انگيزه آمريکا در تمديد تعليق تحريم هاي ايران

(روزنامه اطلاعات ـ 1396/11/24 ـ شماره 26940 ـ صفحه 12)

** برای تبیین سیاست خارجی ترامپ باید به نکاتی اشاره کرد. تصمیماتی که ترامپ طی ماه‌های اخیر در زمینه سیاست خارجی اتخاذ کرده نشان می دهد که وی تلاش می کند سیاست خارجی از هم گسیخته خود را تا حدودی در یک مسیر مشخص قرار دهد. اگرچه بسیاری از تحلیلگران معتقدند آمریکا و ترامپ همچنان فاقد استراتژی در زمینه سیاست خارجی هستند اما همین رویکرد از هم گسیخته یک روند مشخصی را طی می کند و مختصات آن در هفته‌های گذشته تا حدودی مشخص شده است. روند این است که سیاست خارجی آمریکا تحت نفوذ صهیونیست‌ها و همچنین تحت تاثیر خواسته و امیال عربستان سعودی در حال شکل گرفتن و پیشروی است.

* چرا سیاست خارجی آمریکای ترامپ تا این اندازه زیر نفوذ صهیونیست‌ها و اعراب قرار گرفته است؟

** دلیل این مساله کاملا روشن و آشکار است. رویکرد ترامپ در خاورمیانه به خاطر لابی‌های قدرتمند صهیونیستی در آمریکا و همچنین دلارهای نفتی آل سعود تحت نفوذ این دو جریان قرار دارد.

* سیاست خارجی ترامپ در برابر ایران را هم می توان در همین چارچوب تفسیر کرد؟ اگر پاسخ تان مثبت است چگونه خواهد بود؟

** بله. فشارهای ترامپ علیه ایران طی ماه‌های اخیر افزایش یافته است. به این دلیل که اولا عربستان و رژیم صهیونیستی را راضی کند. و از سوی دیگر نیز آمریکا نیاز به احیای مساله ایران هراسی دارد تا از این راه بتواند تسلیحات بیشتری به کشورهای عربی بفروشد و متعاقب آن ایجاد اشتغال در آمریکا افزایش یابد و اقتصاد این کشور احیا شود تا ترامپ بتواند حداقل یکی از وعده‌هایی که در انتخابات درباره اقتصاد ایالات متحده داده بود را عملی کند.

* رژیم صهیونیستی که از ابتدا مخالف توافق هسته ای بود، با روی کار آمدن ترامپ، عرصه را برای رویکرد ضد برجامی خود مهیاتر دید و تلاش کرد از طریق رییس جمهوری جدید آمریکا اهداف خود را علیه ایران پیش ببرد. به رغم اینکه می دانیم سران رژیم صهیونیستی به جد خواهان لغو برجام هستند و ترامپ هم آن را بدترین توافق تاریخ آمریکا می خواند، چرا رییس جمهوری آمریکا روز جمعه باز هم تعلیق تحریم‌های هسته ای را تمدید کرد و به رغم شعارهای تند خود از توافق خارج نشد؟

** ترامپ از دست زدن به اقدام انتحاری علیه برجام ناتوان است و اگر بخواهد طبق هنجارها و رفتارهای بین المللی عمل کند در دوره بعدی اعلام نظر در مورد تعلیق تحریم‌های هسته‌ای نیز که 120 روز دیگر است به جایی نخواهد رسید و نمی تواند از برجام خارج شود. شواهد نشان می‌دهد که این مساله توسط تیم امنیتی کاخ سفید درک شده و احتمالا به وی گوشزد شده باشد.

* شواهد نشان می دهد کنگره آمریکا با اکثریت جمهوریخواه هم نظر چندان مثبتی به توافق هسته‌ای ندارد. چرا کنگره در فرصت 60 روزه ای که به واسطه عدم تایید پایبندی ایران به توافق هسته‌ای از سوی ترامپ برایش ایجاد شده بود، در خصوص این توافق تصمیمی نگرفت؟

** همانطور که دیدیم ترامپ در مهرماه با عدم تایید پایبندی ایران به توافق ( که هر 90 روز یک بار باید صورت بگیرد) توپ را به زمین کنگره انداخت تا هزینه‌های خروج از برجام به تنهایی روی دوش کاخ سفید نباشد اما باز هم به نتیجه نرسید چرا که در کنگره آمریکا حتی بعضی از نمایندگان جمهوریخواه نیز با خروج از برجام مخالف هستند و معتقدند که این اقدام آمریکا را منزوی خواهد کرد، روی مذاکرات با کره شمالی تاثیر بسیار منفی خواهد گذاشت و همچنین آمریکا را نزد افکار عمومی بین المللی به شدت بی اعتبار خواهد کرد. به همین دلیل بود که این بار ترامپ تصمیم گرفت توپ را به زمین کشورهای اروپایی بیندازد. ترامپ گفت:کشورهای اروپایی باید با آمریکا در زمینه اصلاح برجام همکاری و تعامل کنند در غیر این صورت این آخرین بار است که تعلیق تحریم‌ها را تمدید خواهد کرد. وی همچنین دوباره از کنگره خواست طرحی دو حزبی برای اصلاح برجام آماده کنند.

* به نظر شما واکنش عملی کشورهای اروپایی در برابر ضرب الاجل 4 ماهه ترامپ چه خواهد بود؟

** اگرچه ما هنوز از تصمیم نهایی کشورهای اروپایی خبر نداریم اما این کشورها احتمالا به راحتی با خواسته‌های ترامپ در زمینه برجام موافقت نخواهند کرد. به نظر می‌رسد کشورهای اروپایی موافق این مساله باشند که برجام به همین شکل فعلی ادامه پیدا کند اما اگر بخواهند از فرصتی که ترامپ در اختیار آنها گذاشته بهره گیرند، کارت‌های حقوق بشری و مساله برنامه موشکی ایران را رو می کنند و در واقع ایران را در این زمینه محک می زنند.طی هفته‌های اخیر کشور فرانسه چندین بار در زمینه مذاکرات موشکی اظهاراتی را مطرح کرده است و ممکن است بخواهد آلمان و انگلیس و اتحادیه اروپا را نیز در این زمینه با خود همراه کند. دستگاه سیاست خارجی ما باید هوشیار باشد چرا که ممکن است کشورهای اروپایی بخواهند برجام را برای اعمال فشار در زمینه مسائل ادعایی حقوق بشری و برنامه موشکی گروگان بگیرند.

* همزمانی اعلام تحریم‌ها علیه رییس قوه قضاییه و‌ نهادهایی چون شورای عالی فضای مجازی با اعلام تمدید تعلیق تحریم‌ها معنای خاصی دارد و هدف خاصی را دنبال می کند؟

** ترامپ از اینکه نتوانست مجددا از برجام خارج شود و برای اینکه این ناتوانی را به حاشیه بکشاند از آشوب‌های اخیر ایران که خودش از بزرگترین حامیان آن بود استفاده کرد و تحریم‌هایی علیه رییس قوه قضاییه کشورمان و همچنین شورای عالی فضای مجازی اعمال کرد.از سوی دیگر ترامپ که نتوانسته وعده‌هایش را در زمینه پاره کردن برجام عملی کند سعی می کند با تحریم‌های بیشترعلیه مقامات جمهوری اسلامی، پایه‌های توافق را سست کند تا عرصه بر جمهوری اسلامی تنگ شود.

آمریکا و کلاف سردرگم شروط ترامپ

برخی تحلیلگران غربی، رویکرد و سخنان اخیر «دونالد ترامپ» در مورد ایران و توافق هسته ای را بهانه‌هایی برای خروج ایالات متحده از برجام تفسیر می کنند که ممکن است باعث انزوای آمریکا شود و دست برتر را به ایران بدهد.«دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا ضمن تمدید اجرای توافق هسته ای با ایران، نکات جنجالی و به زعم برخی کارشناسان اجرانشدنی را در مورد ادامه حیات برجام بر زبان جاری کرد. رییس جمهوری آمریکا با بیان اینکه برای ۱۲۰روز دیگر کاخ سفید به رفع تحریم‌ها ادامه می دهد ، افزود: اگر شرایط مورد نظر برآورده نشود دولت وی دیگر این توافق را تمدید و اجرا نمی کند. ترامپ ادعا کرد که در همکاری با قانونگذاران آمریکایی، نخست قانونی را در مورد برجام به تصویب خواهد رساند و با برآورده شدن چند شرط به همکاری برای حفظ توافق هسته‌ای ادامه می‌دهد. از نگاه رئیس جمهوری آمریکا اجرایی شدن چهار شرطِ آزادی کامل بازرسی از مکان‌های نظامی ایران، بسته شدن همه راه‌های دستیابی ایران به قابلیت ساخت سلاح هسته ‌ای، همیشگی شدن محدودیت‌های برجام و برقراری ارتباط میان برنامه هسته‌ ای و موشکی ایران برای ادامه همکاری ایالات متحده ضروری هستند.

واکنش محکم ایران به ادعاهای ترامپ

در واکنش به اتهامات و سخنان رئیس جمهوری آمریکا، وزارت امور خارجه ایران در بیانیه‌ ای بر غیرقابل مذاکره بودن برجام تاکید و عنوان کرد که در هیچ زمانی نه اکنون و نه در آینده، هیچ تغییری در برجام را نخواهد پذیرفت. ایران همچون گذشته تاکید دارد برنامه موشکی خود را با اهداف دفاعی توسعه می‌دهد و به همین دلیل به هیچ وجه آن را قابل مذاکره نمی داند. کارشناسان مسائل بین الملل هم بسیاری از خواسته و شرط‌های اعلامی ترامپ را غیرقابل اجرا و نشدنی توصیف کرده‌اند. بسیاری از رسانه‌ها در غرب به ویژه ایالات متحده به واکنش ایران به بیانیه کاخ سفید پرداختند و از ردّ تقاضای ترامپ برای تغییر در توافق هسته‌ای از سوی ایران تمرکز کردند. شبکه تلویزیونی ای.بی.سی نوشت: ایران گفته است اجازه نمی‌دهد که توافق هسته‌ای با دیگر موضوع‌ها مرتبط شود؛ هیچ تغییری را در برجام نمی پذیرد نه اکنون و نه آینده. همچنین ایران فراتر از تعهدات برجامی قدمی بر نمی دارد.سی.ان.ان هم نوشت: ایران آمریکا را در مورد تحریم‌ها و اقدامات تازه به پاسخی سخت تهدید کرد. یکی از این موضوعاتی که موجب نارضایتی ایران شد، تحریم « صادق لاریجانی» رئیس قوه قضائیه ایران است. این شبکه تلویزیونی نوشت: «سرگی ریابکوف» معاون وزیر امور خارجه روسیه این تصمیم‌ها و سخنان ترامپ علیه ایران را دارای اثرات منفی دانست و گفت «انتظارات ما در بدترین شکل آن در حال تبدیل شدن به واقعیت است». دورنمای خروج ایالات متحده از برجام، ضربه ای اثرگذار بر توافق هسته ای با ایران و رژیم عدم اشاعه خواهد بود.

ترامپ و تهدید اروپا

بسیاری از رسانه‌های جهان اعتقاد دارند بیانیه رئیس جمهوری آمریکا، آینده توافق هسته‌ای ایران را به توانایی کنگره و متحدان اروپایی واشنگتن در راه اندازی گفت وگوهای جدید با ایران منوط می‌سازد. روزنامه «ایندیپندنت» نوشت: دونالد ترامپ برای سومین بار دستوری را صادر کرد که بر اساس آن اجازه داد تا توافق هسته‌ای به حیات خود ادامه دهد. این گزارش با اشاره به شروط مطرح شده از سوی ترامپ برای ادامه همکاری در حوزه برجام نوشت این شرط‌ها درحالی مطرح می شوند که «وندی شرمن» مذاکره کننده هسته ای آمریکا در دوره باراک اوباما اعتقاد دارد اگر ترامپ به توافق هسته ای پایبند نماند به اعتبار ایالات متحده آسیب جدی وارد می کند .جالب اینجاست که اروپا هم پیش از این به برخی از شروط تازه ترامپ پاسخ داده بود. به نوشته این روزنامه انگلیسی «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعتقاد دارد: این توافق در حال انجام وظایف خود است و هدف اصلی برجام که بازرسی و شفافیت فعالیت‌های هسته‌ای ایران بود اکنون صورت می گیرد.

«امانوئل مکرون» رئیس جمهوری فرانسه هم چند روز پیش به ترامپ تاکید کرد اراده پاریس هم اجرای دقیق توافق هسته‌ای است و در شرایط کنونی اجرای برجام صورت می گیرد و برای طرف‌ها اهمیت دارد که همه به آن متعهد باشند.ترامپ در هشدار خود به متحدان آمریکا در اروپا مدعی شد که اگر در کنار ایران از برجام حمایت کنند در مقابل ملل صلح طلب جهان قرار می گیرند.

http://www.ettelaat.com/new/index.asp?fname=2018\02\02-12\21-08-33.htm&storytitle=%C7%E4%90%ED%D2%E5%20%C2%E3%D1%ED%98%C7%20%CF%D1%20%CA%E3%CF%ED%CF%20%CA%DA%E1%ED%DE%20%CA%CD%D1%ED%E3%20%E5%C7%ED%20%C7%ED%D1%C7%E4

ش.د9605012