ردّ خون (بخش ششم)

(روزنامه كيهان – 1396/06/11 – شماره 21712 – صفحه 6)

سازمان هاگانا

واژه‏ «هاگانا» به معنى «دفاع» است. سازمان هاگانا تحت عنوان گروه دفاع و پيكار شكل گرفت، كه به زبان عبرى عبارت است از هاگانا و عَوودا. بعدها كلمه‏ «پيكار» از آن حذف شد. اين گروه يك سازمان نظامى صهيونيستى است كه به منظور بيرون راندن مسلمانان از فلسطين، و انتقال و اسكان يهوديان در اين سرزمين، از سال 1921.م فعاليت خود را در بيت‏المقدس آغاز كرد. مؤسس اين سازمان در هنگام تأسيس آن گفت:

«هدف اين سازمان، دفاع از زندگى يهوديان، و ملك و شرف آن‏ها مى‏باشد.»

به محض تشكيل سازمان هاگانا، تعداد زيادى از عناصر لشكر يهودى، كه در اثناى جنگ جهانى اول، يعنى در سال‏هاى 1917.م و 1918.م در كنار انگليس در بالكان جنگيده بودند، و لشكر آن‏ها در سال 1921.م توسط حكومت قيموميت انگليس منحل شده بود، به اين سازمان پيوستند.

سرازير شدن مهاجران يهودى از چند كشور اروپايى، به ويژه اروپاى شرقى، در فاصله‏ سال‏هاى 1930-1920.م نيز موجب تقويت اين گروه تروريستى شد. زيرا بيشتر مهاجران تازه وارد، جوان بودند؛ و بسيارى از آن‏ها در همان محله‏هاى يهودى‏نشين در اروپاى شرقى، تجربياتى در زمينه‏ سازمان‏هاى شبه‌نظامى و مخفى به دست آورده بودند. چون در زمان حمله به آن محله‏ها، از آن‏ها دفاع مى‏كردند.

انتخاب محل مهاجرنشين‏هاى يهودى، كه با هدف‏هاى استراتژيك و سياسى محض صورت مى‏گرفت، بر تكوين و شكل‏گيرى هاگانا و همچنين طرز تفكر اعضاى آن تأثير بسيارى داشت. در انتخاب محل مهاجرنشين‏ها تنها عامل اقتصادى نبود كه مورد توجه قرار مى‏گرفت. بلكه نيازهاى دفاع مركزى، و استراتژى همه جانبه‏ اسكان، بنابر تضمين موجوديت سياسى يهوديان در سراسر فلسطين نيز مورد توجه قرار داشت. به ويژه، رويارويى تعيين‏كننده و ناگزير با اعراب، بر عامل اقتصادى، در فكر طراحان اسكان اثر مى‏گذاشت. در نتيجه، هر يك از اين مهاجرنشين‏ها، خود قطعه‏ مستحكمى براى هاگانا شد. همراه با برنامه‏ريزى اقتصادى و كشاورزى، برنامه‏ريزى نظامى نيز انجام گرفت؛ و بودجه‏ انتقال يهوديان همراه با بودجه‏ سلاح تأمين مى‏شد، و نيازهاى هر دو در كنار هم برآورده مى‏شد.

اين نيازمندى‏ها، عوامل جديدى را در طرز تفكر نظامى، و شيوه‏هاى اجراى نقشه‏هاى هاگانا وارد كرد. داشتن يك استراتژى كامل و همبسته، كه نيازمندى‏هاى نظامى را در تمام نواحى كشور، با سرعت مناسب، جهت نقل و انتقال سلاح‏هاى سبك بكار گيرد، از آن جمله بود. علاوه بر اين تكامل؛ هاگانا داراى دو فرماندهى مخفى شد:

1. فرماندهى عالى غير نظامى.

2. فرماندهى عالى نظامى.

اين دو فرماندهى تابع تشكيلات صهيونيستى متمركز در آژانس يهود بودند.

همچنين: سازمان هاگانا در ابتداى فعاليت خود، با هستدروت (اتحاديه كل كارگران يهود در سرزمين اسرائيل) ارتباط برقرار كرد. سپس على‏رغم اين كه نظام‏نامه‏ آن اين سازمان را غيرحزبى توصيف كرده بود، يا حزب ماپاى، با اين توجيه كه سازمانى است كه براى تجمع و اسكان يهوديان در فلسطين فعاليت مى‏كند ارتباط برقرار كرد.

سازمان هاگانا، در دهه‏ 1920.م، پايه و شالوده‏ لازم را براى فعاليت‏هاى خود در زمينه‏هاى متعدد جاسوسى و اطلاعاتى، و همين‏طور قاچاق اسلحه، و انتقال يهوديان به فلسطين، فراهم كرد. يوسف هخت، رهبر هاگانا، طى گزارشى كه در اين باره به ديويد بنگورين ارايه كرد، اظهار داشت:

«هاگانا در آن زمان 27 قبضه مسلسل (تيربار)، 750 قبضه تفنگ، 1050 قبضه اسلحه‏ كمرى و750 نارنجك در اختيار داشته است. چون روشن بود كه اين مقدار اسلحه براى دست‏اندازى بر فلسطين كافى نبود، افراد هاگانا تلاش كردند تا سلاح‏هاى مورد نياز خود را وارد كشور كنند؛ از راه قاچاق اسلحه، و ايجاد كارگاه‏هاى كوچك براى ساخت بعضى از انواع سلاح‏هاى سبك محلى، اين كار صورت مى‏گرفت.»

«حمايت از تمامى مستعمره‏ها و محله‏هاى صهيونيستى، در ابتدا، تحت فرماندهى مركزى هاگانا انجام مى‏گرفت. پس از رويدادهاى انقلاب 1929.م، هاگانا تشكيلات خويش را بر اساس توسعه و گسترش اشغال و تجاوز و فعاليت تروريستى سازماندهى كرد؛ و به جمع‏آورى سلاح و ذخيره‏سازى مهمات و توليد بعضى ديگر دست زد.»

در سال بعد وقتى كتاب سفيد دوم در 21 اكتبر 1930.م منتشر شد، و شامل قيدهايى براى انتقال يهوديان به فلسطين بود؛ صهيونيست‏ها تصميم گرفتند هاگانا را تقويت كرده، از شيوه‏هاى گوناگون براى ورود غير قانونى يهوديان استفاده كنند.

در سال 1931.م، هاگانا به دليل اختلافات داخلى دچار انشعاب شد، و گروهى به نام هاگانا ب، مستقل از آن به وجود آمد. ليكن در سال 1936.م، دوباره با هاگانا متحد شد. برخى اعضاى گروه انشعابى، بازگشت به هاگانا را رد كردند، و سازمان جديدى تحت عنوان ايرگون به وجود آوردند، و عمليات تروريستى بسيارى را عليه ملت فلسطين انجام دادند.

على‏رغم اين كه هاگانا در بعضى موارد بيانيه‏هايى را براى محكوم كردن فعاليت‏هاى تروريستى ايرگون صادر مى‏كرد؛ ليكن بيانات روشن رهبران اين سازمان، به ويژه مناخيم بگين، و نوشته‏هايش، به طور روشن و صريح، از وجود هماهنگى نظامى بين دو سازمان بر اساس طرح تقسيم نقش‏ها و وظيفه‏ها، پرده برمى‏داشت.

http://kayhan.ir/fa/news/112887

ش.د9604156