(روزنامه اعتماد - 1396/07/22 - شماره 3928 - صفحه 11)
در حالي كه تنش ميان بغداد و اربيل رو به افزايش است، نيروهاي پليس عراق و گروههايي از نيروهاي الحشد الشعبي روز جمعه چندين پايگاه نظامي كه نيروهاي پيشمرگه كُرد در آن مستقر شده بودند را در اختيار گرفتند. برخي گزارشها اعلام كرده بودند كه عمليات ارتش عراق براي بازپسگيري شهر كركوك از نيروهاي پيشمرگه آغاز شده است كه ارتش عراق چنين خبري را رد كرد. در واقع نيروهاي عراقي پايگاههاي نظامي را كه در اختيار نيروهاي پيشمرگه بوده بدون درگيري مسلحانه به دست گرفتهاند. روزنامه العربي الجديد گزارش داد تصاويري را در اختيار دارد كه نشان ميدهد ١٢ پايگاه نظامي كه نيروهاي پيشمرگه در آن حضور داشتهاند تحت كنترل نيروهاي ارتش عراق و نيروهاي الحشد الشعبي در آمده است. اين پايگاهها در مناطق «البشير» و «تازت» در ٢٠ كيلومتري جنوب كركوك قرار دارد و از طرف ديگر هم در ٢٧ كيلومتري ميدان نفتي «بان حسن» كه يكي از بزرگترين ميدانهاي نفتي استان كركوك به شمار ميرود، واقع شده است.
يك مسوول نظامي عراقي به العربي الجديد گفت كه استقرار نيروهاي ارتش عراق در مناطق مهم شهر كركوك با هدف توسعه اقتدار نيروهاي عراقي در اين منطقه است و ارتش در شرايط فعلي به دنبال مقابله با پيشمرگه نيست. وي تاكيد كرد كه نيروهاي عراقي تاكنون بدون درگيري در مناطق مختلف كركوك مستقر شدهاند و نيروهاي پيشمرگه هم به صورت داوطلبانه از اين مناطق خارج شدهاند و خطوط ارتباطي ميان نيروهاي ارتش عراق و نيروهاي پيشمرگه به كمتر از دو كيلومتر رسيده است. اين مسوول ارشد نظامي در ارتش عراق تاكيد كرده كه به محض پيشروي نيروهاي مسلح عراقي در كركوك نيروهاي پيشمرگه اقدام به عقبنشيني كردند و نيروهاي عراقي در حال تحرك در خاك كشور خود هستند و نياز ندارند براي ورود به منطقهاي از كسي اجازه بگيرند.
بر اساس اين گزارش تصاويري كه از حضور نيروهاي عراقي در مواضع پيشمرگه در كركوك منتشر شده است مربوط به استقرار اين نيروها در مقر لشكر ١٠٢ نيروهاي پيشمرگه در نزديكي روستاي البشير در اطراف كركوك بوده است. خبرگزاري يونيوز به نقل از منابع آگاه عراقي گزارش داد كه نيروهاي الحشد الشعبي وارد كركوك نخواهند شد و فرماندهي نيروهاي مسلح عراقي از الحشدالشعبي خواستهاند كه امنيت بخشهايي از شهر الحويجه كه به شهر كركوك نزديك است را تامين كنند. اين منبع گفته بود كه نيروهاي ارتش عراق براي به دست گرفتن كنترل تاسيسات نفتي شهر وارد كركوك شده و به دنبال درگيري با نيروهاي پيشمرگه نيستند.
اين خبرگزاري گزارش داده كه بارزاني از نيروهاي پيشمرگه خواسته تا خويشتنداري كنند و در صورت ورود نيروهاي عراقي به كركوك با آنها وارد درگيري نشوند اين در حالي است كه شيخ جعفر مصطفي يكي از فرماندهان نيروهاي پيشمرگه اعلام كرده بود كه خروج نيروهاي پيشمرگه از برخي پايگاههاي نظامي در كركوك به دليل كم اهميت بودن اين مناطق است و بر اساس طرحي تاكتيكي از اين مناطق به پايگاههاي اصلي خود انتقال پيدا كرده است. اين فرمانده نيروهاي پيشمرگه اعلام كرد: كُردها هم به دنبال درگيري نظامي با نيروهاي ارتش عراق نيستند و در مقابله با داعش كنار هم بودهاند اما اگر برخي گروهها اقدام به حمله عليه ما كنند، اين اقدام بدون پاسخ نخواهد بود و به اهالي كركوك هم تعهد ميدهيم كه تا آخرين قطره خونمان از آنها حمايت خواهيم كرد.
آزادعلي يكي از نيروهاي پيشمرگه كُرد هم به روزنامه العربيالجديد گفته كه نيروهاي الحشدالشعبي پرچم منطقه كردستان را آتش زده و تصاوير مسعود بارزاني را در مناطقي كه مستقر شدهاند پايين آوردهاند. وي ادامه داد كه فعلا دستورات وارده بر اين اساس است كه با اين نيروها تقابلي صورت نگيرد اما اگر بيشتر پيشروي كنند با آنها مقابله خواهيم كرد. پيشمرگه با صدور بيانيهاي اعلام كرده بود كه ارتش عراق و نيروهاي الحشد الشعبي با تحريك جريانهاي خارجي به سوي كركوك حركت كرده و هشدار داده بود كه اين ماجرا به فاجعه بزرگي ختم خواهد شد و تاكيد كرده كه نيروهاي پيشمرگه خواهان درگيري و ريخته شدن خون كسي نيستند. پيشمرگه در بيانيه خود از بغداد خواسته تا با مذاكره بحران موجود را حل كند و از ساز و كار تهديد عليه منطقه كردستان عراق استفاده نكند. پيشمرگه در بيانيه خود از همه نيروها و واحدهاي نظامي خود هم خواسته براي آنچه دفاع از مردم كُرد خوانده است، در آمادهباش كامل باشند.
با صدور اين بيانيهها دولت عراق هم در بيانيهاي اعلام كرد كه نيروهاي مسلح عراقي عمليات نظامي خاصي در كركوك ندارند و حضور نظاميان عراقي در كركوك در واقع بازنشر اين نيروهاست. قاسم الاعرجي وزير كشور عراق در بيانيهاي اعلام كرد كه نيروهاي مسلح عراقي عمليات نظامي در كركوك انجام نميدهند بلكه با بازنشر نيروها در اين شهر به دنبال بازگرداندن اوضاع به قبل از ژوئن ٢٠١٤ يعني قبل از حمله داعش به عراق هستند. در حالي كه مسوولان كُردي تلاش ميكنند با صدور بيانيههاي متعدد فضا را در كركوك ملتهب و نظامي توصيف كنند، رياض الكلداني فرمانده نيروهاي «بابليون» كه بخشي از نيروهاي بسيج مردمي به شمار ميرود و نيروهاي داوطلب مسيحيان عراق است با هشدار به مسعود بارزاني تاكيد كرد كه بهتر است بارزاني از عمليات كُرديسازي مناطق عرب و مسيحي نشين در نينوا، كركوك، صلاحالدين و ديالي دست بردارد و افزوده: ما اجازه نميدهيم او كشور را به جنگي داخلي بكشاند.
رسانههاي عراقي هم گزارش دادهاند كه حيدرالعبادي نخستوزير اين كشور دستور داده تا ورود نيروهاي عراقي به كركوك به مدت ٤٨ ساعت به تعويق بيفتد. نخستوزير عراق در پاسخ به دعوت مسوولان منطقه كردستان به مذاكره با بغداد گفته بود كه هر مذاكره و گفتوگويي بايد بر اصل وحدت عراق، پايبندي به قانون اساسي و رد نتايج همهپرسي جدايي كردستان استوار شود.
http://etemadnewspaper.ir/?News_Id=88890
ش.د9603168