهبر معظم انقلاب اسلامي برگزار و آقاي روحاني به عنوان رئيس‌جمهور دولت دوازدهم معرفي خواهد شد. سپس در روز شنبه مصادف با 14 مردادماه که سالگرد صدور فرمان مشروطيت است، آقای روحاني با حضور در مجلس شورای اسلامی سوگند خواهد خورد.
در نظام جمهوري اسلامي و مطابق با قانون آن براي رسيدن به جايگاه رياست‌جمهوري بايد مراحل چهارگانه‌اي را طي کرد؛ از جمله «احراز صلاحيت از سوی شوراي نگهبان قانون اساسي»، «کسب 1+50 آرا در انتخابات»، «تنفيذ حکم رياست‌جمهوري از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامي» و «مراسم تحليف در صحن علني مجلس شوراي اسلامي».
 در اين بين، «تنفيذ» نقشي کليدي در اعتباربخشي و مشروعيت‌يابي رئيس‌جمهور منتخب مردم دارد. براي فهم صحيح جايگاه تنفيذ بايد در ماهيت حکومت ديني تأملی داشت. در مکتب اهل بيت(ع) اداره امور جامعه اسلامي در عصر غيبت، بايد در اختيار فقيه جامع‌الشرايطي باشد که از اوج فقاهت، عدالت و درايت برخوردار بوده و با پشتوانه رضايت و حمايت مردم به قدرت رسيده باشد. در اين الگو همه بخش‌های قدرت اعم از قواي سه‌گانه مجريه، قضائيه و مقننه به نحوي با رضايت و امضای ايشان اعتبار و مشروعيت خواهد يافت. هرچند براي هر يک از آنها فرايندي مستقل و متفاوت و متناسب با ديگر ضرورت‌هاي اجتماعي و تخصصي طرح‌ريزي شده است؛ اما در نهايت کار به رضايت و تنفيذ رهبري ختم مي‌شود. به واقع، الگوي انتخاب رئیس‌جمهور در نظام اسلامي ترکيبي از رأي و انتخاب مردم و نظارت و تنفيذ و تأييد ولي الهي است.
نکته قابل ملاحظه ديگر آنکه اين امضا و تأييد امري استمراري است و مادامي که رئیس‌‌جمهور در چارچوب آموزه‌هاي اسلامي و حدود و اختيارات قانوني عمل مي‌کند، تداوم دارد و در صورت عدول وي از مرزهاي برشمرده، تنفيذ خود به خود بي‌اعتبار شده و رئيس‌جمهور با بحران مشروعيت مواجه خواهد شد؛ از این رو انتظار می‌رود رئيس‌جمهور براي حفظ مشروعيت خود پايبندي و تبعيت از رهبري و حرکت در خط اصيل انقلابي را همواره مد نظر داشته و آن را به گفتمان فراگير دولت خود بدل کند.