(روزنامه آسمان آبي – 1396/10/11 – شماره 148 – صفحه 12)
افزایش نفوذ ایران در خاورمیانه، واشنگتن و تل آویو را بر آن داشته تا برای کاهش قدرت ایران و اجرای اقداماتی علیه این کشور، برنامه استراتژیک دو جانبهای را امضا کنند. با اینکه بیش از سه هفته از امضای این توافق در کاخ سفید میگذرد، اما خبر آن به تازگی و اولین بار از سوی کانال 10 تلویزیون رژیم صهیونیستی منتشر شد. براساس گزارشهای منتشر شده دهم نوامبر هیئتی از سرزمینهای اشغالی با ریاست معیر بن شبات، مشاور امنیت داخلی این رژیم با گروهی از مقامهای نظامی و امنیتی ایالات متحده به سرپرستی هربرت مک مستر، مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ در کاخ سفید، دیدار کرده و پس از دو روز مذاکره، سندی برای تشکیل چهارکارگروه متمرکز بر موضوعات کلیدی مربوط به برنامه هستهای و موشکی ایران امضا کردند. کار گروه اول بر فعالیتهای هستهای و راههای لغو احتمالی این توافق از سوی رئیس جمهوری آمریکا متمرکز خواهند بود. وظیفه کار گروه دوم مقابله با افزایش نفوذ ایران در منطقه بهویژه در لبنان و سوریه است.
محدودسازی برنامههای موشکی تهران وظیفه کارگروه سوم است و چهارمین کارگروه هم احتمال تشدید تنش در منطقه و گزینههای پیش روی ایران و متحدانش را بررسی خواهد کرد. این توافق در شرایطی امضا شده که دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده تا حدود دو هفته دیگر باید موضع خود در قبال برجام را مشخص کند. ترامپ در ماه اکتبر اعلام کرد توافق هستهای ایران را تایید نخواهد کرد و مسئولیت آن را بر دوش کنگره انداخت. کنگره نیز در فرصت 60 روزه هیچ اقدامی انجام نداد تا بازهم توپ به زمین رئیسجمهوری آمریکا بیفتد. در این میان نیکی هیلی، نماینده ایالات متحده در سازمان ملل با انتشار تصاویری ادعا کرد ایران از حوثیهای یمن حمایت کرده و به این گروه شیعه موشک ارسال میکند. هیلی با این ادعا قصد داشت تا با استناد به قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل ایران را به نقض این قطعنامهها متهم کند. متحدان غربی واشنگتن حاضر به همراهی با دولت ترامپ نشدند و تنها ریاض و تل آویو به حمایت از ادعاهای هیلی پرداختند. دولت ترامپ تنها به همراهی رژیم صهیونیستی و ریاض امید دارد.
زمانبندی این توافق آمریکا و رژیم صهیونیستی نیز قابلتوجه است. روسیه بهتازگی عملیات نظامی خود در سوریه را با موفقیت پشت سرگذاشته و در حال برنامهریزی برای آغاز مرحله سیاسی در سوریه بدون مشارکت آمریکا و با حضور ایران و ترکیه است. اخیرا نیز مذاکرات سه جانبه روسیه، ایران و ترکیه در سوچی برگزار شده و دور بعدی نیز قرار است در اواخر ژانویه برگزار شود. توافق درمورد نقشه راه و تدوین قانون اساسی جدید و برگزاری انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری در مذاکرات پیش رو حاصل خواهد شد و تل آویو و واشنگتن نقش چندانی در این روند نخواهند داشت. بههمین دلیل ایجاد بحرانی جدید در خاورمیانه با هدف درگیر کردن ایران از سوی ایالات متحده، رژیم صهیونیستی و عربستان قابل انتظار است. سال 2018 در حالی آغاز میشود که امیدهای ایالات متحده برای تعیین نقش در آینده سوریه از بین رفته است.
کاهش نفوذ آمریکا تنها به سوریه محدود نمیشود و در دیگر مناطق خاورمیانه هم آمریکا در حال واگذاری جایگاه خود به چین و روسیه است. با کاهش اقتدار آمریکا در خاورمیانه بر نگرانیهای رژیم صهیونیستی و سپس عربستان افزوده خواهد شد. در ماههای اخیر هم اقدامات عربستان برای کاستن از نفوذ ایران در خاورمیانه نه تنها باعث کاهش اقتدار ایران نشده، بلکه جایگاه ایران را در منطقه ارتقا داده است. اقدام اخیر آمریکا و رژیم صهیونیستی برای ایجاد کارگروههایی علیه ایران نوعی قمار است که میتواند نتایجی منفی برای رژیم صهیونیستی در پی داشته باشد. از یک سو با توجه به تصمیم ترامپ در شناسایی بیت المقدس بهعنوان پایتخت سرزمینهای اشغالی که با اعتراضهای گسترده بینالمللی روبهرو شده میتواند خشم فلسطینیها را علیه رژیم صهیونیستی در پی داشته باشد.
احتمال ایجاد انتفاضهای دیگر در سرزمینهای اشغالی بهشدت سران رژیم صهیونیستی را نگران کرده و هر گونه ایجاد تنش دیگر در منطقه میتواند آتش خشم فلسطینیها علیه رژیم صهیونیستی را شعلهورتر سازد و احتمال آغاز مقاومت مسلحانه را بیشتر کند. از سوی دیگر اقدام اخیر آمریکا و رژیم صهیونیستی میتواند نوعی جنگ روانی علیه ایران باشد و در آینده نیز متحدان عرب واشنگتن که میلیاردها دلار سلاح از آمریکا خریداری کردهاند، در این جنگ روانی با واشنگتن و تل آویو همراهی بیشتری داشته باشند. بااینحال این جنگ روانی هیچ ترسی در میان دشمنان آمریکا و رژیم صهیونیستی در منطقه ایجاد نکرده است. نظامیان صهیونیست که بارها پیش از این تهدید کرده بودند که در صورت پیشروی ارتش سوریه در مناطق مرزی ازجمله در غوطه غربی با واکنش تند تل آویو مواجه خواهند شد، اما ارتش سوریه پس از شکست داعش در این کشور همچنان به پیشروی در غوطه غربی ادامه میدهد و برخی رسانهها هم از همراهی حزبالله لبنان در این پیشروی حکایت میکنند. بر همین اساس ارتش سوریه به زودی کنترل کامل غوطه غربی را در دست خواهد گرفت. بااینحال هیچ واکنشی از سوی نظامیان رژیم صهیونیستی مشاهده نشده است.
خبرهای دیگری که درمورد مذاکرات مقامهای امنیتی آمریکا و رژیم صهیونیستی منتشر میشود حاکی از عقب نشینی درمورد برجام است. در روزهای گذشته «نیویورک تایمز» گزارشیهایی را منتشر کرد که از خارج نشدن آمریکا از توافق هستهای با ایران حکایت میکند. هربرت مک مستر، مشاور امنیت ملی ترامپ با همراهی جیمز متیس، وزیر دفاع و رکس تیلرسون ازجمله حامیان تایید پایبندی ایران به برجام هستند و با توجه به مذاکرات مک مستر با مقامهای صهیونیستی به نظر میرسد مشاور امنیت ملی ترامپ موفق شده تا مقامهای امنیتی صهیونیستی را درمورد برجام و ادامه حضور آمریکا از این توافق بینالمللی متقاعد کند. با وجود این هنوز مشخص نیست دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا هم حاضر به تایید پایبندی ایران به توافق هستهای خواهد شد یا خیر. ترامپ حدود دو هفته فرصت دارد تا در این مورد تصمیمگیری کند و با توجه به خبرهایی که از کنگره ایالات متحده به گوش میرسد رهبران جمهوریخواه و دموکرات کنگره در حال رایزنی با مشاوران ترامپ هستند تا با صدور بیانیهای تند درمورد نقش ایران در خاورمیانه و برنامههای موشکی این کشور، تعهد ایران به برجام را تایید کند.
https://asemandaily.ir/post/10920
ش.د9604393