(روزنامه شرق – 1396/07/26 – شماره 2989 – صفحه 7)
اسپوتنيک مينويسد: «اين توافق برگرفته از يک برنامهريزي فرانسوي است که به موجب آن کردستان عراق به دو اقليم يا دولت تقسيم ميشود تا در آينده نزديک به فکر جدايي نباشند». همچنين در اين گزارش آمده است: «خبرگزاري رسمي عراق اعلام کرد بر اساس اين توافق نيروهاي عراقي به مناطق مورد مناقشه بازخواهند گشت و ١٧ مرکز اداري در استان کرکوک که دولت اقليم کردستان از سال ٢٠١٤ آنها را اداره ميکند، بايد به دولت فدرال عراق داده شوند و اگر دولت اقليم کردستان اين مراکز را تحويل ندهد، دولت فدرال خواهان ١١ مرکز ديگر خواهد شد و در مجموع ٢٨ مرکز اداري خواهند شد».
در بخشي از اين توافق آمده است: «مرکز شهر کرکوک تحت سيطره و اداره مشترک خواهد بود و کردها ١٥ منطقه آن را اداره و تشکیلات ٢٥ منطقه ديگر را بغداد اداره خواهد کرد و اين وضعيت به مدت شش ماه ادامه خواهد داشت. همچنين دولت فدرال عراق اماکن استراتژيک کرکوک يعني اردوگاه کيوان، فرودگاه و ميدانهاي نفتي را اداره و فرودگاه سليمانيه براي پروازهاي بينالمللي باز خواهد شد. از سويي ديگر دولت فدرال عراق بايد حقوق کارمندان سليمانيه و کرکوک و همچنين حقوق نيروهاي پيشمرگه در مرزهاي سليمانيه را پرداخت کند و طبق خواسته بافيل طالباني اقليم حلبچه - سليمانيه- کرکوک بايد تشکيل و براي آن دولت تعيين شود».
قاسم سليماني ميانجيگري ميکند
روز يکشنبه پايگاه خبري «سوئيساينفو» از سفر فرمانده سپاه قدس ايران به کردستان عراق خبر داد. اين پايگاه خبري به نقل از يک منبع کرد گزارش داد: «سردار قاسم سليماني، فرمانده سپاه قدس ايران، بهمنظور گفتوگو در مورد بحران بهوجودآمده ميان مقامات کرد و دولت مرکزي عراق بعد از اجراي همهپرسي استقلال وارد کردستان عراق شده است». روز قبل از آن سردار سليماني بر مزار «مام جلال طالباني» حاضر شد. حدود ٢٠ روز بعد از زمان برگزاري همهپرسي استقلال در اقليم کردستان تنش و درگيري ميان بغداد و اربيل به منطقه کرکوک، محل منازعه رسيد. هدف سردار سليماني از سفر به اربيل حل مشکلات عراق و پادرمياني براي آن بود. وقتي تصميم براي برگزاري همهپرسي استقلال در اقليم کردستان عراق جدي شد، کشورهاي منطقه، ايران، عراق و ترکيه در کنار روسيه با آن مخالفت کردند.
تشويق، گفتوگو و هشدار چاره کار نبود. بارها تهران و بغداد براي اقناع مسعود بارزاني، با او صحبت کردند. عدهاي معتقد بودند اقليم کردستان عراق دنبال گرفتن امتيازهايي از بغداد است؛ براي همين ميگفتند بايد راهبرد و استراتژي ايران در برابر اقليم کردستان با ترکيه متفاوت باشد. آنها توصيه ميکردند ايران بايد براي حل مشکلات ميان بغداد و اربيل پادرمياني کند؛ اربيل هم دنبال طرح جايگزيني بود که به خواست آنها توجه شود. براي همين بارزاني بارها گفته بود هنوز طرح جايگزين مناسبي به او پيشنهاد نشده است. طرح جايگزين آمريکا، انگليس، فرانسه و سازمان ملل هم با پاسخ منفي بارزاني به بنبست رسيد.
زماني که کردستان عراق براي برگزاري همهپرسي پافشاري ميکرد، سردار سليماني به اربيل سفر کرد؛ آن زمان انتظارها براي اعلام لغو همهپرسي استقلال کردستان عراق از سوي مسعود بارزاني، رئيس اين اقليم، به بنبست خورد. او با بارزاني گفتوگو کرد. بارزاني در کنفرانس خبري خود که روز دوم مهرماه برگزار شد، اين خبر را تأييد کرد. قبل از آن او بيستويکم شهريورماه هم به اقليم کردستان سفر کرده بود؛ محور همه گفتوگوها انذار رهبران اقليم کردستان عراق بود. تا اينکه نماينده پارلمان اقليم از تعليق مسئله همهپرسي اقليم کردستان خبر داده؛ شايد پادرمياني سردار سليماني کارگر افتاده است.
در روزهاي پرتنش اقليم کردستان عراق؛ در حالي که هنوز وضعيت کرکوک، تنشآفرين است و مسعود بارزاني از خيانت پيشمرگههاي حزب اتحاديه ميهني کردستان عراق سخن گفته است. علياکبر ولايتي عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام درباره وضعيت کرکوک گفته است: «ايران هيچ نقشي در عمليات کرکوک ندارد و اکثريت مردم کُرد عراق با کار جاهطلبانه آقاي بارزاني مخالف هستند و ديديم که تقريبا بدون درگيري آن منطقه در اختيار دولت بغداد قرار گرفت و آقاي بارزاني بايد قبول کند که اشتباه کرده و به آن اعتراف کند». او روز دوشنبه هم به «تسنيم» گفته بود: «هدف ما قدرتمندکردن اين کشورها در برابر نفوذ قدرتهاي غربي است. همانطور که امروز هم باخبر شديم با شکست کُردها در کرکوک، کمر توطئه بارزاني عليه امنيت منطقه شکسته شد».
اداره باشماق و پرويزخان به عراق واگذار شد
همچنين روز گذشته بالاخره اعلام کردند که گذرگاههاي مرزي پرويزخان و باشماق به دولت عراق واگذار شده است. منابع عراقي در استان سليمانيه اعلام کردند دو گذرگاه پرويزخان و باشماق در مرز اين استان با ايران به دولت عراق واگذار شده و بهزودي بازگشايي ميشود. به گزارش شبکه «اسکاينيوز»، گذرگاههاي پرويزخان و باشماق تاکنون در اختيار نيروها و کارمندان وابسته به حزب اتحاديه ميهني کردستان عراق بوده که ظاهرا در توافقي ميان اين حزب و بغداد، اداره آن به دولت مرکزي سپرده شده است. بنا بر گفته مسئولان محلي در استان سليمانيه که خاستگاه اصلي حزب اتحاديه ميهني است، نيروهاي دولت فدرال عراق هماکنون در اين گذرگاههاي مهم مستقر شدهاند. گفته ميشود در دو روز اخير پيشمرگههاي وابسته به حزب اتحاديه ميهني از بسياري از مواضع خود در مناطق مورد مناقشه با بغداد از جمله کرکوک عقبنشيني کردند و نيروهاي دولت مرکزي در اين مناطق مستقر شدند.
دوم مهرماه بود که ايران مرزهاي هوايي خود را به روي اقليم کردستان بست؛ شب قبل از برگزاري رفراندوم در کردستان عراق، دوم مهرماه شوراي عالي امنيت ملي ايران از مسدودشدن مرز هوايي ايران با اقليم کردستان عراق به درخواست دولت مرکزي عراق خبر داد. بعد از آن خبر آمد که مرز زميني ايران هم با اقليم بسته شده است؛ اما اين خبر بعدا توسط وزارت خارجه ايران تکذيب شد. اما روز يکشنبه خبري از مسدودشدن مرز پرويزخان در اختيار رسانهها قرار گرفت. حالا گفته ميشود گذرگاههاي مرزي پرويزخان و باشماق تا اطلاع ثانوي به دولت عراق واگذار شده است.
http://www.sharghdaily.ir/News/143793
ش.د9602883