گشایش جدید در رابطه تهران - لندن

(روزنامه همدلي - 1394/11/17 - شماره 251 - صفحه 1)

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران که برای شرکت در اجلاس بین‌المللی کمک به سوریه، به لندن سفر کرده‌است، دیپلماسی فعالی را در این کشور و در حاشیه این اجلاس پی‌گرفته‌است و با سران و نمایندگان بسیاری از کشورهای شرکت‌کننده، دیدار و گفت‌و‌گو کرده‌است. دیدار با جان کری وزیر امور خارجه آمریکا، دیوید کامرون و فیلیپ هاموند، نخست‌وزیر و وزیر خارجه انگلیس، امیر کویت، وزیر خارجه سوئد و همچنین دبیر کل سازمان ملل متحد بخشی از برنامه‌های این دیپلمات کهنه‌کار ایرانی در حاشیه این اجلاس بوده‌است؛ اما محمدجواد ظریف از فرصت ایجادشده و حضور در پارلمان انگلستان برای رفع اتهام از ایران در ماجرای رابطه ایران و عربستان نهایت استفاده را برد و مواردی از کارشکنی‌های آل‌سعود در جریان رسیدن به صلح در خاورمیانه را بیان کرد. در ادامه گزارش «همدلی» از جزئیات و نتایج این دیدارها را باهم می‌خوانیم.

انتقاد از عربستان در پارلمان انگلستان

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در حاشیه این نشست توانست به پارلمان انگلیس برود و بخشی از مواضع ایران در سیاست خارجی را مستقیم با اعضای پارلمان این کشور در میان بگذارد. ظریف طی سخنانی در این نشست اضافه کرد: نگرانی‌هایی در رابطه با نقض حقوق بشر در غرب به‌ویژه در ارتباط با پدیده اسلام هراسی و اعمال تبعیض درزمینهٔ حقوق مسلمانان و اقلیت‌های گروهی و قومی داریم.

به گزارش «همدلی» از اداره کل دیپلماسی وزارت خارجه، وی با ابراز تاسف از اینکه دولت‌های غربی به دلیل روابط تجاری و منافع حاصله از فروش سلاح به برخی کشورهای منطقه، نقض حقوق بشر در این کشورها را نادیده می‌گیرند تصریح کرد: در حادثه منا، کمترین قصور دولت عربستان اهمال و نادیده گرفتن مسئولیت‌های ذاتی خود در قبال حجاج به‌ویژه حجاج ایرانی بوده است، باوجوداین ما در برابر این اهمال که منجر به کشته شدن صدها ایرانی شد، رابطه را قطع نکردیم. به گفته ظریف، در حادثه سفارت عربستان که هیچ تبعه سعودی کمترین صدمه‌ای ندید، اقدامات لازم برای برخورد با خاطیان را اتخاذ کردیم، اما آن‌ها با بهانه‌جویی رابطه را قطع کردند.

وزیر امور خارجه، دولت عربستان را مانع عمده در مسیر پیشبرد راهکارهای سیاسی برای بازگرداندن صلح و ثبات به منطقه دانست و در پایان تاکید کرد که ایران آمادگی دارد تا با کشورهای منطقه برای تامین صلح و ثبات و آرامش همکاری سازنده داشته باشد.

توصیه ظریف به مشارکت گسترده در انتخابات

ظریف در حاشیه این کنفرانس، فرصت را مغتنم شمرد و در نشستی صمیمانه با جمعی از ایرانیان مقیم انگلستان دیدار و گفت‌وگو کرد. وزیر خارجه ایران طی سخنانی در این نشست بابیان اینکه ملت ایران توانست تحریم‌ها را ناکارآمد کند، تصریح کرد: مقاومت مردم ایران و مشارکت گسترده آن‌ها در انتخابات سال ١٣٩٢، ناکارآمدی تحریم‌ها را به غربی‌ها اثبات کرد.

وی ادامه داد: غرب به این نتیجه رسید که جز با زبان تکریم نمی‌تواند با ملت بزرگ ایران صحبت کند.

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان ابراز امیدواری کرد که با مشارکت گسترده مردم در انتخابات پیش رو، جمهوری اسلامی ایران در پیشبرد اهداف عالیه خود حرکت روبه‌جلو داشته باشد. ظریف، شکسته‌شدن بنای ایران‌هراسی و ایران‌ستیزی، انسجام درونی و ایجاد فضای جدید برای رشد و پیشرفت کشور را از دستاوردهای مهم تلاش منسجم و خستگی‌ناپذیر تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران تحت رهنمودهای مقام معظم رهبری و مساعدت‌های رئیس‌جمهور برشمرد و اظهار کرد: امیدوارم که با تلاش و کوشش ایرانیان عزیز در هر نقطه از دنیا، قله‌های رشد و پیشرفت کشور در عرصه‌های گوناگون یکی پس از دیگری فتح شود.

وی در ادامه این جلسه به پرسش‌های هم‌وطنان ایرانی پاسخ داد و گفت: ایرانیان در هر کشوری جزو بهترین و برترین جوامع در آن کشور هستند.

ظریف بابیان اینکه همه ما باید برای جلوگیری از ایجاد فضای اسلام هراسی و ارائه تصویر واقعی و رحمانی دین مبین اسلام تلاش کنیم افزود: ایرانی هرکجا که باشد، عزیز است و برای ما قابل‌احترام؛‌وظیفه همه همکاران ماست که به ایرانیان خدمت‌رسانی نموده و با آن‌ها با احترام رفتار کنند.

سفارتخانه‌های ایران و انگلیس ویزا صادر می‌کنند

اما یکی از دستاوردهای این سفر برای ایران و انگلیس در نشست وزرای خارجه این دو کشور حاصل شد. محمدجواد ظریف و فیلپ هاموند دیروز و بعد از پایان مذاکرات یک ساعت و نیمه خود در لندن در گفت‌وگو با خبرنگاران اعلام کردند: این صدور ویزا در چند هفته آینده انجام می‌شود.

ظریف گفت: فرصت بسیار خوبی بود که در حاشیه اجلاس کمک‌کنندگان به سوریه دیدارهای دوجانبه‌ای در لندن با مقامات انگلیس داشته باشیم.

وزیر خارجه ایران افزود: در دیدار امروز علاوه بر مسائل منطقه‌ای در مورد نحوه اجرای برجام و همچنین موضوع همکاری‌های بانکی و اقتصادی و سرمایه‌گذاری صحبت کردیم.

وی افزود: در این دیدار توافق کردیم که تا چند هفته دیگر دو کشور صدور ویزا برای شهروندان عادی و گذرنامه‌های عادی شروع کنند.

ظریف افزود: به نظر ما این اقدام، یک حرکت مثبت در جهت تبادل بیشتر بین مردم دو کشور است و امیدواریم که به درک بهتر از یکدیگر کمک کند.

وزیر خارجه انگلیس نیز درباره تاخیر شروع برقراری روابط بانک‌های دو کشور گفت: با همکاری همتاهای آلمانی، فرانسوی و ایرانی درصدد هستیم تا مشکلات موجود را حل کنیم.

فیلیپ هاموند صبح دیروز و در حاشیه دیدار با وزیر خارجه کشورمان به خبرنگاران گفت که دولت انگلیس تلاش می‌کند تا هرچه سریع‌تر موانع ارتباطات بانکی با ایران برداشته شود. فیلیپ هاموند گفت: ما همچنان موضوعاتی را داریم که باقی‌مانده اما تلاش می‌کنیم تا بر آن‌ها فائق آییم. بانک‌های ما طی سال‌های گذشته رابطه‌ای را با ایران نداشته و حالا باید این روابط را بازسازی کنند.

وی افزود: درحالی‌که روابط عادی می‌شود و تحریم‌ها برداشته می‌شود بانک‌ها باید ضوابط قانونی‌شان را برای ازسرگیری همکاری‌ها تبیین کنند.

وزیر خارجه انگلیس همچنین شرایط فعلی را تا زمان عادی‌سازی روابط نامطلوب توصیف کرد.

هاموند خاطرنشان ساخت: ما با همکارانمان در آمریکا، فرانسه، آلمان و مقامات بانکی ایران در تلاش هستیم تا هرچه سریع‌تر این پروسه را به پایان برسانیم.

وزیر خارجه انگلیس افزود: ما می‌خواهیم که بانک‌هایمان بتوانند از شرکت‌های انگلیسی برای سرمایه‌گذاری در ایران حمایت کنند.

وی گفت: این علاقه ما و ایران است که هرچه سریع‌تر این محدودیت‌ها را از سر راهمان برداریم.

هاموند گفت: وزیر خارجه ایران قرار است با وزیر دارایی انگلیس دیدار کنند و در آن پیرامون گام‌هایی که دو طرف برای عادی‌سازی روابط بانکی بر خواهند داشت گفت‌وگو خواهند کرد.

دیدار دبیرکل سازمان ملل و ظریف

در ده سال گذشته کمتر اتفاق افتاده‌است که در حاشیه یک اجلاس یا کنفرانس، نمایندگان ایران بتوانند دیدار و گفت‌و‌گوهای مفصلی با نمایندگان دیگر کشورها داشته باشند اما به دلایل مختلف از جمله حصول توافق هسته‌ای، محمدجواد ظریف در این اجلاس دیدارهای فراوان و متفاوتی با نمایندگان دیگر کشورهای مهم حاضر در این اجلاس داشته است. یکی از این موارد، دیدار و گفت‌و‌گو با دبیرکل سازمان ملل متحد بود. در ملاقات محمدجواد ظریف با بان‌کی‌مون دبیر کل سازمان ملل متحد، وزیر امور خارجه کشورمان بر حمایت جمهوری اسلامی ایران از روند گفت‌وگوهای دولت و مخالفان سوریه در ژنو تاکید و تنها راه خروج از بحران موجود در سوریه را راه‌حل سیاسی اعلام کرد.

ظریف تاکید کرد: مبارزه با تروریسم در منطقه باید توسط همه طرف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی به‌طورجدی دنبال شده و هم‌زمان با روند سیاسی در قالب گفت‌وگوهای دولت و مخالفان بر اساس مصوبات بیانیه وین ٢ پیگیری شود. وزیر امور خارجه کشورمان هم‌چنین استفاده ابزاری از تروریسم توسط هر طرف خارجی در سوریه را محکوم کرده و آن را غیرقابل‌قبول دانست. در این دیدار، بان کی مون دبیرکل سازمان ملل نیز از نقش سازنده جمهوری اسلامی ایران در حمایت از روند سیاسی گفت‌وگوهای سوری - سوری قدردانی کرده و خواستار پایان تنش در منطقه و یکپارچگی دولت‌های منطقه در قبال مبارزه با تروریسم گردید.

دیدارهای فراوان ظریف در حاشیه یک اجلاس

در حاشیه این اجلاس وزرای خارجه ایران و آمریکا که زمانی نه‌چندان دور، مذاکرات مفصل و طولانی‌ای برای حل مسئله هسته‌ای باهم داشتند، یک‌بار دیگر باهم دیدار و گفت‌و‌گو کردند. اگرچه جزئیات این نشست رسانه‌ای نشده‌است اما گمانه‌زنی‌های رسانه‌ها حکایت از گفت‌و‌گوی این دو دیپلمات درباره روند اجرایی توافق هسته‌ای دارد. علاوه‌براین، وزیر خارجه ایران شامگاه پنجشنبه که در اندیشکده «چتم هاوس» حاضر شد در پاسخ به پرسشی درخصوص محدودیت تحریم های آمریکا به عنوان مانعی برای گسترش همکاری های بانکی اروپا و ایران گفت: «جان کری» وزیر خارجه آمریکا در حاشیه نشست کنفرانس کمک کنندگان به سوریه به وی اطمینان داده است که محدودیتی برای تعاملات مشروع تجاری میان بانک ها وجود ندارد. یکی دیگر از این دیدارها، دیدار با وزیر امور خارجه سوئد بوده‌است.

در این ملاقات طرفین در خصوص راه‌های گسترش همکاری‌های دوجانبه در زمینه‌های مختلف اقتصادی، تجاری و سیاسی رایزنی کرده و بر توسعه این همکاری‌ها در پرتو فضای پسابرجام و تبادلات هیئت‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و پارلمانی بین دو کشور تاکید کردند. وزیر خارجه ایران در این نشست یک دیدار مهم نیز با امیر کویت داشته‌است و باتوجه با این‌که عربستان تلاش زیادی به‌خرج داده‌بود تا بتواند حکام کویت را راضی کند که رابطه سیاسی خود با ایران را قطع کنند، این دیدار بسیار حائز اهمیت می‌شود.به‌گزارش «همدلی»، تعداد فراوان دیدارهای وزیر خارجه ایران با دیگر هیئت‌های شرکت‌کننده در این اجلاس، بیانگر وضعیت و موقعیت دیپلماتیک ایران در شرایط پساتوافق است. هنوز خاطرات سخنرانی‌های مقامات ایرانی برای صندلی‌های خالی در اجلاس‌های بین‌المللی از خاطر بسیاری پاک نشده‌است و مقایسه این دو موقعیت، تفاوت حاصل‌شده در موقعیت ایران را به‌خوبی نشان می‌دهد.

http://www.hamdelidaily.ir/?newsid=5122

ش.د9406037