تصمیم‌گیرنده درباره مذاکرات مکمل برجام، نظام است

(روزنامه ايران ـ 1396/11/11 ـ شماره 6707 ـ صفحه 21)

سید عباس عراقچی در این گفت‌و‌گو با اشاره به اینکه هدف ایران از مذاکرات با قدرت‌های بزرگ، تثبیت حق برنامه‌های هسته‌ای‌اش بود و این هدف با برجام به دست آمد، به برداشته شدن تحریم‌های ثانویه اشاره کرد و افزود: «ما بجز تحریم‌هایی که مرتبط با موضوع هسته‌ای برداشته شد، تحریم‌های اولیه هم داشتیم که بعد از ماجرای گروگانگیری در سال ۵۸ علیه ایران وضع شد مبنی بر اینکه هیچ امریکایی‌ای نباید به ایران سرویس، خدمات و کالا بدهد و بعد از موضوع هسته‌ای تحریم‌های ثانویه برقرار شد. ما در ژنو توافق کردیم همان‌طور که در لوزان و وین پیاده شد که تمام تحریم‌هایی که مرتبط با فعالیت‌های هسته‌ای وضع شده‌اند، برداشته شوند؛ ما اجازه مذاکره درباره تحریم‌های اولیه را نداشتیم. ما باید در این خصوص درباره روابط دوجانبه و حادثه گروگانگیری مذاکره می‌کردیم. شما یک مورد در این رابطه بگویید که وجود دارد و لغو نشده است. بنابراین هیچ عقب‌نشینی‌ای از توافق ژنو تا توافق وین نداشتیم.»

معاون وزیر خارجه در پاسخ به اینکه امریکا در چه جاهایی برجام را نقض کرده است، گفت: «آنچه ما به‌عنوان نقض تعهدات امریکا می‌دانیم و نسبت به آنها اعتراض کرده‌ایم مربوط به پاراگراف‌های ۲۶، ۲۸ و ۲۹ برجام است. امریکا متعهد شده مثل سایر طرف‌ها برجام را با حسن‌نیت اجرا کند. متأسفانه ترامپ از وقتی روی کار آمده شروع به تخریب این فضای سازنده کرده است.» وی تأکید کرد: «تصویب قانون ویزا نقض فاحش برجام نبود و نقض بند ۲۶ و ۲۸ از این باب بود که فضای کار اقتصادی را برای برخی اتباع کشورها مختل می‌کرد.» عراقچی با اشاره به وجود دو مقوله اجرا نشدن برجام و اجرا نشدن برجسته یا نقض فاحش در برجام گفت: «با هر نقضی از سوی طرف‌ها باعث نمی‌شود که برجام از بین برود. در این رابطه ما اعتراض کردیم و آنها این قانون را اصلاح کردند و قرار شد این قانون نسبت به افرادی که کار اقتصادی می‌کنند مستثنی شود.»

در بحث رآکتور اراک بردیم اما در جنگ رسانه‌ای باختیم

عراقچی در پاسخ به این پرسش که فکر نمی‌کنید ما خیلی سریع در رآکتور اراک بتن ریختیم گفت: «اول، رآکتور آب سنگین اراک رآکتوری تحقیقاتی بود نه قدرت و آسان‌ترین و سریع‌ترین راه رسیدن به بمب هسته‌ای از طریق پلوتونیوم بود. امریکا و اروپا ماه‌ها تلاش کردند که ما را قانع کنند اراک را جمع کنیم ولی ما قبول نکردیم و در مقابل متخصصان ما پیشنهاد یک طراحی را دادند که میزان آب سنگینش پایین می‌آید اما ماهیتش تغییر نمی‌کند که امریکایی‌ها گفتند شما بلد نیستید اما ما طراحی کردیم و در چندین جلسه بحث کردند و بالاخره اعتراف کردند که این طراحی قابل قبول است و من آن جلسه را یادم نمی‌رود که چقدر غرورانگیز بود.»

عراقچی در رابطه با اینکه با بتن ریختن در رآکتور قدیمی عملاً برگ‌های برنده در دستمان را از بین بردیم، گفت: «اینکه منظور شما از برگ‌های برنده رفتن به سمت بمب هسته‌ای است، بگذارید آنها خیال کنند که این را از دست ما گرفته‌اند چراکه دکترین‌های دفاعی ما ثابت می‌کند که به این سمت حرکت نخواهیم کرد. تمام دستاورد آنها در برجام این است که ایران را یک سال از دستیابی به سلاح هسته‌ای عقب رانده‌اند یا ۱۰ سال این روند را کند کرده‌اند. این نگاه امریکایی‌ها است.» وی بیان کرد: ما اصل اراک را در مذاکرات بردیم کری در مصاحبه گفت که ما در قلب اراک بتن ریختیم و یک دفعه همه گفتند بتن و ما این قضیه را بردیم ولی در جنگ رسانه‌ای باختیم و در داخل به جای اینکه حرف ما را قبول کنند حرف کری را چسبیدند. راکتور اراک دارد ساخته می‌شود.

«آیسا» نقض فاحش برجام نبود

عراقچی در ادامه درخصوص قانون آیسا با بیان اینکه «این قانون بعد از آنکه توسط کنگره تمدید شد از سوی رئیس جمهوری تعلیق شد»، افزود: «البته ما نسبت به این قانون شکایت کردیم اما در عمل اجرای این قانون تأثیری بر ما نمی‌گذارد از این‌رو از نظر ما نقض فاحش نبود البته در این رابطه هیأت نظارت بر برجام تصمیم گرفتند و نظرشان را اعلام کردند.» او در پاسخ به اینکه چرا آژانس بر اجرای تعهدات از سوی امریکا نظارت نداشته باشد؟ اظهار کرد: «آژانس یک نهاد فنی هسته‌ای است و نمی‌تواند بر اجرای تعهدات امریکا که بعضاً در حوزه لغو تحریم‌ها، مسائل بانکی و... است، نظارت داشته باشد. این بحث‌ها همه در زمان مذاکرات انجام شد و نتیجه‌اش این شد که به هیچ کجا نمی‌توانیم مراجعه کنیم جز خودمان و اختیار نهایی برای تصمیم‌گیری طبق بند ۳۶ برجام به عهده خودمان است. به عبارتی ناظر و مجری در صورتی که آنها به تعهداتشان عمل نکنند، خودمان هستیم.» وی در رابطه با موارد نقض تعهدات از سوی امریکا تاکنون گفت: «خیلی از این موارد اصلاح شده، خیلی‌ها با تأخیر انجام شده است، برخی موارد هنوز مشکل دارند از جمله فضای نامطلوبی که برای شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی و مالی برای کار با ایران ایجاد کرده‌اند.»

معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به اینکه اگر شکایت ما به کمیسیون مشترک برجام به جایی نرسد چکار می‌کنیم؟ گفت: «آنچه روشن است تا وقتی از برجام نفع می‌بریم در برجام هستیم و موارد نقض را از کانال خود پیگیری می‌کنیم.»

تلاش برای جلوگیری از اقتدار ایران

معاون وزیر امور خارجه در ادامه گفت: «همانطور که رهبری به این مسأله اشاره کردند ایران تاکنون این قدر مقتدر نبوده است و ترامپ سعی دارد جلوی این مسأله را بگیرد و دوباره تحریم بگذارد اما برجام مانع آن است. »

عراقچی در پاسخ به اینکه منصفانه نیست که همه اقتدار و قدرت ایران در منطقه را ناشی از برجام می‌دانید، گفت: «عرض من را اشتباه فهمیدید. از دید امریکا ایران مقتدرتر شده البته حتماً در اقتدار ایران رشادت‌های سربازان ما و مسائل دیگر از جمله توان دفاعی‌مان مؤثر است اما اینکه چقدر برجام در این روند نقش داشته، موضوعی است که من و شما احتمالاً در آن کمی اختلاف‌نظر داریم اما حتماً تأیید می‌کنید که آنها سعی دارند تحریم نفتی را دوباره برگردانند اما به خاطر برجام نمی‌توانند و اینکه برجام مانع فشار بر ایران شده است.»

معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به این پرسش که برای مکمل برجام گفت‌و‌گویی نمی‌کنید؟ گفت: «گفت‌وگو نخواهیم کرد. این مسأله‌ای مربوط به آینده است، اما الان گفت‌وگو نکرده و نمی‌کنیم؛ اما اینکه نظام در هر مقطع به مصلحت خود چه تصمیمی می‌گیرد، اصلاً مربوط به من نیست. بنابراین موضع ما روشن و منطقی است که درباره برجام هیچ مذاکره مجددی نداریم. درباره مکمل برجام و ارتباط دادن به مسائل موشکی یا منطقه‌ای هم هیچ بحثی نداریم.»

ترامپ قبلاً هم گفت بار آخر است

وی در پاسخ به این پرسش که سه ماه آینده چه می‌شود؟ گفت: «ترامپ دفعه قبل هم گفت که بار آخر است و اگر از برجام خارج شود، برجامی دیگر در کار نخواهد بود و برای همه سناریوها آمادگی داریم. چند سناریو داریم و در هیأت نظارت هم بحث شده است. حتی اگر ترامپ باقی بماند در برجام اما بخواهد به این رفتارش ادامه دهد، بعید است بعد از این چهارماه دیگر کسی به فضاسازی او وقعی بگذارد.» معاون سیاسی وزیر امور خارجه در پایان تأکید کرد: «بحث برجام را ملی نگاه کنید ، جناحی و سیاسی نیست و در آن بحث عزت ملی است. سیاست امریکا مگر غنی‌سازی صفر نبود و بعد از برجام شش قطعنامه فصل هفتمی ملغی شد بدون اینکه یک ساعت اجرا شده باشد و باید به این موارد از منظر عزت ملی نگاه کرد.»

عراقچی در خصوص اظهارات وحید یامین پور، مجری برنامه مبنی بر اینکه ظریف در شورای روابط خارجی امریکا صحبت کرده و عنوان می‌کند که مواضعی که می‌گیریم بر انتخابات بعدی اثر می‌گذارد و ما نباید با برگ سیاست خارجی در سیاست داخلی بازی کنیم، گفت: «حتماً اینگونه است و همه ما آن را رعایت می‌کنیم.

در جلسه سخنرانی آقای ظریف من حضور داشتم، اصلاً منظور ایشان این نبود، نمی‌خواهم دفاع کنم، صادقانه عرض می‌کنم، آقای ظریف 40 سال است برای نظام کار می‌کند در نیویورک و تهران و هزاران سخنرانی انجام داده و صدها و هزاران ساعت مذاکره داشته است و اینکه در یک سخنرانی یک جمله را بچسبید، درست نیست. ایشان درباره دموکراسی در ایران صحبت می‌کرد و اتفاقاً در سخنرانی خود در دفاع از انتخاب رئیس جمهوری قبلی (احمدی‌نژاد) سخن می‌گفت که مردم از وضع دولت قبل ناراضی بودند و.... بحثی خوب و در چارچوب منافع نظام بود.»

معاون وزیر خارجه در پایان خطاب به مجری گفت اینکه نقش مجری و منتقد را با هم اجرا کردید کار سختی‌ بود، که مجری برنامه گفت من سعی کردم سؤالاتی را که وجود دارد صادقانه بیان کنم. عراقچی گفت بحث برجام را ملی نگاه کنیم اصلاً جناحی و سیاسی نیست و اگر ملی نگاه کنیم بحث عزت ملی در آن هست. اجازه ندادید از موضع عزت ملی بحث برجام را مطرح کنم. مسائل را به دو سال قبل بردید، نبردی که بین ایران و کشورهای غربی وجود داشت را بروید دربیاورید مگر سیاست امریکا غنی‌سازی صفر نبود؟

http://www.iran-newspaper.com/newspaper/item/456338

ش.د9604741