- صفحه نخست
- |
- استان ها
- |
- بین الملل
- |
- سیاسی
- |
- چند رسانه ای
- |
- اقتصادی
- |
- فرهنگی
- |
- حماسه و جهاد
- |
- صبح صادق
- |
- صدای انقلاب
- |
- محرومیت زدایی
(روزنامه شرق ـ 1396/08/07 ـ شماره 2998 ـ صفحه 12)
** این نخستین دیدار درباره آشتی نبود. این روند تاکنون مراحل مختلفی را طی کرده است. امتیاز دیدارهای اخیر به دلیل مواضع حماس است. ما کمیته اداری را منحل کردیم و تلاش می‌کنیم دولت وفاق ملی را تقویت کنیم. این دولت از طریق یک توافق بین طرفین تأسیس شد، اما بدون توافق با ما، تغییرات زیادی کرد. ما از دولت خواستیم بیاید و مسئولیت‌های غزه را برعهده بگیرد. اگر برادران ما در فتح بخواهند در این مدیریت ما را هم شریک کنند، ما آماده گفت‌وگو و آماده تسهیل امور برای دولت وفاق ملی هستیم. اگر کمک حماس را دراین‌باره بخواهند، ما می‌گوییم «اهلا و سهلا»! بفرمایید و مسئولیت‌هایتان را انجام دهید. فضای آزادی است و همه هیئت‌ها حاضرند این مسئولیت‌ها را برعهده بگیرند. حماس به صورت یک‌جانبه یک حرکت بزرگ و مثبت را انجام داد؛ بدون هیچ پیش‌شرطی. ما لطف کردیم و مصلحت ملت فلسطین و ساکنان غزه را ترجیح دادیم. سعی کردیم هر امری را که ايجاد شک می‌کرد توضیح دهیم و به شکلی روشن بیان کنیم تا جنبش حماس به دلیل آن سرزنش نشود.
* آیا این شجاعت را دارید که از ملت فلسطین عذرخواهی کنید تا به پیش برویم؟
** این ربطی به پیش‌رفتن ندارد؛ هر گامی در جهت پیشرفت مطلوب است. ما همه نوع فداکاری برای ملت فلسطین کرده‌ایم. ما خود بخشی از این ملتیم. ما هرگز از این ملت جدا نبوده‌ایم و هرگز چنین فکری نمی‌کنیم. اگر اشتباهی معین بوده که جنبش ما در هر مرحله‌ای مرتکب شده، عذرخواهی از آن امری واجب است و دراین‌باره هیچ‌گونه مانعی نمی‌بینیم، اما به اعتقاد من این ملت فلسطین است که حماس را به اینجا رساند و در چنین جایگاهی قرار داد، اما شرایط منطقه‌ای و بین‌المللی موانعی را بر سر راه این جنبش قرار داد. حماس هرگز از مسئولیت‌های خود شانه خالی نکرده است، بلکه برای انجام مسئولیت‌هایی که ملت فلسطین بر دوش این حرکت گذاشته هرچه در توان دارد انجام می‌دهد. بنابراین حماس در جایگاهی نبوده که این مصیبت‌ها را بر ملت فلسطین تحمیل کرده باشد، بلکه در موضعی بوده که از ملت فلسطین و برنامه‌هایش دفاع کرده است. حماس در جهت این دفاع بهایی گزاف پرداخته است.
* بیش از یک ماه از نخستین گام‌های شما براي مصالحه فلسطینی و انحلال کمیته اداری غزه می‌گذرد، اما هنوز تحریم‌هایی که محمود عباس بر غزه تحمیل کرده بود، برداشته نشده است. به‌نظر شما اینها بیانگر چیست؟
** عجیب اینکه کسی که مسئول ملت فلسطین است، بخشی از همین ملت را به دلایل اهداف سیاسی خود تنبیه می‌کند. این روا نیست. از طرف دیگر، کسی که باید نسبت به این تحریم‌ها اعتراض کند، جنبش‌های فتح و حماس هستند، زیرا این دو بزرگ‌ترین تشکل‌ها در نزد ملت فلسطینند. سایر گروه‌های فلسطینی اعتراض کرده‌اند، اما فقط فتح است که هنوز فریادی برنیاورده و این بسیار عجیب می‌نماید. ساکنان غزه بزرگ‌ترین ضرروزیان را از این تحریم‌ها دیده‌اند. این دشمنی‌ها غالبا از کادرهای فتح یا کسانی است که بازنشسته شده‌اند کمااینکه مسائل پزشکی یا نبود برق از دیگر مجازات‌هایی است که بر ملت فلسطین تحمیل می‌شود و کل ملت ما از آن زیان می‌بیند. عجیب است که این تحریم‌ها هنوز به قوت خود باقی است. عجیب‌تر اینکه فتح در مقابل این روند نمی‌ایستد. چرا باید تحریم‌ها باقی بماند، حال آنکه می‌گفتند اگر ما کمیته اداری را منحل کنیم در مدت ٢٤ ساعت همه این تحریم‌ها برداشته خواهند شد؟ به باور من آنها گروکشی سیاسی می‌کنند و این اشتباه است.
* شما قبلا در جواب این سؤال که چرا آشتی فلسطینی‌ها صورت نمی‌گیرد گفتید چون چراغ سبزی از سوی آمریکا و اسرائیل داده نشده است. پس حالا چراغ سبزی داده شده؟
** من به این سادگی نگفتم. من مطمئن بودم و گفت‌وگوهای پیرامون آشتی در سال‌های گذشته نیز نشان داد بزرگ‌ترین مانع اسرائیل و آمریکا بوده است. اسرائیل می‌خواهد کرانه باختری را منزوی کند. اسرائیل آشتی فلسطینی‌ها را نمی‌خواهد. آمریکا نمی‌خواهد حماس بخشی از روند سیاسی و در داخل نظام سیاسی فلسطین باشد؛ مگر اینکه اسرائیل را به رسمیت بشناسد و به قول آنها خشونت را حذف کند یا توافقات امضا‌شده بین سازمان آزادی‌بخش و اسرائیل را بپذیرد؛ یعنی شروط چهارگانه‌ای که از اساس آمریکایی است. طبعا به همین شیوه بود که آنها توانستند توافق مکه را ناکام بگذارند یا توافق‌نامه‌هایی که بعدا صورت گرفت؛ برای مثال توافق قاهره كه هیچ‌یک از توافقات گذشته اجرا نشد. من این اواخر گفتم به نظر می‌رسد مانع اصلی از پیش پای ابومازن برداشته شده است؛ بنابراین او باید از فرصت استفاده کند و برای آشتی فلسطینی‌ها پیش‌قدم شود.
* به چه دلیل؟
** اظهاراتی رسمی و غیررسمی از چند طرف مبنی بر اینکه آمریکایی‌ها و به دنبال آن اسرائیلی‌ها وتوی مقابل آشتی فلسطینی‌ها را برداشته‌اند، شنیده می‌شد. اقدامات اسرائیل درباره تشكيلات خودگردان در کرانه باختری مانع هرگونه راه‌حل سیاسی آینده شد و راه‌حل دو دولت را تبدیل به موضوعی بی‌حاصل و غیرواقعی کرد. بعد متوجه شدند برای حرکت در مسیری که در ذهنشان است و هیچ راه‌حل دیگری برای آن ندارند و برای حل تمام مسائل خاورمیانه، باید دولت خودگردان بر غزه و کرانه باختری سیطره داشته باشد. برای رسیدن به این هدف بود که وتوی آمریکایی را از سر راه آشتی فلسطینی‌ها برداشتند. الان به کسانی که در این نظر تردید دارند، می‌گوییم نگاه کنید آمریکا، آلمان، بریتانیا و همه دنیا از این آشتی و اتفاقاتی که برایش افتاد استقبال کردند.
* کسانی هستند که می‌گویند شما با چشمان باز به سمت یک دام یا تله کشیده می‌شوید. چرا به این مسیر می‌روید؟
** کسی که کار سیاسی می‌کند، دشمن یا خصم سیاسی‌اش را می‌شناسد و می‌داند وارد باغی نمی‌شود که برایش بنوازند. هرکس مراقب دیگری است. آنها حماس و توانمندی‌هایش را زیر نظر دارند. مقابله با این جنبش کاملا واضح است. تا‌به‌حال ما سه جنگ داشته‌ایم. در کنار آن تحریم‌های شدید بوده است. این تحریم‌ها فقط درباره سفر یا بستن گذرگاه‌ها نبود؛ بلکه یک محاصره نامرئی هم داشتیم که عبارت بود از تعقیب نیروهای حماس و تعقیب ارتباطات دیپلماتیک و سیاسی‌اش. این محاصره حقیقی را آمریکا رهبری می‌کرد. البته کشورهایی در منطقه هم بودند که دراین‌باره از آمریکا حرف‌شنوی داشتند؛ اما یک چیز روشن شد، آنها نتوانستند جنبش حماس را دچار لغزش کنند یا روند حرکتش را تغییر دهند. من نفی نمی‌کنم که دام‌های زیادی بر سر راه ما گذاشته شده است؛ اما آنانی که در جنگ موفق نبودند، در شیوه‌های دیگر هم موفق نخواهند بود.
* بنابراین شما می‌دانید که دام‌هایی وجود دارد یا به سمت این تله‌ها کشیده می‌شوید؛ درعینحال یقین دارید هرگز در اینها نخواهید افتاد ؟
** ما از کسی پیروی نمی‌کنیم. کسی ما را هدایت نمی‌کند. ما به صورت مطلق با انتخاب‌هایی که می‌کنیم، پیش می‌رویم و خودمان را در این یا آن موضع‌گیری سیاسی قرار می‌دهیم. اینکه دشمنان بر سر راه ما دام‌هایی بگذارند یا توطئه‌هایی بکنند، این مسئله عجیبی نیست و ما همیشه انتظارش را داشته‌ایم.
* من این‌طور می‌فهمم کسانی قصد دارند از این آشتی به معامله خودشان دست یابند یا به قول معروف با انجام یک معامله قرن مسئله فلسطین را حل کنند؟
** من یک معامله قرن ندیده‌ام. تا الان دولت دونالد ترامپ هیچ خط سیاسی یا دیدگاه سیاسی روشنی را برای حل نزاع در منطقه یا ایجاد شرايط جدید ارائه نکرده است. آنها سعی می‌کنند مشکل را بفهمند و دیدگاه‌های همه طرف‌ها را به دست آورند. تا اینجا دولت آمریکا هیچ چشم‌اندازی درباره آینده منطقه ارائه نداده و نگفته چگونه می‌خواهد مشکلاتش را حل کند.
* در جریان دیدار اخیر که در قاهره بین فتح و حماس برگزار شد، یک هیئت امنیتی اسرائیلی در سطح بالا نیز حضور داشت. مأموریت این هیئت چه بود؟ آیا این مسئله ارتباطی با خبری دارد که می‌گویند بین حماس و اشغالگران اسرائیلی درباره مبادله اسرا یک معامله جدید صورت گرفته است ؟
** به بخش اول این سؤال نمی‌توانم جواب بدهم چون نمی‌دانم. چون بین ما و دیگران ارتباطی نیست تا بدانیم اهدافشان چه بود. من در موضع تحلیل سیاسی این موضوع نیستم؛ اما درباره بخش دوم سؤال اصلا مسئله تبادل اسرا در گفت‌وگوهای اخیر مطرح نشده است.
* برخی از رسانه‌ها می‌گویند هیئتی از فتح در قاهره خواستار نقشه تونل‌های داخل غزه شده است. آیا این نظر درست است ؟
** این مسئله روی میز مذاکره نبوده؛ همچنان که مسائل مربوط به سلاح مقاومت مطرح نشده و اجازه هم داده نخواهد شد که مطرح شود. ما اجازه ندادیم در گفت‌وگوهای مصر مسئله آتش‌بس با اشغالگران را مطرح کنند چه برسد به گفت‌وگوهای داخل گروه‌های فلسطینی. برای همین خبرهایی از این دست واقعیت ندارد.
* اسرائیلی‌ها در رسانه‌ها و موضع‌گیری‌‌های سیاسی خود ابراز امیدواری می‌کنند که آشتی فلسطینی‌ها شکست بخورد؛ چون می‌گویند شیطان در جزئیات است و همین آشتی در گفت‌وگوهای آینده منهدم خواهد شد؟
** بیانیه‌ای که صادر شد و توافقاتی که صورت گرفت درباره کلیات بود نه جزئیات. طبعا هنگامی که وارد جزئیات شویم مسئله بزرگ‌تر از این خواهد شد. اما اینکه آیا گفت‌وگو و آشتی موفق شود یا خیر این به طرف‌های آن و نیز مواضعی بستگی دارد که نسبت به مسائل روی میز مذاکره اتخاذ می‌شود. من می‌توانم بگویم حماس شکاف بین فلسطینی‌ها را پشت‌سر گذاشته و با قدرت برای آشتی پیش‌قدم شده و هیچ عقب‌گردی در کار نیست. حتی اگر تلاش‌ها به شکست منجر شود تنها یک طرف است که موجب شکست این تلاش‌ها بوده و آن طرف البته حماس نیست.
* شما کمی قبل گفتید سلاح مقاومت هرگز روی میز گفتوگوها نبوده و نخواهد بود. آیا این موضع نهایی است؟
** بله، درست است.
* منظور شما سلاح مقاومت در غزه است یا کرانه باختری؟
** سلاح مقاومت در کل. زیرا مقاومت حق مشروع ملت فلسطین علیه اشغالگران است. نمی‌شود حماس را وادار کنی از این حق خود کوتاه بیاید. تا زمانی اشغالگری وجود دارد باید مقاومت هم باشد. همه تلاش‌های سابق حول همین نقطه بوده است. هیچ قدرتی روی زمین وجود ندارد که ملت فلسطینی ما را از مقاومت در برابر اشغالگران منع کند و ما این راه را تا گرفتن حقوق کامل خود ادامه خواهیم داد.
* اما رئیس تشكيلات خودگردان همچنان از یک سلاح حرف می‌زند و آن سلاح مشروعیت است.
** ما نمی‌خواهیم حق تشكيلات خودگردان را برای اجرای قوانین در کرانه باختری و غزه بگیریم. در هر مسئله‌ای، اعم از پیگرد جنایتکاران یا اعمال نظم عمومی یا ایجاد ترتیب اوضاع داخلی، همه اینها حق آنهاست و هیچ‌کس بر سر این موضوع بحثی ندارد. قوانینی هست که از حقوق شهروندان فلسطینی حمایت می‌کند. این قوانین به تشكيلات خودگردان همه‌گونه اختیاري می‌دهد تا امور داخلی فلسطینی‌ها را مدیریت کند. اما مسئله مقاومت امر دیگری است. سلاح مقاومت مسئله دیگری است و هیچ ارتباطی با یک سلاح یا یک قانون یا یک دولت ندارد. ما برای مسائلی که مرتبط به اداره امور کرانه باختری یا غزه باشد بدون تردید با یک دولت و یک قانون موافقیم. می‌توانند دراین‌باره اطمینان‌خاطر داشته باشند اما مقاومت در برابر اشغالگران حق طبیعی ملت فلسطین است و ملت فلسطین از این حق خود حمایت خواهد کرد.
* آیا در دولت وحدت ملی مشارکت خواهید کرد؟
** بله، شرکت می‌کنیم. این حکومت گروه‌هاست. ما می‌خواهیم یک دولت قوی داشته باشیم که بتواند امور فلسطینی‌ها را به شکلی صحیح اداره کند و مشارکت ملی هیچ‌کدام از گروه‌ها و احزاب را حذف نکند یا هیچ گروه یا تشکلی در آن حق انحصاری نداشته باشد. این چیزی است که برای تحقق آن تلاش می‌کنیم. گفت‌وگوهای آینده در قاهره دراین‌باره تصمیم‌گیری خواهند کرد.
* قرار است مرحله بعد در قاهره درباره چه مسائلی گفت‌وگو شود؟
** مسائل زیادی است. ما به‌جز یک مورد خاص، با فتح به صورت دوبه‌دو گفت‌وگو نکرده‌ایم. این مورد خاص هم تحویل‌دادن مسئولیت‌های غزه به دولت وفاق ملی بود. اما بقیه مسائل متعلق به نظام سیاسی فلسطین، سازمان آزادی‌بخش، شورای ملی، مجلس قانون‌گذاری و چارچوب مشخص برای دولت وحدت ملی و انتخابات آینده؛ اینها به تفاهمات همه گروه‌های امضاکننده توافق‌نامه قاهره در سال ٢٠١١ برمی‌گردد.
* آیا یک سقف زمانی برای اتمام این گفتوگوها وجود دارد؟
** ما از اول برای گفتوگوها سقف زمانی تعیین نکرده‌ایم بلکه بعد از گفت‌وگوهاست که یک سقف زمانی تعیین می‌کنیم.
* شما که می‌گویید سقف زمانی تعیین می‌کنید پس چرا برای برداشته‌شدن تحریم‌های غزه تاریخی را مشخص نکردید؟
** چنان‌که پیش از این گفتم، در درجه نخست ما دنبال برداشتن تحریم‌ها بودیم. فتح هم دنبال همین است. از‌این‌رو ما یک مسئولیت مشترک داریم. اگر اهمیت برداشتن تحریم‌ها را درک نکنند، ملت فلسطین از آنها خواهد خواست.
* آیا جهاد اسلامی را هم در گفت‌وگوهای آینده قاهره مشارکت خواهید داد؟
** بله، شرکت خواهد کرد.
* کسانی هشدار می‌دهند که اختلاف بین برنامه‌های حماس و جهاد می‌تواند در آینده موجب بروز فتنه‌ای شود. به‌ویژه اینکه جهاد از روشی که شما در آشتی در پیش گرفته‌اید، خیلی راضی نیست؟
** موضع جهاد حساب‌شده است. اختلافات یک حق، بلکه یک ضرورت است. من بر این باورم که در هر عرصه عمل سیاسی وجود اختلافات لازم است. جهاد در این گفتوگوها شرکت خواهد کرد. روشن است که این گروه با راه‌حل مرحله‌ای حماس موافق نیست. یعنی مخالف این است که یک دولت فلسطینی در کرانه باختری و غزه و خالی از شهرک‌سازی‌ها و به پایتختی بیت‌المقدس تشکیل شود. جهاد با این راه‌حل مخالف است و حق هم دارد. این گروه نیز یکی از گروه‌های اساسی حاضر در مجلس ملی فلسطین، نظام سیاسی فلسطین و سازمان آزادی‌بخش خواهد بود. من اعتقاد دارم این عنوان کلی از همه مهم‌تر است. موضوع رودررویی بین حماس و جهاد اصلا مطرح نیست.
* درباره حماس در کرانه باختری چه می‌گویید. آیا اقداماتی که ضد طرفداران این گروه صورت می‌گرفت خاتمه یافته است؟ آیا این گروه دارد در چارچوب آشتی فلسطینی‌ها به سمت یک جمعیت خیریه می‌رود ؟
** هرگونه اقداماتی که مخالف قانون باشد یا اقدامات حیله‌گرانه باید متوقف شود. یکی از موضوعات اساسی در گفت‌وگوهای آینده همین مسئله آزادی‌هاست. حماس درباره آزادی‌های عمومی و حقوق شهروندان در کرانه باختری حرف‌های زیادی برای بحث و بررسی دارد.
* آیا حماس در کرانه باختری به جمعیت خیریه تبدیل خواهد شد؟
** حماس هرگز تغییر نخواهد کرد. ممکن است در عمل رنگ‌های مختلفی بپذیرد اما از ماهیت خودش به‌عنوان یک حرکت آزادی‌بخش ملی فلسطینی خارج نخواهد شد. یک جنبش سیاسی فعال در مسیر احقاق حقوق ملت فلسطین؛ حماس همین است.
منبع: العربی الجدید
http://www.sharghdaily.ir/News/144692
ش.د9604029
