درحالی که معلمان معتقدند راه بهسازی آموزش و پرورش در نظام رتبه بندی، دامن زدن به رقابت از طریق افزایش حقوق نیست اما مسئولان وزارتخانه می‌گویند پاداش مالی فقط یکی از امتیازات این طرح است.
به گزارش گروه فرهنگی بصیرت به نقل از خبرگزاری مهر، طرح رتبه بندی معلمان یکی از مهمترین اخبار جامعه فرهنگیان و آموزش وپرورش در سال ۹۳ بود. ۲۰ فروردین ۱۳۹۳ بود که نمایندگان مجلس در جریان بررسی طرح رتبه بندی با ۹۹ رأی موافق، ۶۱ رأی مخالف و ۲۱ رأی ممتنع از مجموع ۱۹۸ نماینده حاضر در صحن علنی با این طرح مخالفت کردند.
در حقیقت رتبه بندی معلمان به دلیل تعریف نشدن منابع مالی لازم برای اجرا از سوی مجلس رای نیاورد و پس از رد این طرح در مجلس بود که دولت قول داد تا قبل از پایان سال ۹۳ طرح رتبه بندی معلمان را تهیه و برای تصویب به مجلس ارائه کند.
در ماه‌های پایانی سال ۹۳ بود که فرهنگیان در اعتراض به وضعیت معیشتی و تأخیر در پرداخت مطالباتشان، اقدام به اعتراضاتی کردند و با تجمع در مقابل مجلس خواستار بهبود وضعیت معیشتی خود و بازگرداندن معلم به جایگاه واقعی در جامعه شدند.
در جریان انتقادات معلمان درخصوص وضعیت معیشتی، مسئولان آموزش و پرورش از تلاش برای نهایی کردن طرح رتبه بندی معلمان و تصویب آن تا پایان سال ۹۳ با هدف ارتقای جایگاه معلمان و بهبود وضعیت معیشتی خبر دادند.
سید محمد بطحایی معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وقت وزارت آموزش و پرورش با اشاره به اینکه آنچه که هم اکنون درخصوص رتبه بندی معلمان تصویب شده کلیاتی است در خصوص اینکه معلمان در ۴ گروه رتبه‌بندی شوند،گفته بود: معلمی که با کسب تجربه، تلاش، مدرک تحصیلی و گذراندن دوره‌های آموزشی مختلف توانسته بخشی از امتیازات را کسب کند از فوق‌العاده شغل بیشتری نسبت به آنچه در قانون آمده بهره‌مند می‌شود. در حقیقت روح حاکم بر طرح رتبه‌بندی معلمان افزایش کیفیت کار آنهاست و اینکه معلمان در حوزه‌های پژوهشی و علمی تلاش بیشتری کرده و در یک کلام معلم‌تر شوند.
سرانجام در آخرین روزهای سال ۹۳ یعنی ۲۸ اسفند ماه بود که هیئت دولت با طرح رتبه بندی معلمان موافقت کرد. براساس این مصوبه، مشمولان طرح طبقه‌بندی معلمان شامل آموزگاران، دبیران، هنرآموزان، مربیان امور تربیتی، مشاوران، مراقبان سلامت، مدیران و معاونان مدارس و مجتمع‌های آموزشی و تربیتی براساس ضوابطی که به تصویب هیئت وزیران می‌رسد، رتبه‌بندی حرفه‌ای می‌شوند.
اوایل مهرماه ۹۴مرحله نخست رتبه بندی معلمان اجرا شد و به طور میانگین چیزی حدود ۲۰۰ هزار تومان به حقوق تعدادی از فرهنگیان اضافه شد.
راه بهسازی آموزش و پرورش دامن زدن به رقابت نیست
در این بین برخی از معلمان با مورد انتقاد قرار دادن رتبه بندی معتقدند که این طرح بر پرداخت امتیازی حقوق استوار است. کسی که امتیاز بیشتری دارد حقوق بیشتری می گیرد اما در عمل، بیشتر به مدرک گرایی، دامن زدن به رقابت های مخرب و کمی کردن هرچه بیشتر آموزش و پرورش می‌انجامد که مورد مطلوب یک آموزش و پرورش کیفی نیست. آن‌ها با این برنامه و برنامه های «رقابت- بنیاد» در آموزش و پرورش مخالفند و بر این باورند که راه بهسازی آموزش و پرورش دامن زدن به رقابت نیست.
معلمان افزایش حقوق را حق طبیعی خود می‌دانند و معتقدند که حقوق فرهنگیان، فراخور یک زندگی آبرومندانه نیست. حق معلمان است که حقوقشان اضافه شود و این موضوع نباید به‌واسطه ایجاد رقابت بین آن‌ها باشد.
تجربه های جهانی نشان می دهند که در آموزش و پرورش باید بیش از رقابت بر همکاری تاکید کرد. افزایش حقوق فرهنگیان، حق آنان است و یکی از بنیادی ترین پایه های بهسازی آموزش و پرورش به شمار می آید و نباید برای تحقق این امر، به نمره گرایی، کارهای صوری، مدرک گرایی و رقابت دامن زده شود. در بهسازی و اصلاح باید بیش از انگیزه های بیرونی بر انگیزه های درونی تاکید کرد.
معلمان انتظار داشتند که این روند ادامه یابد و به بهبودی نسبی وضع معیشت فرهنگیان بینجامد اما تاکنون هیچ زمان دقیقی برای اجرای مرحله دوم این طرح ارائه نشده است.
افزایش حقوق، فقط یکی از امتیازات رتبه‌بندی است
اما حسین صادقی، رئیس اداره برنامه‌ریزی سنجش صلاحیت‌های حرفه‌ای منابع انسانی وزارت آموزش و پرورش درباره این طرح نظر دیگری دارد. او که به گفته برخی از معلمان برخلاف سایر مدیران آموزش و پرورش همراهی خوبی با جامعه فرهنگی دارد، معتقد است: بحث افزایش فقط یکی از امتیازات طرح است و وزارتخانه این موضوع را به رتبه‌بندی نمی‌چسباند.
صادقی به خبرنگار مهر می‌گوید: اصل کار ما سنجش حرفه‌ای معلمان است به این معنا که شایستگی‌های معلم ارتقا پیدا کند و از عواید آن وزارتخانه هم رشد کند.
او اضافه می‌کند: امتیازات زیادی برای معلمان در نظام رتبه‌بندی در نظر گرفته شده است که همه آن‌ها لزوما مالی نیست. حضور آن‌ها در شورای معاونان وزارتخانه، فرستادن به سفرهای خارجی و غیره.
صادقی همچنین درباره ارتقای مدارک تحصیلی معلمان هم می‌گوید: ما برای اعمال مدارک تحصیلی معلمان محدودیت داریم. ممکن است مدرک یک معلم فقط تا فوق لیسانس اعمال شود و اگر دکتری هم بگیرد هیچ امتیازی برای او محسوب نشود.
رئیس اداره برنامه‌ریزی سنجش صلاحیت‌های حرفه‌ای منابع انسانی وزارت آموزش و پرورش تاکید کرد که ارتقای مدرک تحصیلی در راستای ارتقای صلاحیت معلمان است و اگر معلمان اطلاع داشته باشند که چه اتفاقی برای آن‌ها میفتد قطعا در اجرای این نظام سهیم می‌شوند.
او همچنین در پاسخ به این سوال که مرحله دوم رتبه‌بندی چه زمانی اجرایی می‌شود نیز می‌گوید: لازم اجری رتبه‌بندی استقرار نظام سنجش صلاحیت حرفه‌ای معلمان است و تا زمانی که این نظام مستقر نشود، مرحله دوم رتبه‌بندی اجرایی نخواهد شد.
اختصاص بودجه ۵هزار میلیارد تومانی برای استقرار نظام سنجش صلاحیت حرفه‌ای معلمان
صادقی اضافه می‌کند: البته ما تمام کارهای این طرح را انجام داده‌ایم و قرار است به دولت و بعد به مجلس تقدیم شود.
او با بیان اینکه حدود ۵هزار میلیارد بودجه برای اجرای آن در نظر گرفته شده است، توضیح می‌دهد: قرار بود این طرح تیرماه به مجلس برود اما تاخیر شورای عالی آموزش و پرورش و تغییر وزیر کمی روند آن را به تاخیر انداخت.
صادقی می‌گوید: بطحایی می‌خواهد بحث سنجش صلاحیت را از مدیران سازمان و روسای اداره آموزش و پرورش شروع کند و مسوولیت این اقدام را به عهده اسفندیار چهاربند، رئیس مرکز برنامه ریزی منابع انسانی وزارت آموزش و پرورش است.
رئیس اداره برنامه‌ریزی سنجش صلاحیت‌های حرفه‌ای منابع انسانی وزارت آموزش و پرورش اضافه می‌کند: قرار است تا ۱۵مهرماه چهارچوب کلی این نظام تقدیم وزیر آموزش و پرورش و تا پایان فصل اجرایی شود.
با استناد به این گزارش، لزوم افزایش حقوق معلمان، روی نیاوردن به طرح‌های شکست خورده جهانی و آگاه‌سازی معلمان درباره نظام‌رتبه بندی از جمله موارد بسیار مهم است که آموزش و پرورش همزمان با روی کار آمدن وزیری جدید باید اهتمام و توجه ویژه‌ای به آن‌ها داشته باشد.
خبرگزاری مهر
فائزه مومنی
